• Газеты, часопісы і г.д.
  • Жывёльны свет Тэматычны слоўнік

    Жывёльны свет

    Тэматычны слоўнік

    Выдавец: Беларуская навука
    Памер: 239с.
    Мінск 1999
    50.56 МБ
    Каркаць (пра варон)
    каркаць незак. агульн. (ЛАБНГ), кяркаць незак. Паст., Слаўг. (СПЗБ, Мат. апыт.), гаргаць незак. — Пол., Мядз. (СПЗБ, ЛАБНГ), кракаць незак. Добр., Мсцісл. (ЛАБНГ, Насовіч), крыкаць незак. — Par. (СПЗБ), гракаць
    незак. Гродз.,Чэрв. (СЦБ, ЛАБНГ), грагаць незак. — Лаг., Смал., Стаўб., Нясв., Пруж. (СЦБ, АЛА, ЛАБНГ), грачыць незак,—Карэл. (ЛАБНГ).
    Квакаць, крахтаць і інш. (пра жаб)
    квакаць, квактаць незак. агульн. (ДАБМ, Мат. апыт.), кбкаць незак. Слуц. (ДАБМ), кдхаць незак. Мсцісл. (ДАБМ), каўкаць незак. Кір. (ДАБМ), крактаць незак. — пераважна паўн.-зах. з., а таксама спарадычна паўдн.-зах.д. (ДАБМ, СПЗБ, Мат. апыт.), крамкаць, крамчаць незак. — Ганц., Брэсц., Кобр. (ДАБМ), краўкаць, краўчаць незак. — Бар., Кам., Брэсц., Жытк., Кобр. (ДАБМ, ТС), крахаць незак. агульн. (ДАБМ, Шаталава), кракаць незак. Жытк. (ДАБМ), крэхаць незак. — Чэрв. (СПЗБ), крўмкаць, крумчаць незак. — паўдн.-зах.д., паўдн.-усх.з. (ДАБМ, СПЗБ, НЛГ, Шаталава), кўмкаць незак. паўдн.-зах. д., паўдн.-усх. з., зах.-пал. г. (ДАБМ, СПЗБ, ЛП, НЛГ, Шаталава, Янкова, Сцяшковіч, Растаргуеў), кўмаць незак. — Малар. (НС), кўкаць незак. — Брасл., Бых. (ДАБМ), кувёкаць незак. — Івян. (ДАБМ), кулікаць незак. — Уздз. (ДАБМ), кўркаць незак. — Навагр., Карэл., Клецк. (ДАБМ), курчаць незак. — Мядз., Дзярж., Стаўб. (СПЗБ), крачаць незак. — Малар. (ДАБМ), шквярчаць незак. — Бяроз. (Шаталава), скверашчаць незак. ’квакаць моцна і рэзка’ — (Насовіч), скверціся незак. — паўн.-усх.д. (ДАБМ), турчаць, тўркаць незак. — Шарк., Паст., Глыб., Мядз., Астр., Ашм., Смарг., Віл. (ДАБМ, Мат. Гродз., Насовіч), тарбчыць незак. — Лёзн. (ДАБМ), раўкаць незак. — Шчуч. (ДАБМ), райкаць, райкацёць незак. — Кобр., Малар. (ДАБМ), гёгаць незак. — Арш. (ДАБМ), журлыкаць незак. — Лёзн. (ДАБМ), ляшчэць незак. Чэрв. (ЖС), скарагатаць незак. — Лун. (ДАБМ), трахаць незак. — Круп. (ДАБМ).
    Квактаць (пра курыцу-квактуху)
    квакпшць незак. — усх.-маг.р., а таксама Люб., Драг. (Мат. апыт.), квахтаць незак. Леп., Навагр., Слаўг. (Мат. апыт.), квбхкаць незак. — Бял. (Яўсееў), квдхаць незак. — Нясв. (Мат. мін.-мал.), клбхкаць незак. — Верхнядзв. (Шаталава), клдкаць незак. Чэрв. (Мат. мін.-мал.), клдпаць незак. Ашм., Смарг., Іўеў., Гродз., Чэрв. (Мат. мін.-мал.), клёпаць незак. Свісл., Беластоц. р.(СПЗБ), клўхаць незак. — Докш. (СПЗБ), кбхкаць незак. ’клікаць куранят’ — Мсцісл., Браг. (Шаталава, Мат. апыт.).
    Кігікаць (пра кнігавак)
    кігікаць незак. Леп.,Слаўг. (Мат. апыт.), кугікаць незак. Мсцісл. (Мат. апыт.), кігаць незак. Драг. (Мат. апыт.).
    Клекатаць (пра бусла)
    клекатаць незак. агульн. (ЛАБНГ, Мат. апыт.), клякатаць незак. — Жаб. (ЛАБНГ), клекацёць незак. — зах.пал.г. (ЛАБНГ, Мат. апыт.), клёкаць незак. усх.-пал. р. (ЛАБНГ, НЛГ), клёкаць незак. — Бераст. (ЛАБНГ), клікаць незак., клыкаць незак. — Маз. (ЛАБНГ), кляшчаць незак. — Par. (ЛАБНГ), кракатаць незак. Дзярж. (ЛАБНГ), шчабяпіаць незак. — Рэч. (ЛАБНГ), шчакатаць незак. — Гом.р. (ЛАБНГ), стракатаць незак. Гарад., Тал., Слаўг. (ЛАБНГ), сакатбць незак. — Тал., Рэч., Нараўл. (ЛАБНГ), гаргатаць незак. — Бяроз. (ЛАБНГ), балбатйць незак. — Тал. (ЛАБНГ), хлапатаць незак. — Мсцісл. (ЛАБНГ), пляскатаць незак. — Слуц. (ЛАБНГ), ляскатаць, ляскаць незак. — Верхнядзв., Беш., Мядз., Леп., Круп., Чэрв., Слуц., Лельч. (ЛАБНГ), лёскаць незак. — Нараўл. (ЛАБНГ), ляпаць незак. — паўн.-усх. д. (ЛАБНГ), гбкаць незак. Чэрык. (ЛАБНГ), цбкаць незак. — Бых. (ЛАБНГ), шчбўкаць незак. — Гарад. (ЛАБНГ), чэкаць незак. — Ветк. (НЛГ), трашчаць незак. — Барыс., Івац. (ЛАБНГ), свістаць, свісцёць незак. ’утвараць гук, падобны на свіст’ — Леп., Драг., Лун. (ЛАБНГ, ЖНС, Мат. апыт.), цахліць незак. — Чэрв. (ЛАБНГ), буркаваць незак. — Тал. (ЛАБНГ), курлыўкаць незак. Рэч. (ЛАБНГ), таляпаць незак. — Віц. (ЛАБНГ), сукаць цэўкі — Валож. (ЛАБНГ).
    Кракаць (пра качак)
    кракаць незак. асн. мас. г., спарадычна зах.-пал. г. (ЛАБНГ, АЛА, Мат. апыт.), кракаць незак. Брасл. (АЛА), крагаць незак. — Старадарож. (ЛАБНГ), крахаць незак. — пол.-мін. р. (ЛАБНГ, АЛА), гракаць незак. Шчуч., Барыс., Маг., Ганц. (ЛАБНГ, АЛА, СПЗБ, СЦБ), грагаць незак. Паст., Івац., Жытк. (ЛАБНГ, АЛА), ракаць незак. Драг. (ЖНС), квакаць незак. — пол.-мін. г. (ЛАБНГ, АЛА, ТС), квбкаць незак. Паст. (ЛАБНГЕквс/са^ьнезак. — Ельск. (ЛАБНГ), квахаць незак. — Верхнядзв., Віл. (ЛАБНГ), квахкаць незак. — Пух. (ЛАБНГ), кахаць незак. — Арш. (ЛАБНГ), кахкаць незак. Пух. (ЛАБНГ), гвагаць незак. —
    Паст, (ЛАБНГ), гаргаць незак. Віл., Іўеў. (АЛА), гагаць незак. Драг. (АЛА), каркаць незак. — Віл., Бабр., Крыч. (АЛА, ЛАБНГ), крЗкаць незак. — Пух. (АЛА, НЛГ), крЗгаць незак. Старадарож. (АЛА), грэгаць незак. Пух., Зэльв. (АЛА), крэпкаць незак. Паст., Астр. (ЛАБНГ, АЛА), ксркаць незак. — Лёзн., Навагр., Лях. (ЛАБНГ, АЛА), гёргаць незак. Валож., Пух. (АЛА), гёгаць незак. Акц. (АЛА), гэгаць незак. Смал., Драг. (АЛА), крактаць незак. Люб., Петр., Іван. (ЛАБНГ), рахтаць незак. — Маз. (ЛАБНГ), кацькаць незак. Пін. (ЛАБНГ), свакаць незак. Гродз. (АЛА, ЛАБНГ), жыпаць незак. — Лун. (Шаталава), зыпаць незак. Лун. (АЛА, ЛАБНГ).
    Кугакаць (пра саву)
    кугакаць незак. — агульн. (СЦБ, СПЗБ, Насовіч, Мат. апыт.), кугаўкаць незак. — Маст. (СПЗБ), кугўкаць незак. — Лаг., Старадарож. (СЦБ, Мат. апыт.), кігўкаць незак. — Валож. (СЦБ), кугікаць, кігікаць незак. — Слаўг. (Мат. апыт.), кувэкаць незак. Латгал.р. (СПЗБ), скугітаць незак. — Гом. р. (НЛГ).
    Кудахтаць (пра курэй)
    кудахтаць незак., кудахкаць незак. — Леп., Слаўг., Люб. (Мат. апыт.), кудактаць незак. — паўн.-усх.д., а таксама Лоеў. (СПЗБ, Янкова), кудакаць незак. — Петр., Латгал.р. (СПЗБ, Шаталава), какадакаць незак. Драг. (ЛП).
    Кукаваць (пра зязюлю)
    кукаваць незак. — агульн., акрамя Паням. р. і паўдн. р. (АЛА, Янкова, Мат. апыт.), куваць незак. — Паням. р., паўдн.р. (АЛА, СПЗБ, Шаталава, НЛ, Мат. Гом.), каваць незак. — Лях., Драг., Лоеў., Латгал.р. (СПЗБ, Янкова, Мат. апыт.), куць незак. — Карэл. (Шаталава), кўкаць незак. — Мсцісл., Крыч., Слаўг., Касц., Чач., Ганц. (АЛА, Юрчанка, НЛГ).
    Кукарэкаць (пра пеўня)
    кукарЗкаць незак. агульн. (АЛА, Мат. апыт.), какарэкаць незак. Драг. (Мат. апыт.), какарыкаць незак. Жытк. (АЛА).
    Курлыкаць (пра жураўлёў)
    курлыкаць незак. — агульн. (Мат. апыт.), крбмкаць незак. — Стаўб. (СЦБ), гёўгаць незак., гёўкаць незак. Жытк. (ТС).
    Мяўкаць (пра катоў)
    мяўкаць (м’яўкаць, мняўкаць), мяўчаць (м'яўчаць, мняўчаць) незак. агульн. (ДАБМ, АЛА, СПЗБ, Насовіч, Мат. апыт.), няўкаць (няўчыць) незак. зах.-пал. г., а таксама Беш., Барыс., Маладз., Лаг., Мін., Беластоц. р. (ДАБМ, АЛА, СПЗБ, Мат. Маг., Шаталава, Мат. апыт.), курняўкаць незак. пераважна паўн.-усх.д. (ДАБМ, АЛА, ЛАБНГ, Мат.Маг., Шаталава, Юрчанка), кірняўкаць незак. — Воран. (АЛА), курнаваць незак. Лаг. (ЛАБНГ), курныкаць незак. мясц. (Станкевіч), курнў спяваць Смарг. (СПЗБ), курнў пець Брасл. (ЛАБНГ), курню вадзіць — Ушацк., Ашм. (ЛАБНГ), курню гурчЗць — Паст. (СПЗБ), каўкаць незак. — пераважна ўсх. з. (ДАБМ, СПЗБ, АЛА, СЦБ, ЛАБНГ, Мат. Mar., Юрчанка, Шаталава), кёўкаць незак. Чэрв., Люб. (НЛ, ЖС), кяўкаць незак. — Паст. (СПЗБ), яўкаць незак. Слуц. р., усходняя частка зах,пал. г. (ДАБМ, АЛА, СПЗБ, Мат. апыт.), ячаць незак. Івац. (ДАБМ),рвўкш<ь незак. — Івац., Капат., Драг., Жытк. (ДАБМ, Мат. апыт.), княваць незак., княўкаць незак. — Верхнядзв., Мёр., Астр., Паст., а таксама Вілен. р. (СПЗБ, ДАБМ), княгаць незак. Глыб. (СПЗБ), маркаць незак. Жытк., Лельч. (ДАБМ, ТС), мрыкаць незак. — Стол. (НЛ), мікаць незак. Добр. (ДАБМ), мручаць незак. Гродз. (ДАБМ), мраўчаць незак. Драг. (Мат. апыт.), мураўчаць незак. Драг. (ДАБМ), мурчаць незак. — Віл., Гродз., Мсцісл., Ваўк., Бар., Лоеў., а таксама Вілен. р. (ДАБМ, ЛАБНГ, СПЗБ, Янкова), мярчаць незак. Стол. (ДАБМ), курчаць незак. — Мёр. (ДАБМ), вурчаць незак. — Кліч., Саліг., Светлагор. (ДАБМ),(?а/?чйць незак. Стол. (ЛАБНГ), курвяўчаць незак. Ваўк. (СПЗБ), гурчЗць незак. Бял. (Яўсееў), мурлыкаць незак. Леп., Мсцісл., Навагр., Дзятл., Mar., Чав., Чэрык., Клім., Слуц., Пруж., Капат., Жаб., Драг., Добр., Лельч. (ЛАБНГ, ДАБМ, Юрчанка, Мат. апыт.), мурныкаць незак. — мясц. (Насовіч), мармыкаць незак. — Карэл., Нясв. (ЛАБНГ), гаркатаць незак. Малар. (ЛАБНГ), міркатаць незак. Докш. (ДАБМ), ёнчыць незак. Стаўб. (АЛА), нюшчыць незак. — Брасл. (ЛАБНГ), хўркаць незак. Чэрв. (ЛАБНГ), крухў пець — Лун. (ЛАБНГ).
    Рохкаць (пра свіней)
    рбхкаць незак., рахкацёць незак. Ушацк., Мядз., Навагр., Старадарож., Гл., Рэч., Бяроз., Драг., Лун., Лельч., Маз., Нараўл. (ЛАБНГ, ЛП), рахтбць незак. — Слаўг. (Мат. апыт.), рбхаць незак. — Беш., Мядз., Круп., Кругл., Гродз., Ваўк., Касц., Бых., Добр., Пін., Стол., Калінк., Лоеў. (ЛАБНГ, НС, Насовіч), рбгаць незак. Стол. (ЛАБНГ), рахаць незак. — мясц. (Насовіч), рўхкаць незак. — Леп., Лаг., Кір., Ганц., Івац., Петр., Лельч. (ЛАБНГ, Шаталава, Мат. апыт.),рўхаць незак. Пол., Лёзн., Леп., Чашн., Бял., Мсцісл., Клім., Хоц., Бых., Краснап., Хойн. (ЛАБНГ, Яўсееў, Насовіч, Мат. апыт.), рыхаць незак. Шум., Гл. (ЛАБНГ), крдхаць незак. — Паст., Драг. (ЛАБНГ, СПЗБ), крўхаць незак. — Верхнядзв., Рас., Мядз., а таксама Вілен. р. (ЛАБНГ, СПЗБ, НС), крўкаць незак. — Вілен. р. (СПЗБ), хрўкаць незак. — Касц. (ЛАБНГ, Насовіч), рымёць незак. Мядз. (НС); вішчаць: пішчаць незак. — агульн., акрамя зах.пал. г., Слуц. р., а таксама Паням. р. (ЛАБНГ, АЛА), вішчаць незак. — асн.мас.г. (ЛАБНГ), віжджаць незак. — Тал., Петр. (ЛАБНГ), верашчаць незак. Бераст., Лаг. (ЛАБНГ, СЦБ), квічаць незак. — зах.-пал. г.(ЛАБНГ, АЛА, ЛП, 3 нар.сл.), квішчаць незак. Маз., Лельч. (ЛАБНГ), квічэць незак. Мядз. (НС), ківічаць незак. — Лельч. (НЛ); рохкаць, папіскваючы (пра парасят): кругікаць, кругітаць незак. — паўн.-зах.з., а таксама Брэсц., Вілен.р. (ЛАБНГ, СПЗБ), кругічыць, кругатаць незак. — Паст. (ЛАБНГ, СПЗБ), скугітаць незак. — Верхнядзв. (Шаталава), скігікаць незак., скігітаць незак. — мясц. (Насовіч), склагатаць незак. — Ушацк., Шарк. (ЖС, АЛА), скагатаць незак. — Дубр., Клім. (ЛАБНГ), скрыгітбць незак. Леп., Маз. (НЛГ, Мат. апыт.), скугдліць незак. Тал., Дубр., Гор. (ЛАБНГ), скігбліць незак. — Клім., Слаўг. (ЛАБНГ), скавытаць незак. — Зэльв. (ЛАБНГ), кугікаць незак. — Лун. (Шаталава).