КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
..Ямаю сям’ю, але яна — там... Я перажыў асабістыя трагедыі, аб якіх, можа, ня варта гаварыць. Хто яго ведае, ці гэта была шчырасьць, ці, як кажуць, маральны ўпадак?Жыцьцё мне часам усьміхалася, і я сьмяяўся жыцьцю. А цяпер яно нада мной насьмяялася крыху. Але сонца яшчэ сьвеціць над зямлёй... Можа, яно асьвеціць калі імяне. Я Вам зайздрошчу, што Вы можаце быць адна, маеце адносна шмат часу. Я дык губляюся ў розных дробязях лягернага жыцьця, і, паверце, аж 9 лістоў ляжыць без адказаў... Часта кладуся спаць позна ўночы, засынаючы з кнігай, прачынаюся — гарыць электрыка. Недаспаны, урэшце раз на тыдзень сплю „беспрабудным“ том. Жадаю Вам усяго найлепшага! He сумуйцеІЯ таксама не такі „сумны“, як Вы маглі б падумаць. Я часам бываю надта вясёлы... Але цяпер неяк няма чаго весяліцца... Піійыцемне шмат, Вольга. Добра?Мне так прыемна чытаць Вашыя лісты. I я буду Вам пісаць шмат. Толькі не заўсёды пішацца. Цяпер нейкія шэрыя дні. Яны заўсёды прыгнятаючы дзеюць на чалавека... Дождж, імгла, — чалавек кашляе, чыхае, чуецца дрэнна, настрой не асаблівы... Ага!Забыўся Вам яшчэ заўважыць адно, штомне асабліва, асабліва спадабалася ў вашых лістох, — гэта прэцэзійная граматнасьць іх. Гэта вельмі вялікая рэч — гэта сьведчыць аб культуры чалавека. Я кожны раз, чытаючы Вашыя лісты, мімаволі заўважаў гэта, і папросту гэтая думка напрашвалася, каб яе Вам перадаць. Прабачце за хаатычнасьць, за спозьнены адказ, за ўсё дрэннае. Больш ня буду! ВашЗалужны Lauingen, 7.12.47 Дарагі Залужны! Вось толькі што вярнулася зь лесу (хадзіла па дровы за 5 кілёмэтраў) і адразу бяруся за ліст Вам... Вашыя грошы, а ўчора перад вечарам таксама і доўга і нецярпліва чакаючы Ваш ліст, я атрымала... Я хачу шчыра падзякаваць Bclm, але ў мяне, далібог, бракуе словаў для падзякі!.. Гэтулькі грошай я даўным-даўно не трымала ў рукох... Я была вельмі ўзрушаная, атрымаўйіы іх, але ўзрушаная ня тым, што зусім нат неспадзявана зрабілася „багатай", а ўзрушаная Вашай дабрынёй. Я нагэтулькі ўсхвалявалася, што ўсю ноч не магла заснуць ні на адну хвіліну. Мне было і радасна, і сумна, і балюча, розныя пачуцьці хвалявалі мяне. Радасна таму, што існуе вось на сьвеце такі добры чалавек, які турбуецца аба мне, нават мала вядомай яму, сумна таму, што я баялася, як бы Вы не пакрыўдзілі сябе самога, ня ўрэзалі сабе ўва ўсім. з-за мяне... Было таксама балюча і сорамна, што я дажыла да такога становішча, што мне мусяць дапамагаць... ...Нават кожнае слова абВасробіць длямяне прыемнасьць, нават адзін успамін Вашага імя... Мо таму, што Вашая манера пісаць, нават Ваш почырк страшэнна нагадваюць мне майго брата, якога я вельмілюбіла... Мой брат — яго звалі Зьмітро — яня ведаю, ці жыве ён яшчэ. Ён быў, між інйіага, вельмі добры і вельмі здольны хлопец. Ён першым вытрымаў конкурсны экзамэн у Маскоўскі інстытут філязофіі і літаратуры й за сваю выключную пасьпяховасьць у вучобе атрымоўваў павышаную стыпэндыю імя Чэрнышэўскага. Перад вайной аб ім, як аб першым, лепшым студэнце, пісала газэта „Правда", і мая бедная мама, паміраючы, трымала на грудзёх гэтую выразку з газэты. Ён таксама пісаў вельмі добрыя вершы, але не аддаваў іхяшчэ ў друк — ён быў зусім яшчэ малады хлопец (тады яму было 19 год) і вельмі сьціплы... Ячаста ўспамінаю яго, алемне здаецца, штоягоўжо няма на сьвеце, а калі ёсьць, то я яго ніколі не пабачу. Ня маю я болый сям’і... Вось і дачушка памерла, і мама памерла ў вайну, імужа страціла таксама... I адзінота для мяне горш за ўсё. У маім сэрцы — бездань цеплыні. На каго ж перанесьці, выліць яе, гэтую цеплыню? Ня маю я нікога. I неяк міжволі ўсё, што ёсьць лепшага ў маёй душы, накіроўваецца да Вас. ..Апрача адзіноты, гэтая прыніжанасьць, балючае адчуваньне сваёй цяперашняй нікчэмнасьці, адсутнасьць пэўнага грамадзкага па- лажэньня... Раней жыцьцё песьціла, балавала мяне. Я прывыкла быць не з апошніх — іў вучобе, і ў працы. Вучылася, маю за сабой ледзь ня два факультэты — літаратуры імэдычны. Працаваларэдактаркай мэдычнае літаратуры... Мяне ведалі, паважалі, любілі... А цяпер я — нішто... Нават паперы, дыплёмы, і тыя пагарэлі. I вось заўтра ці пазаўтра пашле Арбайтсамт на самую чорную цяжкую працу і—мушу ісьці, чысьціць якісь бруд за якімісь брыдкімі нікчэмнымі людзішкамі, якія будуць яійчэ пагарджаць мною... Iбольш ніякіх пэрспэктываў... Працы ў „Бацькаўшчыне“ я, зразумела, не вазьму. Лепш пайду на чорную працу, хоць мне і прапаноўвалі жыць і працаваць у лягеры, бяз званьня Дэ-Пі, якДэ-Пі. Але для мяне даражэй сяброўства такіхлюдзей, як Вы, як Віцьбіч. Ну, цяпер канчаю. Зараз навару бульбы і буду есьці зь селядцом — купіла за Вашыя грошы. Звычайна кладуся спаць галоднай і не магу заснуць ад пакутлівага пачуцьця голаду, але сёньня гэткага ня будзе... А кКалядам спадзяюся нават пірог сьпячы — Шукелойць вінны мне з фунты белай мукі, спадзяюся, аддасьць к Калядам... Lauingen, 11.12.47 ...Маёчаканьне спраўдзілася —Арбайтсамт ужо паслаў мяне на працу — у якасьці падавальшчыцы — трэба цягаць на фабрыцы цяжкія скрынкі з мэтпалем. Праца цяжкая і няўдзячная, але адмовіцца няможна — не дадуць харчовых картак. Аднак, магчыма яшчэ, што ўдасца збавіцца ад гэтае працы, бо я слабая, і, можа, дактары дадуць мне аб гэтым даведку... Але іншая праца будзе таксама наўрад ці лепшай, бо тут больш-менш „людзкую“ працу можна дастаць толькі па пратэкцыі, аяеў мяне цяпер няма... ...Хочацца мне сказаць Вам, што Вы дарэмна зайздросьціце мне, што я — адна і маю шмат часу. Тое, што я адна, зьяўляецца для мяне пакутай... Пакоймой нядрэнны, алея штодня стаю пад пагрозай высяленьня ў нейкі катух бязь печы, без апалу, дзе ўзімку замярзае вада і дзе нічога няможнарабіць.Абгэтым стпараецца мая „прыяцелька", якая трымае, так сказаць, пад „башмаком“ начальніка жыльлёвае ўправы. Што да вольнага часу... Яго ўмяне няма. Аб гэтым нецікава пісаць, але я напішу, каб Вы мелі ўяўленьне. Зранку штодня трэба бегчы ў горад, каб не прапусьціць, дзе што „даюць“, і да поўдня трэба адстояць у розных чэргах, а прынясеш нейкай дрэні і такую мізэрную колькасьць, што на адзін раз не хапае пад’есьці. Пасьля трэба ісьці за 5—6 кілёмэтраў у дровы, бо тых, якіх даюць на год, не стае на месяц, а калі ўлічыць яшчэ, што гаспадары „памагаюць“... Здабыцьцё і прыноска дроваў цягнецца 3—4 гадзіны штодня... Пасьля трэба яшчэ нарубаць і зацягнуць усё пад самую страху ка верхні паверх... Пасьля трэба прыбраць і памыць лесьвіцу і калідор... Вось дзень ужо скончаны, ён жа цяпер кароткі... Але трэба яшчэ прапаліць, наварыць нечага есьці... тады, пасьля „паходу", літаральна штодня трэба цыраваць панчохі і шкарпэткі, якія зусім разлазяцца, тады яшчэ або памыць што, аболатаць ці перарабляць бялізну — прыкладам. 3 аднае кашулірабіць дзьве... Нешта зьвязаць таксама трэба, прыкладсм, зрабіла рукавіцы, шаль, цяпер вяжу джэмпэр, бо ня маю цёплае вопраткі, а паліто — летняе... Ёсьць і грамадзкія нагрузкі, —яж атрымліваю дзяржаўную дапамогу — зомарак, якіххапае плаціць толькі за электрыку і за кватэру (я часам вару каеу на электрычнай плітцы, бо мая печ патрабуе вельмішмат дроваў). Часам трэба і памаляваць... Праўда, сплю я больш за Вас. Я нагэтулькі стамляюся за дзень, што ўвечары немагу позна сядзець, і сяджу позна толькі тады, калі „ў экстазе" пішу Вам лісты. Тады я забываюся на стому. Пасьля атрыманьня Вашага апошняга ліста я ўпершыню паійкадавала, што я — неДэ-Пі. Мне даўно ўжо нялёгка, але дагэтуль я не шкадавала. А цяпер шкадую, асабліва крыўдна, што сама вінавата — сама адмовілася ад гэтага званьня, калі мне былі нават запрапанавалі. Справа ў тым, што ў мяне было памылковае ўяўленьне аб дэпістах. Я ведала некаторых тут, і з тых, каго я ведала, не было парадачных людзей. Гэта былі людзі, якія абсалютна нічога не хацелі рабіць, ганяліся толькі за лёгкай нажывай, часам рабілі толькі выгодныя гешэфты, абчапляліся золатам і сумленных беднякоў не лічылі за людзей. Сьмяяліся з тых, якія працуюць, казалі: „няхай дурні гнуць сьпіну, амы не з такіх“... Некаторыя зь іх былі за нямецкіх часоў паліцыянтамі, ужо тады добра нажыліся, рабуючы народ, самі ўцяклі ў Нямеччыну, а цяпер задзелаліся „прымусова выселенымі“ і дарзмна, не працуючы, атрымлівалі больш, чым трэба чалавеку, таксама ўсе „ўсходнікі“ абярнуліся „заходнікамі“... ...Гэта была нямецкая бальніца, але ўёй2 пакоібылі для аўсьлендараў, з пэрсаналу ж было 4 аўсьлендары — 2 доктары, прыбіральшчыца і я. Мне было добра — хворыя мяне любілі, паколькі сярод іх было шмат баўроў, мяне забясьпечвалі і шмальцам, і кілбасамі, так што я ня мела асаблівае патрэбы ў амэрыканскіх пайкох. Мне тады прапаноўвалі ў лягер... Але, даражэнькі Залужны, я вельмі прашу Вас — ня гневайцеся, калі я так думала праДэ-Пі, я тады зусім яшчэ ня ведала, што сярод іх ёсьць таксама такія людзі, як Вы, як Віцьбіч... Між іншым, адзін з тагачасных маіх знаёмых, цяпер выключаны з Дэ-Пі, працуе, нягледзячы на гэта, у ўкраінскім лягеры і дастае харчы і 200 марак на месяц...Апрача таго, робіцьрозныя „гешэфты". Ён не належыць да сумленныХ людзей, і я кажу яму ў вочы, што ён — жулік. А ён сьмяецца толькі і кажа: „ну, і дохніце з вашай сумленнасьцю, каму яна патрэбна? Гэта толькі дзіцячая забаўка... Хто ўмее ўстройвацца ў жыцьці, таго і паважаюць..." Lauingen, 14.12.47 Дарагі Залужны! ...3 гэтым разам пастараюся напісаць Вам ліст больш... цьвяроза, ці што. Бо звычайна як пачынаю Вам пісаць, дык нібы п’янею пад наплывам нейкіх зусім асаблівых настрояў, зусім асаблівых пачуцьцяў, і ў сваёй нястрыманасьці магу панапісваць такога, што служыць толькі тормазам для Вашага хуткага адказу... Тады сама сябе вінавачу, калі Вы маўчыце... Мяне часам наведвае адзін украінец, Рыгор. Ён іншы раз вярзе розныя глупствы аб тым, што кахае мяне, я, зразумела, ня веру і не люблю яго, але ад нуды дазваляю прыходзіць. Я ахвотна частую яго кавай з хлебам... Вось аднойчы здарылася так, штоя паела крыху ягонагахлеба... I вось... яўбачыла, штояму шкода.Я дала яму сваюхарчовую картку і сказала — „можаце, калі хочаце, выразаць з маёй карткі хлеб, які я ў Вас паела“. I ён спакойна выразаў! Тады мне зрабілася прыкра, я не сьцярпела і сказала: — Яўсёж ня думала, штоВы выражаце.Яжу Вас не выразалаз карткі, калі Вы елі ў мяне хлеб, а Вы маеце больш за мяне...