Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 1
Памер: 850с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
1.700, Захаркай 800 мар. і
1.000), адкінуўшы справедліва ходаваныя п. Бэгге — 429 м. па жбовым справам, саставюць што і залічыць п. Бэгге ў лік належнай яму двухмесячнай аплаты, дадаўшы да поўнага разрахаваньня рожніцу ў суме 389 мар. (трыста восемдзесят дзевяць мар.).
У зьвязку з такім разрахаваньнем, лічыць пытаньне аб спісаньні з аван-
2. Заяву палітычнаго камісара Гродзеншчыны А.Якубецкаго аб залічэньні яго службы за травень 19 г., хоць яму прыйшлося працаваць, уцёкшы з Горадні ад палякаў, — ў Коўні. (Заява далучаецца).
су 2408,30 м. — адпаўшым. Дзеля заканчэньня часовых даручэньняў, лічыць п. Бэгге звольненым ад беларускай службы.
2. Лічыць п. А.Якубецкага, хоць у Горадні ён і ні працаваў у травені у звязку з заняцьцем яе палякамі, застаючымся ўвесь час на пасадзе палітычнаго камісара па Мініст. Унутр. Спраў.
3. Рапарт Начальніка Арганізацый3. Рапарт прыняць да ведама.
нага аддзелу Мін. Абароны гэн.-маУ звязку з концэнтрацыей ўсіх ваййора Давыдава аб поўнай ліквідасковых спраў у п. Кіраўніка Мінісцыю памянёнаго аддзелу. (рапарт тэрствам Абароны, пост экспэрта далуч.) вайсковых спраў касуецца і тым са-
мым гэн.-м. Давыдаў, здаўшы ўсе дакумэнты, інвэнтар і інш., выходзіць у адстаўкуз 1/ІХ. Заштатнай пэнсыі выдаць гэн.-м. Давыдаву ў ліку яго месячнай пэнсыі.
4. Заяву члена Рады Рэспублікі К.Езавітава аб тым, што ім выпускаецца новая кніга «Беларусы і Палякі», якая заверае матэр’ялы аб польскіх бэзчынствах у часе аккупацыі палякамі Беларусі 1918-1919 г.г. К.Езавітаў просіць падтрымаць яго выданьне дарогаю куплеўні 2000 экз. гэтай новай брашуры, якая будзе мець вялікае дакумэнтальнае значэньне. Кніга мае выйсьці на некаль кіх мовах. (Заява далучаецца)
4. Прызнаючы важнасьць і патрэбнасьць сабраных п. К.Езавітавым для беларускай справы дакумэнтаў проці палякаў, закупіць дзеля распаўсюжэньня адну тысячу (1.000) экз. брашуры «Беларусы і Палякі» па цане сем марак за штуку.
Л.Заяц К.Терэшчэнко Захарко
582.2.01:059&г-060 — ра
1346. Protest biatoruski П Gazeta Polska (Варшава). 3.09.1919
Аб пратэсьце Дэлегацыі БНР у Парыжы за 4.08.1919
582.2.38:097-098 — д. мк
1347. Ліст Васіля Захаркі (Бэрлін) Антону Луцкевічу (Варшава) за 5.09.1919
5 IX 19.
Сэкрэтно.
Даражэнькі Антон Іванавіч!
Па тым весткам, якія даюць нам нашыя агенты, Англія і Францыя да сьмерці баяцца бальшавізму, асабліва германскаго.
Спартакі1 змацоуваюцца і думаюць рэшуча выступіць у Лістападзі. наружна не відаць каб яны былі дужые, але не гледзячы на гэто гавораць, што яны умацоуваюцца с кожным днем. Да гэтае пары ціраж крайнее пресы вырас у 50-60 разоу і далей ідзе шпаркім тэмпам, адным словам, выступленьня гэтаго баяцца не толькі тут но у Англіі і Францыі.
Прымаючы гэто пад увагу, у Лендані і Парыжу моцнае двіжэньне за тое, каб як найхучэй пакончыць (да зімы) з расейскімі бальшавікамі.
3 гэтаю мэтаю, як кажуць, падгатауляецца саглашэньне паміж Англіею, Францыею і Германіею па агульнай барацьбе с бальшавікамі, а разам с тым і адбудаваньню у той ці іншай хформе Расеі.
Як кажуць, Польшча ужо Антанці і, навад самому Клемансо, абрыдла і цяпер болып змацоуваецца пазыцыя Чэрчыля і Гучкова, гэто прымірэньня с Германіею і сазданьня междунарадовай Западнай арміі, с найвялікшым учасьцем германскіх войск. Гучкоў с гэтай мэтаю, ужо дауно тут сядзіць. Следам за арміею, будзе ісьці эканамічнае заваеваньне і ажыуленьне страны. Дзеля усяго гэтаго, будут даны вялізарные англіцкіе, француз. і германскіе капіталы. Усе расходы, барышы і канцэсыі будут дзеліцца роуна паміж гэтымі трымя дзержав.
Акрайные і нацыанальные пытаньня будут разбірацца толькі пасля знішчэньня бальшавікоу.
Маючы на увазе новы плян, Англія атказываецца ад актыунае помачы Латвіі і Эстоніі. Па гэтай самай прычыне, і немецкія войскі застаюцца і на далей у Латвіі і Літве.
Па нашым весткам, немцы мысьляць Расею толькі фэдаратыуную. Яны увесь час падтрымываюць зьвязь з Украінаю і добра адносяцца да нас. Ila усему відаць, што яны чаго то выжыдаюць, а пакуль што не знаюць што рабіць.
Калі не удасцца гэты анцібалылавіцкі саюз, та немцы мусіць будуць гаварыць з расейскімі бальшавікамі, бо у Дэнікіна яны не вераць.
Пры усялякіх варунках, рано ці поздно, немінучае сталкнавеньне немцау с палякамі, проціу якіх тут агульная ненавісьць.
Калі спартакі не перавернуць усе у верх нагамі, то с пэунасьцю можна сказаць, што тут, а ні где у другом мейсцы, зложыцца цэнтр васточнае палітыкі. Калі гэто будзе так, та нам трэба мець тут моцнаго і атпаведнаго ваусіх напрамках, сваго дыпламатычнаго прэдстауніка.
Бывайце здаровенькіе Ваш В.Захарко
P.S. He аткажыце вызваць Даунар-Запольскага, альбо знайсьці падобнаго яму
582.2.46:071 &г — ма
1 Маецца на ўвазе леварадыкальны «Саюз Спартака».
1348. Каштарыс выдаткаў на арганізацыю 4-тыднёвых курсаў беларусазнаўства для беларускіх настаўнікаў Менскага, Барысаўскага,
Ігуменскага, Вялейскага і Дзісенскага паветаў у г. Менску на 500 чалавек
582.2.46:013 — мк
Дата невядомая. магчыма, падрыхтаваны А.Смолічам у верасьні 1919 году.
1349. Каштарыс выдаткаў на арганізацыю 4-тыднёвых курсаў беларусазнаўства для беларускіх настаўнікаў Слуцкага, Бабруйскага, Мазырскага, Наваградзкага й Пінскага паветаў у г. Слуцку на 300 чалавек
582.2.46:014 — мк
Дата невядомая. магчыма, падрыхтаваны А.Смолічам у верасьні 1919 году.
1350. Хадайніцтва Беларускага Нацыянальнага Камітэту ў Менску намесьніку генэральнаіа камісара Усходніх Земляў за ??.09.1919 з просьбай аб фінансаваньні настаўніцкіх курсаў у Менску й Слуцку
582.2.46:015&г — мк
Дата невядомая. магчыма, падрыхтаванае А.Смолічам у верасьні 1919 году.
1351. Ліст Аркадзя Смоліча (Менск) [... (Бэрлін)?] за 6.09.1919 6-IX-919
Дарагія таварышы!
Вестка аб тым што Антон прыехаў у Варшаву1 у ваўсіх нас тут падняла настрой. Мы спадзяемся, што можа цяпер патрапім урэшці пачаць больш інтэнзіўную — а галоўнае — пэўную працу. Мы ўсёж тут не разумеем — Вашыя лісты нібы паказуюць, што нашыя справы стаяць добра, а тут у Менску радавацца саўсім німа чаго. Здаецца, што з беларусаў ніхто не спадзяецца дабра ад гэтых Рачкевічаў2, Еленскіх3, Ганічаў і інш. паўтараецца гісторыя бабруйскіх легіонаў Доўбара. Праца нашая тут ідзе наперад памалу — бо няма грошай. Трэба на гвалт старацца іх сюды даставіць. Газэта4 выходзіць. Камітэт5 займаўся організацыей школьнай справы. Залажыў Школьную Раду (на чале — Рак), падаў прозьбы аб субсідыі на курсы для вучыцялеў у Менску (500 чал) і у Слуцку (300 чал) — на 75 тыс. мар. і на выдавецтва школьнае — 750 тыс. Ці што будзе з таго немаведама. Мусіць толькі Варшава паможа. Падана сьмета на нашыя Менскія школы — 65 тыс. на месяц. Наагул, усе школы — у вельмі няпэўным становішчы. Гэтаму трэба даць якую раду — Інстытут нібы у нашых руках. Мы запрапанавалі яму два варункі 1) каб перайшоў на беларускую мову 2) каб тые лектары што будуць чытаць не пабеларуску мелі у Радзе Інстытуту толькі дарадчы голас і лічыліся часовымі — нештатнымі. Тым часам яны не згаджаюцца, але можна прымусіць. На Інстытут патрэбна будзе на поўгода ня менш 1 міліона.
5-ІХ сабраўся сэньерэн-конвэнтб. Пастанавіў адкрыць канцэлярыю Рады, рэгістраваць радных, часьцей зьбірацца, — падгатаўляць збор усёй Рады. Выясьнілася, што С-Конвэнт згодна будзе працаваць, калі толькі атрымае патрэбныя дырэктывы.
Як можаце часьцей пасылайце весткі, прыежджайце самі. Калі п. Антон сюды ехаць не зьбіраецца, хай мяне паведаміць экстэрна.
АСмоліч
582.2.46:009&г-010&г — ра
1 Антон Луцкевіч прыехаў з Парыжу ў Варшаву 1.09.1919. 2 Уладыслаў Рачкевіч — камісар Менскай акругі. 3 Альгерд Яленскі — намесьнік камісара Менскай акругі. 4 Газэта «Звон» выходзіла 3 разы на тыдзень ад 25.08.1919. 5 Часовы Беларускі Нацыянальны Камітэт у Менску. 6 Сэньёрэн-Канвэнт Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.
1352. Карта-схема (?). 10.12.1917—10.09.1919
582.2.06:001
3 маршрутамі паездак Язэпа Варонкі (?).
1353. WeiBruthenisches Pressebiiro (Berlin W.15, Kaiser-Allee 209). Nr.17. 11.09.1919
Die Imperialisten des Ostens. — WeiBruthenien und Lettland. — Die «griine» Armee
582.2.42:044 — d
1354. La Pologne et la Russie Blanche // Liberte (Парыж). ??.09.1919
582.2.33:076 — 0
3 паведамленьнем з Варшавы пра заяву «Беларускай Рады» аб яднаньні Беларусі з Польшчай, разасланую польскім газэтам. Дакладная дата невядомая.
1355. Ліст Яфіма Бялевіча (Парыж) Антону Луцкевічу (Варшава) за 127.09.1919
Многоуважаемый
Антонь Нвановнчь!
[-]1
Прнлагаю прн этомь nncbMi вырБзку нз газ. «Liberte»2 которая лллюстрнруеть агнтацію, какую ведуть зд-Ьсь полякл. По поводу этой зам-Ьткн нм’Ьль бесьду сь Чайковскнмь3, который, влдно передавая обіцее настроеніе русскаго сов^шанія, высказываль безпокойство по поводу ея содержанія, говоря что необходнмо ее опровергнуть н т. п. Я ему отв-Ьтігль что в настояіцее время в Парнж'Ь нЬть нлкого лзь членовь бБлорусск. правнтельства н что лзь содержанія заметкп вндно что это заявленіе частной органлзаціл нлчего обідаго не лм-ьюіцей сь правнтельственнымн органамн.
На полнтнческомь горлзонть также неопредЬленно какь было н раньше. Ннчего конкретнаго ніть. РазьБздь полный. Когда будеть разблраться вопрось о восточных'ь гранлцахь Польшн совершенно не нзв^стно. Газ. «Cause Commune» повела энергнчную кампанію протлвь посла Тышкевнча4 в связл сь пом-Ыценіемь его лнтервью. Она прлводлт'ь рядь эпнзодовь лзь его біографін, характернзуюгцнхь его какь стороннлка Герма430
нін, австрійскаго агента во время войны работавшаго протнвь Антанты н пр. Французская же пресса совершено не высказывается по поводу назначенія гр. Тышкевнча.
Душань Петровнчь говорнть, что по нм-ьюіцнмся у него св-ьдЬніямь соглашеніе Украіны сь Румыніей, а отчастн сь Польшей весьма уснлнло познцію Укранны н что Антанта прнннмаеть всЬ мЬры кь полюбовному соглашенію между Петлюрой н Деннкннымь.
Его мнЬніе что окончательно связав свон судьбы сь Украннцамн мы можемь достнгнуть макснмума свонхь полнтнческнхь н экономнческнх'ь вождЬленій.
Внд-Ьль 2 раза молодого Тышкевнча, (одннь разь — онь завезь запнску оть Вась — Баркову) н нзь разговора сь ннмь вынесь впечатл'Ьніе что Падеревскій н окружаюгціе его находятся подь вліяніемь какой-то ннтрнгн протнвь нась. Что это отчастн связано сь военной запнской ген. Кандратовнча, отчастн сь неправнльнымь представленіемь о положенін нашего вопроса на wbCTaxb н т.п.