Жывёльны свет
Тэматычны слоўнік
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 239с.
Мінск 1999
Аса
Перапончатакрылае джалячае насякомае з яркім паласатым брушкам, якое корміцца павукамі, насякомымі і іх лічынкамі, нектарам і пылком раслін.
аса ж. — Старадарож., Люб., Смарг., Глыб., Беластоц. р. (ЛАБНГ, СПЗБ, Мат. апыт.), асва ж. — паўн. і часткова паўн.-зах. з.(ЛАБНГ, СЦБ, Мат. мін.-мал., Насовіч, Бялькевіч, Дабравольскі), бсва ж. — Віл., Докш. (СЦБ, Мат. мін.-мал.), вбсва ж. — Лаг., Дубр., Гор., Слаўг., Карм. (ЛАБНГ, СЦБ, Мат. мін.-мал., Мат. апыт.), вдспа ж. — віц.-маг. г. (ЛАБНГ, Каспяровіч, Мат. апыт.), вбсма ж. — Валож. (СЦБ), дксва ж. — Валож. (СЦБ), вдскла ж. — Віл., Паст. (СПЗБ), вбсла ж. — Віл., Кругл. (ЛАБНГ), васла ж. Віл. (СПЗБ) , важва ж . Астр., Маладз. (АЛА, СПЗБ), акспа ж. — Паст. (ЛАБНГ), высва ж. — Смален. р. (Дабравольскі), вбсял м. — Маладз. (ЛАБНГ), асвянка ж. — Мядз. (ЛАБНГ), шўршала ж. — Воран. (ЛАБНГ), рабка ж. Стол. (ТС).
Блыха
Маленькае паразітычнае бяскрылае насякомае-крывасмок; скочка.
блыхаж — агульн. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, ТС, Бялькевіч), блох м. — зах-пал. г., спарадычна паўн.-зах. з. (ЛАБНГ, АЛА, Мат. мін.-мал., СЦБ), блашчыца ж. — Гл., Старадарож. (Янкоўскі, Мат. апыт.), скбчка ж. — Слуц., Нясв. (ЛАБНГ, АЛА, Мат. мін.-мал.), скачыхаж. Капыл., Стаўб. (ЛАБНГ, АЛА, Нар. сл-сць), скакўн м. Чэрв., Смарг., Лях., Мядз. (АЛА, СПЗБ, ЖС, Шаталава), скацўк м. — Карэл. (ЛАБНГ), скічка ж. — Смарг. (ЛАБНГ, СПЗБ).
Вадамерка
Вадзяны клоп рыжаватага колеру, які хутка і лёгка слізгае па паверхні вады.
зайчык м. усх.-маг. р., Смал. р. (Мат. апыт., Дабравольскі).
Вош
Дробнае насякомае, якое паразітуе на целе чалавека і жывёл.
вош ж. — агульн. (АЛА, СПЗБ, Шатэрнік, Насовіч, Гарэцкі), вбшынаж. — Гор., Дубр., Шкл., Пол., Рас. (АЛА), вашан м. ’маленькая вош’ — Мёр. (НС), вашандк м. памянш. Ваўк. (СПЗБ), нётра ж. Бяроз. (Шаталава).
Гніда ’лічынка вошай’: гніда ж. — агульн. (СПЗБ, ТС, Шатэрнік, Мат. апыт.), глінда ж. — Воран. (СПЗБ).
Вусень
Лічынка матыля, падобная на чарвяка, з некалькімі парамі ног.
вўсень м. — Мін. р., сл.-маз. г., усх.-маг. р., Гом. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, ТС, Шатэрнік, Мат. апыт.), вўсеніца ж. спарадычна Гродз.р., Валож., Лаг., Лёзн. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, Мат. мін.-мал., Шаталава), вўсельніца ж. — Дзятл., Іўеў., Рэч. (ЛАБНГ, ЖС), вўшальніца ж. — Свісл. (АЛА, Шаталава), вўса ж. — Кір. (ЛАБНГ), гўсень м. — Івац., Ганц., Саліг., Лун., Пін., Стол. (ЛАБНГ, ТС, Мат. мін.-мал.), гўсеніца ж. — усх.-маг. р. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ), гусянка ж. — Івац. (ЛАБНГ, АЛА), чарвяк м. паўн.-усх.д., Гродз. р. (ЛАБНГ, АЛА), чарвяп. зборн. — Дзярж. (Мат. мін.-мал.), рабак м. — паўн.-зах.з. (ЛАБНГ, АЛА, Сл. Гродз., Шаталава), начніца ж. ’чорны кудлаты вусень’ Гродз. (Федароўскі).
Гліст
Чарвяк, які паразітуе ў арганізме чалавека або жывёлы.
гліст м. — Жытк., Леп., Старадарож. (ТС, Мат, апыт.), рабак м. — зах.з., а таксама цэнтр. з. (СПЗБ, Мат. Гродз., Мат. Гом., Янкоўскі, Каспяровіч).
Жук
Насякомае з жорсткім надкрыллем.
жук м., жучбк м. памянш. агульн. (СПЗБ, ТС, Мат. апыт.), жўжла ж. паўн.-зах. з. (СПЗБ, СЦБ, Гарэцкі), бужўк м. ~ Воран. (СПЗБ), бужўль м. Вілен.р. (СПЗБ), жукар м. — Гродз. (СПЗБ).
Гнаявік: гнаяк м. — Дзятл. (ЖС), нарыўнік м. — Ветк. (Шаталава), навдзнік м. Лаг. (Шаталава), гнаявік м. Брасл., Мсцісл. (СЦБ, Мат. апыт.), жужак чдрны — Паст. (СПЗБ).
Даўганосік: слбнік м. — Браг., Рэч., Par. (Мат. Гом.).
Жужаль: жўжалка ж. — Валож., жужаліца ж. — Мсцісл. (Мат. апыт.).
Караед: швед м. — Касц., Драг. (Мат. Маг., ЛП, Каспяровіч), караёд м. — Свісл. (СПЗБ), шашаль м. — Дзятл., Жытк. (ТС, Мат. Гродз.).
Здрок
Авадзень, якога вельмі баяцца каровы і коні.
здрок м. сл.-маз. г. (ЛАБНГ, СПЗБ, Нар. сл-сць), здрэк м. — Кам. (ЛАБНГ), здракан м. — Пін. (ЛАБНГ), здрач м. Драг. (ЛАБНГ), строк, м. — гродз.-бар. г., зах,пал. г. (ЛАБНГ, Сл. Гродз.), страка ж. — Івац. (ЛАБНГ), стракач м. — Пін. (ЛАБНГ), зык м., зыкаўка ж. — паўн,усх. д. (ЛАБНГ), гіз м. Карэл., Стаўб. (ЛАБНГ), гез м. Брэсц. (ЛАБНГ), гі'заўкаж. — Глыб. (ЛАБНГ), бызаўкаж., бізаўка ж. — Верхнядзв., Брасл., Шарк., Мёр. (ЛАБНГ), гнідаўкаж. — Гарад. (ЛАБНГ), гнідніцаж. — Гор. (ЛАБНГ), гіль м. — паўн.-зах.з. (ЛАБНГ), сляпёнь м. — Шум., Віц., Брасл., Круп., Краснап., Браг. (ЛАБНГ), сляпёц м. Бых. (ЛАБНГ).
Камар
Маленькае двухкрылае насякомае-крывасмок з тонкім прадаўгаватым цельцам і доўгім хабатком.
камар м. — агульн. (СПЗБ, Мат. Гродз., Мат. апыт.), камарня ж. зборн. — Чэрв., Старадарож., Драг. (СПЗБ, НЛ, ЛП), камарэча ж. зборн. — Гл., Гом., Пін., Лях. (СПЗБ, Янкоўскі, Мат. Гом.), камарнёча ж. зборн. — Лоеў. (Янкова), таўкунчыкі мн. ’від камароў’ Шчуч. (Мат. Гродз.).
Кароўка божая
Жучок чырвонай, жоўтай або белай афарбоўкі з плямкамі.
карбўка бджая агульн. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, Мат. Гродз., ЖС), ббгава карбўка — Гродз. р., Чач., Касц., Краснап. (ЛАБНГ, АЛА, Мат. Гродз., Бялькевіч), ббгава цялўшка — Маладз. (ЛАБНГ), мурдўка ж. — Мёр. (Шаталава), кардўка-мурдўка (мардўка) — Глыб., Рас., Мёр., Гор., Чач.,
Добр. (ЛАБНГ, АЛА), кбўка-мурбўка Шкл. (ЛАБНГ, АЛА), багбўка ж. Пол. (АЛА), карбўка багбўка (бугдўка) — паўн. р. (ЛАБНГ, АЛА), ббжка-карбўка — Клім. (ЛАБНГ), карбўка-бурбўка — Віц., Шум., Карм. (АЛА, ЛАБНГ), карбўка-бурўшка — Чач. (ЛАБНГ), бўркаўка-карбўка — Тал. (ЛАБНГ), карбўка ж. — спарадычна паўн.-усх. з., Пруж., Бераст. (ЛАБНГ, АЛА, ЭПБ), бёдрык м. — Кобр., Малар. (ЛАБНГ), бядрбнка ж. — Гродз.р. (ЛАБНГ, Сцяшковіч), вёдрык м. — Драг., Іван. (ЛАБНГ, ЖС), вядрбнка ж., ведранёц м. Шчуч. (АЛА, СПЗБ), ядрбнка ж., ядранёц м. — Гродз., Маст., Шчуч.(ЛАБНГ, АЛА, Цыхун), ядрбнец м. — Гродз. (СПЗБ), ядранка ж. — Маст. (ЛАБНГ, АЛА), ёдрайка ж. Маст. (ЛАБНГ, АЛА), ёдрына ж. Гродз. (СПЗБ), ядзерка ж. — Нясв., Навагр., Свісл., Карэл., Лях. (ЛАБНГ, АЛА, ЖС, Мат. мін.-мал.), ядзерка-падзерка — Зэльв. (ЛАБНГ, АЛА), пётрык м., пятрд м. — сл.-маз. г., а таксама ўсх. частка зах.-пал. г. (ЛАБНГ, АЛА, ТС), пятрўшка м. — Мядз., Паст. (ЛАБНГ, СПЗБ, Мат. мін.-мал.), петрачдк м. — Докш., Асіп. (ЛАБНГ, АЛА), пётра-паўла — Брасл. (ЛАБНГ, АЛА), пёдрык м. Іван. (ЖНС), петранка ж. — Ваўк. (Сл. Гродз.), пятрўшачка дўшачка — Брасл. (Шаталава), пятрўк-пятрўк — Вілен. р. (СПЗБ), хвёдар м. — Драг. (ЛАБНГ), хвёдарка м. — паўдн. р. (ЛАБНГ, АЛА, НЛ), хаддрка ж. Кліч. (ЛАБНГ, АЛА), пёндарка м. — Старадарож. (ЖНС), андрэйка м. — Уздз., Бых., Смал., Маладз., Бярэз. (ЛАБНГ, АЛА, СЦБ, Мат. мін.-мал.), андрушбк м. Віл., Гор. (ЛАБНГ), андрбйка-братка ’вялікая божая кароўка з чорнымі кропка.мі’ — Бярэз. (ЛАБНГ, АЛА), андрбйкакупарбйка — Пух. (ЛАБНГ, АЛА), андрбйка-салавёйка — Бярэз. (Мат. мін.-мал.), андрэйка-бажбк Лаг. (ЖС), божжа андрэйка — Лаг. (ЛАБНГ, СПЗБ), іванька ж. — Круп. (ЛАБНГ, СПЗБ), сідарка м. — Кобр. (ЛАБНГ), кандрйцька м. — Бярэз. (ЛАБНГ, СПЗБ), братка кандрапіка — Бярэз. (Мат. мін.-мал.), пагддка-ягддка — Лаг. (Шаталава), матрўнка ж. — Капыл. (ЛАБНГ, АЛА), матрўна-калдда — Брэсц. (Шаталава), хадбрка ж. — Кліч., Круп. (ЛАБНГ, АЛА), сонейка н. Жытк., Карэл., Пін. (ЛАБНГ, АЛА), сэрданька н,— Пруж. (Шаталава), зазўлька (зоўзўлька) ж. — Жаб., Стол. (ЛАБНГ), зазўля-кавўля Жаб. (Шаталава), калбда ж., калбдачка ж. Нясв., Ваўк., Лід., Пін., Пруж. (ЛАБНГ, СПЗБ, Мат. мін.-мал.), калбда-багбда — Кам. (Шаталава), бабачка-кардбачка — Брэсц. (Шаталава), канарэйка-ббжачка — Леп. (ЛАБНГ, АЛА), мурбшка-пумпаійка — Гарад., Воран. (ЛАБНГ, СПЗБ), пумпарўшка-рыбўшка — Воран. (ЛАБНГ, АЛА), бабушка-рабушка — Воран. (Шаталава), 84
пёдурка-сёдурка — Кам. (ЛАБНГ, АЛА), сбндарка-пёндарка — Кобр. (ЖС), шчддрык м. — Драг., Іван. (ЛАБНГ, АЛА), жук-пятрўк — Беластоц. р. (СПЗБ), прбшка-рабёпйка Віц. (ЛАБНГ, Шаталава), нагддачка-пагбдачка — Лаг. (Шаталава), пдлік м. — Гродз. (ЛАБНГ, АЛА), бббрык м. — Стол., Брэсц. (ЛАБНГ, ТС), барбўха ж. Віл. (ЖС, Шаталава), карбачбк м. — Плешч., Лаг. (ЛАБНГ, АЛА), ляпдшачка ж. — Гор. (АЛА), ляпдшка ж. -Лаг. (ЛАБНГ), казўлька ж. — Лун. (ЛАБНГ, АЛА), малбтка ж. — Гродз. (ЖНС), чыбрўшка ж. — Брэсц. (ЖС), рачышнік. м. Шчуч. (ЛАБНГ), маскалік м. — Стол. (ЛАБНГ), анцюн-паланцюн — Мядз. (ЛАБНГ), страказа ж. — Лаг. (ЛАБНГ), барабўха ж. — Віл. (ЛАБНГ), пацеркаж. Ваўк. (Сл. Гродз.), чэчар м. Саліг. (ЛАБНГ), дзянчак м. — Лях. (ЛАБНГ, АЛА), пава ж. — Мёр. (Шаталава), карагдда ж. — Кам. (Шаталава), клёмка ж. — Мядз. (Шаталава), дранчык м. — Слуц. (Шаталава), палётка ж. — Віл. (Шаталава).
Клешч
Невялікае членістаногае насякомае класа павукападобных, якое паразітуе на целе чалавека, жывёлы, а таксама на раслінах.
клешч м. — агульн. (СПЗБ, ТС, Мат. апыт.), кляшняк м. Шчуч. (СПЗБ), кляшчбк м. — Паст. (СПЗБ).
Клоп
Невялікае насякомае-паразіт, якое корміцца крывёю жывёл і чалавека.
Клоп пасцельны: клоп м. — паўн.-усх. д., сярэд.-бел. г. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, Мат.Гродз., Бялькевіч), калдп м. — Віл. (ЛАБНГ), клап м. — Стол. (ЛАБНГ), блашчьіца ж. — паўдн.-зах. д. і ўсх. частка зах.-пал. г. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, ТС, СЦБ, НЛ, 3 нар.сл., Мат. Гродз., Мат. мін.-мал., Янкоўскі, Цыхун, Сцяшковіч, Шаталава), блўска ж., плўска ж. — заходняя частка зах.-пал.г. (ЛАБНГ, АЛА), плюска ж. — спарадычна зах.з. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, Мат. Гродз., Тарнацкі, Цыхун), плюсква ж. — паўн.-зах.з. (ЛАБНГ, СПЗБ), блыха ж. цэнтр. частка паўдн.-зах.д. (ЛАБНГ).
Клоп расліннаедны: смярдзюх м., смярдзюха (смярдзюха) ж., смяджўха ж., смярдзюшка ж., смярдзючка ж., смярдзюхаўка ж., смярдзячка ж., смярдзёнка ж. — спара-
дычна паўдн.-зах. д. (ЛАБНГ, Мат. Гом., Сл. Гродз., Насовіч), бздзюль м., бздзіль м., бздуль м., бзьжзюль м., бздзюля ж., бздзюлька ж., бздзюха (бздзюха) ж., бздўха ж. — Маг. р., Гом. р., Мін. р., усх.-пал. р. (ЛАБНГ, Каспяровіч, Бялькевіч, Насовіч), смырбдніца ж. — Дзятл. (ЛАБНГ, ЖС), ванючкаж. — Ушацк., Нясв., Краснап., Чач. (ЛАБНГ, СЦБ), ванюха ж. Светлагор., Лун. (ЛАБНГ), блыха ж. — спарадычна цэнтр. частка паўдн.-зах. д. (ЛАБНГ), блашчыца ж. — спарадычна паўдн.-зах. д. (ЛАБНГ), плюска ж., плюсква ж. Астр., Ашм., Іўеў., Гродз., Ваўк., Брэсц. (ЛАБНГ), плўскваж. — Кобр. (ЛАБНГ), плўскаж. — Малар. (ЛАБНГ), блўсква ж. Кобр., Драг. (ЛАБНГ), скдчка ж. — Бар. (ЛАБНГ), пікша ж., бікздыкша ж. — Рэч. (ЛАБНГ).
Клоп вадзяны: верхавўшка ж. — Стол. (ТС).
Конік
Насякомае, якое скача і стракоча крыламі.
кбнікм. паўдн.-зах.д., паўн. захад Мін.р. (АЛА, СПЗБ, Янкова), казёл м., казялбк. м. — паўн. р. (АЛА, СПЗБ, Каспяровіч, Станкевіч), казёльчык м. Воран. (АЛА), казёльчык м. — Гом.р., Смарг. (АЛА, СПЗБ, СЦБ, Шаталава, Янкова), казёль м. — Лёзн. (АЛА), казюлька ж. — Свісл. (АЛА), казюля ж — Стаўб. (СЦБ), казлюк м. — паўн,зах.з. (СПЗБ), кбзлік м. -зах.-пал. г. (АЛА, Шаталава), кдзка ж. Івац. (АЛА), кузнёц м., кузнёчык м. спарадычна віц.-маг. г. (АЛА), кавалік м. — Бяроз. (АЛА), кавалёк м. Бар. (СПЗБ), скакўн м. Гродз., Стол. (АЛА), скачбк м. — паўдн.-усх.з. (АЛА), сыкўн м. Бых. (АЛА), свіргўн м. — Брэсц. (АЛА), свірстўн м. — Брэсц. (АЛА), стралёц м. — Дубр. (АЛА), страказа ж., стракбзка ж. — Жытк. (АЛА), саранка ж. Стол. (ТС), трашбк м. Вілен. р. (СПЗБ), барадач м. Іўеў. (Сл. Гродз.), жытнік м. ’конік зялёны’ — Уздз. (СЦБ).
КНІГІ ОНЛАЙН
