Удзельнікі паўстання 1830-1831 гг. на Беларусі
Вольга Гарбачова
Выдавец: Выдавецтва БДУ
Памер: 400с.
Мінск 2006
Буткевіч Ян (10.2.1794-20.6.1865) н. у в. Заполле Мінскай губ., сын Станіслава і Марыі Хлявінскай. У паўстанні радавы 1 палка конных стральцоў. 15.9.1831 адзначаны сярэбраным крыжам. Эмігрыраваў. Ksi^ga pamiqtkowa. S. 151; Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 84.
Буткоўскі Антоній (н. 4.8.1804) з г. Мінска, сын Юзафа і Караліны Крупавец. У паўстанні радавы 16 палка лін. пяхоты. 29.4.1838 уступіў на 3 г. у замежны легіён. У 1838-41 у Афрыцы. Bielecki R. Роіасу w Legii. S. 103.
Бутлер Вінцэнт дваранін з Ашмянскага пав. Віленскай губ. Удзельнічаў у складзе ашмянскіх і пазнанскіх паўстанцаў, з атрадам Г. Дэмбінскага накіраваўся ў Варшаву. 3 18.9.1831 ппар., пад час капітуляцыі Варшавы знаходзіўся ў шпіталі. Аднавіў прысягу расійск. ураду. У жн. 1832 эмігрыраваў у Францыю. 11.11.1852 падпісаў адрас да Напалеона III. У 1858 атрымаў дазвол вярнуцца на радзіму, да ліст. 1860 не скарыстаў гэтай магчымасці. РДВГА-5, арк. 254; ф. 405, eon. 2, спр. 4139, арк. 8 ade.; ZienkowiczJ. Powstaniepowiatu oszmianskiego. S. 16-18; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 109; яго ж: Slownik biograficzny. T. 1. S. 273.
Бухавецкі Баляслаў памешчык з Брэсцкага пав. Гродзенскай губ. Актыўна дзейнічаў у Белавежскай пушчы. У складзе атрада Д. Хлапоўскага адышоў у Віленскую губ. Эмігрыраваў. Па рашэнню ГГСК ад 19.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-2, арк. 33; НГАБу г. Гродна, ф. 4, eon. 1, спр. 10, арк. 21 адв.; РДВГА-8, арк. 37.
Буцэвіч Тэадор (Бушэвіч Фёдар) уніяцкі пробашч з в. Куранец Вілейскага пав. Мінскай губ. Па загаду I. Адахоўскага праводзіў прысягу ў Вілейцы. Па рашэнню МГСК ад 21.12.1831 вызвалены ад адказнасці. НГАБ-2, арк. 30 адв.; РДВГА-11, арк. 42; Dangel S. Rok 1831. S. 163.
Бучынскі Антоній (13.5.1790-1890) -з Мінскай губ., сын Юрыя. У паўстанні ппар. 1 кав. палка. 15.8.1832 прыбыўуФранцыю. У 1834далучыўся да ПДТ, з ліп. 1837 член АПЭ. Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 158; яго ж: Slownik biograficzny. T. 1. S. 264; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 71.
Бушук Яўхім селянін з Кобрынскага пав. Гродзенскай губ. Служыў у атрадзе Ц. Пуслоўскага правадніком. Узяты ў палон. Адпраўлены на месца жыхарства. РДВГА-8, арк. 39.
Бушэнка Гардзей селянін памешчыка А. Горвата з Мінскай губ., ямшчык каралінскай паштовай станцыі. Добраахвотна далучыўся да ат-
рада Ф. Кеневіча ў Караліне. Удзельнічаў у нападзенні на паштовую станцыю ў Кузьмічах і сутыкненні пры Міхалках. Рашэннем МГСК ад 31.12.1831 аддадзены ў салдаты, аднак па хадайніцтву А. Горвата вернуты ўласніку. НГАБ-2, арк. 33 адв.; РДВГА-11, арк. 42.
Быкоўскі з Мінскай губ., аканом. Меў дачыненне да нарыхтоўкі зброі і пораху пад кіраўніцтвам кап. польск. войскаў Гнатоўскага. Па рашэнню МГСК ад 15.1.1832 утрымліваўся 4 мес. у крэпасці. Dangel S. Rok 1831. S. 129.
Быкоўскі Мікіта селянін памешчыка Валовіча з Рэчыцкага пав. Мінскай губ. Знаходзіўся ў атрадзе Ф. Кеневіча, затым апынуўся ў оўруцкім фарміраванні Бараноўскага, узяты ў палон. Па рашэнню МГСК ад 12.11.1831 адпраўлены салдатам у сібірскія лін. батальёны. НГАБ-2, арк. 34; РДВГА-11, арк. 43.
Быкоўскі Стэфан шляхціц з Барысаўскага пав. Мінскай губ., аканом з маёнтка Пупсы кн. М. Радзівіла. Захоўваў агнястрэльную зброю. Рашэннем галоўнакамандуючага 1-й арміі ўзяты пад паліцэйскі нагляд на 4 мес. НГАБ-2, арк. 34 адв.; РДВГА-11, арк. 43.
Быхавец Ян з Гродзенскай губ. За ўдзел у паўстанні маёмасць канфіскавана. Kaczkowski J. Konfiskaty.
Бычкоўскі Стэфан селянін памешчыка А. Горвата з Мінскай губ. Далучыўся да атрада Ф. Кеневіча. З’явіўся да ўлад. Па рашэнню МГСК атрымаў дараванне. РДВГА-11, арк. 44.
Бэнбноўскі Марцін (н. 1806) з в. Кодніца Гродзенскай губ. У паўстанні дзейнічаў у чыне ст. сяржанта 2 палка лін. пяхоты, з 13.6.1831 ппар. 11.10.1831 прыбыў у Варшаву. Аднавіў прысягу расійск. ураду, аднак у крас. 1832 эмігрыраваў у Францыю. У 1837 член АПЭ. AGAD, KRW. пг 478, 479; Rps BUW, nr 2327; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 1. S 187; яго ж: Zarys rozproszenia. S. 108, 313.
Бяганскі Людвік (п. кастр. 1839) н. у Гродзенскай губ., вучань. У паўстанні пачаткова дзейнічаў у корпусе Ю. Двярніцкага, затым на бел.-літ. землях. Эмігрыраваў, 26.5.1832 прыбыў у заклад у Авіньёне (паводле Л. Краўца у 1836 прыбыў з Кракава ў Францыю). 13.4.183722.4.1838 член ПДТ. Памёр у дэп. Ланды. ND. 1843. S. 133; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 58; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 77.
Бяглюк Кандрат з Гродзенскай губ., стралец Белавежскай пушчы. У складзе атрада Д. Хлапоўскага адышоў у Віленскую губ., затым у Прусію, інтэрніраваны. Адпраўлены на месца жыхарства. РДВГА-8, арк. 39.
Бядко Ян (1799-28.2.1859) з в. Даўгаполле Мінскай губ. 23.1.1831 у 5 ул. палку, 1.2.1831 пар., 3.5.1831 кап. 13.6.1831 ад’ютант ген. Гаўронскага, 1.9.1831 маёр. 16.9.1831 разам з Д. Рамарына перайшоў межы Галіцыі. У чэрв. 1832 прыбыў у Францыю. 18.12.1835-7.1.1836 член ГІДТ, у 1848 уступіў паўторна. Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 108, 176, 313; яго ж: Slownik biograficzny. T 1. S. 186; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 68.
Бялагайскі Стэфан (п. 1851) з Гродзенскай губ. У паўстанні пар. палка пешых стральцоў, з 6.2.1831 пар., 24.3.1831 кап. 3 палка пешых стральцоў. 17.9.1831 адзначаны залатым крыжам. 5.10.1831 у складзе корпусаМ. Рыбінскага перайшоў межы Прусіі. У снеж. 1831 адправіўся ў Францыю, куды прыбыў у студз. 1832. 3 31.7.1833 кап. пяхоты партугальскага легіёна. 3 1.10.1834 член ПДТ. Памёр у Нанце. AGAD, K.RW, пг 555; Rps BUW, PJK, nr 562, k. 25; Ksi^ga pamiqtkowa. S. 155, Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 66; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 176, 245; яго ж: Slownik biograficzny. T. 1. S. 190; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 56; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 33.
Бялазерскі Станіслаў (п. 30.11.1832) з Віленскай губ., н. у Вільні. 3 1827 юнкер пях. палка Літ. корпуса. У паўстанні ппар. 12 ул. палка, 15.7.1831 у складзе корпуса Ф. Роланда перайшоў межы Прусіі. У лют. 1832 прыбыў у Францыю, належаў да закладу ў Безансоне, дзе памёр да вынясення камісіяй рашэння. Маёнтак канфіскаваны. РДВГА-8, арк. 40; Potrykowski J. Tulactwo Polakow. Т. 1. S. 183; Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 66; Bielecki R Slownik biograficzny. T 1. S. 191.
Бялапятровіч Ежы (12.4.1785-4.5.1871) памешчык ca Слуцкага пав. Мінскай губ., н. у Нясвіжы, сын Юзафа і Кунегунды Бужымскай, брат Караля. У паўстанні маёр рэзервовага пях. палка. Сасланы ў г. Ялабугу Вяцкай губ., дзе быў на расійск. службе, затым вярнуўся на радзіму. У 1839 эмігрыраваў у Францыю. 3 1842 член Гісторыка-літаратурнага т-ва. У жн. 1854 выехаў у Бельгію. Памёр у Парыжы. Bartkowski J. Spis Polakow zmarlych. S. 66', Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 1 S. 190; Gadon L. Z zycia Polakow. S. 114; PSB. T. 2. S. 16; Sliwowska W. Zeslancy polscy. S. 56.
Бялапятровіч Караль — памешчык са Слуцкага пав. Мінскай губ., н. у Нясвіжы, адстаўны кап. польск. войскаў, сын ІОзафа і Кунегунды Бужымскай, брат Ежы. Дзейнічаў у складзе атрада Ю. Кашыца. Далучыўся да фарміравання Г. Дэмбінскага, кап. атрада навагрудскай конніцы, у складзе якога прыбыў у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. 14.9.1831 адзначаны залатым крыжам. Па рашэнню ГТСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-2, арк. 37; РДВГА-8, арк. 41; AGAD, WCPL, пг 724, k 64; DS. Т. 6. S. 385; Ksiqga pamiqtkowa. S. 146; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 1. S. 190.
Бялінскі Валяр’ян з Барысаўскага пав. Мінскай губ., н. у Віленскай губ. У паўстанні з 13.6.1831 ппар. 4 ул. лалка, затым пар. 8 ул. палка. Належаў да корпуса М. Рыбінскага, з якога выйшаў у Модліне. 10.3.1831 удзельнічаў у Мінскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. 27.2.1832 прыбыў у Францыю, у снеж. 1832 належаў да закладу ў Безансоне, адкуль усак. 1833 высланы ў Бержэрак, 1.5.1833 у Монт-дэ-Марсан. 16.2.1835 выехаў у Англію. У 1835 наведваў школу гандлю. У маі 1836 прыбыў у Іспанію, у 1838 уступіў у іспанскую армію. AGAD, KRW, nr478; RpsBUW, nr 2327; DS. Т. 6. S. 444; Bielecki R. Slownik biograficzny. T l.S. 197; яго ж: Zarys rozproszenia. S. 88, 276; Konarska B. Polskie drogi. S. 226.
Бялінскі Ігнацій памешчык з Вілейскага пав. Мінскай губ., уладальнік маёнтка Суткішкі. У паўстанні нпар. 8 ул. палка. 11.10.1831 прыбыў з Модліна ў Варшаву, аднавіў прысягу расійск. ураду. Па рашэнню МГСК ад 10.10.1833 пакінуты вольным. (Паводае Л. Краўца эмігрыраваў, з 7.4.1848 член ПДТ). AGAD, KRW, nr 478, 479; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 1. S. 196; Dangel S. Rok 1831. S. 120; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 116.
Бялінскі Юзаф памешчык з Барысаўскага і Віленскага пав. Дзейнічаў у складзе Модлінскага гарнізона. Па рашэнню МГСК ад 10.10.1833 атрымаў дараванне. НГАБ-2, арк. 36; РДВГА-11, арк. 45.
Бялькевіч Міхал з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ., сын уніяцкага святара, брат Фларыяна. Дзейнічаў у атрадзе Ю. Кашыца, затым радавы 13 ул. палка, адышоў у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. Перайшоў межы Прусіі, утрымліваўся ў Гданьску. Эмігрыраваў. 5.5.1835-6.5.1836 член ПДТ, 1.8.1847 уступіў паўторна. Па рашэнню ГГСК 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл., маёнтак Навіны канфіскаваны. НГАБ-2, арк. 37; РДВГА-8, арк. 40; DS. Т. 6. S. 386; KaczkowskiJ. Konfiskaty; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 62.
Бялькевіч Фларыян з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ., н. у Навагрудку, сын уніяцкага святара, брат Міхала, вучань школы ў Навагрудку. Дзейнічаў у атрадзе Ю. Кашыца, затым радавы 13 ул. палка, у складзе якога адышоў у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. Эмігрыраваў, працаваў ураднікам у Гаўры. 3 15.6.1835 член ПДТ. Парашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да2 разр. зл., маёнтак Навіны канфіскаваны. НГАБ-2, арк. 37; РДВГА-8, арк. 40; DS. Т 6. S. 386; Kaczkowski J. Konfiskaty; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 66.
Бяляеў Мікалай з Мінскай губ., адстаўны губ. сакратар. Ведаў пра месца знаходжання Р. Голуба, аб чым не паведаміў уладам. Па канфірмацыі галоўнакамандуючага 1 -й арміі ад 21.11 1831 атрымаў дараванне. НГАБ-2, арк. 8 адв.: РДВГА-11, арк. 47.
Бяляеў Юзаф селянін з маёнтка Халопенічы Барысаўскага пав. Мінскай губ., сын Івана. У крас. 1831 далучыўся да валынскіх паўстанцаў, затым дзейнічаў у складзе 6 пях. палка. У бітве пад Прагай (прадмесце Варшавы) паранены і ўзяты ў палон, спрабаваў збегчы. Па рашэнню ваен. суда ад 2.11.1832 прагнаны шпіцрутэнамі праз 400 чалавек і адпраўлены салдатам у сібірскія лін. батальёны. НГАБ-2, арк. 36 адв.; РДВГА-11. арк. 47; Dangel S. Rok 1831. S. 120.