Беларускі фальклор
Выдавец: Вышэйшая школа
Памер: 840с.
Мінск 1977
— Збірайце, бабкі, халацця, халацця, Бабцы хвартух наладзьце, наладзьце.
А ўпіўся кумок, упіўся, За столікам ён звіўся, ён звіўся. Мышы-шышы шалелі, шалелі, Куму штаны праелі, праелі.
Стаў кумок ўставаці, ўставаці, Стаў моцненька плакаці, плакаці, Нечым штаны латаці, латаці.
— Збірайце, дзяўчаты, лахманы, лахманы, Куму латаці штаны ды штаны.
* Кожны радок паўтараецца двойчы.
Упілася кумка, упілася, За столікам звілася, звілася. Мышы-шышы шалелі, шалелі, Кумцы спадніцу праелі, праелі. Стала кумка ўставаці, ўставаці, Стала моцна плакаці, плакаці, Нечым спадніцу латаці, латаці.
— Збірайце, хлопцы, халацце, халацце, Куме спадніцу латаці, латаці.
А скочыла наша Хрыстынка...
А скочыла наша Хрыстынка 3 полу далоў, Як ударыцца сваёй бабачцы У ножкі чалом:
— Гуляй, гуляй, мая бабачка, Буду й я, буду й я, Наварыла бочку мядочку, А дзве віна.
А скочыла наша радзіха 3 полу далоў, Як ударыцца сваёй кумачцы У ножкі чалом:
— Гуляй, гуляй, мая кумачка, Буду й я, буду й я, Наварыла бочку мядочку, А дзве віна.
А скочыла наша радзіха 3 полу далоў, Як ударыцца свайму кумочку У ножкі чалом:
— Гуляй, гуляй, мой кумочак, Буду й я, буду й я. Наварыла бочку мядочку, Дзве віна.
Чарачка медавая...
Чарачка медавая Па сталу пахадзіла, Бабачку напаіла.
— Пі, бабка, не співайся, На пахмеллейка спадзявайся.
Чарачка медавая Па сталу пахадзіла, Кумачку напаіла.
— Пі, кумка, не співайся, На пахмеллейка спадзявайся.
Чарачка медавая Па сталу пахадзіла, Кумочка напаіла.
— Пі, кумок, не співайся, На пахмеллейка спадзявайся.
Ку
Кума мая, кумачка, Дзе жывеш? *
Чаму мяне ў госцейкі He завеш?
Ці ты, куме, розуму Пытаеш?
Ці ты маёй хатачкі He знаеш?
А вунь мая хатачка Ля вады,
3 высокага дзераўца, 3 лебяды.
ма мая, кумачка...
Яшчэ к таму сенечкі Прыпляту, 3 харошага дзераўца, 3 асату.
Тады цябе ў госцейкі Пазаву,
Як свежае рыбачкі Навару.
А свежая рыбачка — Акунёк,
А любенькі госцічак Мой кумок!
Кум з кумою на куце сядзіць...
Кум з кумою на куце сядзіць, Паміж іх да ручаёк бяжыць. А ў тым ручайку да тры кубачкі, Да тры кубачкі маляваненькіх. У адным кубку зеляно віно, У другім кубку саладок-мядок, У трэцім кубку горка гарэлка. Зеляно віно для радзішачкі, Саладок-мядок для кумы з кумам, Горка гарэлачка для суседачак.
* Кожны другі радок паўтараецца двойчы.
Стаіць шацёр над вадою...
Стаіць шацёр над вадою, Веццейкі да долу, Веццейкі да долу.
А ты ж сабе, мая кумачка, Едзь сабе дадому.
Едзь сабе дадому.
Ды я ж цябе, мая кумачка, Люблю і кахаю, Люблю і кахаю.
Ды я ж цябе, мая кумачка, Я ж цябе не трымаю, Я ж цябе не трымаю.
— Ай, кумачка, ты галубачка, Як я цябе люблю, Як я цябе люблю.
Я ж ад цябе, мая кумачка, Гасцінчыка хачу, Гасцінчыка хачу.
А ты ж мяне, мая кумачка, Навек не накорміш, Навек не накорміш, А для сябе, мая кумачка, Вялікую славу зробіш, Вялікую славу зробіш.
Кланялася кума куму...
Кланялася кума куму
Нізенька ў грудцы:
— Дзякуй табе, мой кумочак, Што звазіў у людцы.
Кланялася кума куму Нізенька ў ножкі: — Дзякуй табе, мой кумочак, Што прывёз з дарожкі.
Кланялася кума куму
Нізенька ў пяткі:
— Дзякуй табе, мой кумочак, Што прывёз дахаткі.
Ой, кум да кумы заляцаўся...
Ой, кум да кумы заляцаўся, Канапелек сеяць абяцаўся. Ой, сеяў, прысяваў, Прысяваючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша!
Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, Канапелек рваці абяцаўся. Ой, рваў да й вырываў, Вырываючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша!
Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, Канапелек біці абяцаўся. Ой, біў да й прыбіваў, Прыбіваючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша!
Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, Канапелек слаці абяцаўся. Ой, слаў да й прысцілаў, Прысцілаючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша!
Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, Канапелек збіраці абяцаўся.
Ой, збіраў, вызбяраў, Вызбяраючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша! Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, Канапелек церці абяцаўся. Ой, цёр да выціраў, Выціраючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша!
Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, Канапелек часаць абяцаўся. Ой, часаў, вычэсываў, Вычэсываючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша!
Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, Палаценца ткаці абяцаўся. Ой, ткаў да вытыкаў, Вытыкаючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша!
Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, Палатна бяліці абяцаўся. Ой, бяліў, пабяліў, А пабяліўшы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша!
Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Ой, кум да кумы заляцаўся, У свойчыкі качаці абяцаўся. Ой, скачваў, прыкачваў, Прыкачваючы казаў: — Ты кума, ты душа, Над ўсе кумы хараша! Ой, ні адной He маю такой, Як ты, кумачка мая.
Што ж то за красачка...
Што ж то за красачка, Што то за нагодка У маім садзе не бывала? Я б тую красачку, Чырвону нагодачку У сваім садзе пасадзіла, Я б тую красачку, Чырвону нагодачку Рана й вечарам палівала.
Што то за кумочак, Што за галубочак У маім доме не бывае? Я б свайго кумочка, Свайго галубочка За столікам пасадзіла, Я б свайго кумочка, Свайго галубочка Харашэнька частавала. Я б свайго кумочка Свайго галубочка Мёдам-віном напаіла. А калі ж ні стала б, А калі ж ні стала б, Я й з вады дастала б. Ай, што ж то за кумачка, Што то за галубка У маім доме не бывала?
Я б сваю кумачку, Я б сваю галубачку За столікам пасадзіла. Я б сваю кумачку, Я б сваю галубачку Харашэнька частавала. Я б сваю кумачку, Я б сваю галубачку Мёдам-віном напаіла. А калі ж ні стане, А калі ж ні стане, Я й з вады дастану.
У нашага кума бела бяроза...
У нашага кума бела бяроза Павалілась на дварэ; Наша кумка дарагая Пахвалілась пры стале: — He пайду, кумка, не пайду, любка, Болі ў кумкі к табе.
— Забудзеш, кумка, забудзеш, любка, Пакуль браці цябе.
А гарэліца ў бутэліцы Ды якочыць, якочыць; Наша кумушка, наша любушка 3 куту іцці не хочыць.
■— He люблю, кумка, не люблю, любка, Прыгавораў тваіх.
— He любіш, кумка, не любіш, любка, Ты нас, верна, кумоў.
Прыганяеш, кумка, прыганяеш, любка, 3 паўночы дамоў.
Запражы, кумка, запражы, любка, Хоць аднаго ж ты каня, Завязі, кумка, завязі, любка, Мяне, кумку, да двара.
Ішоў кум па сялу...
Ішоў кум па сялу, Кума па гародзе, Нясе кум чапялу, Кума скавароду.
Кум дроў насячэ, Кума бліноў напячэ, Кум бліноў не хоча, Каля кумы рагоча.
Кум з кумою на покуце сядзяць...
Кум з кумою на покуце сядзяць, На покуце сядзяць, мёд п’юць. — Пі, кумок, пі, кумка!
Калі мёду не будзе,
Хоць кароўку збуду, а мёду дабуду.
— Можна, ўнучак, без віна гуляць, Худа, ўнучак, без кароўкі дзяцей гадаваць.
Кума кума
Кума кума любіла, К сабе ў госці зазвала: — Ты кума, ты душа, Саўсім, кума, хараша.
Кум к куме ў сені, Кума к куму ў крупені. — Ты кума, ты душа, Саўсім, кума, хараша.
Чэраз
Чэраз бор сасна * Павалілася.
А й кума з кумам Пасварылася.
— Ты, кума мая, Ты, душа мая.
Чэраз двор жывём, А й не знаемся.
Мы й не знаемся, He вітаемся.
Праміж нас, кума, Рэчка быстрая.
любіла...
Кум к куме ў хату, Кума куму букату.
— Ты, кума, ты душа Саўсім, кума, хараша.
Кум к куме на парог, Кума куму пірог: — Чым цябе, кум, час Ці віном зеляном, Ці салодкім мядом?
бор сасна...
Рэчка быстрая, Вада чыстая.
А на тэй рацэ Селязень плывець.
Селязень плывець
3 серай вуткаю.
3 серай вуткаю, 3 вуцянятамі.
Селязенечка, To — Хлімонічка.
Сера вутачка, To — Настулечка.
Вуцянятачкі, To — іх дзетачкі.
* Кожны першы радок паўтараецца двойчы.
На гарэ ліпка нахілілася...
На гарэ ліпка нахілілася, А кума з кумам пасварылася. А за што яны пасварыліся? Ці за трэсачкі за цісовыя, Ці за дзетачак за хрышчоных? He за трэсачкі за цісовыя, А за дзетачак за хрышчоных. Кума кума перапрашавала: — Хадзі, кумок, кісялёк есці, Кісялёк есці із сыціцаю, Кісялёк есці із сыціцаю, Са мной, добрай маладзіцаю.
На стале каша стала...
На стале каша стала, Залатога вярха ждала, — Ой ты, кумачку-пане, Ой, такі ў цябе стане!
Ой ты, кумачку-пане, Ой, такі ў цябе стане: Усадзі руку ў кішэню, Вымі грошыкаў жменю.
А ў нядзелечку з параненечку...
А ў нядзелечку з параненечку * На небе развіднела.
Кумочак ходзіць, дзіцяцю носіць, А ў бога долі просіць:
А дай жа, божа, гэтай дзіцяці Усякую долю ўзяці:
I хлебавую і салявую, Трэцюю — здаравейкавую!
Я ў хрэсьбінкі паманілася...
Я ў хрэсьбінкі паманілася, Цэлы тыдзень сабіралася:
У панядзелак — у печы паліла, У аўторак — пшаніцу сушыла.
У сераду — таўкла і малола, А ў чацвер — у печы паліла,
* Кожны радок паўтараецца двойчы.
У печы паліла, вадзіцу грэла, А ў пятнічку — пірог учыняла, А ў суботку — чуць на зорачку — мясіла, А лучынка пагасілася — Цяля з хвастом умясілася, I парсюк з лычом, I пастух з бічом.
Як сталі пірог мой кроіць, Дык цяля мычыць, А парсюк квічыць, А пастух крычыць.
Каля месяца...
Каля месяца, Каля яснага, Усе дробныя звёзды. Каля Гаўрылкі, Каля душачкі, Усе любыя госці. A то кум, To кума, To бабуся мая, Усе любыя госці. — А ты, чадачка,
Пазлачонае, Умей абхадзіцца. — А ты, Гаўрылка, Ты, душачка, Умей частаваць.
— А ты, Каценька, Ты, душанька, Умей шанаваць!
Ты, гарэлачка, Сасп яначка Умей напаіць!
Ой, два браты, ой, два браты...
Ой, два браты, ой, два браты Піва наварылі, Піва наварылі.
Ды дзве сястры, ды дзве сястры У госці папрасілі,
У госці папрасілі.
Па багатую, па раскошную Конікаў паслалі, Конікаў паслалі,
А як бедную ды гаротную — Людзьмі наказалі, Людзьмі наказалі.
Ой, багатую ды раскошную На куце пасадзілі, На куце пасадзілі,
А як бедную ды гаротную — У парозе на лаўцы, У парозе на лаўцы.
Ой, багатую ды раскошную Віном напаілі, Віном напаілі,
А як бедную ды гаротную — Халоднай вадою, Халоднай вадою.
Ой, багатую ды раскошную Начаваць пакідаюць, Начаваць пакідаюць.
А як бедную ды гаротную — Дамоў адпраўляюць, Дамоў адпраўляюць.
Прасілі мяне на хрысціначкі...