КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Я прыехаў у Парыж з кветкамі, якімі можна абараніцца ад любога наслання, бо яны не вянуць, a толькі па-іконнаму цямнеюць. Спадзеючыся ўбачыць фанерную астру Маціса, я прывёз давыд-гарадоцкія цікеткі, каб ахвяраваць іх безабароннай Еўропе, каб заплаціць імі за радасць жыць паміж каханнем і паэзіяй. Я прывёз Петунію. Яе не вяжуць у букеты, бо яна — сіні ластаўчын ускрык пад навальнічнай хмараю. Яе не дораць каханым, бо яе сцяблінкі ў далонях растаюць, як воск. Яна прывабная нават і ў жніўні, калі, адцвітаючы, паслухмяна аддае гаспадыні пяшчотнае насенне. Я прывёз Коўрыкі. Яны самі сябе ткуць на кроснах сонца і чалавечага клопату. Іхнія чырвона-жоўтыя бутоны — дарагія чаркі, з якіх не знікае смак забытага юнацтва. Яны, як навагодняя ёлка, якую з зімы прынеслі ў лета і растрэслі ў гародчыку, Я прывёз Астры. Сіне-бялёсы агонь, здабыты, можа, Цуберам, можа, Тукіным, а магчыма — Сысай. Кожны з гэтых мастакоў заснаваў сваё наіўнае рамяство на выразнасці, назіральнасці, пачуцці і на абмежаванай плошчы па-мацісаўску выявіў святочнасць, неабсяжнасць і супакаенне. Я прывёз Настуркі. У дзяцінстве з іхняга лісця рабілі гадзіннікі — сцябліна, далікатна надламаная, пяшчотна абвівала запясце і, склаўшыся ў мяккі вузельчык, хавалася пад круглым лістом-«цыферблатам». Гэта былі адзіныя гадзіннікі ў свеце, якія мелі дакладны пах! 3 надламанае сцябліны цадзіўся сок — не салодкі і не горкі, як пацалунак удвая старэйшае жанчыны... Пунсова-зялёная града настурак — шматлюдны бульвар пад дажджом; дагледжаная магіла генія; палітра юнага мастака, з якой вылётвае белы матылёк удачы. Я прывёз Сальвію. Паненка без жаніха, будучая манашка — яе чырвонае святло і ўзімку можна ўбачыць на чатырохгранных шатровых дахах Юраўскай царквы; і яно такое чырвонае, што неўпрыкметку робіцца чорным... Вясною ў халады кожны флянец сальвіі гаспадыня нанач накрывае паўлітровым слоікам. Я прывёз Карону. У яе шмат імёнаў — касмея, кучаравая барыня, залатая карона і проста Карона... У яе восем пялёсткаў. I хоць рамонак ёй даводзіцца нейкім сваяком, дзяўчаты на Кароне баяцца варажыць, бо кожнае «любіць» закончваецца абавязковым «не любіць», a варажбу з «не любіць» пачынаць страшна... Еўропа, які твой кароль ехаў праз Давыд-Гарадок і што прымусіла яго, як вясёлага хлапчука, кінуць сваю карону ў бліжэйшы сад?! Я прывёз Львіны позеў. Чырвоныя, ружовыя, жоўтыя, белыя роцікі. Чырвоныя, ружовыя, жоўтыя, белыя сабачкі, Роцікамі — яго называе гаспадыня, сабачкамі — дзеці. А на цікетцы надпіс: «Львнный зев». Няўжо папракаць мне сваіх мастакоў за небеларускасць?! I Пірасмані ж на тых шыльдах, якія рабіў на заказ, выводзіў надпісы па-руску. Я прывёз Кларкію. Пчала цалуе мініяцюрны крыж — пялёсткі ружовай Кларкіі... Пчаліны пацалунак, убачаны ў дзяцінстве, і ў старасці будзе пахнуць грэчкаю і забытымі вуллямі. Я прывёз Рамонак. Ён удосталь напіўся малака і нагледзеўся сноў пра белы снег і чыстыя воблакі. Яго колер ад каменя, якім паэты адзначаюць свае лепшыя дні. Я прывёз Аксаміткі. Колер Аксамітак — сепія, прасвечаная сонцам — перамагае свой контур і вырываецца з яго. Як на Васілёвых малюнках, як на карцінах Дзюфі — колер не слухаецца контуру... Іншы раз нашыя мастакі патрыятычна памыляюцца і замест бархатцы пішуць на цікетках праз рускае «н» далікатнае — а ксамнт к н. Я прывёз Вяргіню. Яна вырастае вышэй за гаспадыню. Яна — летняя калядная зорка з іконай Божага нараджэння ў залацістым асяродку. Я не чую, пра што пяе гаспадыня, гледзячы на яе, але ж пэўна: «Рожэство твое, Хрысце божэ наш». Я прывёз Белыя Васількі. Іхнія пушыстыя грабеньчыкі мякчэйшыя за пух у падушках, на якіх адпачывалі ў Давыд-Гарадку італьянцы, едучы ўпрыгожваць Пецярбург. Я прывёз Браткі. Кветкі вечнага шкадавання. Яны шкадуюць каханне, пасля якога не ўтвараецца сям’я. Я прывёз Валошку. Адзіная краска, на якую глядзіць анёл перад тым, як ляцець па нябожчыка. Адзіная краска, якую трэба дарыць жанчыне, што адчула сябе цяжарнаю... Іншыя кветкі можна класці ў кнігі, сшыткі, блакноты. I толькі валошку — у беларускі пашпарт. Я прывёз Цынію. На яе тэатральнае жабо чорны царкоўны матыль стрэсвае вітражны пыл. Я прывёз Кітайскую Ружу, Сціскаю сцябліну, на якой няма калючак, і, успомніўшы ўсходні матыў, ператвараюся ў закаханы шэпт: Ах, як спявае Сінявокая птушка У муках кахання. Я прывёз Календулу. Усё яе багацце — аптэчныя жоўтыя вусны і бальнічны крухмальны спакой. Увесь яе клопат — мяккай палатнінай шкадавання легчы ў жаночыя рукі, якія перавязваюць параненага паэта. Я прывёз Флёксу. У душы кветкі бяда пакідае такі ж след, як і ў душы чалавека... Гаспадыня расказала пра царкву, што згарэла за польскім часам: «Як згорэць ёй, пэрэд самум пожаром посеяла я на цвінтары флёксу. Бацюшко попросіў... Так і ні ўзышла моя флёкса... Полымем стала...» Я прывёз Мелісу. Белыя кветкі і светла-зялёныя сцябліны жывыя цвярозым жаданнем паэта ліць з кубка віно ў акіян. Я прывёз Кампанулу. Раса фларэнтыйскай уніі не высыхае на праваслаўным званочку і каталіцкай Кампануле, як не высыхае і маё жаданне — пацалаваць у царкве каталічку. ...і памятаючы заклік евангеліста Лукі паглядзець на лілеі; і памятаючы просьбу катаржнага Дантэ набіраць лілей поўныя рукі; і ў прадчуванні, што ўбачу на балюстрадах парыжскіх балконаў уцалелыя тронныя лілеі пакаранага Людовіка, — я прывёз Лілею, любімую кветку Апалінэра. Цікетка лілеі сама падымаецца на вышыню, на якой назаўсёды знерухомеў луўрскі голуб. 29 красавіка 1992—26 студзеня 1993 GUILLAUME APOLLINAIRE Чым кроў паможа? Мусіць, што нічым, Адно што здзейсніць даўнія намеры Мець грамадзянства, каб сысці затым 3 фрапцузскім пашпартам да Люцыфера. Апошняя страфа Пакуль зацішак. Гугеноцкі Нім. Мундзір вайсковы на Апалінэры. Ён — дрэнны коннік. Бедны конь пад ім Згінаецца, нібыта ліст фанеры. Сірочы поўдзень. Часта сніцца Рым. Адольваюць то страхі, то хімеры. Пад капытом апынешся цяжкім — Калекаў не бяруць у афіцэры. Што тыя страхі, зрэшты? Толькі дым. Пяшчоты хочацца мацней, чым веры, I цеплыні жаночай назусім, I чым найбольш і без ніякай меры. Вайна на поўначы. Яшчэ жывым Усмешка ахвяруецца Венеры, Усім жывым — старым і маладым — На кожнай вуліцы і ў кожным скверы. А мёртвых абыходзяць па адным Шакалы, тыгры — знішчаны вальеры!.. To блісне ў пашчы крыжам залатым, To галуном, што віўся па каўнеры. Як насланнё, вайны нязмыўны грым На твар! А твар у жудасным ашчэры... I ўсё ж паэт не воін — пілігрым, Святло вандроўнае ў нябеснай сферы. Патрыятычны захапіў уздым, Парады, барабанныя шпалеры, Аднак душа — не ў гуле баявым, А ў шэпце космасу блакітна-шэрым. Казарма душыць. Роўнае крывым Тут робіцца ва ўсе стагоддзі, эры. Казарма — домам родным, дарагім He можа стаць і ў сонечнай рыв’еры. Дом — дзе жанчына!.. Зброю — на кілім, Мундзір — на цвік, вайсковы дух за дзверы!.. Скарыцца!.. Стацца хлопчыкам малым!.. Стаіцца ў захапленні і ў даверы! Пасля, — застаўшыся амаль ні з чым, — Выхоўваць верш на ранішняй паперы, Так пасынка выхоўвае айчым To ласкаю, то зычэннем халеры. Пайшла... I застаецца дом пустым... А каб вярнуць,— хоць ветрам у парцьеры,— Hi сіла не паможа, ні інтым, Hi золатам паўнюткія галеры... На фронт паэт прыедзе халастым. Вайне такія любы кавалеры. Ад раны не ўратуе херувім I нават блізкія сябры-жаўнеры. Чым кроў паможа? Мусіць, што нічым, Адно што здзейсніць даўнія намеры Мець грамадзянства, каб сысці затым 3 французскім пашпартам да Люцыфера. / верасня 1989 — 7 кастрычніка 1990 БІЯГРАФІЧНАЯ ДАВЕДКА Леанід Дранько-Майсюк нарадзіўся 10 кастрычніка 1957 года ў Давыд-Гарадку. У 1982 годзе скончыў Літаратурны інстытут (Масква). Выдаў зборнікі вершаў «Вандроўнік», «Над пляцам», кнігу сатырычных апавяданняў «Пра тое, як я...», a такса.ма зборнікі вершаў і эсэ «Тут», «Акропаль», «Стомленасць Парыжам». У 1991 годзе ў выдавецтве «Советскнй пнсатель» выпусціў паэтычную кнігу «Проза радостн». 3 М Е С Т ВАНДРОЎНІК (1983) «Гэта цень мой вярнуўся дамоў...» 6 «Хата мая, дзе павоі цвітуць...» 7 «Змярканне, спакой і трывога...» 8 «Не анёл у трубу уструбіў...» 9 Сусед 10 Сухая галінка II «Тут, у палескай глыбі...» 12 «Цягне мяне сюды...» 73 «Коннік спыніўся...» 14 «Падсохнуць дарогі...» 15 Коршак 16 «Ты магутнікам стань на зямлі!..» 17 Дом 18 Настаўнік 20 Гарышча 21 Адсутнасць 22 Старац 23 «У вершалінах дрэў густых...» 24 «Ручай на ўзлеску замшэлым...» 25 «Бачыў, як дуб на світанні...» 26 «Прагрукаў нечаканы воз...» 27 «Бясконцы і вольны прасйлак...» 28 Ігруша 29 «Ці зловіць кацяня клубок?..» 30 «Болей за ўсё хацелася спаць...» 31 «Пыл паўз хату жануць пастухі...» 32 «Маці спявала...» 33 «У слоік чысты...» 34 «Я чуў салоўку зблізку...» 35 «Халоднай вады нап’юся...» 36 «Забудуся на пагулянку...» 37 «Увесну грады капаць...» 38 «Малюнак хвалі падымі...» 39 «Ты мне што-небудзь раскажы...» 40 Бераг 41 Васілю 42 «Навальніца, чуеце, за гаем...» 43 Гарадчанка 44 «Пазычу талеркі ў суседкі...» 48 «Там, за акном, у сподзе двор...» 49 «Б’е гадзіннік сярод ночы...» 50 «Вось нарэшце і ранак узнік...» 51 «Вандруе святло па сцяне...» 52 «Выцягну з калодзежа ваду...» 53 «Хто раскажа пра гаспадара...» 54 Пляшка 55 З’яўленне 56 Сцэны 57 Беларускім паэтам 59 Паэзія 60 НАД ПЛЯЦАМ (1986 ) Вечар 62 Перад спрэчкай 63 Л. 64 Чорная рыбіна 65 Фуга 66 Комін 67 Вужака 68 Сталяр 69 Пачатак 70 У майстэрні разьбяра 71 Балея 72 «...ці проста бачу каміны...» 73 На ровары 74 Сад у красавіку 75 Красавік 76 Сціпласць 77 Рэўнасць 78 Заляцанне 79 Палівачка 80 Над пляцам 81 Будоўля 83 Ясікі 84 Ступка 85 У сцепцы 86 Касмея 87 Шольсія 88 Проза радасці 90 3 паэмы «Разводдзе» 92 Пісьмо 93 За ракою 94 Матчын радок 95 Гліна 96 Галубок 97 Краявід 101 «Рыбіна плавае ў ліхтары...» 102 Назіранні 103 Магчымасць збавення 104 Няма назвы 105 Прадбачанне 106 Адкрыцце 108 Чаму... 109 Прызнанне 110 Сад 111 Каля чыгункі 112 Шчаслівы міг 113 У Менску 114 Кола 115 Разводдзе на Гарыні ў 1933 годзе 119 Віцебск. 1922 120 Пляц Волі (Уснамін былога рабфакаўца) 123 ТУТ (1990) «Што ні было — усе ж радзіма...» 128