• Газеты, часопісы і г.д.
  • Чытанка для дзіцячага садка

    Чытанка для дзіцячага садка


    Выдавец: Медзісонт
    Памер: 372с.
    Мінск 2008
    43.94 МБ
    Багаты месяц Верасень, багаты! Ён падараваў зямлі пышныя шаты. Насыпаў поўныя засекі збожжа. Адзеў у золата лясы і расквеціў верасы. Таму і завуць яго Верасень.
    Кампот
    Клаўдзія Каліна
    -д ^©аленькая Галя вельмі любіць памагаць 1^1 маме. Сёння мама даручыла Галі памыць сушаныя яблыкі для кампоту.
    За абедам мама сказала: «Ну, цяпер пакаштуем кампот нашай дачушкі», — і паставіла перад кожным кубак, а перад Галяй — яе любімы, з дзвюма чырвонымі вішанькамі.
    Тата адпіў крыху з кубка і зірнуў на маму. Мама зрабіла глыток і паглядзела на Галю. Паглядзела і пытаецца:
    «Дачушка, ці добра ты памыла яблыкі?» — «Так, мамачка, — адказала Галя, — вельмі добра. Я іх нават мылам мыліла!»
    Жывы голас
    Алена Мімрык
    <э>—у-аўлік сёння ўпершыню пайшоў з татам і I I мамай у ягады. Хораша ў лесе! Паветра v V чыстае, пахне хвояй. На розныя галасы заліваюцца птушкі. Паўлік ідзе наперадзе, пазірае па баках, любуецца лясным хараством, прыглядаецца да кожнага кусціка. убачыў чырвоную ягадку зарадаваўся і гукнуў:
    — Мама! Ягадка!
    Здалёк пачуўся такі ж голас: «Мама! Ягадка!» Агледзеўся Паўлік: нідзе нікога. Толькі тата і мама ходзяць побач. Паўлік пачаў збіраць суніцы — адну ў рот, адну ў кубачак. Так ішоў ды ішоў у глыб лесу. А мама ўвесь час назірала за Паўлікам, каб не заблудзіўся. Паўлік малы, яму пайшоў толькі пяты гадок, і ён ледзь бачны сярод кустоў і высокай травы, адно бялявая галоўка мільгае то тут, то там.
    Хлопчык выйціаў на палянку і аж усклікнуў: «Ой, колькі суніц!» Ён прысеў і пачаў збіраць іх, расхінаючы рукамі сунічкі. Наеўся, назбіраў поўны кубачак і паклікаў маму, каб усыпаць ягады са свайго кубачка ў кошык.
    — Ма-ма!
    Здалёк зноў адгукнуўся нечы голас: «Ма-ма!»
    — Ма-ама-а! — гучней крыкнуў Паўлік і прыслухаўся. Недзе пачулася: «А-а-а!» Хлопчык убачыў маму і супакоіўся. Значыць, яму адгукнецца тата.
    — Татка-а! — паклікаў Паўлік.
    — Ат-ка-а! — пачуўся далёкі голас.
    Тата падышоў. Паўлік моцна прытуліўся да яго і паказаў пальчыкам:
    — Там нехта ёсць.
    Тата ўзяў сына на рукі і супакоіў:
    — Нікога там няма. Гэта чуваць твой голас. Тваё рэха. Ты клічаш, і яно адгукаецца табе.
    — А яно жывое? А ці можна яго бачыць?
    — He, яно... — хацеў расказаць тата, але Паўлік раптам успомніў пра сунічную палянку.
    — Хадзем вунь туды, на маю палянку, збіраць ягады. Там шмат суніц. Вялікія і салодкіясалодкія! Давай і маму паклічам. Ма-а-ма!
    Недзе далёка пачулася: «А-а-ма!»
    Але Паўлік ужо ведаў, хто яму адгукаецца.
    Білеты ў цырк
    Васіль Хомчанка
    -< ^>горад прыехаў цырк. Маці дала Кастусю грошы і сказала:
    — Сёння ў 12 гадзін пойдзем у цырк. Купі два білеты. Адзін мне, другі — сабе. Потым строга дадала: — Глядзі ж, не баўся.
    Праз якія паўгадзіны радасны Кастусь ужо імчаўся дадому, сціскаючы ў руцэ дзве сіненькія паперкі.
    Усюды ў горадзе віселі цыркавыя афішы. Каля адной з афіш Кастусь спыніўся. На ёй быў цікавы малюнак: белыя сабачкі стаялі ў рад і пярэднімі лапкамі віталі мядзведзя. Як многа цікавага ўбачыць Кастусь сёння ў цырку!
    Нейкі дзядзька, праходзячы міма, штурхануў хлопчыка ў плячо.
    — He бачыце, ці іпто? — сярдзіта сказаў Кастусь.
    Дзядзька спыніўся, павярнуўся назад. На вачах у яго былі акуляры з сінімі шкельцамі, у руках ён трымаў жалезную кульбу.
    — Прабач, хлопчык, — ціха прамовіў ён. Памацаўшы кульбай вакол сябе, дзядзька асцярожна зрабіў некалькі крокаў.
    «Сляпы», — здагадаўся Кастусь. Сляпы ішоў проста ў лужу.
    — Дзядзька, вада там! — крыкнуў Кастусь.
    Сляпы збочыў управа і наткнуўся на паркан.
    — Паркан! — зноў крыкнуў хлопчык. Ён падбег да сляпога, узяў яго за руку, вывеў на дарогу і спытаў:
    — Вам далёка ісці?
    — На вакзал.
    — О! — здзівіўся хлопчык. — Як жа вы дойдзеце?
    — Як-небудзь.
    He выпускаючы рукі сляпога, Кастусь вёў яго спачатку па тратуары, потым па скверы. А калі дайшоў да плошчы, Кастусь спыніўся. Тут яму трэба было зварочваць дадому, а дарога на вакзал ішла налева.
    — Я, дзядзька, сёння ў цырк пайду, — сказаў Кастусь, — мяне мама чакае. Бывайце.
    — Бывай. Дзякуй табе.
    Кастусь пабег. Ужо ля самага дома ён азірнуўся і ўбачыў, што сляпы стаіць на тратуары і ніяк не асмельваецца перайсці плошчу. Машыны ішлі ды ішлі бясконцым патокам. Грузавыя і легкавыя, тралейбусы і аўтобусы. А сляпы ўсё стаяў і нецярпліва пастукваў кульбай. «Ён адзін не пяройдзе, — падумаў Кастусь, — трэба дапамагчы».
    Кастусь падбег да сляпога і зноў узяў яго за РУКУ-
    Сляпы пазнаў хлопчыка, моўчкі кіўнуў галавой і пакрочыў следам за ім.
    На лузе
    Якуб Колас
    Добра ў лузе ў час палудны! Лёгка там дыхнуць!
    Хмаркі белыя марудна За лясы плывуць.
    Ветрык краскі чуць калыша, Травы шалясцяць,
    Луг зялёны жыццем дыша — Конікі трашчаць.
    Ў лозах шчэбет не сціхае, Шум стаіць і свіст, Ў яркім бляску спачывае На ракіце ліст.
    Год і яго род
    Ларыса Геніюш
    Год стары дзяцей склікае, Ён да ўсіх пытанні мае. Сеў паважна ў крэсла: — Што, вясна, прынесла? — Я прынесла травы, кветкі, Птушак у неба, рыбу ў сеткі. — А я, лета, нясу хлеба, Маю ягад, колькі трэба, ўсе зграбаю сенажаці.
    He сяджу ніколі ў хаце.
    Людзям — збожжа, дрэву — плод, Птушкам — гнёзды, пчолам — мёд. — Я, татуля, твая восень,
    Змалаціла ўсё калоссе. Ў садзе яблыкі паспелі, Птушкі ў вырай паляцелі. Я арэхаў назбірала, Бульбу ў полі пакапала. — Я, зіма, работу маю: Дол абрусам засцілаю, Я дні-ночы на хаду Пражу белую праду. Едзе сын, Новы год — Вось і ўвесь дзядулеў род.
    Як ён завецца?
    Вольга Іпатава
    Як ён завецца, Гэты хлапчук? He хоча памыць ён Hi шыі, ні рук. Цукеркі і цацкі Сабе ён грабе, Нікога не любіць, А толькі сябе.
    Сяброў ён не мае, Кніжкі — ірве.
    А што не па ім — Як бычок зараве. Затупае ножкамі, Вырвецца з рук. Ці ведаеш, як той Завецца хлапчук?
    Кася
    Дарота Гельнэр
    Гуляе Кася вуліцай, ідзе сабе па свеце, і рыжанькія косачкі ёй развявае вецер.
    Раптам чуецца з падворка: — Кася ты альбо вавёрка?
    Кася —
    рыжая чупрынка? — He вавёрка я — дзяўчынка, — кажа Кася, — ды па дрэвах, як вавёрка, лажу я, скачу па ўзгорках і люблю збіраць арэшкі наўзамен за дзве усмешкі... Таму раскажы недасведчаным, што бачыў вавёрку з заплечнікам.
    Робін-Бобін
    Англійская народная песенька
    Робін-Бобін, ненаеда, сяк-так лёгенька паснедаў: з'еў тры рэшаты аладак, барана, свіны азадак, тры валы, чатыры гускі
    ды цяля замест закускі. Пернікаў з асьміну мерку праглынуў, як слон цукерку, з'еў яечні скавародзен і гаворыць, што галодзен!
    Слон
    Артур Вольскі
    Вось і ён, вось і ён — слаўны слон, магутны слон!
    Нібы шэрая гара, ён стаіць сярод двара.
    А навокал і гамоніць, і смяецца дзетвара.
    Ледзь прабіўся скрозь гурму, каб частунак даць яму.
    — Абаранка хочаш? На!
    He шкадую для слана. На далёкай на радзіме
    ты ж не ласаваўся імі.
    Там,
    у джунглях, безупынна працаваў ты, як машына.
    На сабе цягаў бярвенне, вырываў
    з зямлі карэнне, каб на месцы тым былі
    ураджайныя палі.
    Шмат на свеце ты пажыў, шмат ты людзям паслужыў.
    Можаш бавіць
    час цяпер, нібы той пенсіянер...
    Абаранак, несумненна, і слану — смачней за сена.
    Ён бярэ ўжо дваццаць трэці...
    — Апетыт! — смяюцца дзеці.
    Кенгуру
    Артур Вольскі
    Кенгуру, кенгуру спрытна скача угару.
    I ўгару, і ўдаўжыню — я яго не даганю...
    Паглядзі: ў кенгуркі-маткі торба ёсць на жываце.
    Там жывуць кенгураняткі ў цеплыні ды ў цеснаце.
    Кенгурыха, кенгурыха, ну чаго сядзець ім ціха? Ты маленькіх не няволь, пагарэзаваць дазволь!
    А яна глядзіць з дакорам, нібы кажа:
    — Як не сорам?!
    Па абедзе, як і ў вас, у маленькіх — ціхі час.
    Коні-поні
    Артур Вольскі
    Эх, якія коні — маленькія поні!
    Падбярыце хутчэй мнеканя — ды гарачэй!
    Цок-цок — капыточкі. Ток-ток — малаточкі.
    Б'юць усе чатыры ў лад.
    Еду, нібы на парад.
    Бегемоты, насарогі, саступіцеся з дарогі!
    I жырафы,
    33S
    і паўліны — на «зважай!» стаяць павінны!
    Вось і грозны цар звяроў.
    Я кажу яму: Здароў! Загадай, каб заасад дружна выйшаў на парад...
    Раптам чую: — Скончан круг!
    Забіраюць лейцы з рук.
    — Пакатаўся, Дарагі, хай катаецца другі.
    Ах, якія коні — маленькія поні!
    Зайздросны сабака Аляксандра Смоліч
    Вег Лыска па кладцы цераз рэчку, а ў зубах нёс кавалак мяса. Калі гляне, аж у вадзе другі такі самы сабака і таксама нясе кавалак мяса. Стала Лыску зайздросна; кінуўся ў рэчку адбіраць тое мяса, а сваё з зубоў выпусціў і згубіў.
    Азбука
    Юльян Тувім
    3 печы азбука упала, Пакацілася, Тое-сёе паламала, Развалілася:
    I — згубіла крапку, Л — адбіла лапку.
    В — схуднела трошкі, A — звіхнула ножкі.
    О — перапужалася, На два С распалася.
    Т — свой дах згубіла, Ж — крыло адбіла.
    Б — угнула пуза, Ю — шукай між друзу.
    С — канцы свае звяло, Выдае сябе за О.
    Скакалка
    Юльян Тувім
    — Калі б козка не скакала, Дык і ножкі б не зламала. — Праўда!
    А калі і не скакала, Дык жыццё нямілым стала.
    Праўда?
    Бо сваволіць вельмі люба,
    Без свавольства — проста згуба, Ціха...
    Калі сёння не паплачаш, Дык і заўтра не заскачаш. Ліха!
    Як палохаюць, малеча, Што ў гульні сябе калечаць Козы —
    Дык перш-наперш ты паслухай, А пасля скажы на вуха Прозай:
    — А от я знаю, можа, дваццаць козачак, што ад ранку да вечара скакалі, і нічога з імі не сталася, здаровыя, вясёлыя, зноў яны сабе скачуць ды скачуць! Галоўнае, каб не баяцца! Гэтак скакаць, каб нічога не сталася! Бо інакш, што за жыццё было б? Праўда?
    I скачы, колькі табе хочацца!
    Хай дарослыя бачаць, як гэта робіцца!
    Гарошак
    Беларуская народная казка
    7-	ыў калісь на свеце адзін гаспадар з жонГТП каю. Былі ў іх два сыны і адна дачка. <Э-*-®Рэдка ў каго былі такія працавітыя хлопцы, як гэтыя сыны. Ніколі яны не сядзелі без работы, а калі дома работы не было, то хадзілі ў чужыя землі.
    Яшчэ больш цікавая была іхняя сястра. Цяжка было знайсці такую прыгожую, такую мілую дзяўчыну. I звалася яна Ясаня.
    Адзін раз улетку, парабіўшы дома работу, задумалі браты пайсці ў заработкі.
    — К.алі мы не вернемся праз тры дні, — сказалі браты, — то няхай нам Ясаня прынясе есці.
    — А як жа я вас, браткі, знайду? Куды мне есці прыносіць? — спытала Ясаня братоў ужо на двары.
    — Мы будзем салому па дарозе церушыць. Па гэтай саломцы і знойдзеш ты нас.
    Развіталіся яны з бацькамі, з сястрою. Ідуць браты, саломку па дарозе раскідваюць, прыгаворваючы:
    — Будзе наша Ясаня ісці і не саб'ецца з дарогі,