• Газеты, часопісы і г.д.
  • Гарадзенскі палімпсест 2010 Дзяржаўныя і сацыяльныя структуры, XVI-XX стст.

    Гарадзенскі палімпсест 2010

    Дзяржаўныя і сацыяльныя структуры, XVI-XX стст.

    Выдавец: Зміцер Колас
    Памер: 507с.
    Мінск 2011
    144.54 МБ
    Trzeci przywiley swi^tey pami^ci krola Jego Mci Stephana na seimie torunskim dnia piqtego listopada roku od narodzenia Chrystusowego tysiqt pi^c set siedmdziesiqt szostego dany na pargaminie lacinskim i^zykiem pisany, ktorym stwierdza sie przywiley krola Jego Mci Zygmunta confirmuiqcy przywiley krola Jego Mci Alexandra.
    Czwarty przywiley najasnieisze(g)o swi^tey pami^ci krola Jego Mci pana oica naszego Zygmunta Trzeciego na pargaminie po tacinie pisany pod datq w Grodnie dnia wtorego miesiqca lutego roku panskiego tysiqc pi^c set osmdziesiqt dziewiqtego, ktorym przywileie krolow Jch Mci Alexandra, Zygmun­ta Pierwszego y Stephana w iednym przywileiu pargaminowym zawarte sq we wszyt kim stwierdza y umacnia.
    Piqty przywiley najasnieiszego krola Jego Mci Alexandra roku tysiqc pi^c set wtore(g)o m(ie)s(iq)ca july dnia szesnastego indicta piqtego dany w Nowogrodku po rusku na pargaminie, ktorym pokupione wsi, niwy, ziemie, sianoz^ci u powiatowych grodzienskich za oica swi^tey pami^ci krola Cazimierza y podezas dzie-
    rzawcow grodzienskich pana Olechna, Stanka Sudiwowicza, Kuczuka, Nasuty22 y tudziez pod panowanie swe za dzierzawy kniazia Alexandra Jurewicza casztelana wilenskiego wiecznym prawem miesczanom z wolnym szafowaniem daie.
    Szosty przywiley tegoz krola Je(g)o Mei Alexandra dany w Wilnie na pargami nie po rusku pisany roku tysiqc pi^c set szostego mca maia dnia iedenastego indicta dziewi^tego, ktorym krol Je(g)o m(iesiqca) wieeznie pusczy naszey Grodzienskiey y dla budowania domow grodzienskich y drew dla ich wspomozenia podlug zawiedzenia Jana Juriewicza starosty grodzienskiego23 dal im y zawiesc znowu roskazal poezowszy od Micucinego pola mimo Kapiyczysie OskQ drogq ku Prutcom, [399 адв.] a od Prutcow do Pondiewa pola, a od tego pola ku Dotleniu borku y ku Wierciliskiemu rubiezu iako kniaz Alexander zawiodl wierciliszczanom lasu po wysokq gure.
    Siodmy przywiley pargaminowy tacinski swi^tey pami^ci krol Je(g)o Mei Zygmunta dany w Grodnie dnia pi^tkowego w dzien swi^tey Barbary roku pan­skiego tysi^cnego pi^c setnego szostego, ktorym krol Je(g)o M Zygmunt confirmuie przywiley krola Jego Mei Alexandra dany pod datq w Nowogrodku roku panskiego tysiqc pi^c set wtorego dnia szesnastego lipca indictiei piqtei na pokupione od szlachty niwy, ziemie, sianoz^ci y wsi od miesczan grodzienskich sposobem wysz opisanym za panowania krola Je(g)o Mei Kazimierza y krola Je(g)o m(os)ci Alexandra potwierdza takze y przywilei dany od krola Je(g)o mci Alexandra grodnianom w Wilnie roku panskiego tysi^c pi^csetnego szostego indictiei dziewi^tey na zawiedzenie pusczy naszey Grodzienskiey wedlug wysz opisanych granic w przywileiu krola Je(g)o M Alexandra.
    Osmy dekret swi^tey pami^ci krola Je(g)o Mci Zygmunta dany Wilnie roku panskiego tysi^c pi^c set szesnastego mjiesi^jca lutego dnia dwudziestego pi^tego indicta czwartego na pargaminie po rusku pisany, ktorym za skargq miesczan grodzienskich na starosty o zabronienie pusczy wysz mianowaney wedlug zawiedzeni Jana Juriewica Zabrzezinskiego, takze o branie z nich myta na rzece Necie do Prus iadqc nakazuie staroscie, aby sie w te puscze nie wst?powal y myta na Necie brae zakazat, stwierdzaiqc onym dane przywileia brata swego krola Jego Mci Alexandra.
    Dziewi^ty przywiley tegoz krola Je(g)o Mci Zygmunta dany w Wilnie dnia dwudziestego pi^tego m(iesi^)ca lipca roku panskiego tysi^c preset czterdziestego pargaminowy Jacinski, ktorim za prozb$ najasnieyszey krolowey Jei mci Bony stwierdzai^c przywileia [400] przywileia y nadania krola Je(g)o Mci Alexandra starostom, podstaroscim, burgrabiom, factorom y ich namiestnikom y celnikom w Grodnie, Mereczu, Puniach, Dorszuniskach, Rumszyszkach y w Niecie na on czas b^d^cym y nast^puiqeym zakazuie z miesczan grodzien­skich na rzece Niemnie y Niecie do Kowna y Prus zeglui^cych y splywaiqcych od samych rzeczy i towarow da zadnego nie wyci^gac, ani ich zatrudniac pod winami.
    Dziesiqty krola Jego Mei Zygmunta na papierze po rusku pisany w Wilnie m(iesiq)ca lutego dwudziestego szostego dnia indicta czwartego, ktorym zakazuie staroscie Grodzienskiemu wszelkich rzemiesnikow ktorzy sq do miasta wpisani do zamku oddawac y owszm miastu ie przytqczaiqc. Nakazuie, aby kowalow, krawcow, kusznierzow y inszych wszytkich rzemiesnikow pod zamkowQ wtadz? nie zaci^gai, takze platnerz y inszi stuzebni domy w miescie maiqcy y targui^cy aby platy mieisckie iako inszi miesczanie piacili uwalnia od siuzby z wtok y ziemi za krola Je(g)o Mei Alexandra pokupionych y miastu przylqczonych takze y od podatkow staroscie zakazuie dawac slug na miesczany y przed sie ich stanowi^c nakazui^c aby kto ukrzywdzony od miesczan z urz^du mieiskiego prawa dochodzit na kopach przes^du z miesczan24 staroscie zabrania zakazuie wywodzic z miasta targiem sie bawiijcych, a ziem oiczystych nie paszQcych kturzi z wtosci grodzienskiey wychodz^ zar?k na miesczany zarzucac nie kaze tak przez staroste iako slugi urz^dniki iego y nakazuie staroscie przeciw miesczanom sprawowac sie wedlug prawa ich maideburskiego.
    Jedenasty tegoz najasnieisze(g)o krola Jego Mei Zygmunta dany w Pabiianiczach po rusku na papierze m(iesi$)ca grudnia dnia dwudziestego pierwszego indicta pierwszego, ktorym podtug przywileiu krola Je(g)o Mei Alexandra y swe(g)o miesczan y rzemiesnikow [400 адв.] s prawa maydeburskiego odeimowac zakazuie przed sqd staroscie swoi stanawiac, przes^dow brae, sqdow miesckich przes^dzac, miesczan bic, sromocic, wi^sic, myto na Niecie brae, karczem miodowych, piwnych pomierzac, winy za to brae, pomierne pobrane wrocic nakazu­ie. Dia saletry domow kopac, roskazywac aby most na Niemnie robili zakazuie, ziem krola Jego Mei Alexandra kupionych odbierac, listy odnas w potrzebach mieiskich podawane nakazuie oddawac i ze copie tylko przywileiow naszych, a nie same przywileie przed starostami naszemi тац bye pokazywane uznawa zeby starostowie z slug swoich sprawiedliwosc miesczanom naszym grodzienskim czynili, od zbytkow ich miesczan bronili nakazuie.
    Dwanasty przywiley tegoz najasnieiszego krola Je(g)o Mei Zygmunta na pargaminie ruskim pismem dany w Wilnie roku panskiego tysiqc pi^c set czterdziestego pierwsze(g)o m(iesiq)ca styeznia trzynastego dnia indicta czternastego, ktorym poddani kop pi^cidzies^t litewskich do skarbu naszego na gromnice co rok gorzatke miastu grodzienskiemu incorporuie, tak zeby zaden s poddanych panskich, szlacheckich, xi^z^cych, duchownych y swieckich tak w miescie, iako na przedmieisciu bez woli radnych miasta naszego grodzienskiego szynkowac iei y palic nie wazyl sie pod zabronieniem gorzatki.
    Trzynasty przywiley naiasnieiszego sw^tey pami^ci krola Jego Mei Zygmun­ta Trzeciego na pargaminie ruskim i^zykiem dany w Grodnie roku panskiego tysiqc pi^c set osmdziesiqt dziewiQtego mjiesi^jca lutego czternastego dnia, ktorym przywiley krola Jego Mei Zygmunta na gorzatk? miastu darowanq stwierdza s tq milisratiQ25 iz y poboru do tego nie nie maiq za oddaniem corocznym do skarbu
    naszego kop pi^cidziesi^t litewskich kassuiqc listy wszelkie iesli by wydane byly s kancelariey naszey gdi(e) by kto wolnosc [401] kto wolnosc szynkowania iey uprosit ale iq tylko ratuszowi grodzienskiemu pozwalaiqc.
    Czternasty krola Je(go) Mei Zygmunta po rusku na papierze w Gdansku mjiesi^jca maia dnia dwunastego indicta czternastego roku tysi^c pi^c set dwudziestego szostego, ktorym zakazuie staroscie grodzienskiemu, urz^dnikom y slugom iego cisjgac te(g)o tak na zydach, iako y miesczanach naszych grodzienskich, aby mieli pokazywac daniny nasze na ziemie y pasznie y nakazuie onym pokoi w dzierzeniu przywileiow nie kaze pokazywac, krzywd czynic, kol^dy y wloczobnego, poniewolnego brae, grabiezy y bicia, grabiezy ptacic y krzywdy nagradzac, a przesqdu s tych co sie s potwarzi wywiod^ brae zakazuie y we wszytkim miastu pokoi przykazuie.
    Pi^tnasty przywiley najasnieiszey krolowey Jei Mei Bony pargaminowy tacinski z datq Wilnie we wtorek przed swi^tem swi^tey Mariey Magdaleny roku tysiqc pi^csetnego czterdzieste(g)o, ktorym jarmarki od krola Jego Mei Alexan­dra nadane Grodnowi przys^dza, dai^c wolnosc podezas jarmarkow handlowac obczym bez zadne(g)o i cla, y podatku. A kto by sie po iarmarku zostal y przedawal, ma cfo od kopy po groszu ptacic gdy przeda wedlug zwyczaiu w Lublinie nakazuie tez, aby domy w miescie maiqcy rowno ci^zary z miesczanami ponosili, a kto by nie chciai, aby do roku sprzedawat, a kto kupi, aby postuszny miastu y wszytkie ci^zary miestkie rowno ponosil. Rzemiesnicy, plebanscy y szlacheccy kturzy by miastu nie podlegali, aby sie za Niemen na mieiscie zamkowe przeniesli, w domach za sie szlacheckich rzemiesnicy mieszkai^ci prowenta i powinnosci maiq rowno z ynszemi miesczany petnic nakazuie wolnosc od cla na Niecie ku Prusom uznawa, we mlynach powinni mlec krolewskich, a iesli by gdzie indziei mlec chcieli miarke we mtyne krolewskim dawac wolne mliwo [401 адв.] w mlynach nie hospodarskich za oddaniem mostowego weglug uwagi las tez dawny wolnym czyni od przeszkody factorow naszych jeziorskich. Zydy nasze grodzienskie podwodom y ci^zarom miasta naszego Grodna poddaie za ogolnym zaptaceniem od soli uwalnia grodniany od placenia gdy iadq do miasteczek szlacheckich. Piecz^c osobliw^ woitowi y lawnikom naszym grodzienskim po­dlug Lublina pozwala.
    Szesnasty teize naiasnieiszey krolowey Jei Mei Bony dany Wilnie na pargaminie lacinski m(iesi^)ca jula dnia dwudziestego piqtego roku tysiqc pi^c set czterdziestego pierwszego, ktorym przy porz^dkach mieisckich iako zeby przy odmienianiu burmistrzow starszi przed nowemi przy woicie, radziie, lawnikach y osmiu s pospolstwa liezbe z dochodow mieiskich co rok czynili, res(z)te placili. Tudziesz aby piecz^c mieiska byia przy burmistrzu litewskim w skrzini mieiskiey na ratuszu chowana, za kluczami trzema, to iest woita, burmistrza litewskiego, burmistrza ruskiego, takim ze sposobem xi^gi spraw mieiskich, testamenta aby pokqtne nie byli, aby przy woicie y lawnikach sprawione do xi^g podawane byli.
    Rzeczy ро zmarlych aby woit z raicami opatrowal y rosporzqdzali. Juridica woitowa z radzieck^ nie ma sie mieszac, dozwala s przekupniow y s postrzigalni przymnozenia miastu, podwody zarowno kaze dawac, radnemu przysi^gac, nie inszych na urz^dy mieisckie kaze obierac, iedno rzeczy w miescie osiadlemi y mieszkai^cemi nakazuie y to azeby kto chce bye mieszczaninem y prawa miesckiego zazywac lubo rolei, folwarki mu na wsi wolno miec w miescie sie budowal grodzienskim pod zgubq prawa y dobr, domow y praerogatyw mieisckich. Zegarmistrza powinni miec. Pozwala nawet aby xi^z^tow, baronow y szlachte w miescie naszym grodzienskim domy, role y place mai^cych lubo by sami przywileiem naiasnieiszych xi^z^t [402] xi^t wielkich litewskich wyifci od prawa mieiskiego byli mieszkanci iuridice mieisckiey podlegali y posiuszni byli ci^zary y podaezki zarowno mieiskie ponoszQC. A ktore by s tych ze хЦz^t, baronow y szlachty wyi^ci nie byli, aby jurisdice y ci^zarom mieisckim zarowno z miesczany podlegali zakazui^c aby na potym zaden z xi^zqt, ba­ronow y szlach ty w miescie domow nie kupowai, a ni im zaden pok^tnie nie przedawal pod zgub^ dobr takowych zapisow kupna y przedazy takowych nie dopusczai^c y za nie wazne uznawai^c.