КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
МАТЭРЫЯЛЫ РЭСПУБЛІКАНСКАН НАВУКОВАМ КАНФЕРЭНЦЫІ АКТУААЬНЫЯ ПРАБАЕМЫ ПСТОРЫІ БЕААРУСІ: СТАН, ЗДАБЫТКІ I СУПЯРЭЧНАСЦІ, ПЕРСПЕКТЫВЫ РАЗВІЦЦЯ У 4 частках Частка МІНІСТЭРСТВА АДУКАЦЬП РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ МСТЫТУТ ГІСТОРЫІ НАН БЕЛАРУСІ БЕЛАРУСКІ ДЗЯРЖАЎНЫ УНШЕРСГГЭТ УСТАНОВА АДУКАЦЫІ «I РОДЖНСКІДЗЯРЖАЎНЫ УНІВЕРСГГЭТ ІМЯ ЯНКІКУПАЛЫ» КАФЕДРА ПСТОРЫІБЕЛАРУСІ АКТУАЛЬНЫЯ ПРАБЛЕМЫ ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ: стан, здабыткі і супярэчнасці, перспектывы развіцця Матэрыялы рэспубліканскай навуковай канферэнцыі 3-4 мая 2002 года Гродна У 4 частках Частка 1 Гродна 2003 УДК 947.6 ББК 63.3(4Беі) A 43 Арганізацыйны камітэт: П І.Брыгадзін (старшыня) М.С.Сташкевіч (сустаршыня) М.П.Касцюк (сустаршыня) А.А.Яноўскі (сустаршыня) В.В.Сянько (сустаршыня) І.П.Крэнь(нам. старшыні) І.А.Змітровіч(нам. старшыні) І.І.Коўкель А.М.Нечухрын І.А.Фёдараў В.М.Чарапіца Рэдакцыйная калегія І.П.Крэнь (адказны рэдактар) УІ.Навіцкі (адказны рэдакгар) І.А.Змітровіч (адказны рэдактар) В.А.Белазаровіч І.І.Коўкель М.Я.Калацэй У.М.Міхнюк С В.Марозава І.В.Соркіна УА.Сосна С.Я.Сяльвсрстава С.М Ходзін Э.С.Ярмусік Рэцэнзенты: докгар філасофскіх навук. прафссар Ч.С Кірвсль. доктар гістарьгчных навук. прафссар Э А Забродскі. Актуалыіыя праблемы гісторыі Бсларусі: стан. здабыткі A 43 і сз пярэчнасці, псрспскгывы развіцця: Матэрыялы рэспуб. навук. канф.: У 4ч. Ч. 1 /Падрэд. І.П.Крэня. У.І.Навіцкага. І.А.Змітровіча. Гродна: ГрДУ. 2003. 348 с. ISBN 985-417-496-4 (ч. I) ISBN 985-417-500-6 ІІадрукаваны даклады і паведамленні рэспубліканскай навуковай канферэнцыі. прысвечанай іістарычпай навуцы Беларусі. яе стану, здабыткам і супярэчнасцям, нероіеюывам развіцця Матэрыялы будуць цікавымі для навукоўцаў. выкладчыкаў, аспірантаў, магістрантаў і студэнтаў ВНУ. настаўнікаў гісторыі школ, ліцэяў. гімназій, прафесійна-іэхнічных і мастацкіх вучылішчаў, каледжаў. спецыяльных навучальных устаноў, шырокага кола чытачоў. 5ДК 947.6 ББК 63.3(4Беі) ISBN 985-417-496-4 (ч. 1) ISBN 985-417-500-6 © Афармленне. Г'рДУ імя Я.Купалы, 2003 АД РЭДАКЦЫЙНАЙ КАЛЕГІІ I П.Крэнь, намеснік старшыні аргкамітэта і адказны рэдактар, прафесар, заслужаны работнік адукацыі Рэспублікі Беларусь s Гоодна У прапануемым зборніку змешчаны матэрыялы рэспубліканскай канферэнцыі «Актуальныя праблемы гісторыі Бсларусі: стан, здабыткі і супярэчнасці, перспектывы развіцця», якая адбылася ў Гродне 3-4 мая 2002 года. Ініцыятар канферэнцыі кафедра гісторыі Беларусі гістарычнага факультэта Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта імя Янкі Купалы. Ініцыятыва падтрымана Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь, Інстытутам гісторыі Нацыянальнай Акадэміі навук Рэспублікі Беларусь і Беларускім дзяржаўным універсітэтам. Аргкамітэт канферэнцыі ўзначаліў міністр адукацыі Рэспублікі Беларусь, доктар гістарычных навук, прафесар Брыгадзін Пётр Іванавіч, а сустаршынямі з’яўляліся дырэктар Інстытута гісторыі НАН РБ. доктар гістарычных навук, прафесар Сташкевіч Мікалай Сцяфанавіч, загадчык аддзела гэтага ж Інстытута, доктар гістарычных навук, прафесар, акадэмік НАН РБ Касцюк Міхаіл Паўлавіч, першы прарэктар БДУ кандыдат гістарычных навук, дацэнт Яноўскі Алег Антонавіч і прарэкгар па навуковай працы ГрДУ імя Я.Купалы, кандыдат фізіка-матэматычных навук, дацэнт Сянько Васіль Васільевіч. У канферэнцыі прынялі ўдзел навукоўцы практычна з усіх навуковых і вышэйшых навучальных устаноў Беларусі, шэраг даследчыкаў-псторыкаў з Расійскай Федэрацыі, Польшчы, а таксама аспіранты, настаўнікі, студэнты. Усе ўдзельнікі канферэнцыі, матэрыялы якіхбылі ўключаны ў праграму, мелі магчымасць выступіць як на пленарным пасяджэнні. пасяджэннях секцый, так і прыняць удзел у рабоце «круглага стала» «Гістарычная навука і гістарычная адукацыя. Распрацоўка канцэпцыі гістарычнай адукацыі». кіраваў пасяджэннем якога аўтар гэтых радкоў Нсабходна адзначыць, што ў шэрагу выступленняў ua розных аспектах разглядаемых на канфсрэнцыі праблсм выказваліся і дыскусійныя пункты гледжання і меркавання Там> ііры падрыхтоўцы дадзенага зборніка да друку рэдакцыйная калегія нс палічыла патрэбным уносіць тыя ці іншыя карэкіывы канцштуальнага і метадычнага фактараў у прадстаўленыя аўтарскія гіксты. У сувязі з гэтым адказнасць за прапанаваныя тэксты, іх мсст і навуковы ўзровснь нясуць аўлары Даклады і артыкулы друкуюцца на мове арыгінала. ПРЫВІТАЛЬНАЕ СЛОВА УП. Амелька, начальнік Упраўлення грамадска-палітычнай інфармацыі Гоодзенскага аблвыканкома г Гродна Шаноўныя ўдзельнікі канферэнцыі! Паважаныя калегі, госці! Перш за ўсс дазвольце мнс па даручэнні кіраўніціва Гродзекскагаабласнога выканаўчага камітэта сардэчна павшшаваць Вас з нагоды адкрыцця такой прадстаўнічай канферэнцыі. Канферэнцыі вельмі важнай і актуальнай, бо яна закранае ўсе бакі далейшага развіцця як гістарычнай навукі ў цэлым, так і гісторыі Беларусі, яс набыткі, сучасны стан з усімі супярэчнасцямі. Я ведаю. што гістарычная навука Рэспублікі Беларусь пера жывае зараз складаны і супярэчлівы перыяд у сваім развіцці He хачу называць яго крызісным, бо гэта не азначае заняпад навуковых ведаў, а звязаны болып за ўсё з пераасэнсаваннсм карэнных мстадалагічных асноў пстарычнай навукі. Мяняюцца важнейшыя арыенціры і крытэрыі, вучоныя адказваюцца ад адных канцэпцый на карысць іншых, з’яўляюцца новыя ацэначныя падыходы як да гістарычнага мінулага, так і да сённяшняга дня Працэсы гэтыя няпростыя. бо закранаюць праблсмы і маральныя. і палітычныя ды і проста чалавечыя ўзаемаадносіны I таму я хачу выказаць шчырую ўдзячнасць арганізатарам канферэнцыі, якія вынсслі на абмеркаваннс гісторыкаў з розных мясцін Беларусі. з розных навучальных устаноў усе супярэчлівыя і надзённыя праблсмы Некалькі дзён таму. знаёмячыся з навуковымі выданнямі і дысертацыямі па гісторыі Беларусі за апошнія 10 гадоў (калі Бсларусь стала незалежнай і суверэннай), мне трапіў у рукі зборнік артыкулаў амаль з такой жа назвай «Актуальныя пытанні гісторыі Беларусі». У 1992 годзе аналагічную канферэнцыю праводзілі ў Мінску. Я ўпэўнены. што сенняшняя канферэнцыя ў многім выправіць асобныя прабелы ў вывучэнні гісторыі нашай краіны. Бо не з усімі падыходамі дзесяцігадовай даўніны можна пагадзіцца. Прыемна, што наш Гродзснскі універсітэт у апошнія гады ўсё больш заяўляс пра сабс як аб своеасаблівым навуковым цэнтры заходняга рэгіёну. Тут. на мой погляд. склалася добрая школа па падрыхтоўцы навукоўцаў, настаўнікаў -даслсдчыкаў. Толькі за апошнія два гады я налічыў больш за два дзесяткі абаронсных дысертацый, сёння многія кандыдаты гістарычных навук будуць выступаць з дакладамі, Абаронены 4 доктарскія дыссртацыі па гісторыі Беларусі С В.Марозавай, С.Я.Куль-Сяльверставай. В.В.Шведам, А.К.Краўцэвічам. на падыходзе яшчэ некалькі. Навукоўцы з кафедры гісторыі Беларусі пад кіраўніцтвам І.П.Крэня плённа працуюць над падрыхтоўкай падручнікаў і навучальных дапаможнікаў і могуць аказаць дапамогу Міністэрству адукацыі ў выкананні прэзідэнцкага даручэння напісаць такія падручнікі гісторыі Беларусі, якія былі б аб'екгыўнымі. поўнымі і даступнымі. Безумоўна. не магу нс сказаць, што гістарычны факультэт. перш за ўсё. кафедра гісторыі Беларусі дапамагае нам у падрыхтоўцы гісторыка-дакументальных кніг-хронік «Памяць». Зараз па 7 раёнах яны выйшлі. па 3 вось-вось выйдуць. а па 7 на канчатковай стадыі падрыхтоўкі. Вельмі дапамаглі вучоныя аблвыканкому ў падрыхтоўцы да 200-годдзя з дня ўтварэння Гродзенскай губерні. мсрапрыемствы з нагоды якога мы правялі ў снсжні 2001 года. Актуальнасцю вызначаюцца навуковыя канфсрэнцыі па этнасацыяльных і канфссіянальных працэсах. што адбываюцца ў Гродзснскай вобласці і Беларусі. міжнародныя канферэнцыі «Шлях да ўзаемнасці», чарговая з іх будзе праходзіць сёлета ў 10ты раз у Гродне. Пажадана. каб у час работы секцый ішла сапраўдная дыскусія. He трэба баяцца спрэчных думак і прапаноў пастановачных пытанняў. Бо ісціну можна знайсці толькі пры абмеркаванні праблемы. Добры прыклад у гэтым паказвае навуковы часопіс «Веснік Г'родзенскага універсітэта». Плённай творчай працы Вам. дарагія сябры! УСТУПНАЕ СЛОВА В.В.Сянько, прарэктар па навуковай працы Установы адукацыі «Гоодзенскі дзяржаўны універсітэт імя Янкі Купалы» г Гоодна Дазвольце мне ад імя рэктара універсітэта праф. С А.Масксвіча, усяго калектыва вітаць Вас у адной з буйнейшых навучальна-навуковых устаноў Рэспублікі Беларусь Гродзенскім дзяржаўным унівсрсітэце імя Янкі Купалы Думаецца, будзе правільным і слушным на канферэнцыі, дзе абмяркоўваюцца актуальныя праблемы гісторыі Беларусі, некалькі слоў сказаць аб развіцці нашага універсітэта. Універсітэт бярэ свой пачатак з настаўніцкага інстытута, які быў створаны ў 1940 годзс. Але яго сапраўдная дзейнасць пачынаецца пасля вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і стварэння ў 1944 г. на базе настаўніцкага псдагагічнага інстытута. Пачаткам актыўнага развіцця навукова-даследчай працы лічыцца другая палова 50-х гадоў. Менавіта ў гэты час усталёўваецца цесная сувязь навучальнай і навуковай працы Колькасць кандыдатаў навук у псрыяд з 1949 па 1959 год вырасла з 9 да 19 чалавек, алс іх удзельная вага ў агульнай колькасці навукова-педагагічнага персаналу інстытута складала толькі 28 %. Асноўнымі навуковымі кірункамі ў 50-я гады з'яўляліся. гісторыя савецкага грамадства, гісторыя атэізму. гісторыя савсцкай агульна адукацыйнай школы, методыка выкладання матэматыкі, навуковы аналіз творчасці пісьменнікаў. На мой погляд, адной з падстаў стварэння ў 1954 годзс гістарычнага факультэта з'явіўся назапашаны за мінулы перыяд значны навуковы патэнцыял у галіне гістарычных даслсдаванняў, У 70 я гады інстытут становіцца нс толькі цэнтрам падрыхіоўкі настаўніцкіх кадраў, але і цэнтрам навуковых даследаванняў. што і дае падставу ператварэння яго ў 1978 г. ва універсітэт. Мснавітаз гэтага моманту пачынаецца шырокае развіццё навуко- ва-даследчай работы. адкрываюцца новыя магчымасці развіцця студэнцкіх навуковых даследаванняў На момант стварэння універсітэта ў ім працавалі 238 чалавек прафссарска-выкладчыцкага псрсаналу \ гым ліку 3 доктары і 85 кандыдатаў навук. нав\ ковыя даслсдаванні вяліся па 90 тэмах. У перыяд з 1978 года пачынасцца яшчэ больш дынамічнае развіццё ўсіх галін дзейнасці унівсрсітэта, алс ўжо як навучальна-навуковай установы. I Ілённая праца ўсяго калектыва універсітэта дазволіла за псрыяд існавання універсітэта псратварыць яго ў адзін з буйнейшых цэнтраў адукацыі. навукі і культуры Рэспублікі Бсларусь.