За родную мову й праўдзівы назоў
Ян Станкевіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 742с.
Мінск 2013
Палажэньне ў Лідзкай акрузе Генэральнага Камісарыяту Беларусі (1943)
Гэта была гістарычная часіна. Дагэтуль адныя фармальна-праўна, а друпя н пачуцьцёва былі грамадзянамі Расеі. Цяпер яны зрывалі з Расеяй, што з гледзішчарасейскага было здрадаю гаспадарства. Тыя, што не адвыклі ўважаць сябе за грамадзян Расеі, гэта добра сабе ўсьведамлялі й адчувалі. Ім асабліва гэта была пераломная часіна. Я зацеміў, што др. Серада дрыжэў пры галасаваньні. Усе Беларусы галасавалі за незалежнасьць свайго краю. Як толькі рэзалюцыя была прынята, засьвяціла ў вокны ўзыходзячае сонца. Колькі асобаўускрыкнула: „Узыходзе сонца незалежнае Беларусі!“
„Узыходзіла сонца незалежнае Беларусі“ (1958)
Із собскага даведаньня й дазнаньня ведаю, якое вялікае значаньне мае праўдзівы назоў. У 1905—1909 г. я вучыўся ў месцкай школе ў Ашмяне. Ня памятую, ці вучыліся
мы, ці толькі чыталі гісторыю Літвы, напісаную парасійску Турцэвічам. Мы ўсі ёю захапляліся, але ня дзеяла яна на нас усьведамляюча, бо мы, як і аўтар, тарнавалі яе не да свайго, але да чужога народу. Затым, 1909 г., зь пятнанцацёх Вялікаліцьвіноў (засталыя былі Жыды), што скончылі школу гэтую, толькі адзін быў нацанальна сьведамы. Былі б напэўна ўсі ўсьведаміўшыся, калі б зваліся сваім праўдзівым назовам — „ліцьвінамі“, бо ведалі б, што гісторыя Літвы—ё гісторыяй народу іхнага.
За родную мову й праўдзівы назоў (1971)
КНІГІ ОНЛАЙН
