КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
— Баран, баран, я цябе з’ем. — Што ж,— кажа баран,— такая мая доля. Але каб не мучыцца мне доўга ды і табе каб не ламаць зубы аб мае старыя косці, стань лепш вунь у той лагчынцы і разяў рот, а я ўзбягу на ўзгорак, разганюся і сам ускочу табе ў рот. — Дзякуй за параду,— сказаў воўк.— Так і зробім. Стаў ён у лагчынцы, разявіў рот і чакае. А баран узбег на горку, разагнаўся ды — трах! — рагамі ваўка ў галаву. Аж іскры пасыпаліся з вачэй у ваўка, свету ён не ўбачыў. Ачухаўся воўк, пакруціў галавою і разважае: — Цікава: з’еў я яго ці не? А тым часам касец скончыў работу і ідзе дахаты. Пачуў ён ваўковы словы і кажа: — З’есці не з’еў, але паспытаў лёгкага хлеба. He сілай, а розумам Беларуская народная казка Адзін чалавек пайшоў у лес дровы секчы. Насек дроў, сеў на пень адпачыць. Прыходзіць мядзведзь. — Гэй, чалавеча, давай будзем барукацца! Паглядзеў чалавек на мядзведзя: дужы калмач — дзе з ім барукацца! Сцісне лапамі — і дух вон! — Э,— кажа чалавек,— што мне з табою барукацца! Давай спярша паглядзім, ці маеш ты сілу. — А як глядзець будзем?— пытаецца мядзведзь. Узяў чалавек сякеру, расшчапіў пень зверху, убіў у расколіну клін і кажа: — Калі раздзярэш гэты пень лапаю,— значыць, маеш сілу. Тады я з табою буду барукацца. Ну, мядзведзь, не падумаўшы, тыц лапу ў расколіну. А чалавек тым часам трах абухом па кліне — той і выскачыў. Тут пень і сціснуў мядзведзеву лапу, як абцугамі. Раве мядзведзь, танцуе на трох лапах, але ні расшчапіць пень, ні вырвацца з яго не можа. — Ну, што,— кажа чалавек,— будзеш барукацца са мною? — He,— енчыць мядзведзь.— He буду. — Вось бачыш,— сказаў чалавек.— He толькі сілаю барукацца можна, а і розумам. Убіў ён клін назад у пень, мядзведзь вырваў лапу ды ходу ў гушчар без аглядкі. 3 таго часу ён і баіцца сустракацца з чалавекам. 185 L . Лісіца-хітрыца Беларуская народная казка Жылі дзед ды баба. Нічога ў іх з гаспадаркі не было, толькі адна курачка Чубатка. Жылі яны, жылі, дажыліся — няма чаго варыць. Вось дзед і кажа бабе: — Баба, а баба, звары хіба Чубатку, ці што? Баба замахала рукамі: — Што ты, дзед, надумаўся? Лепш мы галодныя будзем, а Чубаткі я не дам варыць. Пачула гэта курачка, пабегла на двор, знайшла там бабовае зернетка і прынесла бабе. Дзед кажа: — Вось і добра. Звары ты, баба, хоць гэтую бобінку. Паглядзела старая на бобінку: — Дзеду мой, дзеду, што за наедак з аднае бобінкі? Я для яе і гаршка не падбяру. Давай лепш пасадзім яе. Як вырасце, тады спячом цэлы бабовы пірог. — Дзе ж мы яе пасадзім?— пытаецца дзед. — На полі. — На полі яе варона выдзеўбе... — Дык на двары. — На двары яе курыца выграбе... — Тады давай пасадзім хіба ў хаце пад палаткамі. — Добра,— згадзіўся дзед і пасадзіў бобінку ў хаце пад палаткамі. Узышла бобінка ды давай расці. Расла, расла, уперлася ў палаткі. — Што, баба, рабіць будзем?— пытаецца дзед. — Трэба палаткі разбіраць. Дзед разабраў палаткі, а бобінка як расці ды расці — дарасла да столі. — Што, баба, рабіць будзем?— зноў пытаецца дзед. — Трэба столь разбіраць. Дзед і столь разабраў, а бобінка як расці ды расці — дарасла да страхі. Дзед і страху разабраў. Выглянула бобінка на свет і давай расці яшчэ весялей. Дарасла аж да неба. Узяў тады дзед торбу, палез па сцябле да неба, 186 абабраў спелыя струкі і вярнуўся назад. Зарадавалася баба: цэлую торбу бабовых струкоў прынёс дзед: — Ну, цяпер-то мы ўжо наямося пірага. Палузала баба струкі, высуіпыла боб на печы, змалола і рашчыніла ў дзяжы цеста на пірог. Цеста як расці ды расці — з дзяжы вон лезе. Палажыла яго баба на лапату, загладзіла пірагом, размалявала рознымі ўзорамі, каб прыгожы быў, ды ў печ. А пірог як расці ды расці — з печы на прыпечак палез. Адсланіла баба засланку, а ён — скок на хату, з хаты за парог — і ўцёк... Кінуліся дзед з бабай даганяць пірог. Ды дзе там! Так і не дагналі. Прыкаціўся пірог у лес. А тут насустрач яму рыжая лісіца-хітрыца. Схапіла яна пірог, выела мякіш, усярэдзіну шышак насыпала ды пабегла з пірагом да пастушкоў. Знайшла пастушкоў у полі і кажа: — Пастушкі, пастушкі, дайце мне бычка-трацячка, а я вам дам за гэта пірог. Бачаць пастушкі — добры пірог у лісіцы, жоўценькая скарынка аж блішчыць, так і хочацца яго паспытаць. Згадзіліся яны на мену і аддалі лісіцы бычка-трацячка. — Толькі ж, глядзіце, не ешце пірага, пакуль я не заеду за горку,— кажа лісіца. Села яна на бычка вярхом і паехала. Як толькі схавалася за горкаю, пастушкі і кажуць: «Сядзем на пясочку, з’ямо па кусочку!» Разламалі пірог, а там — адны шышкі яловыя... Падманула іх хітрая лісіца! Едзе лісіца на бычку, бачыць — на дарозе пустая павозка стаіць, а недалёка чалавек арэ. Падкралася яна цішком да павозкі, запрэгла ў яе бычка-трацячка, села на мяккай саломе і едзе сабе далей, пугай бычка паганяе. Прыехала ў лес. Насустрач ёй воўк ідзе. Збегаўся, змарыўся, ледзьве ногі валачэ. — Куды, кума, едзеш?— пытаецца. — За трыдзевяць зямель, у трыдзесятае царства. — Чаго? — Там, кажуць, курэй і каршуны не дзяруць... — А бараны ў тым царстве ёсцека?— аблізнуўся воўк. — Ды іх там хоць гаць гаці! — А лісічка, а сястрычка, вазьмі і мяне з сабою. Падвязі хоць мой хвост. — Што адзін хвост везці, садзіся ўвесь ты. Сеў воўк. Едуць далей. Сустракаюць мядзведзя. — Куды, куды едзеце? — За трыдзевяць зямель, у трыдзесятае царства... — Чаго? — Там, кажуць, курзй і каршуны не дзяруць,— адказвае лісіца. — Там, кажуць, бараноў хоць гаць гаці,— падтаквае ёй воўк. — А мёду там многа? — Ды там, кажуць, мядовыя рэкі цякуць! Мядзведзь зарадаваўся: — To вазьміце і мяне. Хоць адну лапу падвязіце. — Што адну лапу везці, садзіся ўвесь ты. Уселіся ўтраіх, едуць далей. Аж раптам зламалася аглобля. Лісіца кажа мядзведзю: — Схадзі, куме, прынясі аглоблю. Пайшоў мядзведзь у гушчар, знайпіоў вывернутую елку і прывалок да воза. Убачыла лісіца, крыку нарабіла: — Ах ты, мядзведзішча, ах ты, дурнішча, ці ж гэта лясіна для аглоблі! I да ваўка: — Схадзі, куме, прынясі тонкую аглоблю. Пайшоў воўк і прынёс крывы яловы сук. Лісіца і на яго накрычала, плюнула ды пайшла сама па аглоблю. Тым часам мядзведзь з ваўком з’елі бычка-трацячка, шкуру саломай напхалі, на ногі паставілі ды пайіплі сабе пасміхаючыся. Вярнулася лісіца, бачыць — ні ваўка, ні мядзведзя, толькі бычок стаіць. Прыладзіла яна аглоблю, села ў павозку, махнула пугаю на бычка, а той — брык — і паваліўся. Паглядзела лісіца на бычка і аб усім здагадалася. — Пачакайце ж вы ў мяне! Я вам гэтага не дарую!— пагразіла яна ваўку і мядзведзю ды пайшла сваёю дарогаю. Шмат часу ішла, а ў дарозе ўжо і восень яе застала. Сустракае ваўка, таго, што з’еў бычка. — Добры дзень, кум! Як маешся? — Дрэнна,— кажа воўк.— Нешта азяб на дажджы, аж увесь калачуся. Зуб на зуб не трапляе. — To трэба новы кажух пашыць,— раіць лісіца. — Праўду, кумка, кажаш,— згадзіўся воўк. Пабег ён на выган, схапіў авечку і прывалок у лес. — Хопіць на кажух?— пытаецца ў лісіцы. — Мала,— кажа лісіца. Прынёс воўк яшчэ адну авечку: — Цяпер хопіць? — He, яшчэ адну трэба. Воўк і трэцюю прывалок. — Ну, а цяпер,— кажа лісіца,— трэба краўца шукаць. — Дзе ж мне яго шукаць, кумка? — Я ведаю добрага краўца. Хадзем да яго. Прывяла лісіца ваўка на луг. Там, у кустах, на прывязі жарабец пасвіўся. — Вунь ён, кравец! Воўк зарагатаў: — Гэта не кравец, а жарабец! He, кумка, як сабе хочаш, а розуму ў цябе мала. Лісіца пакрыўдзілася: — Ты пра мой розум не вельмі языком мялі. Я была разумнай і буду, а ты быў дурань, дурнем і застанешся. Тут ужо і воўк пакрыўдзіўся, аж узлаваўся: — Паглядзім яшчэ, хто з нас разумнейшы! — He хваліся загадзя,— кажа лісіца,— лепш паглядзі, як зараз з цябе шкуру знімуць. — Хто зніме?— ляснуў зубамі воўк. — Гаспадар гэтага каня. — He можа быць!— не верыць воўк. — Пабачыш. На чым жарабец навязаны?— пытаецца лісіца. — На вяроўцы. Лісіца засмяялася: — Вось і відаць, што дурань! — Чаму?— падскочьіў воўк. — Жарабец на калку навязаны. — He можа быць!— залыпаў воўк вачамі. — Хадзем пакажу. Прывяла лісіца яго да калка, за які быў прывязаны канец вяроўкі, зняла вяроўку, зрабіла пятлю і закінула ваўку на шыю. Воўк і азірнуцца не паспеў, як у пятлі апынуўся. Тады лісіца падбегла да жарабца, замахала хвастом. Той спужаўся ды як драпануў дахаты, толькі падковы заблішчалі. Так і пры- цягнуў у пятлі ваўка да свайго гаспадара. Ну, а там з яго і шкуру знялі. Вярнулася лісіца ў лес, закапала авечак у мох на запас, адны толькі мазгі на абед пакінула. Села пад елкаю і есць. Ідзе мядзведзь, той, што бычка з’еў. — Што гэта ты, кума, жуеш?— пытаецца. — Мазгі. Сляпы ты, ці што? — А дзе ж ты іх дастала? — 3 галавы. I ты можаш дастаць, калі хочаш. — Як? — Вельмі проста: разганіся ды стукніся галавою аб дуб — мазгі і выскачаць. — Дзякую ж табе, кума, за добрую параду. Так я і зраблю. A то есці даўно хочацца. Знайшоў ён самы тоўсты дуб, разагнаўся з усяе сілы ды і грымнуўся ў яго лбом. Тут яму і канец. Жук і слімак Максім Танк Пагодным летнім ранкам На лузе за сялом Сустрэўся жук аднойчы 3 рагатым слімаком. — Здарова! — жук вітае.— Куды, браток, ідзеш? I з ракавіны хатку Нашто з сабой нясеш? Абцёр слімак пот з твару, Гаворыць так жуку: — Нямала перажыць мне Прыйшлося на вяку. To сцюжа, то марозы. To навальніца, дождж. To часам у дарозе Захопіць змрок і ноч. Шукай тады начлегу Пад нейкім пад кустом... Вядуць размову гэтак I раптам чуюць — гром. Ударыў дождж краплісты. I жук пабег шукаць У засені цяністай Шырокага лістка. Але на цэлым лузе Няма страхі нідзе, I мокры, ледзь жывы ён Да слімака ідзе. — Пусці, браток, пагрэцца. Змок дужа на лугу, Насіць за гэта хатку Табе дапамагу. У ракавіне шчыльнай Вандроўнікі сядзяць. Іх нават дождж краплісты He зможа ў ёй дастаць. Але мінулі хмары, I сонца ўстала зноў. Жук хатку слімакову Пакінуў і пайшоў. Забыўся пра нягоды, I не наўме жуку, Што абяцаў паднесці Ен хату слімаку. Канец лета Якуб Колас Лецейка ты, лета! Гучна песня спета. Весела было! Бралі поўнай чарай Шчодрасць тваю, дары — Сонца і святло. Цешыла ты дзетак, Ды ласкава гэтак — Матчынай рукой: Воляй маладою, Цёплаю вадою, Чыстаю ракой, Полем і лясамі, Спевам — галасамі Ясных дзён тваіх. Мыла іх расою, Сонцавай касою Уцірала іх...