Зімовыя песні
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 736с.
Мінск 1975
760. СЮДА-ТУДА, НА ВЫСОКУЮ ГОРУ
Сюда-туда, на высокую горуі А на той гарэ шаўковая трава расце, А на той траве дзяўчыначка каня пасе. Аж ось ідзе да стары, барадаты: — Памагай бог, дзяўчыначка маладая! Да чы любіш да старога, барадатага? — Я старога даўно не любіла, У сваёй хаце дымком частавала, Із сваго двара сабакамі цыкавала, А яго слядкі каменнейкам закачывала.
1 Прыпеў «Ой, люлі, рана» паўтараецца з другой часткай кожнага радка.
Сюда-туда, на высокую ropy, А на той гарэ шаўковая трава расце, А на той траве дзяўчыначка каня пасе, Аж ось ідзе малады, нежанаты: — Ой, дзень добры, дзяўчыначка маладая! Да чы любіш маладога, нежанатага?
— Я маладога даўно палюбіла, У сваёй хаце мядком частавала, Із сваго двара очыцамі праводзіла, А яго сляды пярсцёнкамі закладала.
761. РАСЦІ, УКРОПЕ, ВЫШЫ АГАРОДА
Расці, укропе, вышы агарода, Тудой будзе ехаць стары да жанаты. Я ж таго старога змалку не любіла, У двор яго сухаром заманіла, У хаце яго дымам напаіла, 3 двара яго сабакамі правадзіла, Па слядах яго каменнем пакаціла. Так цяжанька каменю каціцца, Так пагана са старым мужам жыці.
Расці, укропе, вышы агарода, Тудой будзе ехаць малады да нежанаты. Я ж таго маладога і змалку любіла, У двор яго калачом заманіла, У хаце яго мёдам-віном напаіла, 3 двара яго музыкамі правадзіла, Па слядах яго перстнем пакаціла.
Так лёганька перстню каціцца, Так добранька за маладым мужам жыці.
762. ДА ПЫТАУСЯ ЯНАЧКА
Да пытаўся Яначка 1 Да ў роднай мамачкі: — Да родная мамачка, Ці пара мне жаніцца?
— Абажджы жаніціся, Розуму набярыся, Розуму ацецкага, Паязду шляхецкага.
763. ШЛІЦЕ KA МНЕ ГАРМАНЕЮ, К БАЦЬКУ МАЙМУ
Шліце ка мне Гарманею, к бацьку майму,
He аддасць мяне бацька — я сама пайду,
Чэраз поле тваё шэрым зайцам, Чэраз лес сівым ваўком, Чэраз мора шэрай вуткай, На двор на твой цёмнай тучкай, А ў сені твае дробным дажджом, А ў хату тваю ясным сонцам, За стол за твой сяду паваю, У ложу тваю ляжу паннаю, К печы тваёй гаспадыняю, К клеці тваёй клюшніцаю.
764. ВЕЧАР, ВЕЧАР, ВЕЧАРЫНАЧКА
Вечар, вечар, вечарьшачка, Хто там едзе? — Бараніначка.
Едзе Андрэйка п’яны:
— Адчыні, Кацярынка, я твой каханы.
— He адчынюся, брата баюся, А проціў цябе сама лісцем сцялюся.
765. АХ ТЫ, СІНЕНЬКІ ГАЛУБЧЫК
— Ах ты, сіненькі галубчык,1 Дзе бываў, лятаў далёка, Да ці быў жа ж ты на моры, Да ці быў жа ж ты на сінім,
Ці відзеў сваю галубку?
— За малым-малым не відзеў, За малюсенькім не бачыў.
Як я на мора ўзлятаў, Дьік яна ў трысцё ўпала, Да за ёй трысцё шумела, Да за ёй вада гудзела.
— А ты, малады Ванечка, Дзе бываў, лятаў далёка, Да ці быў жа ты ў цёшчы, Ці відзеў сваю Паўлінку?
— За малым-малым не відзеў, За малюсенькім не бачыў.
Як я на падвор’е ўз’язджаў, Дык яна ў камору ўцякла, Да за ёй скрыпкі ігралі, Да за ёй дзеўкі пяялі, Да на ёй істужкі лялелі, Да па ёй хлопчыкі млелі.
766. ТЫ, ВУТАЧКА-ПЕРАБАУНІЦА
— Ты, вутачка-перабаўніца, Ты сокала перабавіла.
— He я яго перабавіла, Ен да мяне сам пералёнуў. Ен на мяне паквапіўся, Ен на маё пер’е рабое, Ен на маё крылле залатое. — Ты, Кацярынка-перабаўніца, Ты Андрэйку перабавіла.
— He я яго перабавіла, Ен на мяне паквапіўся, Ен на мяне саму маладую, Ен на маю скорую работку, Ён на маю ціхую паходку, Што я, малада, скора рабіла, Што я, малада, ціха хадзіла.
МУЗЫЧНАЯ ЧАСТКА
ТЫПОВЫЯ КАЛЯДНЫЯ НАПЕВЫ
ТЫП A-4
1.A ў лу_ зе?лу_ зе ка _лі_ на крас_на. Доб_ры’ ве _чар!
2.Ой, яс_ ней,крас_ней Ган_на ў та_тач_ кі. Доб_ ры ве_ чар!
З.Па двор[ы] ха_дзі_ла ўвесь двор кра_сі_ла. Доб_ры ве _чар!
6
J= 80
391,497
4. Ay ля_ску,ў ля_ску круг_ла _ e
ве _чор:
поле. Свя_ты
ве _чор.
2.Ой там Ва_сіль_ ко па_ра_ні_нку га_ рэ. Свя_ты
9*
УМ EPAHA
4. Ой, ра_ но, ра_ но ку_ ры за_пе_ лі. Свя_ты ве ... ч[о р]!
wfhww
2. А ’шчэ на_дра_нней стаў Ко_ ле_чка наш. Свя_тьг ве ,,, njopll
ДАВОЛІ ХУТКА
Oil там на га_рэ пеў _ні_чак пя_ е. Свя _ты ве _ чор!
ТЫП А-2
2. На той я лі _ не све _ чы га _ рэ _ лі.
25*
369
Allegretto
26
34. Зак. 1420
529
27 I 333
J = 6° ,—
1.3а_жу _ры _ ла _ ся
1
389
на жоў_тым
Ой у ля_ ску,ў ля_ску
Свя _ ты ве _ чор, ка _ лі _ на ў лу _ зе.
Ой ра_на,ра_ на ку_ ры за_пе_ лі. Ка_ля_до, ку«ры за_пе_лі.
j: I fj' J) £J 11J ; j I? p
Ой я_шчэ pa_ ней Ган_на_чка ўста_ла. Ка»ля_ до,Ган_ на_чка ўста_ла.
Moderate
407
46 , 244
116
І.Ой, шу _ міць, гу _ дзе,
б
2.Пча_ля_на_ я ма_ тка йдзе, ра _ ё _чкі вя _дзе.
s
", J.K 6
Ji J' QI-JU I' .lj J
Ся_дзіць на ку _це у бе_ лым ка -жу _ се.
56*
ТЫП Б
_да.4.Дэе ба_га_ты двор,
_ле_ да.
65
ХУТКА
206
Г l' r IСГ Г J J IП Г r i n' r Л He вей, не вей, мя _це_ лі_ ца. Ко_ лі_ да, ко _ лі_ да!
1. Ці ёсць пан га_спа_дар(ы) до_ма? Ко _ лі_ да!
2. Ц і ён у да_ро«жкі у ча_ со_вай? Ко _ лі_ да!
70
5. — А як жа мне жылі, ве_сялой бы_ціКа_лі
126, 132, 133
684
80 174
J>»4S2
Ііай-дзём^) ,дзе_ва_ чкі, у на_чле _ жа_чкі.
88
450
Ой
ра_на,
ра_ на, трох ка_ней
і_шчуць.
тып д
93* 485
ХУТКА і ГУЧНА
Са_ко _ля! Са_ко_ ля яс _ны, ыо_ла_дзец крас_ны.Са_ко _ ля!
96 I
* = 468
І.Пра.ла Ган_на_ чка на лё_ду хус_тк і, на лё_ ду.
^WS?W1W
На лё_ ду, лё_ ду, на лё_даў_ні_ цы, ў кры_ні_ цы.
2.Ой я_ ка пра_ ла да й па_гу_ бля_ ла, на лёду.
На лё_ ду, лё_
ду, на лё_даў_ні_ цы,ў кры_ні_ цы.
РЭЧ.-4
107 I 237
J = 80
Шчо_ары ве_чор, до_бры ве_чор у_сім лю_дзям на ўвесь ве_чор. jiltj Ji J IJ /, J >1 Ji J J IJ > J>^ Ui до_ма, до_ма пан га_ спа_дар, а я ба_ чу, што ён ся_дзіць.
Ой, ці до_ма пан ха_ зя_ін, ой, я зна_ ю, што ён до_ ма.
Шчод_ры ве_чар, доб_ры ве_чар до_брым лю_дзям на зда_роў_е.
110*
Moderate
пу_шла ку_ го — та _ ці, ра_дзі, бо_ жа^ жы_ та.
43 ад_на_го ка_ла_ соч_ ка бу_дзе жы_та боч_ ка.
•Z сын_кіў жа_ ні_ ці, да_чок по_до_ ва_ ці. пі_ва на_ва_ ры_ні.
111 J
* = joo }
Ba_ сі_лё_ ва ма ці па_ шла ку_ гу_ та_ ці,
•■^Г, ■ , \ t, I \ , 14 . \ I, -
ло_брых лвт спа_ мі_ на_ ці, лі_ хіх за_ бува « ці.
До _ бры ве _ чар, га _ спа _ да ру,
вы _ несь жа нам ку _ бас па ру!
ма_ля_ ва_ ным ва_зо _ чку ма ва_ ра_нень_кім ка_нё_ чку!
570
125 J
j, j U' -1, J1
Pac _xa _ дзі _ це _ ся, раз _ бя _ жы _не _ ся.
4. Го_го_го, ка_за, го_го_го, се_ра. Дзе ты бу_ва_ла?
па шчы_ра _ му
бо _ру
не па _рас _ сы _ла _ла.
129
ХУТКА
1. На га_рэ ваў_чок з ваў_ча_ня_та_.м і,ў да_л і_не ка_за з ка_зя_ня_та_м і.
2. Вой пры_дзе ваў_чок—за ко_ за_чкучок! А ваў_ ча_нят_кі— за ка_зя_нят_к і! З.Вой пры_шоў за_яц,стаў ка_зу ла_яць:*Вох ты,ка_зі_ ца, ты ста_ра пс і_ца!
4Ты б узя_ла сяр_пок,на_жа_ла сна_пок, сва.іх дзе_та_чак па_га_да_ва_ ла, V „ ,Н
ста_ ро_му воу_ку дын не да_ва_ла!
130 J 88 589
• = oo
1. O_ го _го, ка _ за, o _ го _ го, ce _ pa.
F f P f? jj ft
дзе ты бу _ ва _ ла? Я _ го _дк і бра _ ла.
2.-Ка _ му да _ ва _ ла? -Жаў _ не _рам, жаў_ не _рам,
Я _ кі _ мі, я _ кі _ мі? -Бя _ ро _ за _ вы _ мі.
131 MM J=66-72
Ka _ зе
a нам
па
гу _ляць.
па _ ска _каць,
Сма_чна_я ры_ба_чка а_кунь, ска_жы,мой м і_лень_к і,ад_куль.
139
143*
144
a _ рэ ша _ чк і па_ гу _ оі _ це.
148*
бу _ ду. жаў _ нер.
вы _
бя
ліў _ шы,
шыць
каб
мой
дзідзь _ ка
быў
1.Ка_ля май_го це _ра _ ма пра_ ля_га_ла сце_жань_ ка,
бі _ та _ я да _ ро _ жань _ ка.
2. А па той да _ро _жань _цы тры мо_лай _цы, ха _ дзі_ лі,
Ка_ля май_го це_ра _ма, ка_ля май_го це _ ра _ма.
ка _ ля май _ го но ~ ва _ га.
РАЗНАВІДНАСЦІ
157* 1 190
Allegro moderate
162
УМЕРЛНА #=460
1. 1 _ шла па _ шла сІ _ ва _ я свін
_ ня. 2. Ку _ ды 1 дзеш, сі _ ва _ я свін _
3
163
0
НАПЕВЫ, ПРЫМЕРКАВАНЫЯ ДА КАЛЯД
177
пяе ўвесь карагод
за 'фантам* ідуць парам і пяюць
УМЕРАНА
Яжджар ад казвае
м вян_ком
Ім ВЯН—КОМ
ла_вы пе_чку
за_ сш_лау.
за_ мя_таў. за_кла__ даў.
Я я
178*
179* 682
Moderate
Вут _м йдзе, дэет-кі вя _ дзе. Дзе, вут_ка, дзет_ кі
180 686
Moderate
е _ дзел е _ дзе я _го брат.
дзе, е _дзе ўсень _ ка Жаль_ма _ на_ ва дру_жы _ на.
Быць гас _ цям. быць!
1. Бя_ру ка _на_дель_ку, бя.ру ка_на_лель_ку, бя_ру зе_ля_нень_ку.
а со_дзя_чы^ га_ ва _ ры _ лі? а со_дзя_чы?га _ ва _ ры _ лі:
192
J= 126
1. Ля_ це_лі дзве пді _чкі ро_стам не_ вя_ лі _ чкі.
Вот ле_та^ вот зі_ ма за_ ма_ ро_ зі_ ла ме _ня.
Вот ле_ та, вот зі_ ма за_ма_ ро_ зі_ ла ме _ня.
194
3. Ўсе да_ ро_жкі.ўсе пу_ ці; -нель_зя к мі _ла_му прай_ ці.
4. Я да_ро_жкі ра _змя_ ту; к свай_му мі _ ла_ му прай_ду.
5. Сця_ лю?сця_лю па_ сце_лю2 па_сцель пу _ ха_ву _ ю.
6. А за гэ_ту па _сце_лю сем раз па _ ца_лу _ ю.
197
199
ХУТКА
пры_шоў ка_ зёл із гры_боў — нет ка _ зы з а _рэ _хаў.
200 15
J = 126
d. Як пры_шоу^ як пры_шоў ка_зёл дад a _ кон _ ца.
Ці пра_дуць, ді пра_дуць дзеў_кі ва_ла _ кон _ ца?
2. А ўсе дзе_ ва _чк і лра_дуць. а_дна Мань_ка не пра_дзе.
З.За жа_рос(і) _ лі _ва пу «за^ за кры_ву _ю за на_ гу?
за кры»ву. ю эж ка _гу, за сі_ ву_ ю ба_ ра_ ду.
то на мак, то на мак^ то на ка_ на _пель _ кі.
-Map7 _іч _ка,душ_ка? вазь_мі пы_мяль_цо? вы_гынь ка_мар-цоў.
Шу _ гі шу _ гіу ка _ ма ры!
208
218
Як пай _ ДУ я з кан_ ца ву_лач _к і ў ка _нец>
як пай _ ду я з кан _ца ву _лач _кі ў ка _ нец.
3. Да тра_во_ю зе_л я_яень_ка_ю, да тра_во_ю зе_ля_нень_ка _ю,
ня_хай па мне вут_к і к(ы)_ра_чуць, ня_хай па мне вут_к і к(ы)_ра_чуць.
а ў на_ша_га Ві_ця — чкі ды ка_жу_шка не _ ту.
2. (й) На_што я_му ка_жу_шок; ёсць у я_го Зі_ на_ чка,
Я_ на пры бо_ ку ля.жыць, як ка_лін _ ка га « рыць^
я —на са,ма спа_ це _е і я_ го са_г^>іі _ _ е.
615
234*
МЕРНА
ГІа_ вы -Шэй. ДУ— боч _ ка са _ ло_ мка ля _ц£ць.
бы _ ла ў дзеў _ кі лі_ ха ма _ чы _ ха.
242 і MM J= 90
Ча_го ж, ты са_кол^ сму_цен, не вя — сёл,
624
1 узняў_ся ва_до
1 ўзняў_ся ва_до
40. Зак. 1420
625
АЎГАЎПІЛС
ТЛУМАЧЭННЕ ДА КАРТ
Да стар. 626. Асноўныя тыпы калядных напеваў
Да стар. 627. Рэчытатыўныя напевы
Да стар. 628. Напевы гульнёвых калядак
Да стар. 629. Разнавіднасці тыповых напеваў
КАМЕНТАРЫІ
АСНОЎНАЯ ЛІТАРАТУРА I ПРЫНЯТЫЯ СКАРАЧЭННІ
Аннкневнч—К. Т. Аннкневнч. Сенненскнй уезд Могнлевской губерннн. Могнлев, 1907.
Беларускі каляндар — Беларускі каляндар на 1972 г. Беласток.
Беларусь— Спатканне Новага году. «Беларусь». Мінск, 1920, № 3 (59).
Берман — й. Берман. Календарь по народным преданпям в Воложннском прнходе Внленской губерніш Ошмянского уезда. Запнскн НРГО по отделенню этнографнн, т. 5. СПб, 1873.
КНІГІ ОНЛАЙН
