Алесь Пушкін
Выдавец: Misericordia
Памер: 248с.
Віцебск 2013
2011 г„ 20 кастрычніка — 6 лістапада — Выстава «Манументальнае мастацтва Беларусі 2000-2011 гг.», Мінск, Палац мастацтва.
2011 г., 3 лістапада — 17 лістапада — Выстава «Горад святога Губерта», галерэя «Крыга», Гродна, вул. Савецкая, 3.
2012 г., 18-29 студзеня — «II Фэст беларускага духоўнага мастацтва», Мінск, Палац мастацтва.
2012 г., 27 студзеня — 10 сакавіка — «Sound of Silence. Art during dictatorship» — выстава ў галерэі EFA Project Space на Манхэтэне, Нью-Ёрк (ЗША).
2012 г., 28 студзеня — 9 красавіка — Выстава «PAGANISM» Кальмарскі музей сучаснага мастацтва, Швецыя.
2012 г., кастрычнік-лістапад — Выстава «130 год Я. Купалу і Я. Коласу».
2012 г., 2-17 лістапада Выстава «Горад Святога Губерта», галерэя «Крыга», Гродна вул. Савецкая, 3.
Тэатр
1993 г., лістапад — Афармленне сцэнаграфіі і касцюмаў VII міжнароднага фестывалю сучаснай харэаграфіі «IFMC — 93», Віцебск, КДЦ КІМ.
1994 г. — Сцэнаграфія, касцюмы, паліграфія да спектакля У. Шэкспіра «Кароль Лір» у Беларускім акадэмічным тэатры імя Якуба Коласа, Віцебск. У фае тэатра — выстава эскізаў касцюмаў, макета і карцін, створаных падчас працы над пастаноўкай спектакля (рэжысёр — Валеры Маслюк).
1997 г. — Сцэнаграфія, касцюмы і паліграфія да спектакля А. Стрындберга «Фрэкен ІОлія» ў Беларускім акадэмічным тэатры імя Якуба Коласа, Віцебск. У фае тэатра — выстава эскізаў, макета і карцін да спектакля (рэжысёр — Антон Грышкевіч).
1999 г. — Афармленне паліграфіі да спектакля Э. Іанэску «Крэслы». Беларускі акадэмічны тэатр імя Якуба Коласа, Віцебск (рэжысёр — Антон Грышкевіч).
2007 г., студзень-красавік — Афармленне спектакля «Летннй лондонскнй дождь» па Б. Шоў у Палескім драматычным тэатры, г. Пінск (рэжысёр — Алена Гаўрыловіч). Сцэнаграфія, касцюмы, паліграфія. Сезон 2007-2008 гг.
Манументальныя працы
(Mural Painting)
1983 г. — Зграфіта на фасадзе дзіцячай музычнай школы № 11, Мінск, Грушаўка.
1987 г. — Роспіс танцавальнай залі дзіцячага корпуса санаторыя «Беларусь», Друскінінкай, Літва.
1990 г. — Роспіс фае Рэспубліканскага каледжа мастацтваў, Мінск (дыпломная праца).
1992-1996 іт. — Рэстаўрацыя і аднаўленне фрэсак у Архікатэдральным касцёле, Магілёў.
1995-1998 гг. — Роспіс царквы св. Міколы Цудатворца ў мястэчку Бобр.
2002 г. — Роспіс «Гісторыя палявання на Беларусі» ў Сакалавіцкім лясніцтве (Крупскі раён Мінскай вобласці).
2003 г. — Вітраж алтарнай часткі капліцы св. Яна Хрысціцеля ў Мінску, у Серабранцы.
2004 г. — Роспіс аздараўленчага цэнтру «Афіна Палада» ў Мінску, вул. Арлоўская, 40.
2006 г. — Зграфіта — роспіс «Даўняе паляванне», м. Самахвалавічы, вул. Набярэжная, 5.
2008 г. — Мазаіка «Святы Прарок Ян Хрысціцель» на фасадзе капліцы Яна Хрысціцеля ў Серабранцы, Мінск.
2008 г.— Роспіс фітнэс-цэнтра «Твон секреты», Мінск, вул. Прытыцкага, 83.
2011 г. — Роспіс «Галгофа» і вітраж «Святая Цэцылія» ў тэхніцы «тыффані» ў касцёле Дзевы Марыі в. Вішнева (Валожынскі раён Мінскай вобласці).
2012 г. — Аднаўленне табернакулюма ў Камайскім касцёле.
2012 г. — Рэстаўрацыя царквы Архангела Міхаілаў Сынкавічах.
Перформансы
1989 г„ 25 сакавіка — I перформанс «Святкаванне Вясны», Мінск. Атрымаў за яго па суду 2 гады ўмоўна з 5-гадовым паражэннем у правах (суддзя Чамрукоў).
1990 г., лістапад — Перформанс «Далоў ідала», Віцебск, плошча Свабоды.
1991 г., сакавік — Перформанс «Вясна, Вольнасць, Каханне», Віцебск, Успенская Горка.
1991 г., 20 жніўня — Перформанс «Сцяг над Ратушай», Віцебск. Ратуша горада.
1992 г., сакавік — Перформанс «Avec, abandon...», Мінск, Дом літаратара.
1995 г., 12 лістапада — Перформанс «Шляхам Святога Ясафата Кунцэвіча», Віцебск, Успенская Горка, рака Дзвіна.
1999 г., 21 ліпеня — Перформанс «Гной для Прэзідэнта», Мінск. Атрымаў за яго па суду 2 гады ўмоўна (суддзя —Хрыпач С. В.).
1999 г., 9 верасня — Перформанс «Ліпеньская раніца Джахара Дудаева», Мінск, Палац мастацтва.
2000 г., 4 красавіка — Перформанс «Новы Беларускі Партызан», Познань, (Польшча), галерэя «ARSENAL».
2000 г., 9 верасня — Перформанс «На Крапівенскім полі» пад Воршай.
2001 г., травень «INTERAKCJA 2001», Петрыкаў-Трыбунальскі (Польшча). Перформапс «НЯМІГА-99».
2001 г., 25 сакавіка — «Перформанс Вясны», разам з паэтам Андрэем Хадановічам і спявачкай Таццянай Цыбульскай. Мінск, Чырвоны касцёл.
2002 г., 3 ліпеня — Перформанс «Solder of Fortune», Мінск, Плошча Незалежнасці.
2004 г., 9 верасня — Перформанс «Уваскрасаюць там, дзе ёсць магілы...» на Карлавым мосце ў Празе.
2005 г., 28 лістапада — Перформанс «Пушкін у Варшаве», Варшава, Цэнтр спатканняў на вул. Хлоднай, 25.
2007 г„ 10 чэрвеня — Перформанс «Захаванне» ў Гродна ля Старой сінагогі.
2007 г., 6 ліпеня — Перформанс «Купалле ў Бабры», мястэчка Бобр.
2008 г., 27 сакавіка — Перформанс «90 год БНР» на Цэнтральным пляцы мястэчка Бобр. За гэта асуджаны Крупскім райсудом (суддзя Сіз A. М.) да штрафу.
2009 г., 25 сакавіка — «Пленэр Вольнасці» на Цэнтральным пляцы мястэчка Бобр. Упершыню за гэта не пакараны.
2009 г., 4 лістапада — Перформанс «Малітва за Свабоду». Осла (Нарвегія).
2011 г., 15 сакавіка — Перформанс «Сустрэча Новага Года на Беларусі», Варшаўскі ўніверсітэт, Варшава, Кракаўска Пшэдмесце, 26/28.
2011 г., 18 траўня — Перформанс «Апошні дзень Шэнгенскай візы», Вільня, вул. Пілес, 17.
2 верасня, 4спежня 2012 г. — Перформанс «Памяці Р. Лапіцкага» г. Смаргонь.
Кніжная графіка
1990 г. — Афармлснне зборніка вершаў «Ёсьць» Міраславы Лукшы, Беласток, Польшча.
1996 г. — Афармленне зборніка вершаў Людмілы Сіманёнак «У люстэрку», Віцебск.
1999 г. — Афармленне кнігі Андрэя Мельнікава «Выжывае падлейшы».
1999 г. — Афармленне зборніка вершаў Славаміра Адамовіча «Плавільшчыкі Расы» (не здзейснена).
2003 г. — Афармленне кніжкі «Сатырыкон» пісьменніка Юрыя Станкевіча.
2004 г. — Афармленне зборніка вершаў «Птушкі і рыбы» паэткі Ларысы Раманавай.
2005 г. — Афармленне зборніка вершаў паэткі Леры Сом «Свабода слова зіма».
2012 г. — Афармленне зборніка паэзіі Сяргея Сыса «Стрэмка».
Працы захоўваюцца
У гарадскіх карцінных галерэях Оршы, Віцебска і Полацка, Гродзенскім дзяржаўным музеі гісторыі рэлігіі, Музеі сучаснага мастацтва ў Мінску, музеі У. Караткевіча (Орша), Беларускім музеі ў Нью-Ёрку, Музеі сучаснага мастацтва г. Кальмар (Швецыя), Музеі-збраёўні замка Ліў (Полыпча), у зборах Беларускага рыцарскага клубу (Мінск).
У прыватных зборах Беларусі, Польшчы, Латвіі, Літвы, Нямеччыны, ЗША, Фінляндыі, Расіі, Францыі, Нарвегіі, Швецыі, Бельгіі.
Ганаровыя званні
Лаўрэат Другой нацыянальнай прэміі «Хартыя-97» у галіне абароны правоў чалавска ў намінацыі «За смеласць у творчасці», 1999 г.
Лаўрэат прэміі імя В. Быкава «За свабоду думкі» 2009 года Руху «За Свабоду».
У 2005-2007 гг. рэжысёрам Анджэем Фідыкам зняты 78-хвілінны дакументальны фільм пра жыццё і творчасць Алеся Пушкіна «Беларускі вальс». Паказаны па агульнанацыянальных тэлевізійных каналах Польшчы (2007 г.), Швецыі, Нарвегіі (2008 г.) і ЗША (2008 г.).
4 і 6 красавіка 2009 г. паказаны на міжнародным фестывалі дакументальных фільмаў «MOVIES THAT MATTER», арганізаваным «Amnesty International» y г. Гаазе (Нідэрланды), куды i быў запрошаны сам мастак у якасці спецыяльнага госця. Гэты фільм быў намінаваны на прэмію «Emmi Awards» у 2009 годзе, увайшоў у чацвёрку фінальных фільмаў, але не атрымаў яе.
Цуды вясновай зямлі
Якія шэдэўры стварае мастак-сакавік!
Сівыя палотны грунтуючы марай-надзеяй, Ён фарбы вясёлкі збірае на пэндзаля цвік I ўводзіць у свет паэтычнай душой чарадзея.
У шэрых нябёсах малюе малінавы сон.
Запэцканы снег адсіняе шыкоўным адценнем.
Яго акварэлі змяняюць графічны сезон -
I зноў ажываюць пяшчотай паўтоны, паўцені.
Ён птушак гукае каб радасцю дрэвы гулі.
Звініць ручаямі, купае праменчыкі сонца.
Спаўняе сімфонію “Цуды вясновай зямлі”, Злучаючы колеры, гукі і пахі бясконца.
На дзіўную музыку промні мазкамі кладзе, Яскравым святлом сагравае жывыя малюнкі J шчасце даруе... Вясна-прыгажуня ідзе! Хто ў шапку не спіць, той збірае яе пацалункі...
Таццяна Дзям’янава
Спіс літаратуры
1. Народжаны Палессем. Гаўрыіл Вашчанка. Наталля ІІІаранговіч. Мінск: «Мастацкая літаратура», 2008.
2. Іскры майго жыцця. Нінэль Шчасная. Мінск: Беларускі дом ДРУку.
3. Культурологня. Мннск: «Тетраснстэмс», 2007. Под редакцней проф. С. В. Лапнной.
4. Жывапіс Беларусі XIV—XIX стагоддзя. Мінск: Беларусь, 1995.
5. 100 знаменнтых картнн. Сборннк статей. Москва: Вече, 2007.
6. Канфесіі на Беларусі. «Рэлігія ў сучасным бсларускім грамадстве» (У. М. Завалыіюк, У.і. Навіцкі), 1998.
7. Велнкне художннкн. Рафаэль. Ярославль: «Днрект — Медна», 2009.
8. Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах. Мінск: «Беларуская энцыклапедыя», 2001-2004.
9. Люблю Беларусь. Павал Севярынец. Вільня: Інстытут Беларусістыкі, 2007.
10. Без палітыкі. А. Тамковіч. С.-Петербург: Невскнй простор, 2011.
11. Забыты вернісаж. Наталля Маліноўская-Франке: Гарадзенская бібліятэка: Гродна, 2012.
12. Апостал духоўнасці. Яўген Шунейка. // «Наша вера», № 1(19), 2002.
13. Зямля і неба Фердынанда Рушчыца. Яўген Шунейка. // Беларускі гістарычны часопіс, № 10, 2007.
14. Вялікае княства. Уладзімір Арлоў. Зміцер Герасімовіч. Kalligram, 2012.
15. Ганс Хрнстпан Андерсен. Полное собранне сказок п нсторнй в 3-х томах. Москва: Лнтература, Престпж бук, 2009-2010.
16. Б. Ямант — носьбіт традыцый Віленскай школы. Ян Катлоўскі // Лідскі Летапісец, № 3(55).
17. Пётра Васілеўскі. Прасьпект Пушкіна // «Дзеяслоў», № 4, 2003 год.
18. Ales Pushkin. An Introduction. Martin Schibli. December, 2009.
19. «Жыццё — ёсць няспынны мастацкі працэс». Гутарка Галіны Дубянецкай з Алесем Пушкіным // «Дзеяслоў», № 1 (32), 2008.
20. www.pushkin.by
21. Баіуслаў Радзівіл. Аўтабіяграфія. Мінск: «Радыёла-плюс», 2009.
Змест
Уступ 3
ГІершыя фарбы
Алесь Пушкін 7
Малюнкі дзяцінства 7
Першыя фарбы 9
Палітра жыцця 11
Колеры будучыні 13
Прыярытэты ў мастацтве 15
Настаўнікі і сябры
Пад шапаценне ліпаў і хвой 21
Шляхам Ваньковіча і Рушчыца 23
Жыццесцвярджальная мэта мастацтва 27
Віцебскі перыяд. ГІеў і сонца
Па знаёмых вуліцах 35
Ён духам напаўняў спектакль 45
Фрэкен ІОлія і іншыя героі сцэны 50
КНІГІ ОНЛАЙН
