КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
He магу я з дзеткамі забаўляцца I вадой з бутэлечкі аблівацца. Прырасла я ножкаю да зямлі, Можа б ты, Мікітка, мяне паліў... Пабег Мікітка дадому, набраў поўную бутэльку вады і назад у двор. Нахіліўся да кветачкі і пачаў струменьчыкам ліць ваду пад яе ножку. Кветачка прагна піла. Мікітка ліў, ліў, а яна ўсё ніяк не магла здаволіцца. Хутка бутэлька была пустая, і Мікітка пабег дадому, каб набраць яшчэ вады. А калі з поўнаю бутэлькаю вярнуўся назад, то ўбачыў цуд. Сцяблінка выпрасталася, лісточкі падняліся ўгору, а вясёленькая кветка глядзела на Мікітку і ўсміхалася. Так, так. Усміхалася! А тут мама з работы ідзе, прысела каля Мікіткі паглядзець — на што ён дзівіцца. Мікітка ў яе пытаецца: — Мама, а хіба кветачка жывая? — Канечне, жывая, — адказала мама. Каштанчык Галіна Пшонік Увосень на сумнай пустцы побач са школай дзеці пасадзілі каштаны. Саджанцы маладыя і тонкія, таму ўсю зіму дзеці перажывалі, ці не змерзнуць яны, ці прымуцца. I ўявіце сабе: вясной на ўсіх шасці дрэўцах з’явіліся вялікія, радасна-зялёныя лісточкі. Усе каштаны прыняліся! Пустка, дакладней, былая пустка стала вельмі ўтульным і вясёлым месцейкам. Але праз некалькі дзён у вясёлым месцейку адбылося зусім невясёлае здарэнне. Нехта бяздушны, або бяздумны, або злы адламаў у самага крайняга дрэўца галінку. Астатнія каштаны абурана шапацелі сваімі ўзорыстымі лісточкамі і гучна спачувалі параненаму дрэўцу. А паранены каштан зусім не хацеў выглядаць бездапаможным і жаласным. Ён хацеў быць прыгожым, моцным і шчаслівым. Нават без адной галіны. I вось адной светлай майскай раніцай пяць каштанаў заўважылі на шостым, з адламанай галінкай, дрэўцы асляпляльна-прыгожую бела-ружовую кветку. Велічна і пяшчотна пазірала яна на іх амаль з самай вершаліны дрэўца. I хоць ні ў аднаго з пяці каштанаў такога дзівоснага ўпрыгажэння яшчэ не было, кожны з іх шчыра радаваўся за сябра. Усе, хто праходзіў побач, захапляліся цудоўнай кветкай і мужным дрэўцам. Прызнацца, каштану з адламанай галінкай гэта было надзвычай прыемна. Але паступова бела-ружовыя танюткія пялёсткі, якія рабілі кветку такой асляплялына-прыгожай, пачалі асыпацца, а потым і ўвогуле на іх месцы з’явіліся тры маленькія зялёныя шарыкі, спрэс у калючых іголках. Каштан спачатку засмуціўся. Аднак шарыкі былі такімі забаўнымі і смешнымі, што ўрэшце ён палюбіў іх. Зноў надышла восень. Вецер усё часцей завітваў да дрэўцаў і аднойчы так расхістаў калючыя шарыкі, што яны адзін за адным адарваліся ад галінкі і ўпалі на зямлю. А самы вялікі з іх нават раскалоўся на дзве палавінкі. 3 іх выкаціўся вільготны карычневы каштанчык і адразу злавіў прамень ласкавага восеньскага сонейка. — Які бліскучы, які цудоўны! — усклікнула дрэўца з адламанай галінкай. I палюбіла яго гэтак жа моцна, як бела-ружовую кветку і зялёныя шарыкі. Каштанчык бестурботна ляжаў у сакавітай траве і грэўся на ласкавым сонейку. У гэты час па дарожцы ішоў хлопчык. Менавіта ішоў, а не бег, як усе іншыя хлопчыкі, таму і паспеў заўважыць у траве бліскучы каштанчык. Падняў яго, задуменна разгледзеў і паклаў ў кішэню. — Адчуваю, мой каштанчык трапіў у добрыя рукі, — супакоена зашапацела пажоўклай лістотай дрэўца. Хлопчык дайшоў да бліжэйшай лавачкі, сеў на яе і цяжка ўздыхнуў. — Хлопчык, ты сумны? — спытаў каштанчык. — Я зусім сумны, — адказаў хлопчык. — Чаму ж ты зусім сумны? — занепакоіўся каштанчык. — Хутка ў нашым класе вялікае восеньскае свята. Усе будуць спяваць, танцаваць, расказваць вершы. А я вельмі дрэнна спяваю, ніколечкі не ўмею танцаваць і ў мяне не атрымліваецца расказваць вершы, — прызнаўся хлопчык. — I зноў мая мама засмуціцца і будзе шкадаваць мяне. — Тады прыдумай і распавядзі на свяце казку! — прапанаваў каштанчык. — Але казак у нас яшчэ ніхто ніколі не распавядаў, — засумняваўся хлопчык. — Вось ты і будзеш першы! — не здаваўся каштанчык. — Я нават ведаю якую. Пэўна, і вы, сябры, здагадаліся, пра што будзе тая казка. Ну, вядома ж, пра дрэўца з адламанай галінкай. Хлопчык радасна сціснуў у руцэ каштанчык і шпарка пабег дамоў — запісваць казку. Дабрадзей для ўсіх дзяцей. Юні-Юні клапоціцца пра здароўе Уладзімір Ліпскі Летам, здаецца, спяваюць усе: птушкі і пчолы, дрэвы і травы, сонца і кветкі. Якое наўкол хараство! Такой парой Вася Вясёлкін заўсёды збірае сваіх сяброў у дачным пасёлку Зялёная Гара. Адтуль амаль кожны дзень яны вандруюць па наваколлі, адпачываюць і робяць для сябе адкрыцці. Тым днём у дарогу з юнымі краязнаўцамі адправіўся і Юні-Юні. 3 чыстага неба шчодра ліліся сонечныя промні. Нават гуллівы ветрык прылёг на лугавінах, каб пагрэцца і паслухаць спевы лета. Спявалі і дзеці. Запяваламі ў іх былі Вася Вясёлкін і Юні-Юні. А хлопчык Толік весяліў усіх сваёй дудачкай: Слухаць дудку прыляталі Матылёчкі і жучкі. А мы песню ім спявалі Пад бярозай ля ракі... Першы прыпынак вандроўнікі-краязнаўцы зрабілі каля невялікага азярца, зарослага чаротам, асакой, раскай. На мелкаводдзі Надзейка агледзела цэлую «хмарку» жабіных дзяцей — апалонікаў. Дзеці прыгаршчамі выцягвалі іх з вады і кідалі ў пустое вядзерца. I раптам з вадзяной травы пачуўся хрыплы голас: — К-ква-к-ква, што р-робіце?.. Э-эх, ква-ква — дзятва!.. Перакладчыкам жабінай мовы выступіў ЮніЮні: — Ведайце, сябры, гаспадыня азярца Зялёная Жаба нагадвае вам, што яе дзеці маюць права на жыццё і ахову здароўя. — Праўда, давайце не чапаць жабіных дзетак, — пагадзіўся Вася Вясёлкін. — Яны вырастуць і будуць карыснымі для прыроды, праспяваюць для нас сваю песню-квакалку. Хлопчыкі і дзяўчынкі выпусцілі ў ваду чорных апалонікаў. А яны, у знак падзякі, павілялі ім доўгімі хвосцікамі. У Зялёнай Дуброве вандроўнікаў чакаў сюрпрыз. Яны знайшлі сярод кустоў птушаня. Яно хавалася ў траве. А калі дзеці прыкмецілі яго і пачалі лавіць, то шэры пухнацік нават паспрабаваў уцекчы. Бег, куляўся, узлятаў. Толік дагнаў птушаня. Яно затрымцела ў яго руках. Калі ўсе падбеглі да лаўца, то згледзелі, што ў птушаняці паскубенае і падзюбанае правае крыльца. — Нейкі злыдзень пасягнуў на здароўе і жыццё гэтага птушынага дзіцяткі, — з сумам зазначыў Юні-Юні. — Птушачцы трэба тэрмінова дапамагчы. — Мо хуткую машыну з Мінска выклічам? — прапанаваў Дзяніс. — Ты што, хуткая ратуе толькі людзей, — патлумачыў Вася Вясёлкін. — Давайце самі станем медыкамі-выратавальнікамі для параненага. У дарожнай аптэчцы вандроўнікі знайшлі вату, бінт, ёд, пластыр. Пачалі прыгадваць: каму, хто і як лячыў ранкі. Вася Вясёлкін узяўся лекаваць птушаня. Прамыў акрываўленае крыльца, працёр яго ваткай, апрацаваў ранкі ёдам. Увесь гэты час птушаня сядзела, заплюшчыўшы вочкі. — О, яно пазірае на нас! — радасна ўсклікнуў Толік. — Будзе жыць! — запэўніў Вася Вясёлкін. — Павінна жыць, бо мы змагаліся за гэта, абаранілі яго права быць здаровым і мець медыцынскае абслугоўванне, — падсумаваў Юні-Юні і скіраваў свае ласкавыя, гаючыя промнікі на параненую птушачку. Дзеці агледзелі наўкол усе арэхавыя кусты і знайшлі на адным з іх гняздо. Туды і падсадзілі параненага пацыента. Тым днём сябры Васі Вясёлкіна трапілі ў сасновы лес. Знайшлі там цэлую паляну чарніц і ўдосталь наеліся сакавітых, лекавых ягад. У кожнага ад іх рот стаў чырвона-сінім, а рукі — чарнічнымі. Смяяліся адзін з аднаго, весяліліся. А гэта і ёсць прыкметы добрага здароўя. Пад канец лета, калі на жытнёвае поле выйшаў камбайн, зялёнагорцы з Васем Вясёлкіным кінуліся паназіраць за ўборачнай машынай. Бегалі па ржышчы, прыветна махалі рукамі механізатару. Ды раптам з высокага жыта, перад самым матавілам камбайна, сігануў Русы Зай. Доўгія вушы ляжалі на яго спіне, а лапы ледзь краналіся зямлі. Заяц, здаецца, не бег, а крывой маланкай ляцеў па полі. Камбайнер тармазнуў машыну, выскачыў з кабіны. Разам з дзецьмі ён знайшоў у жыце маленькае, кволае зайчаня. Яно не ўцякала: ці то вельмі напалохалася рокату і шуму, ці то не ўмела хутка бегаць. Дзядзька ўзяў за вушы русачка і перадаў Васю Вясёлкіну: — Прымайце знаходку. Падкарміце, падгадуйце і абавязкова выпусціце ў лес. Дзеці помнілі наказ Юні-Юні, што кожнае дзіця мае права на здароўе і жыццё, таму хорам адказалі: — Мы так і зробім, дзядзечка! Стракозы весела праляцелі над галовамі спагадлівых вандроўнікаў. Конікі ў травяным іржышчы пусціліся ў скокі. Сінія васількі ў жыце лагодна заківалі галоўкамі. А дзеці заспявалі новую песню: Сонца светлае, як мама, У высокім небе стала, Каб з шляхоў прасторных, вольных Прывітаць наш край азёрны. Шчасце Янка Маўр Быў адзін з тых летніх дзён, якія бываюць, мусіць, толькі на Беларусі. Сонца пячэ як мага, а гарачыні няма: лішак яе паглынаюць і рака, і ўсялякая зеляніна, што жыве навакол, дыхае, шамаціць і запаўняе не толькі прыроду, але і душу чалавека. Усім радасна ў такі дзень. Радасна і мне. Радасна і вунь таму хлапчуку год васьмі, што спускаецца з гары, падскокваючы на адной назе. Мы сустракаемся з ім на мосце. Ён прыпыняецца і глядзіць на мяне так, нібы хоча нешта сказаць. Радасць, шчасце так і пырскаюць з яго блакітных вачэй. Я лагодна ўсміхаюся яму, ківаю галавой і кажу: — Добра жыць на свеце, браток, га? Тварык хлопчыка засвяціўся яшчэ больш, але ён нічога не сказаў. Я паціху ішоў міма, а хлопчык, нібы той сланечнік, паварочваў следам за мной свой круглы тварык. Здавалася, што ён вось-вось нешта скажа. Я яго разумеў. Але ён, відаць, гэтага не ведаў, бо ўсё глядзеў мне ў вочы, нібы чагосьці чакаючы ад мяне. Ён заліваў мяне сваім шчасцем, а я ў адказ нічога не мог яму даць. Мне трэба яму нешта сказаць. Але што? Што яму сказаць, каб перадаць усю тую цеплыню, якую я ад яго адчуваю? — Як цябе зваць? — сказаў я нарэшце, каб толькі не маўчаць. Хлопчык нічога мне не адказаў. Сваім дзіцячым інстынктам ён, відаць, зразумеў, што словы гэтыя сказаны так сабе, абы сказаць. Мала таго: твар яго перастаў свяціцца, нават неяк балюча скрывіўся. А потым... потым з грудзей яго вырваўся крык!.. Два словы толькі было ў гэтым крыку: — Дзядзька!.. Шапка!.. Але гэтага было досыць, каб зразумець, хоць і са спазненнем, усю тую трагедыю, якая адбылася тут, на мосце, у гэты радасны летні дзень. У хлопчыка на галаве была новая шапка, якую ён надзеў, відаць, першы раз. Добрая шапка, шэрая, каляная. Яна ахапіла не толькі галаву хлопчыка, але ўсё цела і душу. Гэта ж праз яе сёння такі цудоўны дзень, а я гэтага не ведаў. I сонца так шчодра свеціць толькі дзеля таго, каб усе здалёк маглі бачыць шапку, а я не заўважыў яе і зблізку. Адзін усяго толькі крок заставалася зрабіць — і ўся сустрэча пайшла б прахам. Ці магла чулая дзіцячая душа сцярпець такую несправядлівасць, такое халоднае бяздушша? I яна не сцярпела...