Пенальці  Алесь Камароўскі

Пенальці

Алесь Камароўскі
Выдавец: Ураджай
Памер: 262с.
Мінск 2000
87.47 МБ

 

Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
— He бойцеся, я забрыў сюды ў любімае бацькава месца. Некалі яно было такое грыбное. А цяпер якое — і сам не ведаю... А вы, даруйце, хто?
232
— Я — з турбазы. Пайшла ў грыбы і заблудзілася.
Прыгожая чырвань заліла яе шчокі. Лёгкі шэры світэр і сінія джынсы вабна аблягалі яе бездакорную постаць. Белая спартыўная шапачка яшчэ болып падкрэслівала яе цнатлівы ружанец.
Я перасмыкнуў кадыком, праглынуўшы сліну, і прапанаваў:
— Давайце разам заглянём на Ласіныя горы... A раптам натрапім на баравікі.
— Давайце... — нясмела згадзілася яна.
— Тады — будзем знаёмы: Аляксей... — Я пераклаў нож у левую далонь і працягнуў руку. Яе рука, далікатная і вытанчаная, спуджана страпянулася ў маёй лапе, а голас усё ж ціха вымавіў:
— Святлана.
— Вельмі прыемна. А цяпер пайшлі па грыбы.
Яна спрытна нагнулася, узяла даволі ёмкі кошык, сплецены з каляровых дроцікаў, дастала маленькі сцізорык. Яшчэ раз я ацаніў яе стройны і зграбны стан, кірпаты акуратны носік, русявую пасму валасоў, што выбілася зпад шапкі, прыгожыя прыпухлыя губы...
— Пайшлі... — яна запытальна акінула мяне з галавы да ног.
— Туды! — паказаў я на Ласіныя горы.
Мы мінулі паляну, падаліся па рэдкалессі, якое паволі падымалася ўгору. Мох на гарах быў сухі і шорсткі. Mae кеды высахлі і ўпэўнена вялі ўперад. Яе чорнабелыя красоўкі ішлі поруч...
Баравікі пачаліся знянацку.
— Ой, колькі іх! — радасна ўсклікнула Святлана і паставіла кошык ля першага здаравяка.
— Толькі не зразайце яго, — я таксама прыпыніўся.
— Чаму?
— Трэба яго выкруціць з зямлі, а пасля ўжо абчысціць корань. А калі зрэжаш — корань загніе, sarnie і грыбніца.
— А я і не ведала... — яна, дзівосная і прыгожая, як лясная фея, глядзела на мяне вялікімі блакітнымі вачыма.
9 Зак. 3733
233
— I я спачатку не ведаў. Бацька падказаў.
Баравікоў было сапраўды многа — сапраўдная неруш. I ўсе — адзін у адзін. Быццам блізняты выбухнулі зпад імху ў адначассе. Па адным, па два, a то тамсям і па тры...
Святлана забыла пра свой нядаўні страх, перабягала ад аднаго баравіка да другога, як дзіцё, радавалася кожнаму грыбу:
— Аляксей, глядзі, які прыгажун! А во, побач які, як пан таўсматы! Глядзіглядзі, а вунь яшчэ два, і яшчэ...
Я таксама збіраў з радасцю, з той простай чалавечай радасцю, якая была суперажывальна чужой, невядомай, але такой знаёмай радасці ад знойдзенай нерушы.
Мая карзіна і яе кош хутка напоўніліся. Я важна браў сваю ношу, прадчуваючы вельмі блізкі шлях дахаты, прыкідваў яе вагу на руцэ... Але баравікі паўставалі то спераду, то збоку... I кладзь мая напоўнілася да самай ручкі, я выпраміўся:
— Святлана, можа, хопіць? Хай і ласям застанецца...
— Мне даўно хопіць. Як убачаць на турбазе — не павераць.
— Тады пайшлі.
Мы спусціліся з Ласіных гор і зноў аказаліся на той самай палянцы, дзе сустрэліся.
— Давай, Святлана, перакусім, — я зняў плашчнакідку з пляча, скінуў з яе раменьчык і разгарнуўраскінуў пластыкавыя крылы на шараватым доле.
— Давай, калі што ёсць, — Святлана зняла шапачку з галавы, і валасы русявым вадападам упалі на яе плечы. Яна лоўка ўскалыхнула іх, прыхарашыла...
Я разгарнуў лісткі паперы, парэзаў паляндвіцу на тонкія скрылёчкі, палову іх паклаў на лусту хлеба, распалавініў агурок і падаў ёй у рукі:
— Смачна есці!
— Дзякуй! — яе рука зноў патанула ў маёй лапе, але цяпер ужо далонню ўверх. Быццам ток прабег па маіх мускулах. — Смачна як! Я тысячу гадоў не ела паляндвіцы. Некалі цётка жыла ў вёсцы, трымала парасят. Прыязджала ў госці да нас — прывозіла... А цяпер няма яе ўжо...
234
— Святлана, а ты гарадская? — вяртацца да “вы” было неяк няёмка.
— Я — з Брэста.
— А я ў Мінску жыву.
— Мінск — Брэст — адзін пераезд, — усміхнулася яна. — Але трэба ж ісці... Толькі куды?
— Толькі за мной.
Мы пайшлі. Маю карзіну, намнога цяжэйшую, узялі за ручку ўдваіх, а у правай для раўнавагі я нёс Святланін кошык. Мінулі пару хмызнякоў і выйшлі нарэшце на гравійку. Пайшлося тупка і хутчэй. Ішлі мы і маўчалі. Відаць, кожны пасвойму перажываў гэтую прыгоду. А можа, проста ішлі двое маладых незнаёмых людзей і любаваліся лесам, радаваліся дарозе, што вяла дахаты... На Арцюхоўскай лініі я спыніўся:
— Метраў за трыста — асфальт, а там — налева і ўказальнік “Турбаза...” А я па лініі пайду, мне тут значна бліжэй.
Яна глядзела на мяне блакітнымі вачыма і быццам заварожвала, уцягвала маю душу ў гэтыя таямнічыя віры...
— Заходзьце. У госці... — А пасля: — Суседка не прыехала, і я ў доміку — адна. У мяне каньяк нават ёсць... А домік мой — дваццаты, ля самага пляжа...
Я зірнуў на яе, быццам вачыма хацеў увабраць яе кожную рыску ў сябе, запомніць такой, юнай і шчаслівай... Ісці па ўзаранай лініі не хацелася, але ведаў: будзе хвалявацца маці... А што да запрашэння... Хто ж адмовіцца ад зваблівага клічу такой красуні — лясной феі?
— Прыйду, калі будзеш чакаць, — я падхапіў карзіну, ацяжэла ўскінуў яе на руку і пайшоў па жаўтлявым пяску лініі. Ішоў і думаў, як прыйду дахаты, перабяру баравікі, з’езджу выкупаюся ў Нёмане, нацягну джынсы, футболку і пайду — вядома ж, пайду! — на турбазу, да яе ў дваццаты домік. Што мне да знаёмых хлопцаў, якія прыйшлі на турбазаўскія танцы, што мне да іх пытанняў! Я зайду да яе ў пакой і, пэў
9*
235
на ж, яна замкне дзверы, каб ніхто не перашкодзіў, дастане чаркі і налье ў іх каньяку... Мы вып’ем за незвычайнае знаёмства, пагаворым, зноў вып’ем... A потым я не стрымаюся, прыхіну яе да сябе, асцярожна пацалую, а яна не запярэчыць, потым захлынуся ў яе абдымках, знікну, прападу пад вадападам яе валасоў... Як праз сон, пачую толькі, як жыкне замочак яе джынсаў... I толькі раніца ўладарна развядзе нас... Развядзе, бо днём мне — на аўтобус.
Яно ўсё так і адбылося, толькі да таго моманту, калі я пераапрануўся і сабраўся ісці на турбазу... Тры аднакласнікі, якіх я не бачыў амаль год, гаманліва адкрылі весніцы на двор, пастукалі ў шыбу:
— Дзе ты там, грыбнік? Вылазь, пойдзем на прыроду! У нас і чарка, і скварка ёсць. Пасядзім ля вогнішча, пагамонім...
Усё — палац разрушыўся! Я не змог прызнацца, хто мяне чакае ў дваццатым доміку на турбазе. Згадзіўся і пайшоў з сябрамі на бераг Нёмана. А там за гаворкай засядзеліся мы аж да поўначы...
У сне, як заўсёды, сніліся баравікі — чорныя і белыя, па адным, па два, па тры... А раніцай я сабраў сумку, сеў у аўтобус... Ехаў па шашы і ўспамінаў яе, лясную фею, яе руку, валасы, губы, якія, здаецца, прасілі: “Я хачу, каб ты прыйшоў да мяне...”
“Каюся, Госпадзі...
___________“КАЮСЯ, ГОСПАДЗІ...”________________
апавяданне
— Што прывяло цябе, отрак, у храм Божы?
— Хачу пакаяцца, ойча.
— Праз пакаянне — дарога да ісціны. Ці ж зело грахі твае вялікія?
— He сказаць, каб зло, але ж перад жонкай узяло... Грэшны я... He спіцца ноччу, варочаюся тудысюды, а яно не адступае, мроіцца, як учора было, у вачах стаіць...
— Кажы праўдзіва, не таі грэшныя мыслі свае, каб атрымаць Гасподняе суцяшэнне.
— Я і скажу, усё скажу, ойча. Нічога не схаваю. Таму і прыйшоў сюды.
— Ці не парушаў святыя запаведзі ў жыцці сваім?
— Трохі.
— Трохі ці многа — усё адно грэх. Калі гаворым, што не маем граху, падманваем саміх сябе. Калі спавядаем грахі нашыя, то Ён, будучы верным і праведным, даруе нам грахі нашы і ачысціць нас ад усякай няпраўды.
— Ісціну кажаце, ойча.
— He забіў каго у суяце мірской?
— Што вы, ойча! На чалавека — рука не падымецца, каб і ўгнявіў хто страшна. А пеўня засек раз. Здаравеннага, на хіміі гадаванага.
— Певень — таксама істота боская.
— Я нічога, хай бы жыў. Але ж маці папрасіла: дзве курыцы затаптаў, трэцяя з нагой выкручанай чыкільгалд... Здаравенны — як стравус. Бяжыць, бывала, па двары — тупат аж на печы чуваць. Кіль дзевяць быў.
— Хоць і грэх, але для патрэб плоці тваёй.
— Вы ж таксама, ойча...
— Маўчы пра мяне! Я пасланнік Божы, дзень і ноч перад Госпадам малюся, другіх на пуць ісцінны настаўляю.
238
— Маўчу, ойча.
— Кажы, богаадступнік, ці не краў злосна?
— Калі павялікаму, то не. Язык не падымецца сказаць. А ў маленстве было... Яйкі курыныя любіў я, сырыя. Курыца не паспее адкудахтаць, а я яго, цёпленькае, цап з седала і — у бульбу! Лягу ў разору між бульбоўніку, каменьчыкам — дзюк па ім і смакчу. Вылезу потым, а маці тут як тут: “Во знеслася ж толькі, а няма ўжо — як кот злізаў! Ты, Коля, выпіў?” — “He, мама, не я”. — “Ты, Саша, выпіў?” — “He, мама, не я”. А ў самога шчокі аж да вушэй жаўтком вымазаныя... “А каб не краў, а каб не лгаў!” — дубец у мамінай руцэ пякучы быў...
— I гэта для плоці тваёй ненасытнай. Памалечаму недамыслію ўсё гэта чынена. А ў чым жа грэх свой бачыш ныне?
— Пралюбадзействаваў я, ойча...
— Грэх то вялікі і страшны. На Судзе Божым ваздасца табе па віне тваёй. Слухай, што кажацца ў Свяшчэнным пісанні: “...поступайте по духу, н вы не будете нсполнять вожделеннй плотн, нбо плоть желает протнвного духу, а дух — протнвного плотн. Онн друг другу протнвятся... Дела плотн нзвестны, онн суть: прелюбодеянне, блуд, нечнстота, непотребство, ндолослуженне, волшебство, вражда, ссоры, завнсть, гнев, распрн, разногласня, соблазны, ересн, ненавнсть, убнйства, пьянство, бесчннство н тому подобное... поступаюіцне так царствня божня не наследуют. Плод же духа: любовь, радость, мнр, долготерпенне, благость, мнлосердне, вера, кротость, воздержанне”.
— Каюся, ойча...
— Цела не для блуду, а для Госпада, і Гасподзь для цела.
— Вінаваты, ой як вінаваты, ойча...
— Колькі разоў пралюбадзействаваў?
— Адзін раз усяго...
— Кажы, отрак, не тоячы.
239
— Было гэта летам, гадоў сем назад. Жонка ў лагер з дзецьмі паехала, а я адзін застаўся, як халасцяк. Яно мо і добра: прыелася кожны дзень тое самае...
— А саблазніцелька хто?
— Па працы маёй каляжанка. Вабная такая! Усё ў яе было: і постаць, і прыгажосць, і душа. Вочы — лепш не глядзець, не вынырнеш... Губы — акрэсленыя, прыпухлыя, прагныя і, як мне здавалася, нахабныя. I як толькі яна замужам не была? Усе мужчыны млелі па ёй, чапляліся, намякалі... А яна — жартам: “Такога цвету — па ўсяму свету”. I я млеў, але ўпотай, з душы не выпускаў. А яна, акаянная, пройдзе побач, блісне вачыма — аж там, унутры, загарыцца шчымліва, папаўзе цёплай хваляй у грудзіну... Як ні тушыў я агонь гэты, а знямогся, пачаў думаць пра яе, трызніць нават. Здаецца, прытульваю яе, выцалоўваю губы і вочы, захінаюся грывай яе смаляных валасоў. Прахаплюся — цьфу ты! Жонка пасопвае пад рукой. Добра, што хоць імя чужое не вышаптаў...