КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Рэфлекторны. Які мае адносіны да рэфлексу — рэакцыі жывога арганізма на знешнія раздражненні; міжвольны, машынальны, несвядомы. Адпаведнасць паміж дзейнасцю розных органаў і работай сэрца ўстанаўліваецца рэфлекторным шляхам. Анатомія і фізіялогія чалавека. Рэфлектыўны. Міжвольны, машынальны, несвядомы; рэфлекторны. У рэфлектыўнай свядомасці героя «Паўлюковых дум» узнікае пакутлівы роздум аб неўладкаванні грамадскага жыцця, аб несправядлівасці, якая пануе ў свеце. Д. Гальмакоў. РЭЦЫДЫВІСТ// РЭЦЫДЫЎ Рэцыдывіст. Чалавек, які зрабіў паўторнае злачынства. Наўкол узбуджана гаманілі людзі, і з іх гамонкі Алесь даэнаў- ся, што гэты рэцыдывіст пырнуў нажом нейкага чалавека, які, казалі, наўрад ці выжыве ад раны. В. Быкаў. Рэцыдыў. 1. Зварот, паўтарэнне якой-н. з’явы пасля таго, як яна, здавалася, знікла. He заўсёды мы дзейнічаем рашуча ў барацьбе з антыподамі нашай маралі, з рэцыдывамі дробнабуржуазнай, спажывецкай псіхалогіі. /7. Машэраў. 2. Новае абвастрэнне хваробы пасля таго, калі чалавек, здаецца, паправіўся. У наш час такой хваробы няма. Але рэцыдывы яе часам даюць аб сабе знаць. Л. Прокша. 3. Паўторнае злачынства пасля адбывання тэрміну зняволення. Адстойваць дабро — значыць раззбройваць зло, вынішчаць яго карэнне і рэцыдывы. С. Грахоўскі. РЭЦЭПТАР // РЭЦЭПТАР Рэцэптар. Канцавое ўтварэнне адчувальных нервовых валокнаў, якое ўспрымае раздражненні; орган пачуццяў. Канцы нервовых валокнаў, якія ўспрымаюць раздражненне, называюць рэцэптарамі. Анатомія і фізіялогія чалавека. Рэцэптар. Работнік аптэкі, які прымае заказы на прыгатаванне лякарства па рэцэпту ўрача. С і н о н і м: фармацэўт. Асабліва прывязалася да дзяўчынкі рэцэптар Софія Уласаўна Латышава — тая, што нядаўна кожны дзень падавала ёй гаючае зелле для маці. Звязда. с САБАКАРНЫ // САБАКАРСКІ Сабакарны. Які мае адносіны да сабакарні — памяшкання для сабак. Сабакарны двор. Сабакарны дух. Сабакарскі. Які мае адносіны да сабакара, належыць яму. Сабакарская пасада. Сабакарскія абавязкі. САБАЛЁВЫ // САБАЛІНЫ Сабалёвы. Зроблены з футра собаля. Сабалёвая шапка. Сабаліны. Які мае адносіны да собаля. Сабаліны запаведнік. САДАВОДСКІ / САДАВОДЧЫ // САДОЎНІЦКІ Садавбдскі. Тое, што і садаводчы. Садаводскі ўчастак. Садавбдчы. Які мае адносіны да садаводства, звязаны з ім. Садаводчы калектыў. Садоўніцкі. Які мае адносіны да садоўніцтва, садоўніка. Садоўніцкі інвентар. САЛАДЖАВЫ // САЛАДКАВАТЫ / / САЛАДКАВЫ // САЛАДКОВЫ Саладжавы. 1. 3 прысмакам салодкага; саладкаваты. Прыемны, саладжавы водар адцвітання плыве з агародаў. 1. Навуменка. 2. перан. Празмерна ветлівы, да прыкрасці ласкавы; прытворна-пяшчотны. Паліне зрабілася непрыемна ад яго саладжавай усмешкі, яна заспяшалася і развіталася суха. А. Савіцкі. Саладкаваты. He зусім салодкі, трохі салодкі. Ад высокіх ліп, што вартаўнікамі стаялі ўздоўж вуліцы, разносіўся саладкаваты водар квецені. М. Ваданосаў. Саладкавы. Разм. Тое, што і саладкаваты. У хаце, змораныя цеплынёй, саладкавым пахам памідораў, што ляжалі навалам на падаконніку, сонна гулі мухі. М. Стральцоў. Саладкбвы. Які мае адносіны да расліны салодкі. Саладковы корань. САЛАДЗЕЦЬ // САЛАДЗІЦЬ Саладзёць. Станавіцца больш салодкім, саладзейшым. Цукар раствараўся — чай саладзеў. Саладзіць. што. 1. Рабіць болын салодкім, падсалоджваць. Бабы ж ля печы завіхаюцца, частай і ветлівай гаворкай рассыпаюцца, цукрам пампушкі салодзяць. П. Галавач. 2. Прарошчваць зерне для атрымання соладу. Саладзіць ячмень. САЛАМЯНЫ // САЛОМІСТЫ Саламяны. 1. Які мае адносіны да саломы; зроблены з саломы. Саламяны стог. Саламяная страха. 2. Светла-жоўты, колеру саломы. У блакітных вачах [Якуба], што сядзелі глыбока пад колкімі саламянымі бровамі, усё яшчэ жыла незадаволенасць сынам. А. Савіцкі. Саломісты. 3 вялікімі сцёбламі; які дае многа саломы (пра злакі). Саломістае жыта. Саломісты авёс. САЛІТЭР // САЛІЦЕР Салітэр. Буйны брыльянт. Прыгожы салітэр. Дарагі салітэр. Няправільна. У кішэчніку чалавека сустракаецца доўгі і плоскі, падобны да белай істужкі чарвяк — салітэр (трэба: саліцёр), або цэпень. Заалогія. Саліцёр. Доўгі плоскі чарвяк, які паразітуе ў кішэчніку чалавека і жывёлы. Калі такая лічынка (фінка) у нядобра правараным або прасмажаным мясе трапляе ў кішэчнік чалавека, то ў кішэчніку яна вырастае ў стужачнага чарвяка — саліцёра. В. Іванова. САЛЬДА // САЛЬТА Сальда. Астатак, розніца па рахунку паміж прыходам і расходам (дэбітам і крэдытам). — Ніякай катастрофы не відаць... Хоць бы раз Дзямід Мікалаевіч прапіў паўсотню грамадскіх грошай. А так — усё сальда ў нас дэбітовае. М. Паслядовіч. Сальта. Пераварот у паветры цераз галаву (уперад ці назад). Раптам з вады ракетай уверх выскачыў вялізны шчупак. Ен зрабіў у паветры адмысловае сальта і плюхнуўся назад у ваду. Р. Ігнаценка. САМАДЗЕЙНЫ // САМАДЗЕЮЧЫ Самадзёйны. 1. Які дзейнічае актыўна сам, па ўласнаму пачыну; заснаваны на самастойнай ініцыятыве. Самадзейным спосабам узведзены і цэлы пасёлак з васьмі драўляных дамоў. Звязда. 2. Які мае адносіны да мастацкай творчасці народных мас; які ўдзельнічае ў самадзейнасці. Моладзь, пажылыя, старыя калгаснікі і калгасніцы актыўна ўдзельнічаюць у самадзейных гуртках. А. Бялевіч. Самадзёючы. Які дзейнічае аўтаматычна, сам сабою Самадзеючыя апараты. САМАЛЮБАВАННЕ // САМАЛ ЮБІВАСЦЬ / САМАЛЮБНАСЦЬ / / САМАЛЮБСТВА // САМАЎЛЮБЁНАСЦЬ Самалюбаванне. Любаванне с'амім сабой, сваімі здольнасцямі, поспехамі, заслугамі і г. д. Яго характару ўласцівы ліхацтва, самалюбаванне, паказны гераізм. В. Хомчанка. Самалюбівасць. Тое, што і самалюбства. [Шыковіч] не вызначаўся залішняй самалюбівасцю, але яго заўсёды абурала, калі дзе пачыналася палітыканства гульня ў важнасць і строгасць. /. Шамякін. Самалюбнасць. Тое, што і самалюбства. Ісці дзе-небудзь у сярэдзіне не дазваляла .. Ермакову самалюбнасць. /. Мележ. Самалюбства. Пачуццё ўласнай годнасці, якое звычайна спалучаецца з раўнівымі адносінамі да думкі пра сябе іпшых людзей. А цяпер .. [Платон], бадай, з аднаго самалюбства, хацеў давесці, што і ў яго галава не так сабе на плячах. М. Ракітны. Самаўлюбёнасць. Улюбёнасць у сябе самога, упэўненасць у выключнасці сваёй асобы, сваёй знешнасці, у сваіх незвычайных здольнасцях і г. д. Унутраная пустата, якая прыкрываецца самаўпэўненасцю, «фанабэрыяй», самаўлюбёнасць здаровай жывёлы — вось і ўвесь Задарожны. Наднёманскія былі. САМАТУЖНІЦКІ // САМАТУЖНЬ! Саматўжніцкі. Які мае адносіны да саматужніцтва. Саматужніцкія вырабы. Саматужніцкі занятак. Саматўжны. 1. Які мае адносіны да саматужнікаў; зроблены ўручную; прымітыўны па выкананню, недасканалы. Дзядзька Марцін рэзаў сечку на саматужнай сячкарні,— відаць, збіраўся ехаць араць папар. Я. Колас. 2. перан. Неарганізаваны, распылены, адасоблены; малакваліфікаваны. Адным словам, падрыхтоўка мая была неважнецкая, саматужная. М. Лужанін. САНАЦЫЯ // САНКЦЫЯ Санацыя. Папераджальныя меры па аздараўленню, палепшанню стану здароўя (звычайна пра поласць рота). Вельмі пажадана, каб санацыя поласці рота праводзілася . рэгулярна ў зубаўрачэбным кабінеце. Звязда. Санкцыя. 1. Зацвярджэнне вышэйшай інстанцыяй якога-н. акта, што надае яму прававую сілу; прызнанне законнасці якой-н. з’явы. Увечары, маючы санкцыю на высяленне, ён прыйшоў разам з міліцыянерам. Я. Скрыган. 2. Меры ўздзеяння за парушэнне закона. He паблажлівы смяшок, не хіхіканне ў жменьку, а жалезная непрымірымасць і суровыя санкцыі да ўсяго і кожнага, хто робіць зло і хто патурае злу, у чым бы яно не выяўлялася. А. Петрайікевіч. 3. У міжнародным праве: мера ўздзеяння ў адносінах да дзяржавы, якая парушае свае абавязацельствы, дагаворы. . Эканамічныя санкцыі. Ваенныя санкцыі. САНЛіВЫ // СОННЫ Санлівы. Які вельмі любіць спаць, схільны да празмернага сну, які хоча спаць; вялы. Відаць, змагаючыся са сном, яна гаварыла ўсё цішэй, голас яе рабіўся ўсё болей санлівы, і неўзабаве дзяўчына сціхла В. Быкаў. Сонны. Які спіць; які не зусім прачнуўся; агорнуты сном. Паабапал чыгункі праплывалі ў цемнаце сонныя вёскі, рэдка дзе свяціліся ў вокнах адзінокія агні. /. Чыгрынаў. САП' / САП2 // САПА Сап'. Заразная хвароба коней і іншых няпарнакапытных, якая небяспечна і для людзей. — Уявіце самі, у шасцярых коней выяўлены can. Іх трэба неадкладна знішчыць. /. Гурскі. Can2. Разм. Гукі сапення, цяжкага дыхання. Вялізны, з падпалінамі на баках ваўкадаў, шырока выкідваючы лапы, з дыхавічным сапам імчаў угору. В. Быкаў. Сапа. Спец. Акоп, траншэя, падкоп, які робіцца ў напрамку да пазіцыі праціўніка для паступовага і скрытага набліжэння да яго. Часцей у выразе: ціхай сапай — непрыкметна, цішком. — Ен усё робіць ціхай сапай. /. Грамовіч. САСЛОЎЕ // САСЛОЎНАСЦЬ Саслбўе. 1. Грамадская група, якая склалася на аснове класавых адносін феадалізму са спадчыннымі правамі і абавязкамі. Селянін атрымаў права выйсці з сялянскага саслоўя і прыпісацца ў мяшчане або купцы. Гісторыя СССР. 2. У дарэвалюцыйнай Расіі: група асоб, аб’яднаных прафесіянальнымі інтарэсамі. Акалічнасці далучэння Багушэвіча да адвакацкага саслоўя ўстанаўліваюцца дастаткова поўна па іншых дакументах. Г. Кісялёў. Саслоўнасць. Падзел грамадства на саслоўі; прыналежнасць да таго ці іншага саслоўя. Школьная сістэма была пабудавана на прынцыпах саслоўнасці, прыгнёту шматлікіх народаў, нераўнапраўі жанчын. /. Ільюшын. САСТАРЫЦЬ // САСТАРЭЦЬ Састарыць. каго-што. Зрабіць старым, больш старым. Бацьку страта адзінага сына скасіла, састарыла адразу. Е. Лось. Састарэць. Стаць старым, больш старым; састарыцца. Пражыў інжынер жыццё, састарэў, а чаго ён дасягнуў? У. Шыцік. САТЫР // САТЫРЫК Сатыр. У грэчаскай міфалогіі: істота з казлінымі нагамі, барадой і рагамі — спадарожнік бога віна і весялосці Дыяніса. Яны такім чынам прадстаўлялі казларогіх сатыраў — спадарожнікаў Дыяніса. Гісторыя сярэдніх вякоў. Сатырык. Аўтар сатырычных твораў. Майстэрства сатырыка выявілася перш за ўсё ў глыбокім разуменні народнага жыцця. ЯКазека. САЦІНАВЫ // САЦІНЕТАВЫ СацІнавы. Які мае адносіны да саціну, зроблены з гэтай тканіны. Сацінавая касаваротка. Сацінётавы. Які мае адносіны да сацінету — тонкага саціну; зроблены з сацінету.