Гарэзлівы пацалунак
Кніга першая
Ева Вайтоўская
Выдавец: Янушкевіч
Памер: 448с.
Мінск 2020
Цяпер вы разумееце, дарагія чытачы, на якім грунце расцвіло Соніна бязмежнае каханне? Здавалася, ёй наканавана вечна палаць у агні ілюзій, які раздзьмула ў ёй рамантычная літаратура, рэкамендаваная летуценнай сяброўкай — але цынічная рэчаіснасць даволі хутка абрынула на зямлю нават Соню. Чым больш яна жыла поруч са Статкевічамі, тым
больш разумела: вобраз Максіма, які яна калісьці прымроіла на школьнай лінейцы, — адно плён яе фантазіі. Сапраўдны Максім быў звычайным хлопцам. 3 мілым тварыкам, вострым розумам, але ж і паскудным характарам, праз які з ім амаль немагчыма было зблізіцца такой дзяўчыне, як Соня, хоць чым далей, тым больш хацелася. Чорт з ім, з каханнем, — Соня прагнула аднойчы зрабіцца яму проста добрай сяброўкай. Як Маша Ротмістрава...
Вось пра што думала Соня Сінічка, седзячы на падлозе паміж кухонным востравам і маразілкай.
ххх
Раптам у Соні за спінай захрабусцеў поліэтылен. Яна спужана абярнулася. Максім разарваў блок з апельсінавым сокам, выкалупваючы адзін з пакетаў.
— Я вазьму, — сказаў ён.
Соня кіўнула.
Максім наліў дзве шклянкі соку, выклаў на талерку печыва, выцягнуў з шафкі шакаладную пасту.
— Дык ты, выходзіць, і сапраўдныя кнігі чытаеш? — раптам прамовіў ён задзірліва. — А па табе і не скажаш.
— А што, пісьменнікі толькі для цябе пішуць? Можна падумаць, табе ў Польскай амбасадзе патэнт выдалі на чытанне Сянкевіча.
Жарцікі наконт ейнай тупасці Соні парадкам надакучылі.
Максім загрузіў ежу на паднос і, выносячы яго з кухні, прамовіў цераз плячо:
— Я Сянкевіча не чытаў. Вось у чым прыкол.
Соня вылупіла яму ўслед вочы. Няўжо знайшлася рэч, у якой Максім быў не самым дасканалым чалавекам у радыусе ста кіламетраў? Беднае, няшчаснае эга! Няхутка, мусіць, адновіцца пасля такога ўдару.
— Мы былі ў царкве «Домінэ Кўо Вадыс», — загарлаў са свайго месца Вадзік. — I тата тады прыдумаў пра «Кўо Вадзік»!
Ад такой класавай несправядлівасці Соня ціха засычэла. Рымам і Апіевай дарогай яна трызніла ўжо трэці год, з часу, як прачытала «Quo Vadis». I вось нават гэтая казюрка саплівая была ў знакамітай «царкве Сянкевіча», на якую яна магла толькі аблізвацца, гартаючы ў сеціве блогі падарожнікаў. Ну што за жыццё!
Дзяўчына вырашыла, што ёй таксама пара перакусіць. Наліла сабе соку з таго ж пакета і выцягнула рэшту пячэнек. Ускараскалася за барную стойку. Адсюль добра было відаць гульцоў за журнальным столікам. Браты густа намазвалі шакалад ножыкамі на квадратныя крэкеры, складаючы іх у сэндвічы.
Надзея Барысаўна падсунула Соні «Крыжакоў» у той жа вечар, калі дзяўчына расказала ёй пра навічка на лінейцы. Соня літаральна за верасень прачытала ўсяго Сянкевіча, наяўнага ў «бібліятэцы», таму ёй наканавана было бачыць загадкавага хлопчыка з 9 «А» ўва ўсіх галоўных героях Сянкевічавых твораў — і ў слаўным рыцару Збышку, і ў шляхціцу Яну Скшэтускім, і ў статным трыбуну Марку Вініцыі. Сябе яна, адпаведна, асацыявала з іхнімі прыўкраснымі нявестамі. Так што ўсе цноты, якія Соня наіўна прыпісвала Максіму, датычылі хутчэй гэтай фікцыйнай групы таварышаў. Ну ці не дурнічка? Соня паспрабавала ўявіць Максіма ў рымскай тозе і пырснула смехам.
Хлопец панура зіркнуў у ейны бок, зразумеўшы, што смяюцца з яго, але моўчкі працягваў займацца сваім няхітрым дэсертам.
Раптам Соня зразумела, што таксама хоча шакаладнай пасты. Але слоік быў толькі адзін. Яна спаўзла з барнага зэдліка і самавіта пакрочыла да тэлевізара.
— Вам ужо не трэба? Я вазьму, — сказала яна як мага больш абыякава і, схапіўшы слоік, вярнулася на сваё месца.
Браты ажно раты параскрывалі. Гэта было дзёрзкае ўварванне на іхную тэрыторыю.
Соня ляпала пасту на пячэньку лыжачкай і тут жа запускала ў рот, гучна чвякаючы. Раптам ёй зрабілася ўсё адно, што скажуць або падумаюць пра яе манеры малы ці большы Статкевіч. Так працягвалася некалькі хвілін.
— Як так магло атрымацца, што ты не чытаў Сянкевіча? — спыталася Соня нарэшце, нагбом выпіўшы сок. — Што за збоі ў праграмаванні?
— Нецікава было. Пачынаў «Патоп» — не спадабалася. Нічога агульнага з гісторыяй! Буду я чытаць усякую рамантычную лухту, — адказаў Максім, пражаваўшы пячэньку. На свеце яшчэ многа харошых кніжак. На ўсё часу не хопіць.
— Дзіўна, а я падручнік спецыяльна потым чытала — усё там з гісторыяй нармальна, — запярэчыла Соня. — Я ўвогуле, калі нейкая кніжка спадабалася, не магу спыніцца, пакуль не прачытаю ўсё таго ж аўтара і ўсё, што звязана з яго кнігамі.
— Болей за мяне ты па-любому не чытала. Я малы чытаў вельмі шмат і нармальныя кніжкі па гісторыі таксама!
— Ну ладна, можа, я і неразумныя кніжкі чытала, але дакладна не меней за цябе. Я — чэмпіёнка па чытанні на доўгіх дыстанцыях!
Максім хмыкнуў.
— He верыш? — разахвоцілася Соня. — Давай праверым.
— Якім чынам?
— Ну, можам у тэніс згуляць.
— Ува што?!!
Соня ўзяла апельсін з вазы, якая стаяла на барнай стойцы.
— Гэта наша з бабуляй гульня. Як у гарады, толькі паводле правілаў тэніса. Калі я малая была, мы прыдумалі, каб я лепей правілы запомніла. Што ты так глядзіш? Я гуляла ў тэніс.
— Я помню.
— Карацей, трэба па чарзе называць нейкія рэчы з аднаго ланцужка. Напрыклад, кнігі аднаго аўтара. Калі нехта не можа працягнуць, ён прагульвае. Адзін ланцужок — гейм. Гуляем адзін сэт. Да шасці. Ну ці да сямі — ты ў курсе. Называем толькі тыя кнігі, якія чыталі. He падманваць!
I перш чым Максім паспеў апамятацца, яна кінула яму апельсін:
— Падавай першы!
Максім узняўся ад шахматнай дошкі і падышоў да канапы. Барная стойка цяпер раздзяляла іх з Соняй на манер сеткі на корце.
— Аўтар... Аўтар... — Максім на хвіліну задумаўся (яму так пасуе, калі ён думае, адзначыла пра сябе Соня). — Ну добра. Роберт Хайнлайн, «Зорны дэсант».
Соня злавіла апельсін і завісла.
— Гэта што, пра космас? He, давай фантастыку не трэба. Я яе трываць не магу.
Максім іранічна прыўзняў брыво:
— Згода. Ну тады і без гэтай вашай дзявочай лабудзені кшталту «Дзённікаў Брыджыт Джоўнз» ці «Д’ябал носіць Прада». Я такое ўвогуле не пераношу.
Соня кіўнула і перакінула яму апельсін.
— Чарльз Дыкенс, «Олівер Твіст», — пачаў Максім.
Ён, відаць, спадзяваўся ўсё скончыць хутка. Але не на тую натрапіў. Дыкенса Соня багоміла. Хоць ён і асацыяваўся ў яе з той страшнай ангінай у восьмым класе, калі месяц не ўставала з ложка і Надзея Барысаўна сама насіла ёй кнігі. Дыкенса жанчына выбрала, бо ягоны збор твораў быў бясконцы.
— «Домбі і сын», — тут жа згадала Соня самы любімы свой раман Дыкенса.
— Што, праўда, Сінічка?.. «Дэвід Коперфілд».
— А поўную назву слабо? «Жыццё і неверагодныя прыгоды...»
— Гуляй давай!
— «Малютка Дорыт»!
— Ты гэта вось цяпер прыдумала? Няма такой кнігі!
— He, ёсць! — крыкнуў Вадзік. Ён ужо раскрыў Вікіпедыю на хатнім камп’ютары.
— Ах так? — Максіма пачынаў браць азарт. — «Пасмяротныя нататкі Піквікскага клуба»!
— «Антыкварная лаўка!»
Максім злавіў апельсін і замаўчаў. Па твары было бачна, што ён злівае.
— «Калядны харал», — урэшце адбіў мяч ён.
— «Барнэбі Радж»! — вокамгненна зрэагавала Сінічка.
Апельсін праляцеў міма Максіма і ледзь не бомкнуўся ў тэлевізар. Максім знайшоў яго на падлозе і перакінуў Соні.
— Я больш не чытаў нічога з Дыкенса.
Соня не верыла сваім вушам. 1:0 на яе карысць. Цяпер задумалася яна. Хацелася доўгага ланцужка. Прымружыўшы вочы, яна згадвала самы працяглы шэраг на паліцах Надзеі Барысаўны.
— Джэралд Дарэл, «Мая сям’я і іншыя звяры».
Дарэл напісаў блізу трыццаці кніг. Недзе дваццаць з іх Соня чытала. Як выявілася, Максім таксама. Гэты гейм Соня прайграла проста таму, што заблыталася ў такой колькасці раманаў і не прыгадала наступнай назвы да моманту, калі Вадзік крыкнуў: «...чатыры... пяць!» Лік зраўняўся. Максім задумаўся і раптам, хітра ўсміхнуўшыся, зрабіў падачу, прамовіўшы:
— Фенімар Купер, «Следапыт»!
— «Піянеры»!
— «Апошні з магікан»!
— «Прэрыі»!
— «Зверабой»!
Шпурнуўшы «мячык», Максім радасна захіхікаў, але Соня ўжо вяртала яго назад:
— «Шпіён»!
— Які такі «Шпіён»? Усяго пяць раманаў пра Чынгачгука!
— А гэта не пра Чынгачгука. Але таксама Купер.
Максім павярнуў галаву да Вадзіка, але той толькі змрочна кіўнуў.
— He пра Чынгачгука не лічыцца! — паспрабаваў бараніцца Максім.
— Правілы падчас гульні не мяняюць! 2:1, Статкевіч!.. — крыкнула Соня з запалам. — Волкаў, «Чараўнік Смарагдавага горада»! — звонка абвясціла яна, атрымаўшы ад Максіма апельсін, бо прыйшла ейная чарга падаваць.
— «Урфін Джус», — тут жа адказаў Максім.
Пакуль апельсін ляцеў да яе, Соня зразумела, што зрабіла дурасць. Раманаў у Волкава было ўсяго шэсць, а паколькі яна падавала, гэты гейм яна прайграе.
— «Сем падземных каралёў», — бязрадасна працягнула яна.
Але Максім, да яе здзіўлення, вымавіў:
— 3:1. Я далей не чытаў. I, крыху падумаўшы, зрабіў новую падачу:
— Альфрэд Шклярскі, «Томэк на сцяжыне вайны».
Соня злавіла апельсін і разгублена паглядзела на хлопца.
— Я пра такую не чула нават.
Вадзік пераможна загігікаў.
— Ды ладна! Мая любімая кніга, — задаволена прамовіў Максім. — I не пра космас. Гейм, Сінічка!
Лік цяпер быў 3:2. Барацьба зрабілася напружанай. Далей Соня прапанавала Жуля Верна, Максім — Аляксандра Дзюма, абодва геймы наша гераіня выгуляла, другі, праўда, са скандалам, настаяўшы на тэхнічнай паразе саперніка за «Даму з камеліямі», якую напісаў іншы Дзюма — сын, а не бацька. 5:2, яшчэ адзін рывок — і яна разграміць зазнайку. Напаследак яна вырашыла пасмакаваць прыемнае:
— Джордж Марцін, «Гульня тронаў»!
Яна чытала ўсе сем кніжак, якія былі ў інтэрнэце паруску. Максім, відаць, таксама. Аднак, да ейнага здзіўлення, пасля апошняй, сёмай, пазіцыі Максім спакойна адпасаваў:
— «Таямнічы рыцар».
— Ты што, яе ж яшчэ не пераклалі...
— А ты думаеш, мне трэба чакаць перакладу? 5:3!
Гэтага Соня не ўлічыла. Ну ўсё, зараз ён зразумее яе слабасць — і пачне бамбіць усякімі амерыканскімі навінкамі... Але Максім павёўся па-джэнтльменску:
— Янка Маўр, «Палескія рабінзоны».
Тут іх шанцы былі роўныя, але Соня ўсё адно, апроч «рабінзонаў», чытала толькі «Чалавек ідзе». I калі яна ад бяды спрабавала ўпарыць суперніку «Слёзы Тубі», той грэбліва сказаў, што на апавяданні, ды яшчэ з хрэстаматыі, яны не дамаўляліся. 5:4. Трэба было тэрмінова перамагаць, іначай, калі дацягнуць да 5:5, давядзецца гуляць яшчэ два геймы.
КНІГІ ОНЛАЙН
