• Газеты, часопісы і г.д.
  • Беларуска-расійскі слоўнік  Сцяпан Некрашэвіч, Мікалай Байкоў

    Беларуска-расійскі слоўнік

    Сцяпан Некрашэвіч, Мікалай Байкоў

    Выдавец: Народная асвета
    Памер: 363с.
    Мінск 1993
    147.07 МБ
    Дыганьне «.—прнседанне (реверанс).
    Дыгаць—прйседать (делать реверанс).
    Дыгі м. мн.—см. дыганьне.
    Дб/й зл.~да н.
    Дык зл.—то, так.
    Дыла н.—дышло, (ср. д&/шаль). Дыля,-лёўка ж.—толстая доска. Дымн/ца ж.—1) дымовая тру- ба, 2) дымянка {бот. Fuma- гіа). НТе.
    Д&/нда ж.—босоножка. Сержп.
    Дындаваць—бездельннчать, лентяйннчать.
    Дындаль м.—бездельннк, лен- тяй.
    Дырда аг. —верзнла, коломен- ская верста.
    Дырдзіцца—вытягнвать ногя (пря смертй); умнрать.
    Дыхавіца ж.—одышка, астма (болезнь).
    Дыхавічны—астмііческйй; одышлйвый (Дыхавічны конь).
    Дыхальны—дыхательный.
    Дыханьне н.—дыханйе; жйзнь. Дыхаўка,-хніца ж.—дыхатель- ное горло, гортань.
    Дыхаць—дышать.
    Дыхнуць—дохнуть.
    Д&/хту даць—насолнть; про- брать.
    Дышаль м.—дышло {ср. дыла). Дыямэнт м.—алмаз.
    Д‘ябал м.—дьявол.
    Д‘ябаля н.—дьяволёнок.
    Е (Ё).
    £дка—больно от холода; мо- розно.
    £днасьць ж.—еднненне.
    £жа ж.—еда.
    £зьдзіць—езднть.
    £кат м. - пронзнтельный стон; вопль.
    £катаньне н.—стонанне.
    Акатаць—стонать, внзжать.
    £каць,-кнуць—нкать,-кнуть; бнться (Сэрца ёкае).
    £лапень м.—еловый пень;
    остолоп.
    £лачка ж.—елочка.
    £лка ж— ель, елка.
    £лка прс.—горько.
    £лкасьць ж.—горечь.
    £лкі—горькнй.
    £луп м.—остолоп, олух.
    £льніца ж.—пвхта (бот. Abies Tourn.) HTs.
    Альніцавыя—елевые (бот. Abietaceae). HTs.
    £міна ж.—продовольстві-іе, харчн.
    £масьцьж.—вместнмость. НТі £містасьць ж.—вместнтель- ность. НТз.
    £місты—вместнтельный.
    £мка—ловко, метко, удобно
    (На зборні ёй было ня ёмка. । а ў другім месцы пабаіцца. \ Ц. Гарт. С. Ц. 135 с.).
    Дмкасьць ж.—ловкость, мет- кость.
    £мкі—ловкнй, меткнй.
    Енк м.—жалобный стон.
    ! £нканьне стонанне.
    £нкаць—стонать.
    Енчаньне н.—мученне, нстя- занне.
    £нчыцца—мучнться.
    Днчыць—мучнть, нстязать.
    Ерш м.—ерш.
    £сны—с‘естной, с'едобный. £сьці што—есть, кушать. £сьць,-цека—есть (глагол вспо- могательный).
    £ўня ж.—овнн.
    Жаба ж.—лягушка; жаба. Жабачка ж.—лягушечка. Жабіны—лягушечнй; жабнй. Ж«бка ж.—лягушечка, ангнна (болезнь).
    Жабраваньне н.—нніценство- ванне.
    Жабнік м.—водокрас {бот. Hydrocharis L). HTs.
    Жабраваць—нншенствовать.
    Жабрак м.—нніцнй.
    Жабряцкі,-рлчы—ншценскнй.
    Жабряцтва «.--нтценство.
    Жабрачка ж.-ннідая,ннш.енка. | Жабурб/ньне н.—лягушачья нкра (янчкм).	I
    Жавальны—жевательный.
    Жаваньне н.—жеванне.
    Жаваць йіто—жевать (ср жвакаць, жмякаць).
    Жав/нны—ежевнчный.
    Жав/ны ж. мн.—ежевнка (ягоды).
    Жагнаны—благословенный.
    Жагнаньне н.—благословенне, осененне крестом.
    Жагнацца—1J крестнться;
    2)	проіцаться.
    Жагнаць каго—благословлять, осенять крестом.
    Жаданы—желанный, жела- тельный.
    Жаданьне н— желанне.
    Жадасьць ж.-—жадность.
    Жадмць чаго—желать, хотеть.
    Жадліва—жадно, с жадностью.
    Жадлівасьць ж—сл/.жадасьць.
    Жадлівы—жадный.
    Жадны {польск. zadny)—толь- ко прй отрйцанйіі—нн однн.
    Ждк м.—вентерь (рыболов. снасть).
    Жалабліва—жалобно.
    Жалаблівасьць ж.—печаль.
    Жалаблівы—жалобный, пе- чальный.
    Жалабнік м.—печальннк, за- ботннк.
    Жалавяць (-лую)—жалеть, сетовать.
    Жаласна-жалко, трогательно.
    Жаласны—жалкнй, умнлцтель- ный, трогательный.
    Жаласьліва—мнлостнво; умн- лнтельно, трогательно.
    Жаласьлівасьць ж.—состра- дательность, трогательность. НТ2.
    Жаласьлівы—мнлосердный, сострадательный; трогатель- ный.
    Жаласьць ж.—1) жалость, состраданне; 2j печаль.
    Жалеза н.—железо (ср. зяле- за). НТ5.
    Жалёзісты—железнстый.
    Жалезка утюг.
    Жалезны—железный.
    Жалезца н.—железко.
    Жалейка ж.—свнрель, флейта.
    Жаліцца—жаловаться, роп- тать.
    Жалкаваньне н.—сожаленне.
    Жалкаваць,-вацца—сожалеть.
    Жалоба ж.— траур; паннхнда.
    Жалобны—траурный.
    Жаль м. (род. жллю)—жаль, печаль, сожаленне, обнда (/Каль на каго).
    Жальба ж.—тоска, грусть.
    Жалязьняк м.—1) заступ;
    2)	железняк. НТз.
    Жандяр м.—жандарм.
    Жан/х м — женнх.
    Жаніханьне н.—ухажнванне за девнцамн, флнрт.
    Жаніхацца—ухажнвать за де- внцамн, флнртовать.
    Жашцца з кім—женнться
    і (на ком).
    I Жан/ць каго—женнть. Жангцьба ж:—женнтьба. Жанішок м.—уменьш. от жан/х.
    Жанкг ж. мн.—женіцнны. Жаноцкі,-ночы—женскнй.
    Жаночае—женская болезнь, менструацня.
    Жануць каго—гнать.
    Жанчына ж.—женшнна.
    Жарабе,-бя п.—жеребёнок.
    j Жарабец,-бок м.—жеребец.
    I Жараб/ца ж.—молодая кобы- ! лнца.
    j Жараб/цца—жеребнться.
    I Жарало н.—жерло.
    I Жарл/ва,-вы—-прожорлнво, ' -вый.
    Жароўка ж.—лампочка нака- лнваннд,
    Жарства ж.—гравнй, дресва.
    : Жарт м.—шутка.
    і Жартаваньне н.—шуткн.
    ; Жартавяць з каго—шутвть ' (над кем).
    I Жартаслоўе н.—каламбур. НТ2. Жартаслоўны—каламбурный.
    НТ2.
    Жартаслоўца м— каламбурнст. НТ’.
    Жартаўлгвы,-тоўны—шутлн- вый.
    Жартаўн/к,-тоўнік—шутннк.
    Жартаўн/ца ж.—шутннца. Жартачкі ж. mh.—w^wym. Жарты м. мн.—шуткн, шутов- ство.
    Жарэбная—жеребая (кобыла).
    Жаўна ж.—жолна.
    Жаўнер м— солдат.
    Жаўнерка ж.—солдатка.
    Жаўнерскі—солдатскнй. Жаўранка ж.—жаворонок
    (Alauda).
    Жаўтазель м.—дрок (бот. Genista L). НТе.
    Жаўтасот м.—осот желтый {бот. Sonchus L). НТв.
    Жаўтачка,-ту/ха ж.—желтуха (болезнь).
    Жаўток м.—желток.
    Жаўтушка ж.—желтушннк
    (бопг. Erysimum L). НТб. Жаўцець—желтеть.
    Жаўцгзна ж.—желтнзна. Жаўцгць што—желтнть. Жах м.—ужас. НТ<.
    Жахаць каго—пугать, стра- шпть {Даль цябе жахае. Я. Кол. Водг. 100 с).
    Жахл/ва—боязлнво.
    Жахл/васьць ж.—боязлнвость.
    Жахл/вы—боязлнвый, устра- шаюіцнй.
    Жахнуцца—ужаснуться, устра- шнться.
    Жачка ж.—жнейка.
    Жбан м.—жбан, кувшнн; ковш. Жбанок м.—кувшннец.
    Жбаночак ж.—кувшпнчнк.
    Жвава—проворно, резво, бой- ко.
    Жвавасьць ж.—проворство, резвость, жнвость; бойкость.
    Жвавы—проворный, резвый, жнвой; бойкнй.
    Жваканьне н.—жеванне. Жвакаць—жевать, жвакать. Жваньне жеванне.
    Жвір м.—гравнй, дресва (ср.
    жарства).
    Жвяканьне н.—чавканье. Жвякаць—чавкать.
    Жгачка ж.—нзжога.
    Жгучка ж, —крапнва (ср. жы- гучка).
    Жлокаць ійто—с жадностью пнть.
    Жлоктаньне н.—локанье.
    Жло ктаць—локать.
    Жлужта ж.—1) кадь для бу- ченья белья; 2) обжора.
    Жл_уктаць—пнть большнмн глоткамн.
    Жлуждіць (бялізнў)—бучлть бельё.
    Жмакавы—жмыховый.
    Жмакі м. мн.—выжнмкн, жмыхн.
    Жманьне н.—выжнманне, сдав- лнванне.
    Жмаць што, каго—жать, давнть.
    Жменя ж.—горсть.
    Жмгнда сг.—скряга (ср. ску- пяндзя).
    Жмудзяк м.—жмуднн, лнтвнн.
    Жмут м.—1) пук, клок (волос);
    2)	пучок, связка (пенькн).
    Жмякаць—жвакаць.
    Жнейка ж.—жнейка, жнея {ср. жачка).
    Жнец м. (мн. л. жанцы)—жнец.
    Жн/ва,-во н.—жатва.
    Жн/вень м.—август.
    Жн/веньне,-вішча н.—сжатое поле.
    Жнгўны—жатвенный.
    Жолаб м.—жолоб; выдолблен- ная колода.
    Жолуд (мн. л. жалуд&/) м.— жолудь.
    Жомчуг м.—жемчуг.
    Жонка (мн. л. жонкі) , жена.
    Жораў м.—журавль (Grus).
    Жорны ж. мн.—ручная мель- ннца.
    Жорстка—жестко, жестоко, сурово.
    Жорсткасьць ж.—жесткость, жестокость, суровость.
    Жорсткі—жесткнй, сухой, черствый; жестокнй, суровый.
    Жоўкнуць—желтеть.
    Жоўты—желтый.
    Жоўць ж.—желчь.
    Жуда ж.—жуть.
    Жудасна—жутко, страшно. Жудасны—жуткнй, страшный. Ж_ужаль ж.—жужелнца,-жел- ка,-жаль (зоол. Carabus).
    Жужла ж.—шлак. НТз.
    Жуйка ж.—жвачка.
    Жуковіна ж—перстень, кольцо. Сержп.
    Жумрыць што—есть. Сержп. Жугшн м.—кафтан.
    Жу/піць—говорнть, беседовать, разговарнвать. (Што каму рупіць, той тое й жупіць).
    Жупл/вы—разговорчнвый, словоохотлнвый.
    Жур м.—клюквенный кнсель.
    Журавель м — 1) журавль;
    2)	шест у колодца. Журавельны—журавлнный. Журав/нны—клюквенный. Журав/ны ж. мн.—клюква
    (бопг. Vaccinium Oxycoccus L).
    Журбй ж.—грусть, тоска, печаль.
    Журбавйцца,- ваць— журыцца. Журбл/ва—грустно, мннорно. Журблгвы—грустный, мннор- ный НТ2.
    Журь/цца—грустнть, скучать, печалнться.
    Жучок м.—жук; пряжка для лаптей. Сержп.
    Ж_учыць каго—браннть, ругать. Жываед м.—жнвоглот.
    Жывакост м.—окопннк (бот.
    Symphytum L). НТв. Жывасглам—наснльно. Жыватворчы—жнвнтельный. Жываток м.—жнвотнк. Жываты м. мн.—домашнпе
    пожнткн; домашннй скот. Жывац/на ж.—скотнна. Жывёла н.—жнвотное. Жыв^лінй ж.—жнвотнна, жы- вотное.
    Жывёлінны—жнвотный.
    Жывёльнасьць ж.—жнвотное царство, фауна. НТз.
    Жывйц м.—жнвчнк.
    Жыв/ца н.—смола, древесный клей, каннфоль.
    Жыв/цца (-ўлюся)—кормнть- ся, пнтаться.
    Жыв/ць (-ўл/о) каго—кор- мнть, пнтать.
    Жывот м.—1) жнвот; жнзнь;
    2)	жнтне. {Ануфры чытае жывоты сьвятых. Баг.
    СБ	. 77 ст.).
    Жыг м.—мнг.
    Жыгала н.—шшіо для выжя- гання дерева; жало.
    Жыгаць—сновать, мелькать.
    Жбггаць,-ган_уць каго—хле- стать,-стнуть, ударнть (хле- сткнм).
    Жыгучка ж.—крапнва (ср. жгучка).
    Жыжа ж.—огонь.
    Жыжка ж.—1) жндкость;
    2)	крапнва.
    Жыла ж.—1) вена; 2) жнла (ср. зложжа).
    Жь/ламаць ж.—жнмолость (Lonicera Xylosteum L).
    Жыр м.—кормежка (Качкі паляцелі на жыр).
    Жыравлньне ж.—откармлм- ванне, кормленне.
    Жыравацца—откармлнваться, кормнться.
    Жыраваць каго—откармлн- вать, кормнть.
    Жырафа ж.—жнрафа. ЗТ.
    Ж&/та жнто, рожь (бот.
    Secale L).
    Жыта «. зб.—жнто на корне; хлеба.
    Жб/тні—ржаной.
    Жытнішча н.—ржаное поле.
    Жыўленьне н.—прокормленне, пнтанне.
    Жыўнасьць ж.—корм; домаш- нне жывотные.
    Жыўцом—жнвьём.
    Жыхар м.—жнтель.
    Жыхарка ж.—жытельннца.
    Жыхарскі—жнтельскнй.
    Жыхарства н.—жнтельство.
    Жыцік м.—плевел (бот.
    Lolium L).
    Жыць—жнть, обнтать.
    Жыцьцё н.—жнтьё, жнзнь.
    Жыцьц£васьць ж.—жнзнен- ность.
    Жыцьцёвы—жнзненный.
    Жыцьцяпіс м.—бнографня, жнзнеопнсанне. НТг.
    Жыцьцяпгсец м.—бнограф, жнзнеопнсатель. НТз.
    Жыцьцяшсны—бнографнче- скнй, жнзнеопнсательный.
    Жыцьцячл/ннасьць ж.—жнзне- деятельность. НТі.
    Жыцьцячынны—жнзнедеятель- ный.
    Жычка ж.—красная хлопчато- бумажная ленточка в косе
    і (Коска жычкаю павіта.
    Я. Куп. Шл. ж. 95 с.).
    і Жзбры ж. мн.—жабры.
    ! Жэрдка ж.—жердь.
    Жэрці што—жрать, пожпрать.
    Жэўжык м.—жнвчнк; верто- прах, пострел.
    3	прыйм. з род.—нз (чего;) с, от (чего); з творн.—с (кем, чем).
    За прыйм. з творн.—прн (За бацькамі лепей было жыці); з він.—во время (За Саса было досыць мяса); чрез, спустя (За гадзіну прыйду); злуч.—чем, нежелн (прн сравннт. степенн).
    Заамбонны—заамвонный.
    Забабонны—предрассудоч- ный; суеверный.
    Забабоны м. мн.—предрас- судкн, суеверне (Рэлігійныя забабоны).
    Забава ж.—1) забава, нгра;
    2)	промедленне.
    Забавіцца.-віць—см. забаўляц- ца,-ляць.
    Забадзяцца—загуляться, за- ходнться.
    Забагац^ць—разбогатеть.
    Забалбатаць,—лматаць—зало- потать.
    Забаранаваць што—заборо- ннть.
    Забараняць,-н/ць што каму —запреіцать,-ретнть.
    Забарвіць што—закраснть.
    Я- Кол. НЗ XVIII Забарсваць,-саць (абору}— продевать бечевку в лапоть. Забаўка ж.—1) нгра, нгрушка;