Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 1
Памер: 850с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
Я вельмі прашу, каб пан ня гневаўся на мяне за гэта, бо тут я ня вінен. Спадзяюся, што пан прышле у «Беларусь» цэлую кучу артыкулаў.
Я думаў што пан згодзіцца быць рэдактарам «Беларусі», а як даведаўся, што Вы заняліся штомесячнікам, дык у мяне і рукі апусьціліся. Трэба сказаць, што мне ужо стала трудна вясьці газэту.
Моцна цісну Вашу руку
1 мая 1920 Яз. Лёсік
Менск
582.1.41:094
1 А[нтон] Н[авіна]. Напярэдадні разьвязкі//Беларусь. №88(144). 27.04.1920.
2 А[нтон] Н[авіна]. У адкрытыя карты//Беларусь. №96(152). 7.05.1920. 3 А[нтон] Н[авіна]. Беларускі актывізм//Беларусь. №88(144). 27.04.1920.
2052. Ліст рэфэрэнта МЗС Польшчы Міхала Лубеньскага (Варшава) Лявону Дубейкоўскаму (Варшава) за 1.05.1920
582.1.41:080
Перасланы Л.Дубейкоўскім А.Луцкевічу — з паведамленьнем аб немагчымасьці выдаць А.Луцкевічу дыпляматычны пашпарт
2053. Рахунак друкарні Якуба Грынблата Выдавецкай Камісіі Менскага Пэдагагічнага Інстытуту за 15.02.1920 за друк «Гісторыі Беларусі»1 і расьпіскі аб атрыманьні ім ад Камісіі 5.500 польскіх марак за 30.04 і 1.05.1920
582.2.56:011
1 «Гісторыя Беларусі» У.Ігнатоўскага выйшла друкам у сакавіку 1920 году.
2054. Наказ міністра беларускіх справаў Літоўскай Рэспублікі Язэпа Варонкі (Коўна) літоўскаму дэлегату на мірныя перамовы ў Маскве Дамініку Сямашку за 1.05.1920
ДЛЯ ПАМЯТН.
Ковно.
1 Мая.
Еслн вообіце, ліітовско-б’Ьлорусское соглашеніе, основаніе которому положпла Впленская Б'Ьлорусская Рада вь ноябр’Ь н декабр'Ь 1918 год продліітся дальше, то соеднненіе частн бЬлорусской террнторін сь ліітовской можеть быть завершено только на такомь прннцнпі:
ЛЙТОВСКАЯ РЕСПУБЛНКА ДОЛЖНА Д'ЬЛНТЬСЯ НА ДВ Б ЧАСТН (ПО ЭТНОГРАФНЧЕСКОМУ РАЗСЕЛЕНІЮ ОБОНХЬ НАРОДОВЬ): на «лнтовскую землю» н «бЬлорусскую землю». ДЬленіе это должно проходнть прнблнжнтельно по лннін: Августовь — Друскеннкп — Ораны н дальше знгзагамн по магіістралн Ораны —Двннскь.
Ннкакое дЬленіе на «Собственно-Ліітву» сь Гродной, Лндой, Ошмянамн н «Слонпмскую Землю» сь Білостокомь н Слоннмомь нн прн какнхь автономіяхь для этой послЬдней не можеть быть пріемлемо.
Ннкогда ннкто не отдЬлнть Гродны н Ошмянь оть Слонпма Білостока н БЬльска.
Для безбол^зненностн же этого соеднненія (такь какь Правлтельство Б'Ьлорусской Народной Республнкн также, какь н Лнтва собнраеть свон землн вь одно цЬлое) сговорь Лнтовскаго Праввтельства сь Білорусскнмь необходнмь.
СлЬдуеть болыпе думать о внішннхь гранпцахь, нежелн о внутренннхь (разділяютнхь лнтовцев'ь н бЬлоруссовь).
582.2.50:032 — мк рас
582.2.54:207 — мк бел
582.2.54:213 — мк бел
2055. Выпіска з пратаколу NQ11 паседжаньня Найвышэйшае Рады БНР у Менску за 2.05.1920
Extrait de protocole No 11 de Seance du Conseil Superieur de la Republique Democratique Blanc-Ruthenienne a Miensk, le 2 mai 1920.
Presents: les Membres du Conseil Superieur — Jean Sereda; Simon RakMikhailovsky, Kosma Terechtchenko, Joseph Losik et Representants du Gouvernement V.Ivanowsky et Arc.Smolitsch.
On examinait: 1. Demande de demission de President du Conseil des Mi nistres M-r Antoine de Loutckevitch.
On a resolu: 1. Apres avoir examine la situation politique actuelle on a resolu: refuser la demande de demission; prier M-r Antoine de Loutckevitch de continuer a accomplir des fonctions de President du Conseil des Ministres, de Ministre des Finances et de Ministre des Affaires Etrangeres. M-rs Joseph Losik, Simon Rak-Mikhailovsky et Arc.Smolitch sont charge[s] de pourparler personnellement avec M-r Antoine de Loutckevitch.
L'original est signe: Conseil Superieur de la Republique Democratique BlancRuthenienne. J.Sereda, Rak-Mikhailovsky, Kos.Terechtchenko, J.Losik. Representants du Gouvemement: V.Ivanovsky, A.Smolitch.
L'extrait conforme a 1'original.
Pour le Secretaire: Membre du Conseil Superieur Rak-Mikhailovsky.
Le 3 mai 1920
582.1. 04:007&r — мк фра
582.1. 04:018 — рк бел
5 82.1.04:042 — рк бел
2056. Запіска Аляксандра Каца (Рыга) Вацлаву Ластоўскаму (Рыга) за 2.05.1920 з просьбай пазычыць грошай
5 82.1.45:013&г
3 прыпіскаю Ластоўскага: «Даў трэцьцюю сотню за апошнія два тыдні».
2057. Фатакопія ліста «Залескага» [Язэпа Мамонькі] доктару Гравэнгофу за 2.05.1920
Секретно.
Господіін Доктор
Я очен нзвнняюсь, что так долго не мог Вам ннчего сообшнть. Сначала шлю Вам прывет, а также прывет Вам н от Александра Нвановнча.
Новостн у нас следуюшіе:
Большевнкн сбнлн поляков занялн Борысов н продвннулнсь вглуб на 90 верст в раноне Внльно почтн дошлн до Молодечно. Внльно полякн эвакунруют н бьют в набат перед союзннкн о помоіцн. По нмеюшнмся у меня сведеньям помоіцн онн не получать. Врангель н его правнтельство пусть не предпрыннмают ннкакнх походов протнв советской Россіш нбо это затянет гражданскую войну н будет губнть Рускнй народ. Дела у меня вдуть успешно надеюсь будуть результаты, только необходнма скорая фннансовая помоіць.
Протнв поляков работа вдет успешно уже было ряд востаннев в Мннской губерннн. Возставшнмн былн захвачены некоторыя села н местечкн. Возстанне было подавлено большнмн жестокостямн нмеем жертвы, несколько разстрелено нашых тов. Петлюровская авантюра для нас ннчего не стонт нбо она не нмеет под собой ннкакой почвы. Петлюра кажется арестован Полякамн. Скажнте Немцам, еслн онн сейчас нам недадут немедленной фннансовой помоіцн, то мы больше к ннм обраіцатся не будем н работу свою направнм в другую сторону, но это будет для Немцев не выгодно в нх экономнческой жнзнн. В Москве Бруснлов прыглашен командоваць войскамн протнв Полыіш.
Я еду работать в Польшу. Давайте мне вестн н деньгн нужны срочно работа большая.
С почтеннем к Вам
Залескнй
2/V 20 г.
582.2.37:041-042 — фк
Ліст быў інспіраваны й прадыктаваны Аўгенам Ладновам, які пасьля выкарыстоўваў яго ў справе выкрыцьця «нямецкае бальшавіцка-манархічнае змовы». Гл. Собственноручныя показання А.Й.Луцкевнча 30 октября 1939 г. // Нёман. №1. 01.1995. C.152.
2058. Ліст сябра Літоўскай Дэлегацыі для перамоваў з Расеяй Дамініка Сямашкі (Рыга) старшыні Рады Народных Міністраў Беларускай Народнай Рэспублікі Вацлаву Ластоўскаму (Рыга) за 2.05.1920
Пану Старшыне Рады Народных Міністрау
Беларускай Народнай Рэспублікі.
Будучы, як беларус делегован на міравые перагаворы Літоускай Дзяржавай з Савецкай Расеяй і стаючы за Беларуска-Літоускае паразуменьне на грунце недапушчэньня захвата палякамі Беларускіх Зямель Городзеншчыны, падаю праэкт Літоускаго Ураду наконта будучаго устройства этнаграфічных Беларускнх зямель у Літоускай Дзяржаве:
1, каб абараніць ад захвату палякамі беларускіх зямель Горадзеншчыны Літоускі Урад лічыць патрэбным увзяць гэтыя землі пад часовы пратэкторат Літвы,
2, узятыя пад пратэктарат Літвы Беларускія Землі будуць Літвой саарганізованы у Асобную Беларускую Дзяржауна-Прауную Адзінку з Асобным сваім Сеймам, Радай Міністроу і іншымі Беларускімі Дзяржаунымі Установамі і Арганізацыямі,
3, па некалькі гадах гэты Край вырэшыць сам усенародным галасаваньнем сваю Дзяржауную прыналежнасьць да Літвы або Беларускай Народнай Рэспублікі, і у ніякім разе да Польшчы.
Падаючы гэты праект на развагу Ураду Беларускай Народнай Рэспублікі, прашу даць пісьменную адповедзь аб сваім аднашэньні да гэтага праэкту. -
Падпісау: Д.Семашка.
Член Літоускай Мірнай Дэлегацыі для перагавороу з Расеяй.
Рыга, 2 мая 1920 г.
582.2.50:029 — мк
582.2.54:204 — мк
582.2.54: 210 — мк
2059. Ліст старшыні Рады Народных Міністраў Беларускай Народнай Рэспублікі Вацлава Ластоўскага (Рыга) сябру Літоўскай Дэлегацыі для перамоваў з Расеяй Дамініку Сямашку (Рыга) за 2.05.1920 (вых. NO185)
Беларуская Народная Рэспубліка
Рада Народных Міністроу
2 Мая 1920 г.
№185
Дэлегату Літоускай Дзяржавы на Мірную Конфэрэнцыю паміж Літвой і Расеяй пану Дамініку Семашко.
У адповедзь на Вашу заяву 2 мая 1920 г. Урад Беларускай Народнай Рэспублікі, разважыушы праект абароны Беларускіх зямель Городзеншчыны ад польскаго захвату, які выстауляе Урад Літоускай Дзержавы,
мае гонар паведаміць Вас, што Урад Беларускай Народнай Рэспублікі можэ згадзіцца на праект, але толькі тады, калі:
1, будзе мець на руках патрэбные гаранціі Літоускай Дзяржавы;
2, калі пытаньне аб граніцах паміж Беларускай Народнай Рэспублікай і Літвой будуць развязаны толькі самымі гэтымі дзяржавамі без нарушэньня суверэнных правоу абодвых Народоу і Дзержау.
Старшыня Рады Народных Міністроу Б.Н.Р.
В.Ластоускі.
582.2.50:028 — мк
582.2.54:205 — мк
582.2.54:211 — мк
2060. Ліст Лявона Дубейкоўскага (Варшава) Антону Луцкевічу (Вільня) за 3.05.1920 і канвэрт
Pawazany Tawarysu!
Kali zwiarnuflsia da Uschodniaho Addzielu — daklarowali feuille de route, ab hetym zaraz-za powiadomifl Was telehramaj i prasiii prysiac fotohrafii. Na druhi dzieri atrymaii list u jakim admowilisia wydac daklarowany propusk, a tolki paspart «Cywilnaha uradu Uschodnich ziamiel». Stala jasna, sto, kali i buduc puskac nas zahranicu, to biez prywilejaii dyplomatycnych. Na moj pohlad — treba jechac jak niebudz, bo kali nia kupim ciapier papiery ad finlandcaii dyk i nia budzie nasych knizok i nasaha druku. Pryslicie, kali taska, fotohrafi[i] i ahulnyja wiestki, bo ja tut siadzu ja[k] za trydziewiatym haspadarstwam, kudy i ptuski z nasaj staronki ni dalatajuc. Cwikiewic, jak kazafl Taras, mieiisia pryjechac da Warsawy 15 proslaha krasawika, dyk i ciapier usio jedzie. A da mianie pryslaii uzo dwa listy, chwal[u]cysia, sto jamu tam tak dobra, sto wisna jaho tak razabrala, sto nia chocycca z miesta rypnucca. Choc «Bazyl» telehrafowau da mianie, kab «Aleksandar» da jaho pryjechau. Wos jaki Cwik, a ni гаій ja Warn abdzialac jaho takim paiinamoctwam-solo, ale, stoz — u dobraha calawieka — usie ludzi dobryja. A kali — tak jak ja — abchwacicca, dyk i na maroz dzmie toj dobra.
U mianie ciapier tutyka ciomna i pusta — moze dobry wiecier pryniasie jakijas lepsyja wiestacki. Hrosy, jakija tre paslac Abramowicance, dyk nima praz kaho paslac — Cwika wisna prycwikawala, prynamsi choc adnamu bilarusu dobra zyc na swieci — Na Kalady Cwik jedzie da zonki, na Wialikadnia Cwik jedzie da zonki, dyj hrosy-z maje — poiiny masonki...
Bywajcie zdarowy, was Lawon. 3.V.20.