КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
— I нічога я не захопліваю. Падумаеш, тры яліны твае ў маё возера глядзяцца. Дык самі ж ваду маю і п’юць, — адказаў-прабурчэў вадзянік. Калі быў не ў гуморы, мог адно сварыцца ды папракаць. — Кажы, лесавы, п’еш маю ваду? Га? — 3 цябе вып’еш! — зазлаваў адразу лясун. Хоць ён вадзяніка і меў за сябра, але ж быў пэўны, што розуму ў таго меней, чым у зайчаняці. — Сам шышкі ад тых ялін крадзеш! — Дык ты ж у мяне тымі шышкамі кідаешся! — Я не кідаюся, я баранюся. Бо ты ж злосны захопнік! — Я? Я захопнік? — задыхнуўшыся ад абурэння, не адразу знайшоўся вадзянік. — Ты! Ты захопнік! — А ты? — А я хто? — А ты лясун! — А я лясун! — А я хто? — А ты разумны, як прытопленае бервяно! — Вось бачыш, сам кажаш, што я разумнік! — пераможна надзьмуўся вадзянік, запырскаў вадою з вусоў, горда прыўзняўшыся над азёрнай роўняддзю. Сядзеў так, ажно пакуль не пабачыў, як лесавік ціха заходзіцца ад смеху. — Дык ты, братачка, з мяне злосна здзекуешся? — “ласкавенвка” прашаптаў пакрыўджаны вадзянік, зачэрпнуў жвіру шырокай жменяй ды з усёй радасці шпурнуў у лесавіка-“братачку”. Жвір ды глей мякка абляпілі замшэлага лесавічка. Той страсянуўся ад нечаканасці ды перастаў смяяцца. Мыцца ж цяпер не адмыцца... — Ах ты ж, вадзяніла шкоднае!!! — загукаў лясун, прычарадзеіў сабе ладную дубоўню ды з усёй шчырасці плёхнуў па вадзе там, дзе толькі-толькі быў вадзянік. — А я ўжо тут! А я ўжо тут! He папаў, не папаў! Сам ты разумнік, як паваленае гнілое бервяно! — булькаў, падскокваючы, вадзянік. Скасавурылася ўсё лясное валадарства. Пахмурна, як варожа, паглядаюць на возера цёмныя яліны. Пагрозліва-прытоена зашумелі, загулі магутныя дрэвы-волаты. Ды і возера ў адказ не маўчыць. Усхадзілася хвалямі, задрыжэла ад гневу. Вось-вось выплеснецца са сваіх берагоў! Плешча лесавік па вадзе, кіпіць, злуецца. Ужо і вадзянік не бароніцца аднымі кпінамі. Зачэрпвае ў прыгаршчы тройчы болей, чым на вока здаецца, ды кідае-ліе проста ў твар лесавіку. — Папаўся ты, вадзяніла! — He, лесавічок, гэта ты цяпер не ўцячэш! — Будзеш ведаць, як да мяне сунуцца! — Сам атрымаеш! Ой, накінецца вось-вось лес на возера! He, не саступіць возера лесу! Будзе немалая бойка. Будзе бяда і лесу, і вадзе... Ды толькі, знянацку ступіўшы нагою на водмель, паслізнуўся лесавічок, выпусціў з нечаканасці дубоўню, якая плюхнулатакі проста на вадзяніка... Булькнуў азёрны валадар, спалохаўся, супыніўся. He чакаў ад свайго сябра-суседа такога спрыту. Ды і лесавік, мокры да апошняй махавінкі, крыху аціх. Як застаўся без дубоўні, так і страціў усялякую ахвоту біцца. Ды і вымыцца азёрнай вадой паспеў. А вадзянік, аказваецца, упарты... — Слухай, суседзік, ну чаго мы? — асцярожна глянуў на лесавіка вадзянік. — Ці ж нам прастору мала? — I праўда, суседзік! Што ж мы? Ад палевіка вунь колькі хочаш, столькі і захоплівай, — адразу знайшоўся лесавік. — Але ж! — пагадзіўся ўражаны лесавіковай кемлівасцю вадзянік. Сябры-суседзі згодна памаўчалі. — Дык, можа, і захопім? — не пакінуў важнай гутаркі лесавік. — Я наперад пайду, а ты мяне вадою падтрымаеш. Лес жа добра ідзе, калі ёсць вада. — А чаму гэта ты першым? — не пагадзіўся вадзянік. — Няхай вада ідзе наперад, а лес — за ёю. I вада добра ідзе, калі з лесам разам... Сябры-суседзі нязгодна памаўчалі. Паглядзелі адзін на аднаго. Зноў памаўчалі. Зноў паглядзелі. — Слухай, сябрына, — прамовіў гэтым разам вадзянік. — Такая хвацкая ў цябе дубоўня! Гахнуў, як булавой, аж іскры з вачэй! Падары мне яе! — Бяры, сябрына, — пагадзіўся лесавік, усцешаны тым, што яго дубоўню ды булавой назвалі. — Толькі глядзі, каб пра такі падарунак мне шкадаваць не прыйшлося... — He, не, не! — аж затросся ўвесь вадзянік. — Хочаш, я табе за гэта адмыцца дапамагу? I, не чакаючы згоды сябра-суседа, выліў на яго плюху вады. — Досыць ужо! Досыць! — залямантаваў на ўвесь свет лесавічок. — I так усяго вымачыў. Тры дні цяпер сохнуць буду. — Прабач, прабач, братачка, — адразу ж перапрасіў вадзянік. — Я ж хацеў як лепей. Ты мне вось іпто скажы... — Што табе сказаць? — падазрона зірнуў лесавік. — Ды не імшыся ты! Чаго да мяне прыходзіў? — лагодна мовіў вадзянік. — А... Чаго? — прыціх лесавічок. — To паслухай... I распавёў даўняму сябру, што хоча ён, лясун-лесавік, стаць і чулым, і добрым... Да людзей, канешне ж. Каб пасябраваць з імі. I з вадзяніком-суседам на такую справу навечна замірыцца... Надакучыла, маўляў, сварыцца дыбіцца. Алепшымстаць даўно ўжо хацелася! — Якая ж гэта дзіўная дума-знаходка, — прашаптаў усхваляваны вадзянік. — Сапраўды ты за мяне разумнейшы! Як жа я сам да такога не дакумекаў?! Даўно ўжо была такая завядзёнка: тое, пра што марыў лесавік, жадаў займець і вадзянік. Тое ж, што было ў вадзяніка, не давала спакою і лесавіку. I пільна сябрукі адзін за адным цікавалі-сачылі... — Ды што дзіўная-цудоўная... — цяжка ўздыхнуў лесавік. — Што цудоўная, я і без цябе ведаю. Але ж як гэта ды здзейсніць? Паглядзелі сябры-суседзі адзін на аднаго. Падумалі. Яшчэ раз паглядзелі. Яшчэ раз падумалі... I раптам вадзянік ледзьве не выскачыў з возера. — Чаго ты, вадзяніла, скачаш? — недаверліва хмыкнуў лясун. — Ці ўспомніў, што яшчэ аднаго залацістага карасіка можаш здабыць?.. Лесавік добра ведаў, як моцна падабалася ўсё бліскучае ды іскрыстае яго сябру. — Ой, братачка! Хочаш — здзекуйся, хочаш — не, — аж задыхнуўся ад хвалявання азёрны валадар, — толькі ведаю пэўна, як нашую думу-мару ды спраўдзіць! — Маю, маю думу! — паспрабаваў не саступіць лесавік. — He, нашую, нашую! Іначай не скажу! — Ды кажы ж ты! — А не скажу! — Добра, добра, нашую! Толькі кажы ж хутчэй! Надзьмуўся ад пыхі вадзянік ды мовіў: — Трэба запытаць у палевіка. — Ах ты ж, вадзяніла! А я думаў, ён што разумнае скажа! Прытопленае бервяно! — усхадзіўся лесавік ды ў хуткім часе супакоіўся, разважыў. — А што ж! Палявік гэты ледзьве не па ўсім свеце лётае. Многа бачыць, шмат чуе. Ведама, малады, хуценькі. Вадзянік ды лесавік згодна заківалі галовамі, заўсміхаліся. Палевіка яны абодва не любілі. — Можа, і дарадзіць чаго... А калі што якое, дык мы ж яго заўсёды падманём! Разважылі так вадзянік з лесавіком. Пайшлі да палевіка ў госці... Палявік А палявік ні пра што не думаў, ні пра што не марыў, сядзеў сабе ў цені калючай ігрушыны, што адзінока глядзела на няблізкі лес, на далёкае возера. Такой цяжкай удавалася палевіку паўдзённая спякота. У яго ж няма ані шумлівай прахалоды лясоў, ані ласкавай сцюдзёнай вады. А лета ж выдалася гарачае. Апоўдні робіцца так млосна, што бачна, як дрыжыць паветра над узгоркамі. Цяжка яму, беднаму, цяжка... A пад вечар так стомішся сядзець ды ляжаць пад цяністай ігрушынай, што аж бакі забаляць. Ну і што гэта за валадарства такое, смех ды і толькі. А тут яшчэ тая самая ігрушьша шыпіць раздражнёна, злосна: — Дождж пакліч, каб палеткі твае паліў. Выгарыць усё! He стрымаецца тут палявік: — Каб ты кеміла так, як добра колішся сваім веццем! He можа палявік клікаць дажджоў. Лепш цень старанна трымай, a то мне сонца ўжо вочы засціць... — Ах ты ж ляноціна! Ценю табе мала, сонца табе вочы засціць! Плыве сонца — бяжыць цень! Ніяк яго не ўтрымаеш. Як горача, дык сам перапаўзай! — і смачна кідала ў палевіка кіслай дзічкай. — Ох-вох! — уздыхаў палявік. — Каб ты ссохла! Але памалу пераходзіў у цень. Сонца сапраўды засціла вочы. — Я з табой і так дашчэнту высахла, — не маўчала ў адказ ігрушына. — I здарылася ж мне не ў лесе вырасці. Вось жа непашчасціла. А мо ля хат, ля калодзежаў у садзе... Вось любата была б! — Ды каму ты патрэбная, дзічка?! — салодка пазяхаючы, азываўся палявік. — А ты каму патрэбны? — аж скаланалася ігрушына ад камля да верхавіны. — Нічога не робіш, не ўмееш, адно спіш, каб ты не прачнуўся! — Я цябе не слухаю! He слухаю! He чую! — А вось я табе! — шпульнула ў палевіка цэлую жменю маленькіх дзічак. Палявік ратаваўся ўцёкамі. Падхапіўшыся, бег дарогай і бездаражжу, ажно пыл з-пад ног курэў... Але нядоўга. Спякота і не думала адступаць, наадварот, даймала ўсё мацней. Валадар палёў спыняўся, сядаў дзе-небудзь пры дарозе і разважаў пакрыху-паціху: — Ну і што, як няма дажджоў? Канешне ж, яно лепей, калі паліць. I жыта добра расце, і трава. Ат, што паробіш! Пайду заміруся. Няма ж анідзе болей ценю. Так горача, хоць плач! Мяркуе так палявік, аж бачыць, як з узмежжаў сваіх валадарстваў яму вадзянік ды лесавік рукамі замахалі. Маўляў, падыдзі да нас. — I чаго ім спатрэбілася? — незадаволена чмыхнуў палявік. Так ужо павялося, што ні лесавіка, ні вадзяніка ён не надта каб прывячаў. Часцей сварыўся з абодвума ледзьве не да бойкі. To лясун які кавалак поля адбярэ ды лес там вырасціць... Хоць і прыгожа зробіць, слаўна, ды і палёў у валадарстве столькі, што і не злічыць, але ўсё роўна шкада. To вадзянік гэты вясной поймы залье, трава вырасце там густая, высокая. Прыйдуць людзі на сенакос, песні пяюць, аж заслухаешся. Пра зямлю, пра крыніцу. А яму, палевіку, крыўдна. Гэта ж не яго, a вадзяніка славяць. Крыўдна. I ўсё тут. — Ну, чаго хацелі, суседзікі? — палявік зычліва ўсміхнуўся. — 3 чым прыйшлі? — А прыйшлі мы з добрай думай, — сказаў першым вадзянік. — Ага, з добрай, — захітаў галавой лесавік. — Ніводнай лапіны поля вам не аддам, — рашуча махнуў рукой палявік. — I думаць тут няма чаго! — Ды ты паслухай... — I слухаць не буду! — зверху ўніз паглядзеў на лесавіка і вадзяніка. I павесялеў: што і казаць, тыя нібы прысадзісты пянёк ды мокрая лужына. — Ну, што за дума такая? Га? — А задумалі мы, суседзік, думу вялікую... — Ага, вялікую. “Вялікія думы з лесу ды вады, — падазрона азірнуўся па баках палявік. — Тут трэба быць асцярожным”. — Задумалі мы, братачка, зрабіцца ласкавымі ды спагадлівымі. — Чуйнымі і добрымі. — А да каго? — асцярожна пацікавіўся палявік. — Да ўсіх... — шчыра-шчыра мовіў вадзянік. — Да ўсіх, — сумленна-сумленна прызнаўся лесавік. “Тут нешта не тое, — упэўніўся палявік. — Ох, не проста ўсё гэта!..” — Зрабіцца ўважлівымі, мілымі, чулымі, — гнуўсваёвадзянік. — Па-чалавечы даравальнымі, — азваўся лесавік. — Праніклівымі, — летуценна ўздыхнуў вадзянік. — Хітрымі, — утрапёна прашаптаў лесавік. — Чаго? — узбурыўся палявік. — Вы і так праніклівыя і хітрыя. Што адзін, што другі...