КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
гневу лепшыя людзі да рэволюцыйнай Расеі. Наагул, нацыональная культура на Беларусі тагды стаяла досыйь высока, істнувала рзлігійная вольнасьць, ня было нацыональнаго уйіску, і жыдэ. напрыклад, мелі роуная права з усім> людзьмі Літоуска Рускаго гасударсіва У 1517 годзі Франц>шак Скарына узяу на сябе справу вядікае вегі,перэклау і выдау Біблію на Беларускай мові • ку лепшаму,* як ен пн:ау’ „выразумленію люду паспалітаго", Прауда. ні нгтта ужо лросіа і зразумела яна лерэкладзена, шма> мае царкоуна'славянскіх зваротау, але гэта была эпоха у кульгурным жыйьці беларусау, асабліва калі узяць на увагу шырокую публістычную літэратуру таго часу і атлравы набажэнства па беларуску. Культура на Беларусі цьвіла і рунела і, каб ня стрэла на шляху сваім цяжкіх варунхау агульнаго жыцьця, дык напэуны яна дауно стаяла-б нарауне с культурай Заходнай Эуропы. Ды ні так яно сталася, ях жадалася. Беларусь зауседы была прынаднай краінаю. смачнаю лустай, । суседэі грыэьлі яс з усіх бакоу. Немны, або крыжаке, маскоуцы ці паляке,тыя ui другія скублі яе адтуль ці ацгэтуль А народ наш спакон веку быу ціхі і лагодны. Ен ня любіу ваяуніцтва і больш эдолыіасьці мае да сахі на лолі. або да ляра на паперываяуніцкая шабля яму ні да гусгу. Сунныя лесьні яго поунып скаргі і жалю на ваеннуюкалатніну. Тым часам палітычнае жыцыіе вымагае саусім іншага Хто хоча абараніць сваю самабытнысьць і захаваць палітычную нізалежнасьйь, той лавінян ня толькі бараніцца, але мусіць і сам хападаць ды заваеуваць, чаго беларусы па сваяму лагоднаму характару рабіць ня маглі і ня хвцелі Мэрам ведаючы гэта, суеедэі дарэмна часу ня марнавалі і добрыхлю- дзей ня шкадавалі. Амаль ня штогодна нападалі на нас, палілі вьскі, нішчылі гарадэ, лаляндравалі паЛеткі, гуртамі уводзілі людзей у няволю. Зямля курэлася ад крыві людзкой. эасьцілалася неба дыман лажарау. Німа грухту тахого, німа таго мейсаа у нашай старонцы дзе-б хя лілася кроу бацькоу нашых, дзе-6 ня трухлелі косьці ворагоу нашых Беларусь змагалася. як мага баранілася, але хічога ня удэела. Упарты быу вораг яе, дужаго і зайдросснаго дау Бог суседл ей Дзеля змаганьня э немцамі х яна злучылася да супольнаго жыцьця з Літвохз ды разам э ею рата вала сваю бацькаушчыну. Дзеля гэтай жа мэты ні раз едналася яна у хэуру|с Польшчай, покі у стра шэннай Грюнвальдскай батэліі немцы ні былі разбіты спрэс. Збавіушыся эд немцау, Беларусь тым часам сапачынку сабе ня энайшла Трэ было бараніцца ад Польшчы і Масквы Але адха яна слра- Я. Лёсік, Бадайбо, 2-гі здымак Другая сесія Цэнтральнай Рады беларускіх арганізацый 15.ХЛ917 г. Сядзяць (злева направа): 1) Я. Мамонька, 2) I. Дварчанін, 3) Л. Дубейкаўскі, 5) Я. Лёсік, 6) Я. Варонка, 7) Я. Дыла, 9) ген. Кандратовіч, 10) С. РакМіхайлоўскі, 11) П. Бадунова, 13) М. Муха. Стаяць з першага па 5-ты вайскоўцы, 6) Чэрня (сястра Бядулі), 7) А. Лявіцкі (Ядвігін Ш.), 8) П. Мядзёлка, 17) Л. Сівіцкая (Зоська Верас), 18) А. Чарвякоў (са слоў Зоські Верас). Фрагмент здымка дэлегатаў другой сесіі Цэнтральнай Рады беларускіх арганізацый f АІ Цана асобнаго № 40 кап. шіыші 5шрусь ТІ >1Д1 ІКВІК палітычны 1 літэратурны Няхай жыве незалежная Беларусь! УМОВЫ ПЯДПІСКІ: lla .ru.1 12 р. IIіі паугода 7 р. Ila 1 мясяіі 1 р 50 к Адрас рздакцыі I адміністрацыі: г. Менск, Захарауская, 18. Црранопа пдрасу 50 к ГОД ВЫДПННЯ II. L... -J № 39-40. 20-го лістападу 1918 г.№ 39-40. «Найболей с тое прнчнны. нже мя мнлостнвый Бог то'го языка на сьвет пустнл*. <Абы братня моя. Русь — людз посполгітые. чтучн моглм лепей разуметн». «Понеже от прмроженмя звсрн. ходяццпе вь пустынн. знають ямы своя; птмцы, летаюіцме по воздуху. ведають гнеэда своя: рнбы. плываюшме по морю м вь рекахь. чують внры своя: пчелы н тымь подобная боронять ульевь суомхь, такожь н людн, нгде зродмдмся н ускормлены суть по Бозе, к тому месту велмкую ласку нмають францішак \Георгі) Скаршіа1517 і. Восень. Як разыошаны зыіср, што задсдры ■іапцуг Разарппу і ііусх.іііўсЛ іу.іяці. Гэтак вецерпіхор на біыотвы яа луг Паляцеў свяв несыіі сыіяпаці: .Цевкі псйь і галлС аГмам.ію, абламлю, Загудзо на мяжй дуб магутны; Надмяту гяіды ліст, ўвесь пбіііар аднаўдю, Зажурчыць ручаіі іпэры і мутвбі. На ііздмогу мароззагрмміпцяптрайічыць, Ла лугох і лясох загулж-: Як кужвльны абруе, белы сьйег впблішчыць, Зелень-руні. йпя габоіі захпвае. I каранпі расьлій да зялённй шпны Будуць сьвіць мары < ны пал зямдёю; Сьвйжых сіл, нолых сіл, пабяруцца яны, Поле, зуг знчаруюць крагою. Гзй, ня боАцесь віхроу, маразчу і сьня- Вы yte, хто трывалы, уіжрты! А хто слаб—йраііадзв між балотнйх луюу. А хто слаб—таму бура ня жарты... Ясмір. Пажар. Дрыжйнь ў плнетры гул. Зянля Агнём йайохал занядася. Дярэмна людакая сямья Да веба * модламі »далася. Зусюльчырноцы жах. ІІа:кнр Варожым плановвм палыіцча. ІІрад ім ў-душы трухлев цар, 1 ммсьлі рунмцда' бажышчы, Нясвнь з рабой лародам хрвст, Іілі’псіівв, Хнорагьні і евкі, PyiniJ стратучы^ мост I сьверці з голлду лапі'ілпкі... Ці-ж дух дюдэкі яамрянь врад ін? ~ Ніколі! Сьцішыіта стыхія I і:л пянлонішчй пугтым Прпбьюнна зорвятй жывыя. A а тых.аярнят іаноў ўзрасйо Лів<1я ояышчаная волл, I $ новых шятах расявіцо Плжарая зьвішчаняе поле. Кутнік. Здараецца відзець у нашай старонцы,— Хоць дзе і чугувед враіішлн,— Цры лазьпі, у cymui, прабіто еаковцо 3 лучынак, З'каваллчкаУ пікла... Бяз коміву печка. ра прыпечку-пуста, Чалесьнік шчарбаты увось; За засланхай, можа, і бсьць там кавуста, Галодвы тэй стравы ня зьесьць... Во стол туг ня ведае жаднай акрасы, Як ёсьць—ад Каляд дй Каляд, 1 леіішмя ріцка бываіоць тут.чнсы, На чыіі асаблів і ішгллд... Скпрмнпчкв чорВагй хлсба закрытв, Як шчнсі.це, грубмм вплптвчм. С-ашд ііаранкі сыіінкам над лпвай карыто Даунм дасары ляжмій. дппм... і нржыііца, толькі іііпурочкпМ пбвіта. Прыту.іевп вувь ail < ьвлвы, 1 кросны, хоці., ііі>:>Удіі, < таній._ншч:і эі.бі- ТІ.І, 'Суссдкам пдтвалі явы... На ^іпвч рлгкідавп бу.н.ба сырая, 3 іШціішП гл дпа буракі, I, нк вд цыябалнх. дзяцівы^ірраюць, ШйЛв!й.чуДк. крушя нруспкі... Нп ЧЬМ-Я.ЦЬГ» велаіі блроэкі КОДЫСКік Адчіп усяачінак хаця, У eil-жа нпдйува пішцінло бліака Цавскі вагвуло двНрі... Лдно w гплося, ввбсі'.ю ail маткан Трпппць у чуаіьіх чужы лём... А тата дзо буЛзе?.. Схаваны лдйпткдІІ, У нЬлі крыпйвыя «ыііць ён!.. Ня мсу ёЯ’Шкговчыха воля піяалі, Дзе здарыцца, кутвікая жыў,— Прля гое, віднпь, (чі зч ВІёлпіІ вп полі Гіі.юуку сваю. і 1918 р. Захар Вехаць Нашы месты. Вамоліцы Менсну. (Глчлэ. Л 38). Ад старавы Вілыіі гравіца Менскаіі губэрні пвчынпоцца ввдалбка ад самаго Мевску. Так, Лібава-І’оменскля ж. Д-, злучаючая ст. Вілг.яя—Мсвсв, уваходэе у Менскую губзрвго у 1 внрсьце аа ст. Аляхновічм. Вярстах у пяці нд гравіцм ВілввскнП і Мемскай іубэрвяў, ва влхад ад лавянбнай жалсанпй дарогі. ляжыць сяло Дубровы. Дубровы, або Дуброупа, вотчына некалі вядомаго роду Глебавічаў; сяло ляжыць на р. Бярове. Жыхароў у бм каля 601) душ: тут Pcbm правасаауная царква і вачатховая іпкола. Дубравы—старасьвецкан мяйсцовасьць; яаа усцавінаецца ужо у XV веку. За ставцай Аляхновічы ідзе ст. Ра- Першая старонка газеты «Вольная Беларусь» 1918 г. № 39—40 Апошні вядомы нумар перад разгонам рэдакцыі бальшавікамі Менск, 1918 г. Вул. Губернатарская, від у бок Саборнай плошчы Беларускія настаўніцкія курсы. 1918 г. Збок Біларусмя юдшш подітыч і*а-лп»ратурная часопісь. Год ішднньня РЭЛАКНйЯ лл :«»ЛП HIT- Ртмпяы нлаі ■« м Йінск Юбілейны дсм Цама абвестак: № 1. Мепск. Панядзелак 25 жніўня 1919 г. fNr 1. V чшзопчв як в: ДЗ як польс»ае UZ. Дзеле вялікага недахвату паперы газэта часова выходзіць тры разы на тыдзень у панядзелак, сераду і пятніцу. Загад 2. На йлдстакй Ур.ідомга Дэеньніха .4 I. II# абшарлх апнятых полыкі»! «обскамі урмовай новай зічніша мова польская. У|н»доные заі.чдй булу :t, выавмнца у дйзьсмй мове ообач з пе раіладам на мову беларускую. 1І»ршае кеВско яаймае ягнова польскаі мо»ы. Ст. 2. У снаіх si" сінах s уладаб насяленьпе можа тжымць, поблч s доліскай глка а мовы бгларускай Ыежв. яяя '*'О жніуня 19IS г. Памегмнк Гешіральпага Кадісарн Мевекага Охругу Ул. Рачкевіч. Адмшіітрацыйцы Кіраўнічы Сйраваыі Мешчаноўскі. .Ai йійяіпчэнііНе II. Ш пбійарах, ланкшх uoju-кімі нойсвамі і ййдьскай тладвй, касуюнпп ў<-ялмкіе балыпавіііхіе уггаіювй, а тзк caua выдвдзекі е імі па•тановы і нрыкаіы. Пйчічмі к Гывра.шіаг.-. Кахісара Memuara Округу Ул. Рачкезіч. Адыіііісіраііыйнй Кіраунічы Справамі МешчаноўСкі. і саюзьнікаў. Толькі тое монна і трывала, што будуецца на цьвёрдым пстврычным грунці, а гэты гістарычны грунт гаворыць пра тое, цпо наж трэба збавіцца ад тае лаліть>'інав сувязі. каторая ўкінула машу старонку ў пожар сусьветнай і грамадзянсхай вайны. абярнуўшы наш край у попел пажарышча і параскідаўшы нааі люд па ўсяму беламу сьвету. Што тычыцца нашых адносін да Польшы, то мы зьвяртаемся д5 польскай дэмакратыі, з гэтакімі •словамі: колісь. за часоў быўшага Вялікаіо Князьства Беларуска-Літоўсвага, нашы продкі памаглі вашым продкам збавіцца ад нямецкай крыжацкай навалы; колісь супольна мы бараніліся ад нвшых ворагаў і былі дужые і кульгурные, але калі Польшча перастала паважаць нашы дзяржаўные і культурна-нацыяна льные патрэбы, то гэта прывяло да ягубы і доўі. лет няго палонў і нас і вас Гэт ;ян-: кая гісторычная навука павінні нь раваць усею нашаю і вашаю пояпычнаю чыннасьцю, не даю g і зі.быцца вні на момант, што сь лавінна быць Беларусьч-, <> уС. ходняю зямлёю'. Дп носшнш б. й Кн. Беларуско-Літоускм, Нашае заданьне Мы будзс-м бар.нііць шгерзсы прааоунага нвроду. Мы булзем даклаяаць усіх стараньмяу, каб як найскарэй слоўнйос» жадвньне на tuara спакутанага сялянства адтру майь сабе эемлю, а рабочым ў горалзе • весйы •-^дпаведныя варун кі працы. роўные з гым-. якімі карысгаюць усе рабо.чые культур ныі сгпронках. Мы будзем старат;’. аб тым к»б нярнуйь дааому нншых лакутнікаўбсжанцау, ларасміданых па галодных абшарах быўшвй Расіі. Мы будзем дамагацйа, каб ім памаглі і дл.н магчымасьць адбудамць свае эруйкованые сялібы ко штам скарбовой дадвмогі Мы змі на моманг не забудзен ся. ujto наша сіаронка —беларусь— зруйнована ввйною і крыаавым па нвваньнем маскоўскіх бальшавікоў. Мы ведаем. йіто калі што эахава