КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Адкладанне ікры ў карася праходзіць звычайна ў некалькі прыёмаў са значнымі перапынкамі паміж імі. А. Матрунёнак.. АДКЛАДЗЕНЫ // АДКЛАДНЫ Адкладзены. Перанесены на больш позні час. Сінонім: адтэрмінаваны. 3-за такой непрадбачанай сітуацыі сустрэча паміж камандамі была адкладзена. Звязда. Адкладны. Які адкладваецца, апускаецца. Старшыня сельсавета, круглатвары мацачок у падперазанай рэменем цёмна-сіняй гімнасцёрцы з адкладным каўняром, віншуючы маладых, не стрымаў свайго захаплення: — Царыца! А. Капусцін. АДЛУЧКА // АДЛУЧЭННЕ Адлўчка. Адыход адкуль-н. на пэўны час; часовая адсутнасць. У атрадзе быў заведзены такі парадак: дазвол на адлучку даваў толькі камандзір ці камісар. /. Сіняўскі. Адлучэнне. Пазбаўленне каго-н. сувязей з кім-чым-н.; выключэнне з рэлігійнай абшчыны; выгнанне. Магутнай зброяй у руках царквы было адлучэнне. А. Касмінскі. АДМЕННЫ // АДМЕТНЫ Адмённы. Выдатны па сваіх якасцях, самы лепшы; надзвычайны. Навакол былі выдатныя грыбныя мясціны, дзе раслі адменныя баравікі. М. Лынькоў. Адмётны. He падобны да іншых; своеасаблівы, непаўторны, характэрны. На вуглянскіх палетках заўжды нешта адметнае, такое, чаго няма ў іншых. А. Савіцкі. АДНАРУКІ // АДНАРУЧНЫ Аднарўкі. толькі з адуш. наз. 3 адной рукой. Каля самае брамы брыгаднага двара Хрысцюка аклікнуў начны вартаўнік, аднарукі Кастусь Парфёнчык. /. Дуброўскі. Аднарўчны. толькі з неадуш. наз. 3 адной ручкай; прыстасаваны для работы адной рукой. Аднаручны збанок. Аднаручная піла. АДРАСАНТ // АДРАСАТ Адрасант. Той, хто пасылае паштовае адпраўленне. С і н о н і м: адпраўнік. Прыносіць пісьмы паштальён ад незнаёмых адрасантаў. X. Жычка. Адрасат. Той, каму адрасавана паштовае адпраўленне. С і н о н і м: атрымальнік. Адзін мой ліст вярнуўся назад з прыпіскай, што адрасат выбыў. С. Шушкевіч. АДРЫВАЧНЫ // АДРЫВІСТЫ // АДРЫЎНЫ Адрывачны. Які не з’яўляецца звязным цэлым, няпоўны; які складаецца з асобных урыўкаў. Вучоныя, стварыўшыя гэтыя тэорыі, абапіраліся толькі на выпадковыя, адрывачныя даныя. Б. Розен. Адрывісты. Які раптоўна абрываецца; рэзкі, перарывісты (пра гукі). Часам добра былі чуваць чужыя галасы, рэзкія, адрывістыя. /. Мележ. Адрыўньі. Такі, ад якога можна адрываць лісткі. Старая гармонь з пабляклымі ладамі вісела на сцяне. Побач з ёй некалькі яскравых малюнкаў, адрыўны каляндар, партрэтаў некалькі. М. Лынькоў. АДСТАЛЫ // АДСТАЮЧЫ Адсталы. Які стаіць на больш нізкім узроўні развіцця, чым іншыя. Васілёва жаданне пайсці старшынёй такога адсталага калгаса спадабалася райкому. /. Шамякін. Адстаючы. Які адстае ад каго-чаго-н. Нягледзячы на тое што давялося несці на плячах тол і боепрыпасы, адстаючых не было. I. Мележ. АДУКАВАНЫ // АДУКАЦЫЙНЫ Адукаваны. Які атрымаў шырокую адукацыю, мае рознабаковыя веды; інтэлігентны, культурны, выхаваны. Ігнат упершыню пачуў з вуснаў адукаванага чалавека пра тое, пра што марылі бедныя аднавяскоўцы яго. /. Шамякін. Адукацыйны. Звязаны з адукацыяй, асветай, навучаннем. Кожны настаўнік абавязаны правесці экскурсіі, указаныя ў праграме, улічваючы іх вялікае адукацыйнае і выхаваўчае значэнне. М. Скаткін. АДУХОЎЛЕНЫ // АДУШАЎЛЕНЫ Адухбўлены. 1. Надзелены вышэйшымі духоўнымі здольнасцямі (пра жывёл, з’явы прыроды, рэчы). Гэтыя радкі даюць прыклад таго, якім адухоўленым кампанентам у творчасці Броўкі з’яўляецца прырода. Полымя. 2. Поўны высакародных пачуццяў і імкненняў; які выяўляе такія пачуцці; духоўна прыгожы. С і н о н і м: узнёслы. Маладыя сінія вочы, сівая кучаравая барада і высокі лоб рабілі твар гэтага немаладога ўжо мужчыны прыгожым і адухоўленым. В. Іпатава. Адушаўлёны. 1. Які належыць да жывых істот. С і н о н і м: жывы. Нашы продкі не ведалі істотных адрозненняў паміж жывой і нежывой прыродай. Яна ім уяўлялася аднолькава жывой і адушаўлёнай, г. зн. населенай духамі. Пытанні рэлігіі і атэізму. 2. У граматыцы: які належыць да назоўнікаў, што абазначаюць назвы жывых істот. Сярод агульных і ўласных назоўнікаў вылучаюцца назвы прадметаў адушаўлёных: людзей, рыб, насякомых (аграном, конь, бусел, авадзень). Граматыка беларускай мовы. АЖЫЦЦЯВІМАСЦЬ // АЖЫЦЦЯЎЛЕННЕ Ажыццявімасць. Магчымасць ажыццявіць, здзейсніць што-н. С і н о н і м: здзяйсняльнасць. Калі пачатак як бы аддаваў перавагу марам над рэальнасцю, дык канцоўка сцвярджае іх адзінства, прызнаючы пэўную pa22 альнасць, жыццёвасць і ажыццявімасць мары аб свабодзе, шчасці і красе. У. Калеснік. Ажыццяўлённе. Правядзенне ў жыццё, выкананне чаго-н. С і н о н і м: здзяйсненне. Цяпер раман закончаны, атрымала сваё мастацкае ўвасабленне вялікая задума, над ажыццяўленнем якой аўтар працаваў многія гады. Р. Шкраба. АЗДОБЛЕНЫ // АЗДОБНЫ Аздбблены. Упрыгожаны; якому надалі прыемны выгляд. I раптам ён выпростваецца, нібы усхопліваецца ад чаго, вымае з роту аздобленую меддзю люльку, і на твары яго з’яўляецца захапленне. В. Быкаў. Аздббны. Прызначаны для аздобы, упрыгожвання. Шнур аздобны паўшаўковы вырабляецца двух відаў: звычайны і фасонны. Таеаразнаўства. АКАВАЦЬ// ПАДКАВАЦЬ Акаваць. што. Абабіць металам што-н. Моцныя, акованыя (дзеепрым.) жалезам вароты, былі на замку. А. Жук. Падкаваць. Падбіць падкову. Кавалю, скажам, калі ён ведае сваю кавальскую справу, нічога не значыць узяць і падкаваць каня... А. Васілевіч. АКАЛЕЧАЦЬ // АКАЛЕЧЫЦЬ Акалёчаць. Разм. Стаць калекам. Акалечаў Міхал Стальмаховіч у познюю восень, у ясную ноч. КЧорны. Акалёчыць. каго-што. Пашкодзіць які-н. орган, зрабіўшы траўму; зрабіць калекам каго-н. Сінонім: пакалечыць. О, дзякуй, дзякуй, чалавеча! Я рад спачыну; балазе, к таму сказаць, і акалечыў свой большы палец на назе. Я. Купала. АКРАВАК // АКРАЕК // АКРАЕЦ Акравак. Абрэзак, шматок чаго-н. (скуры, тканіны і г. д.). Вулічнае акно .. было заткнута кажушным акраўкам. В. Вітка. Акраек. Край чаго-н. У небе з-за гор выплыў ускудлачаны акраек хмары — хутка насоўваўся дождж. В. Быкаў. Акраец. Кавалак хлеба (пірага, булкі), адрэзаны ад непачатага краю. На адным канцы століка ляжаў загорнуты ў даматканы абрус акраец хлеба. V. Колас. АКРУГЛ ЕЛЫ // АКРУГЛЕНЫ // АКРУГЛЫ Акруглёлы. Які зрабіўся круглым. Надзьмутыя шарыкі сталі прыгожымі, акруглымі, ад лёгкага дотыку яны ўзляталі пад самую столь, і гэта вельмі цешыла дзяцей. Акрўглены. Такі, які акруглілі, якому надалі акругленыя абрысы. Флігель .. упіраецца сваім акругленым фасадам у бок вялізнага парку. 3. Бядуля. Акрўглы. Які мае закругленыя лініі, абрысы, акругленую форму. У памяці Тоні паўстаў прыгожы, у меру акруглы твар маладой жанчыны. А. Асіпенка. АКРУГЛЕЦЬ//АКРУГЛІЦЬ Акруглёць. Разм. Стаць круглейшым; набыць акруглую форму. Сінонім: акругліцца. Раптам вочы яго акруглелі, на твары з’явілася ні то здзіўленне, ні то спалох. А. Якімовіч. Акругліць. што. 1. Зрабіць круглым; надаць чаму-н. акруглую форму. Далёкія кусты ў тонкім прыцемку раскупчасціліся, акруглілі свае абрысы і ў гордасці сваёй ядлоўцавай застылі перад адзінокай вярбою. Чорны. 2. Выразіць у круглых лічбах. Акругліць дзесятковы дроб. АКРУГОВЫ // АКРУЖНЫ Акругбвы. Які мае дачыненне да акругі. Шукаючы праўды, даўгінаўцы трапілі ажно ў акруговы суд. А. Бажко. Акрўжны. 1. Які размешчаны вакол чаго-н. або дзейнічае па акружнасці. Акружная скорасць кола роўна паступальнай скорасці трактара ДТ-54 на другой перадачы. М. Аляксейчык. 2. Кружны, абходны. [Міканор] устаў і пайшоў далей акружнай сцежкай. А. Кулакоўскі. АЛЬЯНС //АЛЬЯС Альянс. Саюз, аб’яднанне на аснове дагаворных абавязацельстваў. Як сапраўдны бізнесмен, ён здолеў належным чынам ацаніць станоўчыя якасці найсвяцейшага партнёра і выгады, што выплывалі з гэтага альянсу. Я. Галан. Альяс. Трапічная расліна з тоўстымі прадаўгаватымі калючымі лістамі. С і н о н і м: алоэ. На падаконніках у гаршчэчках, вялікіх і малых, цэлых і вышчарбленых, вазоны: там раслі бягонія, кактус, герань і альяс. /. Гурскі. АМОНІМ // АНАНІМ Амонім. Слова, аднолькавае па гучанню з другім словам, але рознае з ім па значэнню. Беларуская мова часта з дапамогай тых ці іншых сродкаў пазбаўляецца непажаданых амонімаў. П. Юргелевіч. Ананім. Аўтар твора (пісьма), які ўтаіў сваё імя; твор без подпісу, невядома кім напісаны. Вось і ў даным выпадку: ананім правільна піша аб недахопах у рабоце вашага прадпрыемства. М. Пянкрат. АМПЛУА // АМПУЛА Амплуа. Пэўнае характэрнае кола роляў, якія выконваюцца акцёрам. «Гэта будзе болын, чым Тальёні, болып, чым Істоміна... і ўсё ж, гэта не яе амплуа. Ей бы Адэту, Лебедзя». У. Караткевіч. Ампула. Герметычна запаяная шкляная пасудзіна невялікіх памераў, у якой захоўваецца ў стэрыльным выглядзе невялікая доза лякарстваў. Ампула з глюкозай. АНТАРКТЫЧНЫ // АРКТЫЧНЫ Антарктычны. Звязаны з паўднёвай палярнай вобласцю зямнога шара. Галоўны раён кітабойнага промыслу—антарктычныя воды. /. Вітвер. Арктычны. Звязаны з паўночнай палярнай вобласцю зямнога шара. На атамным ледаколе можна лёгка зрабіць запасы паліва для аднаго-, двухі нават трохгадовага рэйса ў арктычных морах. Беларусь. АНТРАКТ // КАНТРАКТ // КАНТАКТ Антракт. Перапынак паміж актамі спектакля або аддзяленнямі канцэрта. Яны сустрэліся нечакана праз многа-многа год у тэатры. У час антракту сядзелі насупраць адно аднаго за маленькім чырвоным столікам у буфеце. А. Жук. Кантракт. Пісьмовы дагавор, пагадненне двух бакоў з узаемнымі абавязацельствамі. Кантракт яшчэ не быў падпісан, але ўсё было згаворана. КЧорны. Кантакт. 1. Цесная ўзаемасувязь, узгодненасць у дзеяннях; узаемаразуменне. Кантакт спявачкі з залай узнікае адразу, з першага слова песні, і мацнее з кожным тактам. В. Вольскі. 2. Злучэнне двух электрычных праваднікоў; месца такога злучэння. Рукі пачалі таропка бегаць па прыёмніку, абмацваючы кантакты. У. Краўчанка. АПАРТУШСТЫЧНЫ // АПАРТУНІСЦКІ Апартуністычны. Які мае адносіны да апартунізму. Апартуністычная палітыка. Апартунісцкі. Які мае адносіны да апартуністаў. Апартунісцкая група. АПЕНДЫКС // АПЕНДЫЦЫТ Апёндыкс. Чэрвепадобны адростак сляпой кішкі. Рэгістратарка .. пачала супакойваць, гаворачы, што аперацыя лёгкая і вельмі ўжо трывожыцца не трэба. У Амерыцы вунь як народзіцца дзіця, дык яму адразу і апендыкс выразаюць, для прафілактыкі. В. Хомчанка.