• Газеты, часопісы і г.д.
  • За родную мову й праўдзівы назоў  Ян Станкевіч

    За родную мову й праўдзівы назоў

    Ян Станкевіч

    Выдавец: Інбелкульт
    Памер: 742с.
    Мінск 2013
    251.47 МБ
    С. 632. у 6-ёх акругах Заходняе Беларусі. — МаюццанаўвазеБаранавіцкая, Вялейская, Ганцавіцкая, Глыбоцкая, Наваградзкая і Слонімская акругі.
    С. 632. „мацерствовымі“ польскімі імкненьнямі. — Маецца на ўвазе папулярны ў тагачасных польскіх палітычных колах лёзунг „wcielenia ziem wschodnich do Macierzy" (прыблізна перакладаецца як „вяртаньне ўсходніх земляў у родную калыску (гняздо)“).
    С. 633. былі чуткі, што яны ў Іране. — У Іран у 1942 г. была выведзеная сфармаваная на тэрыторыі СССР з былых польскіх вязьняў бальшавіцкіх канцлягераў польская армія пад камандаваньнем Уладыслава Андэрса.
    С. 633. „Беларускі голас“. — штотыднёвая беларуская газэта, якая выдавалася лацінскім шрыфтам у 1942—1944 г. у Вільні пад рэдакцыяй Францішка Аляхновіча.
    Перадмова
    Тэкст друкуецца паводле перадмовы да выданьня: Новы песеньнік крывіцкі (беларускі) для школаў. Злажыў Брачыслаў Скарыніч. Рэгенсбург, 1946.
    С. 635. Захаванае напісаньне на цярневую (дароіу).
    Проект аднаўленьня Сьветнае арганізацы беларускай (вялікалітоўскай) эміграцы (САБЭ)
    Тэкст друкуецца паводле копіі, захаванай у прыватным архіве Міколы Панькова. Тэкст не падпісаны.
    Захаванае ўжываньне літары ў у пазыцыі пасьля літары, якая абазначае галосны, нават пасьля закрываючай дужкі, напр.: „празднованне“) ўгодкаў.
    Прачхнімася й ратуйма наіпу эміграцу (Заклік і колькі пасуленьняў да статуту)
    Тэкст друкуецца паводле копіі, захаванай у прыватным архіве Міколы Панькова. Тэкст не падпісаны.
    С. 638. Ізноў тыкі... — Так у арыгінале.
    Лукаш Дзекуць-Малей
    Тэкст друкуецца паводле перадмовы да выданьня: Загінуў ці спасёны? Пераклаў Лукаш Дзекуць-Малей. Да друку прыгатаваў др. Я. Станкевіч. У Ню Ёрку, 1971. Тэкст падпісаны Я. Станкевіч.
    Захаванае ўжываньне літары Г для абазначэньня напісьмевыбухнога [g], напр.: конгрэсе.
    С. 640. Шукелойць Антон (нар. 1915) — вядомы беларускі дзяяч, у 1935—1939 г. быў студэнтам Віленскага ўнівэрсытэту, актыўна ўдзельнічаў у заходнебеларускім студэнцкім руху. Пасьля Д ругой сусьветнай вайны — актыўны ўдзельнік жыцьця беларускай дыяспары ў 3IILA Шіпматгадовы старшыня Веларуска-Амерыканскага задзіночаньня, сябра рэдакцыі газэты „Беларус", сябра Беларускага інстытуту навукі і мастацтва ў Ныо-Ерку.
    С. 640. Марцінкоўскі Уладзімер Філімонавіч (1884—1971) — расейскі эвангелічны прапаведнік, паходзіў з Валыні. Выкладаў у гімназіі, з 1913 г. быў сакратаром расейскага Хрысьціянскага студэнцкага руху. 3 1923 г. —у эміграцыі, прапаведваў Эвангельле, чытаў лекцыі, займаўся літаратурнай працай. Пад яго рэдакцыяй выйшаў новы ўкраінскі пераклад Бібліі. У 1930 г. пасяліўся ў Палестыне, дзе шмат гадоў кіраваў габрэйска-арабскай хрысьціянскай абшчынай.
    С. 640. Непраш Іван — вядомы пратэстанцкі дзяяч, доктар багаслоўя. Паходзіў з Чэхіі. Да Першай сусьветнай вайны дзейнічаў у Расеі, пасьля эміграваўу Амэрыку.
    С. 641. біблійны Нягэма. — Маецца на ўвазе біблійны прарок Няхемія, бабілёнскі габрэй, прызначаны правіцелем Іўдэі. Аднавіў разбураныя пэрсамі сьцены Ерусаліму і заклаў асновы новае габрэйскае дязржаўнасьці.
    С. 641. Трахімаў, ведамны сваёю працай у 20-х гадох у Менску. — Відаць, маецца на ўвазе Трафімаў Яўсей (1886—1970) — беларускі палітычны дзяяч, адзін зь лідэраў Беларускай партыі сацыялістаў-рэвалюцыянэраў, удзельнік ліквідацыйнага зьезду гэтай партыі ў 1924 г. у Менску.
    Нашыя задакьні
    Тэкст друкуецца паводле газэты „Беларускія навіны“, 1978, № 14, т. 3.
    Жніво і дажьгякі
    Тэкст друкуецца паводле: Жніво і дажынкі. Беларускія народныя песьні. 3 „Белар. зборн.“ Е. Романова выбраў і ўлажыў да друку П. Станіч. Выдавецтва Беларускага камітэту. Вільня: Друкарня М. Кухты, 1918.
    Песьні для гэтага выданьня былі выбраныя Аўтарам з кнігі: Романов Е.Р. Белорусскнй сборннк. Вып. 8. Внльна, 1912 (далей — Раманаў).
    Уніфікаванае напісаньне літар я і е ў пераднацісьненых складах, напр.: ня бывала, ня шумела.
    Захаванае ўжываньне літар у і ў у вершаваных радках, напр.: А мядовую у ложачку; А мы пойдзем вячэраці у багаты двор, Як буду я у мамачкі.
    Уніфікаваныя варыянтныя напісаньні: Вітэбская і Вітабская — на карысьць напісаньня Вітэбская, Магілеўская і Магілёўская на карысьць напісаньня Магілеўская.
    С. 644. Дасьціпнаю работкаю. — У арыгінале: ...Дасьціпнаюработкаю... У Раманава (с. 249) таксама: ...Дасьтнпнаюработкаю...
    С. 646. з браціткам. — Так у арыгінале і ў Раманава (с. 260).
    С. 647. Захаванае напісаньне семсот.
    С. 647. Пала раса сьцюдзёная,
    А другая медавая.
    А я сьцюдзёную нагой паб’ю,
    Амедавую каўшом пап’ю!
    У арыгінале выдзеленыя словы напісаныя адпаведна мядавая і мядовую. У Раманава (с. 252) адпаведна — мідувая і мідувую.
    С. 647. У песьні № 30 у арыгінале апошнія 6 радкоў паўтараюцца 2 разы. Відавочна, памылкова, паколькі ў Раманава (с. 253) такога паўтору няма.
    С. 647. У песьні № 31 у арыгінале адсутнічае
    апошні радок Сярпы залатыя. У нашым выданьні ён устаўлены з Раманава (с. 240).
    С. 648. Захаванае напісаньне нізгоднага.
    С. 651. Хадзіў раёк па вуліцы... — У Раманава (с. 268): Хаднў раё па вулнцы...
    С. 649. Захаванае нехарактэрнае напісаньне з’ела.
    Bielaruskija kazki
    Тэкст друкуецца паводле: Bielaruskija kazki. Knizka piersaja. Uklau da druku J. St-ic. Wilnia: DrukarniaM. Kuchty, 1919.
    Уніфікаваныя варыянтныя напісаньні konski i konski на карысьць варыянту konski.
    Захаваныя нехарактэрныя напісаньні: mierisy, wiadzi-tku, matcycha, paladzic, ucikaj.
    Захаваныя напісаньні дзеяслова robic: robila i Г.Д.
    Захаваныя напісаньні дзеяслова pajadac: pajadausy, pajadali i г.д.
    Захаванае нехарактэрнае напісаньне bacucy.
    Захаваныя варыянтныя напісаньні idzies і jdzies, isli і jsli.
    Захаваныя напісаньні uwo snie; jsce.
    С. 656. baicca waukou lezci. — Так y арыгінале.
    C. 659. humiennikawa. — У арыгінале: humiennikawa.
    C. 662. Захаванае напісаньне ostupicaj.
    C. 664. ...stalapraznuscac... — Таку арыгінале.
    Іменны паказыгік*
    А.М. 212
    А.Н. гл. Негнявіцкі, А.
    А.Ш. гл. Шукялойць, Антон
    Абрамов, А. 233
    Абрамовіч, А. 34
    Абрамчык, М. 388, 407
    Абрантовіч, біскуп 196
    Абуховіч, Альгерд 302, 327, 361—363
    Абэцэдарскі, Л. 370
    Аганёк гл. Стацкевіч, Хвэлікс
    Агіенка (Огіснко) 99, 154, 155
    Агінскі, Міхал 205
    Ад. гл. Адамовіч, Антон
    Адаеўскія 111
    Адамовіч, Антон 270, 272,311, 357,367,404, 405, 410
    Адамовіч, Язэп 314
    Акінчыц 246
    Аколаў 361
    Акула, К. 378, 397
    Алёхнавіч, Пранцішак 408
    Алег, северскі князь 206, 249, 250, 320
    Александра II 76
    Александровіч, А. 153
    Альбрэхт 502, 510, 517
    Альгерд (Альгірд, Альгірд) 111, 112, 133, 141, 206, 333, 380, 397
    Альтбаўэр, М. 564
    Аляксандра Казімеравіч 133, 139, 140, 143, 145, 147
    Аляксандра Карыятавіч 135
    Аляксандра I 205, 292, 301, 326
    Аляксандра, вялікі князь 381
    Аляксей Міхайлавіч 296, 325, 398
    Аляксюк, Павал 16, 26, 265
    Андрусяк, Мікола 329, 330, 332
    Андрушкевічанка 16, 225
    Андрэй Альгердавіч 299
    Андрэй Багалюбскі 325
    Андрэй, Уладыка гл. Крыт, Аляксандра
    Аніська, А. 114
    Аношка, В. 397
    Антановіч, В. 43, 349 Апанас гл. Кукель, С.
    Арцыбашаў 54
    Арцюх, Язэп 378
    Аскольд 348
    Астапенка 153
    Астрамовіч, Аляксандра гл. Зязюля, Андрэй Астроўскі, Радаслаў (Astroiiski, R.) 193,207— 209, 212, 213, 246, 264, 267, 275, 398, 410
    Астроскі, Кастанцін (Канстанцін) [Іванавіч] (Astroski, Kanstancin) 111, 186, 233
    Астроскі, Касьцянцін Касьцянцінавіч 296, 298, 331
    Астроскія 233
    Астрэйка 153
    Атрэнбскі, Ян 161
    Аўгуст Магучы 536
    Аўрам Смаленскі 256
    Аўсянік (Аўсяньнік) 26,265
    Б.Н. гл. Станкевіч, Ян
    Б.С. гл. Станкевіч, Ян
    Б. Ск. гл. Станкевіч, Ян
    Бр. Ск. гл. Станкевіч, Ян
    Бабарэка 153
    Багдановіч, Вяч. 34, 268, 271, 415, 418, 564
    Багдановіч (Богдановіч), Максім 54, 79, 80, 226, 258, 415
    Багушэвіч, Пранцішак 76, 78, 79, 88, 116,
    223, 303, 353, 363, 415
    Бадунова, Палута 260
    Байкоў, М. 55,153
    Бакуновіч, Валадзімер 396
    Бакуновіч, Захар 396
    Бакуновіч, Зьмітра 396
    Бакуновіч, Пётра 396
    Баліцкі 190, 287
    Балабан, Гедзеон 297—299
    * У гэтым паказьніку адлюстраванае толькі такое напісаньне імёнаў, прозьвішчаў і ініцыялаў, якое было зафіскавана ў гэтым выданьні. —Рэд.
    Балабановіч, Тодар 115, 114
    Баран 265
    Барановіч, Аляксандра 354
    Барташэвіч, А. 115
    Баршчэўскі, Я. 54
    Барыс Аляксандравіч, цьверскі князь 111
    Басілій 101
    Батура, Сьцяпан 110, 133, 146, 398
    Бахрым, Паўлюк 327, 361
    Белашэвіч 321
    Бельскі, М. 54
    Більдзюкевіч, А. 83, 86
    Бічэр Стоў, Гарыет 278
    Бобіч, кс. 17
    Богбіндэр, Ганс Місынгейм [Майсэнгейм] 293, 294
    Борнс110
    Борнгэўзэр 496
    Боэмі, Яніс 101
    Врага, Сымон 338—340
    Браскар гл. Станкевіч, Ян
    Брачыслаў (Брячнслав) 110,206
    Бруяка, Іван 100
    Брыкнэр, A. (Bruckner, A.) 102, 190, 390
    Брэжнёў 423
    Будзіч, Аркадзь гл. Запруднік, Я.
    Будзька, Адварды (Эдвард) 16,224,225, 362
    Будзька, Праньціш 16, 360, 362
    Будны, Сымон 369, 413
    Вузук, П. 127,131
    Буйла, К. 226, 400
    Буйлянка, К. гл. Буйла, К.
    Вуйніцкі, Ігнат 225, 364,
    Булгак 211, 212
    Вулгарнн, Фадей 304
    Бульба гл. Чыж
    Бунчук-Будзіч, Я. 410
    Бурачевскій 289
    Бурбіс, Аляксандра 55, 224, 353, 354, 359
    Буткевіч, пралат 44
    Бэніні 419
    Бядуля, Зьмітрок 28, 226
    Бялінскі 289
    Бярдзяеў 283, 419
    Бярында (Бэрында), П. 40, 101
    Бяссонаў, Пётра 181—184
    В.Л. гл. Ластоўскі, Вячаслаў
    В.Р. гл. Рагуля, В.
    В.Ф. гл. Фастр, Волька
    Вайніловіч 303, 361
    Валадарка, полацкі князь 40
    Валадзіслаў, князевіч 325
    Валадзімер (Володнмер Святославнч) 48, 110, 330
    Валадзімер Давідовіч, чарнігаўскі князь 379
    Валошын 267
    Валынец, Фл. 269
    Ваньковіч, Мэльхіор 327, 328
    Варлыга, А. 418
    Варонка, Язэп 260
    Васілеўскі, Л. 78
    Васіль, архіяпіскап 408
    Васіль, маскоўскі князь 111,159
    Вацлаў, чэскі кароль 299
    Венскнй, К. 233
    Верамей 66
    Верашчака, Юры 359
    Від, Антоній 40, 101
    Внд 110
    Внден 110
    Вільгельм 79
    Вітань-Дубейкаўокі, Л. 362
    Вітас 327
    Вітаўт 41, 110—113, 133, 139, 141, 143, 146, 147, 159, 206, 306, 320, 331, 333, 397, 566
    Віцьбіч, Юрка 153, 277—280, 311, 340—343
    Возьняк, М. 575
    Войтаў, Мікалай 313, 314
    Войтанка-Васілеўскі, Віктар 337
    Волаціч [Папуцэвіч, Вацлаў] 284
    Вольга 349
    Вольскі, Віталь 379, 569
    Ворса, Галіна 249
    Воўк, Хведар 228, 319
    Выгоўскі, Іван 100, 329, 331
    Высоцкі, Е.В. 119
    Вяльгорскі 403
    Гадлеўскі, Вінцэнт 17—18, 196, 207, 208