Белорусско-русский паралексический словарь-справочник

Белорусско-русский паралексический словарь-справочник

Выдавец: Народная асвета
Памер: 366с.
Мінск 1985
73.88 МБ
Гар м. Патыхала гарам.
Гара Ісці з гары. Падымацца на гарў (над гарў).
Гараваць Гаравалі еяляне без зямлі.
Гарантаваць
Гарачкавы, -ая, -ае Гарачкавы хво­ры.
Гарбаціцца
Гарбўз м. Вялікі жоўты гарбуз.
Гарбўзік м. Дзяўчына лушчыла гарбузікі.
Айда Айда, ребята, в лес!
Голова На свою голову. Выбирать городского голову; глава Г лава семьи.
голову ед. В головы мн. голов головам головы головами головах
Галоша ж., калоша ж. Потерять галошу (калошу).
(Ветвистый, -ая, -ое> Ветвистая яблоня.
[голенастый галянасты’] Гласный, -ая, -ое Гласный звук. Главный, -ая, -ое Голўбушка Голубёнок м. Галчонок м.
Галочий, -ья, -ье
Гальванизировать Г алстук
Гомон м. Громкий гомон слышался за стеной.
Гамаша ж. Отремонтировать га­машу.
( Разговаривать > Женщины тихо разговаривали.
[гомонить ’шумець’]
Гончая ж. Рядом с охотником бежа­ла гончая.
Гарь ж. Несло гарью.
Гора Идти с горы. Подниматься в гору (на гору).
( Бедствовать > Бедствовали кре­стьяне без земли.
[горевать ’бедаваць’) Гарантировать
Горячечный, -ая, -ое Горячечный больной.
Горбиться
(Тыква > ж. Большая жёлтая тыква.
[арбўз ’кавун’]
(Семечко тыквы)> Девочка лузга­ла семечки тыквы.
[арбўзйк ’маленькі кавун’]
Гарбўха
Гардзінавы, -ая, -ае
Гарката, гаркбта, гарчэча, гбркасць і гбрыч
Гаркбта гл. Г а р к а т a
Гармбнік м. Грае гармонік.
Г арсэт
Гарчэча гл. Г а р к а т a Гарчэць Масла гарчэе. Гаршкбвы, -ая, -ае Гаршчбк
Гарышча н. Залезці на гарышча.
Гасцінец Машына выехала на гасцінец
Гасцінна
Гасціннасць ж. Прымаць з гасціннасцю.
Гасцінны, -ая, -ае Гатаваць
гатўю гатўеш гатўе гатўем гатўеце гатўюць гатаваў прошл. гатавала ж.
гатавала н. гатавалі мн. гатўй заг. гатўйце
Гашаны, -ая, -ае Гашанае вуголле. Гваздзік м. Пунсовы гваздзік. Гваздзікавы, -ая, -ае
Гінуць Гіпербалізаваць Гіпнатызаваць Гіпсаваць
гіпсаваны, -ая, -ае Гістарычны, -ая, -ае Гістбрыя Гладыёлус Гладчэй прысл.
Глазўра
Глазураваць Глазураваць гаршкі. Глазураваць пірожныя.
глазураваны, -ая, -ае
Гліняны, -ая, -ае Гліняны посуд.
Горбўнья Гардинный, -ая, -ое Горечь
Гармоника ж., гармонь ж., гар­мошка ж. Играет гармошка (гармоника, гармонь).
Корсет [сё]
Горкнуть Масло горкнет. Горшечный, -ая, -ое Г оршбк
Чердак м. Залезть на чердак. [горища ’вялікая rapa’J < Большак У Машина выехала на большак.
[гостинец падарунак’] Гостеприимно
Гостеприимство ср. Принимать с гостеприимством.
Гостеприимный, -ая, -ое Готовить готовлю готовишь готовит готовим готовите готовят готовил прош. готовила готовило готовили мн. готовь пов. готовьте
Гашёный, -ая, -ое Гашёные угли. Гвоздика ж. Пунцовая гвоздика. Гвоздичный, -ая, -ое Гибнуть
Г иперболизйровать Гипнотизировать Гипсовать гипсованный, -ая, -ое Исторический, -ая, -ое История Гладиолус Глаже нареч. Глазўрь
Глазуровать Глазуровать горшки; глазировать	Г лазировать пи­
рожные.
глазурованный, -ая, -ое глазированный, -ая, -ое Глиняный, -ая, -ое Глиняная по­
суда.
Гліцэрына ж. Намазаць рукі гліцэрынай.
Глўпства н. Не рабі такога глупства.
Глухмёнь і глушыня
Глушыня гл. Г л у х м ё н ь
Глушыць
глушў
глўшыш
глўшыць глўшым глўшыце глўшаць
Глўхнуць
Глушэц
Глыб і глыбіня
Глыбіня гл. Глыб
Глыбёй прысл.
Глыбёйшы, -ая, -ае
Глыббкі, -ая, -ае
Глынўць
глыняцё мн. 2
Глытаць
Глытбк
Глянцаваць
глянцаваны, -ая, -ае
Г наць
гнала прошл. ж.
гнаны, -ая, ае
Гніляк м. Сухі гніляк,
Гнісці
гніяцё мн. 2
гнілб прошл.
гнілі' мн.
Гнуць
гнеш адз. 2
гняцё мн. 2
Гняздзёчка
Год Зрабіць за год. План на год. гады мн. Н
Г бднасць Г однасць савецкага чалавека. Г однасць лякар ства— дзесяць месяцаў.
Гбнар Справа гонару.
Гонта ж. Дом, крыты гонтай.
Гбрача прысл.
Гбркасць гл. Г а р к а т а
Горыч гл. Г а р к а т а
Грабённы, -ая, -ае Грабенныя вырабы.
Глицерин м. Смазать руки гли­церином.
Глўпость ж. Не делай такой глу­пости.
Глушь
Глушить
глушў
глушишь
глушит глушим глушйте глушат
Глохнуть
Глухарь
Глубь, глубина
Глубже нареч.
Глўбже прил.
Глубокий, -ая, -ое; кратк. глу­бок, глубока, глубоко, глубоки
Глотнўть
глотнёте мн. 2
Глотать
Глоток
Глянцевать
глянцованный, -ая, -ое
Гнать
гнала прош. ж.
гонимый, -ая, -ое
Гнйлўшка ж. Сухая гнилушка.
Гнить
гниёте мн. 2
гнило прош.
гнили мн.
Гнуть
гнёшь ед. 2
гнёте мн. 2
Гнёздышко
Год Сделать за год. План на год. годы, года мн. И
<СДостбинство > Достоинство со­ветского человека; пригодность Пригодность лекарства — десять месяцев.
[годность 'нрыгоднасць’]
< Честь > Дело чести.
[гонор ’фанабэрыстасць, пыха’) Гонт м. Дом, крытый гонтом. Горячо нареч.
Гребенной, -ая, -бе Гребенные из­делия.
Грабёньчык
Граббвы, -ая, -ае Грабовы лес.
Грабці і грэбці Грабці (грэбці) сена. Грабці (грэбці) вёсламі. грабёш адз. 2 грабяцё мн. 2 грэбла прошл. ж.
грэбла н. грэблі
Гравіраваць гравіраваны, -ая, -ае Гразевы, -ая, -ае Грак
Грамада Вялікай грамадой дзесяцікласнікі пайшлі за горад.
Грандыёзны, -ая, -ае Грачаня (-ё) н.
Гратэскавы, -ая -ае
Грамзапіс м. Передача ў грамзаnice.
Грбшы Патраціць грошы на кнігі.
Грўдка Грудка снегу.
Грўдзі, адз. няма Боль у грудзях. Сарочка з вышыванымі грудзьмі.
Грўжаны, -ая, -ае Гружаная ма­шина.
Грузд Міска з груздамі, грузды мн. Н груздбў Р
Грўкат
Грунтаваць грунтаваны, -ая, -ае
Грэбці гл. Г р а б ц і
Грэбля Сяляне масцілі грэблю.
Грэчка
Губкаваты, -ая, -ае і губчаты, -ая -ае
Губчаты гл. Губкаваты
Гўмар
Гумарыстычна
Гумарыстычны, -ая, -ае
Гумарэска
Гўска
Гребешок
Грабовый, -ая, -ое Грабовый лес.
[гробовой ’трунны, магільны’] Грести Грести сено. Грести вёс­лами.
гребёшь ед. 2
гребёте мн. 2 гребла прош. гребло гребли
Гравировать
гравированный, -ая, -ое Грязевой, -ая, -бе Грач
«(Группа людёй, толпа> Большой группой десятиклассники пошли за город.
[громада, ’гмах’) Грандиозный, -ая, -ое Грачёнок м.
Гротескный, -ая, -ое
Грамзапись ж. Передача в грам­записи .
СДёньги^ Истратить деньги на книги.
[гроши ’дробязь, капейкі’]
<Кусбчек>, «(комок )> Комок сне­га.
[грўдка 'памянш. да грудзі’] Грудь ж., ед., грўдй мн. Боль в
груди. Рубашка с вышитой грудью.
Гружёный, -ая, -ое прил. Гру­жёная машина.
Груздь Миска с груздями.
грузди мн. И
груздёй Р
Грохот
Грунтовать
грунтованный, -ая, -ое
<(Гать> Крестьяне мостили гать. [гребля 'веславанне’]
Гречиха
Гўбчатый, -ая, -ое
Юмор
Юмористически
Юмористический, -ая, -ое
Юмореска
Гусыня
Гусці
гудў
гудзёш
гудзё гудзём гудзяцё гудўць
Гусь ж. Як з гусі вада. Пасадзіць гусь на яйкі.
Гусяня (-ё) н. Маленькое жоўтае гусяня.
Гушчар м. І гушчэча ж. Перад намі быў непролазны гушчар.
Гушчыня Гушчыня пасеваў. У са­мой гушчыні натоупу.
Гушчэча гл. Гушчар
Тэты, -а, -а
Гэтак
д
Дабрадўшнасць ж. Мацярынская дабрадушнасць.
Дабранач
Дабраць
дабраны, -ая, -ае
Дабрыдзень
Дабрыня Адносіцца да тдзей з дабрынёй.
Дабываць Прыйшлося дабываць там месяц.
Давальны, -ая, -ае Давальны склон.
Даваць
даяцё мн.2
Давёзці спраж. гл. Вёзці давёзены, -ая, -ае
Давёр м. Адносіцца з даверам да людзей.
Давёрліва
Давёрлівасць
Давёрлівы, -ая, -ае
Давёрху
Давёсці спраж. гл. Вёсці Давесці справу да конца.
давёдзены, -ая, -ае
Давблі
Дагаварвацца і дагавбрвацца
Даі аварыцца
дагаварўся дагавбрышся дагавбрыцца дагавбрымся
Гудеть гужў гудишь гудйт гудим гудите гудят
Гусь м. Как с гуся вода; гусыня ж. Посадить гусыню на яйца.
Гусёнок м. Маленький жёлтый гу­сёнок.
Гўшча ж. Перед нами была не­проходимая гуща.
Густота Густота посевов; гўша В самой гуще толпы.
Этот, -а. -о
Так, этак, эдак
Добродушие ср. Материнское доб­родушие.
(Доброй нбчи>
Добрать
добранный, -ая, -ое
(Добрый день>
Доброта Относиться к людям с доб­ротой .
(Быть до конца> Пришлось быть там до конца месяца.
[добывать ’здабываць’]
Дательный, -ая, -ое Дательный падеж.
Давать
даёте мн. 2
Довезти
довезённый, -ая -ое
Доверие ср. Относиться с доверием к людям.
Доверчиво
Доверчивость
Доверчивый, -ая, -ое
Доверху
Довести Довести дело до конца..
доведённый, -ая, -ое
Довольно
Договариваться
Договориться
договорюсь договоришься договорится договоримся
дагавбрыцеся дагавбраица
Дагаварынь спраж. гл. Г а в ар ьі и ь дагавбраны, -ая, -ае
Дагавбранасць
Дагавбрвацна гл. Д а г а в а р в а цца
Дагадвацца
Дагаджаць
Дагадзі'ць
Дагарваць
Дагарэлы, -ая, -ае прым.
Даглёдзець Дагледзець кінафільм да капца. даглёджаны, -ая, -ае
Дагматызм
Дагматычны, -ая, -ае Дагматычныя погляди.
Дагнаць дагнаны, -ая, -ае
Дагбдлівы, -ая, -ае
Дагрэбці спраж. гл. Грабці
Дадбму і дамбу
Даёнка ж. На лаўцы стаяла пол­ная даёнка малака.
Дажджлівы, -ая, -ае
Дажынкавы, -ая, -ае Дажыць дажыты, -ая, -ае
Дазвбліць Дазвольце ўзяць гэту кнігу.
Дайграваць дайграю дайграёш дайграё дайграём дайграяцё дайграюць дайграваў прошл. дайгравала ж. дайгравала н. дайгравалі дайгравай заг. дайгравайце
Дайсці
дайдў дбйдзеш дбйдзе дойдзем дбйдзеце дбйдуць дайшбў прошл. дайшла
договоритесь договорятся
Договорить
договорённый, -ая, -ое
Договорённость
Догадываться Угождать Угодить Догорать Догоревший, -ая, -ее прич. Доглядеть Доглядеть кинофильм до конца.
<Сдосмбтренный, -ая, -ое^ Догматизм
Догматический, -ая, -ое Догмати­ческие взгляды.
Догнать
догнанный, -ая, -ое
Угодливый, -ая, -ое Догрести Домой
Подойник м. На лавке стоял пол­ный подойник молока.
Дождливый, -ая, -ое Дожиночный, -ая, -ое Дожить
дожитый, -ая, -ое
Позволить Позвольте взять эту книгу.
Доигрывать
доигрываю доигрываешь доигрывает доигрываем дойгрываете доигрывают доигрывал прош. доигрывала дойгрывало дойгрывали доигрывай пов, дойгрывайте
Дойти
дойду дойдёшь дойдёт дойдём дойдёте дойдут дошёл прош, дошла
дайшлб дайшлі
Даканчваць 1 дакбнчваць
Дакаранне н. і дакбр м. 3 дакараннем (дакорам) глядзела маці на сына.
Дакараць
Дакідаць спраж. гл. К і Д а ц ь
Дакладны, -ая, -ае Дакладны адказ.
Даклёйваць
Дакбнчваць гл. Даканчваць
Дакбпваць
Дакбпкі адз. няма. Сёння дакопкі.
Дакбр гл. Дакаранне
Дакбрлівы, -ая, -ае і дакбрны, -ая
-ае
Дакбрны гл. Д а к б р л і в ы
Дакбшваць
Дакрбйваць
Дактбрка Ж. і дбктарка ж. Дакторка (доктарка) прымала хво­рых.
Дакўль
Дакументавйць
Дакўпліваць і дакупляць
Дакупляць гл. Дакўпліваць
Далёй
Далёйшы, -ая, -ае У далейшым усё стане зразумелым.