Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 1
Памер: 850с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
Прэзэдэнт Стульгінскі відімо мало асведомлен аб нашай справе. Але тк само абіцаў падтрымац.
Як бачыце пакуль усе добра. I мне кажецца што усе нашы непарузуменьня вынікалі голоуным чыном ад адсутнасьці спакойных узаемных размоў і спречэк із-за Вільны. С.д. кажуць, што захват літоўцамі нашых зямель яны не падтрымліваюць і готовы голосоваць за отдачу Ліды, Ашмян, нават і Гродны нам. Вільна — спрэчны пункт.
Аб лесах усе зьдівілісь і чуюць сябе ня добра. Быў яшчэ у Семашко. Ен аказаўся найболее рьяным у абороне інтэрэсоў Літвы, чымся іншые. Але право усяго ж не передать. I я лічу што з Літвой можна добра жыць.
Да яшчэ вось што. Чапінскі сказаў што яны стаяць за моцны саюз усіх адрадзіушыхся Дзяржау з сучаснай Польшай. Я адказаў, што трэба добра гэта абмерковаць, каб яна як узмацуецца зноў не пачала б глотаць, што трэба б было пакуль почэкаць.
2) Аб Менску ні дзе, а ні якіх вестак нема. У Вільні гаспадараць большавікі. Там кажуць ужо і Капсукас. Кажуць што действуюць ад імя ЛітБела ня ведаю яшчэ наколькі прауда. Семашко казаў, што ен чуў што быцым Луцкевіч арэстован быў, але затым выпушчан3. Ніхто адтуль сюды ня едзе. Быў тут з Гродны от. Корчынскі. Ен мае на меці цяпэр працаваць. Кажэць што нашы там працуюць. Там Баран, Дзекуць і інш. Ен быў там ужо пры большавіках.
3) Сеньня прыехау сюды Гловінскі4. Я аб прыезде яго тэлеграфіроваў ужо адсюль ды і пісаў Крычэускому. Аб усім гэтым разскажа подауца гэтаго. Ніхай хутчэй едзе сюды не поздней понядзелка. Аб дне выезде яго тэлеграфуйце зараз ж.
4) У Вільню выехаць трудно. Пропуска не даюць, частных подвод пакульнема. Нехай Палутаедзе прамо на Дзьвінск з Нікіціным. Янекідаю надзеі адтрымаць пропуск і проехацца туды даведацца або усім. Я ліччу што там я зараз многа больш пользы зраблю чымся тутака. Помніце гэта і не затрымлівайце мяне.
5) ЕІя ведаю што рабіць у кішэні 200 марок... На маі мізэрныя грошы прышлось яшчэ падтрымліваць Пігулеускаго. Вось трэба заплаціць за номер 120-130 м. і што далей робіць ня ведаю. Гловінскі прыехаў з 600 м. у кішэні. Трэба як нібудзь разшукаць хоць 500 м. Можа з консульства достануць. Спадзеваюсь, што як небудзь падтрымаеце.
6) Я напісау у Горадню Барану аб усім.
7) 3 с-р бачыуся, але яны нічога ня ведаюць і разочарованы. Усходнікі у Вільні з імі ня лічацца. На конфэрэнцію згодны і чэкаюць дня і мейсца.
8) Ніхай Козячый почэкае яшчэ пакуль што у Рызе.
9) Кажысь палякі будуць мірыцца з большавікамі трэба нам не ўпусьціць момента.
Кажысь што не допісаў пытайце Пігулеўскаго. Ен усе ведае. Чэкаем Вашых вестак. Калі хочыцца рэальнай працы з Літвой хутчэй высылайце Езавітава.
Усім прывет
Змаганік
P.S. Дайце прачытаць Власту, Палуте, Вальке, Козячему. 31/VII 20 г.
582.1,45:054&r-054a-054d
1 Бальшавікамі. 2 Аўгустынас Вальдэмарас — лідэр правакансэрватыўнай Партыі Прагрэсу (Пажанга), да чэрвеня 1920 міністар замежных справаў, пасьля сфармаваньня 23.06.1920 коаліцыйнага ўраду Грынюса — у непрымірымай апазыцыі. 3 У ліпені 1920 году А.Луцкевіч быў арыштаваны бальшавікамі (былі ў Вільніад 14.07 да 27.08.1920). Гл.:Пагоня. №2.5.08.1920. 4 Галавінскі (прыехаў зБэрліну). 5 2.08.1920.
2306. Тэлеграма Аляксандра Галавінскага (Коўна) Пятру Крэчэўскаму (Бэрлін) за 31.07.1920 і адказ Пятра Крэчэўскага
berlin motzstrasse 21, kretschewskamu
660/31 kowno 40 14 23 31/7 13 52 =
= pryjechau blahopolutschno ahulnym napramlam zhodny liczac whenskija awansy szkodnymi najwyszejszyja zdojucca vlastu autorak pryjezdzaje pounamoczyjami kostus z rewela = ales +
Kowno Wilkomirskaja 41b Galawinskamu
Paszyrajcie zhodu z usimi chwaroba projdzie1 na hetym tydnju.
Piotra
582.2.47: 030 — a
1 Паводле прынятай крыптаграфіі: зьявяцца грошы.
2307. Ліст старшыні Рады Народных Міністраў БНР Вацлава Ластоўскага (Рыга) шэфу Вайскова-Дыпляматычнай Midi БНР у Латвіі й Эстоніі Кастусю Езавітаву (Рыга) за 31.07.1920 (вых. №382) Беларуская Народная Рэспубліка
Рада Народных Міністроу.
31 Ліпня 1920
№382
Шэфу Вайскова-Дыплематычнай Місыі у Латвіі і Эстоніі грамадз. Палкоуніку
К.Б.ЕЗАВІТАВУ
Паважаны Грамадзянін,
карыстаючыся нададзеным мне пастановай Прэзыдіуму Рады Беларускай Народнай Рэспублікі ад 6 чэрвеня 1920 году правам, прапаную Вам узяць на сабе пасаду і абавязкі Дзяржаунаго Сэкрэтара Беларускай Народнай Рэспублікі.
Прыміце, Грамадзянін, запэуненьня у шчырай да Вас пашане.
Ластоўскі
Старшыня Рады Народных Міністроу
Беларускай Народнай Рэспублікі.
582.2.54:264 — мк
2308. Ліст старшыні Рады Народных Міністраў БНР Вацлава Ластоўскага (Рыга) кіраўнку Канцылярыі Рады Народных Міністраў Аляксандру Вальковічу (Рыга) за 31.07.1920 (вых. №383)
Беларуская Народная Рэспубліка
Рада Народных Міністроу.
31 Ліпня 1920
№383
Кірауніку Канцэлярыі рады Народных Міністроу Грамадзяніну А.І.ВАЛЬКОВІЧУ.
Паважаны Грамадзянін,
карыстаючыся нададзеным мне пастановай Прэзыдіума Рады Беларускай Народнай Рэспублікі ад 6 чэрвеня 1920 году правам, прапаную Вам узяць на сабе Пасаду і Абавязкі Міністра Фінансау Беларускай Народнай Рэспублікі.
Прыміце, Грамадзянін, запэуненьне у шчырай да Вас пашане.
Ластоўскі
Старшыня Рады Народных Міністроу.
582.2.54:263 — мк
2309. Дэклярацыя аб абвяшчэньні незалежнасьці Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусі за 31.07.1920
582.2.54:344&г — мк
На дэклярацыі прыпіска К.Езавітава:
«3 арыгіналам, надрукаваным ў газэце «Савецкая Беларусь» №17 ад 31 іюля 1920 года, — згодна. Усе беларускія партыі, апрача беларускіх камуністаў, адмовіліся падпісываць гэту дэклярацыю і апратэставалі яе.
Езавітаў».
2310. Чарнавікі тэлеграмаў Вацлава Ластоўскага за 7.08.1920
Койпа
Wilkomirskae szosse 41b
Trachimavu
Ministerstwo wizie pieraskod nijakich nie maje ale s Koiiny nichto nie pytausia Zrabicie kroki
Rewiel
Zalaty Lew
Jezowitow
Czerepuk
Pieraskod nie maju Asobu naradzimsia Ryzie Dzio Wasil.
Wlast
Pieraszkod nie maju Asobu naradzimaio Ryzie Zarucyciesia aficyalnaj pierapiskaj Asobu naradzimsia Ryzie Dzie Wasil
Wlast
telegrafna zwaziciesia najwyszejszymi
582.1.45:060
Дакладная дата невядомая.
2311. Тэлеграмма Міхася Маркевіча (Менск) за 7.08.1920
Сообіцаю следуюідее: ввііду того, что партія1 стонт за днктатуру пролетаріата н за власть советовь прнзнана легалнзованной н можем работать наравне с другнмн советскнмн партіямн. Декларнрована Незавнснмость Белорусской Соціалнстнческой Советской Республнкн. Окончательное рі>шеше будеть вынесено на скЬздЬ сов-Ьтовь. Всьб-Ьлорусскій Ревкомь составлень нзь представптелей партій: лнтб’Ьлорусской коммуніістнческой два, военныхь одізнь, партін поалей ціонь одізнь, бі>лорусскнхь органпзацій одннь. Вопрось о пере’Ьзд'Ь товаршцей мною подніімался. Спнсок представлень Предгубревком Мннска. Кандндатомь вь Ревкомь выставлень тов. Трофнмовь. Настроеніе сь прнходомь красныхь войскь на wbCTaxt очень хорошее. Лдеть работа органнзаціонная, очень хорошо. Я ожндаю внзы скоро думаю выехать Ревель Рнгу откуда назадь Мннск. — Маркевнчь. №2146
582.1.45:068
Дакладная дата невядомая. 1 Беларускіх эсэраў.
2312. Нота пратэсту Рады Народных Міністраў БНР (Рыга) Урадам Савецкай Расеі, Літвы, Мірнай Канфэрэнцыі ў Парыжы, усім дзяржавам і цывілізаваным нацыям сьвету за 77.08.1920 (вых. №77?) з нагоды падпісаньня мірнае дамовы паміж Літвой і Савецкай Расеяй 12.07.1920
Aux Gouvernements de la Russie de Soviets, de Lithuanie, a la Conference de la Paix a Paris et a toutes Puissances et Nations civilisees du Monde.
Le Gouvemement de la Republique Democratique Blanche-Ruthenienne defendant les interets du Peuple Blanc-Ruthenien exprime le protet le plus energique contre les conditions de la paix, faite entre la Russie de Soviets et la Lithuanie, parce que cettes conditions violent d'une maniere la plus brusque les droits nationals, economiques et souverains du Peuple Blanc-Ruthenien:
1, la paix est conclue au detriment des territoires historiques et ethnographiques de la Ruthenie-Blanche avec les villes Vilna et Grodno, qui sont transmises par la Russie de Soviets a Lithuanie.
2, on a laisse arriver le partage pillard non seulement des territoires mais de meme des richesses nationales blanches-rutheniennes, comme la transmission pour 1'exploitation par la Russie de Soviets a Lithuanie des richesses forestieres de la Ruthenie-Blanche n'appartenant pas a la Russie de Soviets.
Ce traite violant les interets de la Ruthenie-Blanche, ne peut pas etre et ne sera jamais reconnu par le Peuple Blanc-Ruthenien. Le Peuple Blanc-Ruthenien combattra avec tous les moyens possibles contre 1'injustice criante de ce traite.
Au nom du Peuple Blanc-Ruthenien, aux interets de I'Humanite, de la Justice et de la Paix, nous demandons la revision immediate des conditions du traite susdit et la reconnaissance de la souverainete et de 1'independence politique du Peuple Blanc-Ruthenien dans ses limites ethnographiques conformement a sa volonte.
Nous demandons de meme a resoudre 1'appartenance de 1'etat de la Zone Blanche-Ruthenienne—Lithuanienne en contestation par le libre plebiscite. 828
President du Conseil des Ministres
et rempla^ant du Ministre des Affaires Etrangeres
Gerant de la Chancellerie
du Conseil des Ministres
582.2.54:266&r-267&r — p фра
582.2.54:290&r — mk
Дакладная дата невядомая (да 3.08.1920).
2313. Блянк Рады Народных Міністраў Беларускай Народнай Рэспублікі
582.2.54: 316 — д
582.2.54: 409 — д
582.2.54: 457 — 6
582.2.54: 484 — д
582.2.54: 529 — д
Дата невядомая. Выкарыстаны дзеля абкладак паасобных месяцаў у папцы 582.2.54 (дакумэнты Рады Народных Міністраў БНР за 1920 год).
2314. Мэмарандум Ураду БНР за 1.08.1920 (вых. №387) міністрам замежных справаў Польшчы, Фінляндыі, Эстоніі, Латвіі й Літвы з просьбаю ўключыць дэлегацыю БНР у склад канфэрэнцыі
Беларуская
Народная Рэспубліка
Міністэрства
Міжнарадовых Спрау.
1 Жніуня 1920 г.
№387
Іх Міласьцям Паважаным Міністрам Міжнарадовых Спрау Польскай Рэчыпосполітой, Фінляндзіі, Эстіі, Латвіі і Літвы.
Паважаны Пане,
Па даручэньню Ураду Беларускай Народнай Рэспублікі, маю гонар зьвярнуцца да Вас з ніжэйзложаным:
У жніуню гэтаго году у м. Рызе мае адбыцца канферэнцыя маладых Балтыцкіх Рэспублік. У склад сяброу гэтай канферэнцыі, як роунапрауные учасьнікі залічаны: Польшча, Фінляндзія, Эстонія, Латвія і Літва. Канферэнцыі прыдзецца закрануць, абгаварыць і разьвязаць цэлы рад пытаньняу палітычнага і экономічнага характэру, абнімаючага жыцьце усей Прыбалтыкі. Пад гэтым паняцьцем трэбаразумець ня толькі тэрыторыі безпасярэдна прылегаючыя да Балтыцкага мора, але і тэрыторыі арганічна з ім звязаныя і становячыя з прыбярэжнай паласой адно эканамічнае, геаграфічнае і гістарычна-палітычнае цэлае.