Кантакты
Сіла прыцягнення Бацькаўшчыны
Лявон Юрэвіч, Наталля Гардзіенка
Выдавец: Кнігазбор
Памер: 280с.
Мінск 2016
Буду вельмі ўдзячны, калі згодзіцеся напісаць нам аб тым, што Вы думаеце аб Радзіме, аб сваіх пачуццях, аб адносшах да свайго народа і да т. п. Загадзя дзякую і чакаю адказу.
3 павагай,
Рэдактар газеты «Голас Радзі.мы» В. Мацкнвіч2П.
12 красавіка 1972 г. Паважаны П. Янкоўскі!
Я атрымаў Ваша пісьмо, але, на жаль, з адказам крыху затрымаўся. Толькі збіраешся сесці, каб напістіь некалькірадкоў дык абавязкова знойдзецца якая-небудзь неадкладная справа.
Мне прыемна было даведацца, што Вы атрымалі нашы кніжкі і ттояны прыййчліся Вам да густу Магчыма, у бліжэйшы часмы зможам даслаць Вам і чацвёрты том БелСЭ2^. Наогул,
242 Вацлаў Мацкевіч —журналіст, рэдактар газеты «Голас Радзімы» і аўтар шэрагу кніг, прысвечаных эмігрантам, што выйшлі ў серыі «Бібліятэчка газеты ‘Толас Радзімы”».
Астатнія лісты падпісаныя Ул. Мялешкам. I на капэрце гэтага недатаванага ліста таксама стаіць ітрозвішча Мялешкі.
241 БелСЭ — Беларуская савецкая энцыклапедыя ў 12 тамах Выходзіла ў 1969-1975 гг.
рэдакцыя не займаегріа распаўсюджваннем літаратуры, але часам мы выконваем тую ці іншую просьбу нашых знаёмых.
Дарэчы, мне як супрацоўніку рэдакцыі іяк журналісту цікава было б пазнаёміцца з Bawi. Хацелася б, каб Вы крыху болый расказалі пра сябе, пра тое, як уладкаваліся ў далёкай краіне. Спадзяюся, што такое знаёмства будзе спрыяць развіццю нашай перапіскі, нашых далейшых адносін з Вамі.
Вельмі прыемна, што Вы, дарагі земчяк, жывучы на чужыне, не забылі сваюроднуюмову і дзетак сваіх таксама вучыце, каб разумелі яе. Спадзяюся, што і вашы бліжэйшыя сябры таксама памятаюць і любяць Беларусь.
Цікава, з кім з землякоў-беларусаў Вы сустракаецеся? Магчыма, хто з іх таксама хоча атрымліваць «Голас Радзімы»? Напішыце нам аб гэтым.
Дарэчы, хачу ад свайго імя і ад імя сваіх калег падзякаваць Вам за слушныя парады / за добрыя выказванш адносна нашай газеты.
Чакаю Вашага хуткага адказу.
3 павагай
Ул. Мялешка.
18.УІ.73г.
Паважаны П. Янкоўскі!
Сусветны друк, радыё і тэлебачаннеў гэтыя дніўдзячяюць вялізарную ўвагу візіту Генеральнага сакратара ЦК КПСС Л. I. Брэжнева ў Злучаныя ШтатьіЗД Бо сустрэча лідэраў дзвюх вялікіх дзяржаў адпсівядае жыццёва важным інтарэсам ня толькі савецкага і амерыканскага народаў, але і служыць далейшаму аслабленню напружанасці, у.мацаванню міру ва ўсім свеце.
Вядама ж, нашых землякоў таксама хвалюе сустрэча на выюэйшым узроўні ў Вашынгтоне. Чаго чакаеце Вы ад гэтай сустрэчы ? Як аднесліся простыя амерыкатіы да гэтага візіту?
244 Візіт Леаніда Брэжнева ў ЗША для спаткання з амерыканскім прэзідэнтам Рычардам Ніксанам адбыўся ў чэрвеш 1973 г
Ці апраўдсшся Вашы надзеі на сустрэчу двух лідэраў? Якая Ваша ацэнка дыялога на вышэйшым узроўні?
Хачу загадзя падзякаваць Вам за хуткі адказ.
3 павагай
У. Мячешка.
12.V.76Z.
Паважаны П. Янкоўскі!
Хачу, хаця і са спазненнем, падзякаваць Bait за станоўчы водгук пра БелСЭ і іншых выданнях, йіто з ’явіліся летась у Беларусі. Прыемна было таксама пачуць добрае слова і пра «ГоласРадзімы», які, я спадзяюся, Вы атрыліліваецерэгулярна і ў гэтым годзе.
Дарэчы, сёлета краіна, у якой Вы жывеце, адзначае сваё двухсотгоддзе. Гэта вялікі юбілей, і амерыканцы, вядома, будуць яго шырока святкаваць. Што ж, адзначаць юбілеі не толькі прыемна, але і карысна: можна аглянуцца назад, ацаніць зробленае, уявіць будучае, зыходзячы з сучаснага..
Якое жяно — сучаснае ЗлучаныхШтатаў? He скідваючы з рахунку несумненныя поспехі краіны, сёння любы аб ’ектыўны назіральнік еымушаны адзначыць, што гэта грамадства хворае. 1 многія сімптомы хваробы — інфляцыя, звязаныя з ёй беспрацоўе, павышэнне цэн, рост злачыннасці бачны кожйаму. Іншая справа, якія вывады робяцгіа з назіранняў.
Амерыканцы, урэшце як і іншыя людзі, любяць параўнанні. Але сёння параўнанні не ў карысць іх радзіме. Возьмем для прыкладу дасягненні ў розных галінах жыцця буржуазнага грайадства ў ЗША, якое існуе ўжо 200 гадоў і дасягненні саі{ыялістычнай дзяржавы, якойятчэ няма і шасцідзесяці. Вось толькі некалькі параўнанняў. Прыблізнаў той ж:а перыяд, качі праг]оўныя Расіі, скінуўшы цара, пачачі будаваць новае жыццё, Злучаныя Штаты сталі вядучай сілай сусветнага імперыялізму 1 менавіта тады амерыканскі капітал узначачіў рэакцыйныя сілы свету каб скінуць законную Савеі)кую ўладу працоўных. У СССР выконваліся паспяхова першыя пяцігодкі, а у Злучаных Штатах гаспадарыла «вялікая дэпрэсія». I сёння савецкія
людзі, паспяхова выконваючы сацыяльна-эканамічныя задачы дзесятайпяцігодкі, жывуцьусёлепш. УАмерыцы— 14мільёнаў чалавек жывуць нарозныя віды дапамогі. У сацыялістычным грамадстве ўсе людзі роўныя ў сваіх правах, у нас няма «ніжэйшых класаў», аў «свабоднай» Амерыцы і сёння да чалавека адносяцца з пагардай з-за таго, што ён негр.
Такія параўнанні можна прадоўжыць. Але мне хацелася б пачуць і Вашу думку, дарагі земляк.
Чакаю Вайіага адказу.
3 павагай
У. Мялешка.
Р S. У бліжэйшы час вышлем сёе-тое з кчіжак.
ДАЛІКАТНАСЦЬ АЙЦА НАДСОНА
15 сакавіка 1973.
Паважаны Спадар Запруднік,
Пасылаю Вам два прыклады фальсыфікацыі фактаўу першым томе «Гісторыі БССРЯЯ Ня ведаю, ці Вы ўжо маеце гэтую кнігу. Яна падзелена на разьдзелы, якія звычайна складаюцца зь некалькі частак. Звычайна кожная частка натсана іншым аўтарам.
Якможаце бачыць, паміж арыгінальным тэкстам «Баркулабаўскага летапісу» і тым, што кажа Абэцэдарскі246, існуе паважная разьбежнасьць. Я ўжо не кажу нічога пра ягоную сумніўную інтэрпрэтацыю «людзей учцівых ».
Справа трактоўкі Падокйіыным2*1 Скарынінскага тэксту яшчэ больш непрые.мная. Ён падае Евангельскую цытату, ужытую Скарынам, за словы самога Скарыны, і надае i.vt значэньне зусім адваротнае, чы.му арыгшачьны.м, Евангельскім і Скарынінскім, тэксьце.
245 Гісторыя Беларускай ССР: у 5 т. / Гал. рэд. калепя: I. Ігнаценка (старш ). Мінск: Навука і тэхніка, 1972-1975.
246 Лаўрэнці Абэцэдарскі (1916-1975), псторык, доктар пстарычных навук, прафесар. У пасляваенны перыяд быу стваральнікам і лідарам навуковай школы вывучэння дасавецкага перыяду гісторыі Беларусі. Сярод шшага, аўтар прац: «Белорусы в Москве e XVII в.: Нз ucmopuu русско-белорусскйх связей» (1957), «Бепоруссйя й Россйя: Очеркйрусскобелорусскйх связей второй паловйны XVI — XVII вв.» (1978).
247 Сямён Падокшын (1931-2004), філосаф, гюторык, культуролаг, доктар філасофскіх навук. Сярод іншага, аўтар прац: «Рэфармацыя і грамадская думка Беларусі і Літвы (2-я палова XVI — пачатак XVII ст.» (1970), «Скарына і Будны: Нарыс філасофскіх поглядаў» (1974), «Францыск Скарына» (1981), «Філасофская думка эпохі Адраджэння ў Беларусі: Ад Францыска Скарыны да Сімяона Полацкага» (1990).
«Гісторыя Беларускай ССР» выдаецца Акадэміяй навук і мае быць аўтарытэтнай працай у галіне гісторыі Беларусі. Цікава, сколькі нясьведамых чытачоў, якіяўдобрай веры будуць карыстацца ёю, яна ўвядзе ў блуд? Дзеля гэтага ці ня варта падаць гэтыя факты сьведамага фальшаваньня гісторыі Беларусі да шырэйшага ведама, ня толькі на беларускай, але і на ангельскай мовах?
3 пашачай да Вас,
a. А.
10 лютага 1973.
Паважаны Спадар Запруднік,
Дзякую заліст ізаВашы новыя адрасы. Адносна супрацоўніцтва, аб якім гаворыце ў папярэдні.м лісьце, дык буду старацца памагаць у будучыні, чым магу.
Вы, напэўна, чыталі артыкул Броўкі™ праЯкуба Коласаўлеташнім№ 10 часопіса «Soviet Literature»ж. Я думаю, што гэта вельмі дрэнны артыкул. Броўка прадставіў Коласа, як нейкага жабрака, які не хадзіўу йіякую школу і толькі тое й рабіў што вучыўсяўрасейскіх пісьменьнікаў. Між іншым, адносна гэтага апошняга пункту варта прыпомніць, што Колас сам сказаў (гл. артыкул ПшырковсД" «Незабыўныя сустрэчы». «Полымя», № б, 1967, с. 205, таксама рэцэнзія ў «Журнале беларускіх студыяў»251, том I, № 4, 1968, с. 368252). Таксама няправільна
248 Пятрусь Броўка (1905-1980), грамадскі дзеяч, пісьменнік, паэт і перакладчык. У 1967-1980 гг. быў галоўным рэдактарам выдавецтва «Беларуская савецкая энцыклапедыя»
249 «Soviet Literature» — англамоўны часопіс, што выдаваўся Саюзам пісьменнікаў СССР у 1946-1990 гт
230 Юльян Пшыркоў (1912-1980), літаратуразнаўца, доктар філалагічных навук, прафесар, даследчык творчасці Якуба Коласа.
251 «The Journal of Byelorussian Studies» — англамоўньі навуковы часопіс, орган Англа-беларускага таварыства, выходзіў у Лондане ў 1965-1988 гг
252 Маецца наўвазе рэцэнзія наадпаведны нумар часошсалПолымя»: POLYMIA (The Flame). A monthly journal of the Union of Byelorussian Soviet Writers. Minsk, 1967 // The Journal of Byelorussian Studies. Vol. I № 4. P. 367-369.
прадстаўлена й «Наша Ніва»1^ / тое, што перадрэвалюцыяй ня было іншых беларускіх часопісаў і кйіг. Алексайдровіч™ у сваёй працы «Пуцявіны роднага слова»255 (Вы яе маеце) піша пра гэты пэрыяд зусім інакш. Тэндэнцыя Броўкі ясная: даказаць, што перад рэвалюцыяй нічога беларускага ня было. Варта было-б нешта йапісаць пра гэтаў Вашых «Фактах »256.
Другая цікавая тэма, на якую варта зьвярнуць увагу, гэта тое, што ў англамоўных савецкіх публікацыях беларускія геаграфіччыя назвы і імёны і прозьвішчы людзей падаюцца ў зрусыфікаванай форме, ня лічачыся зусім з іх сапраўдным гучаньнем / законамі беларускай мовы. Hanp. Mogilev (замест Mahiliou або Mahilow), Zabolotye (Zabaloccie, Zabalotstsie), Rygor Borodulin (Ryhor Baradulin), Petrus Brovka (Piatrus Brouka, Pyatrus Browka), Arkadi Kuleshov (Arkadz Kulashow, Kulyashow), Ganna (Hanna, Hannah) etc.
Падобных прыкладаў знойдзеце сколькі хочаце хоць-бы ў той сачай «Soviet Literature». Такім чыйам, на экспарт усё беларускае падаеіціа ў расейскай форме.
Ці Вы ведаеце пра йаступныя кнігі: Ешйн 3. С. Развйтйе культуры в БССР за годы Советской властй. «Вышэййіая школа», Мй, 1970; Бармйчев В. Д. В едйном союзе. Нсторйкопублйцйстйческйіі очерк о развйтйй многонацйональной соцйалйстйческой культуры СССР. «Навука і тэхніка», Мн., 1972.
253 «Наша Ніва» — штотыднёвая грамадска-ггалітычная, навуковаасветншкая і літаратурна-мастацкая газета нацыяльна-адраджэнскага кірунку, што выдавалася ў Вільні ў 1906-1915 гг.
254 Сйяпан Александровіч (1921-1986), шсьменнік, літаратуразнаўца, доктар філалагічных навук, прафесар.
255 Александровіч, Сцяпан. Пуцявіны роднага слова. Праблемы развінця беларускай літаратуры і друку другой паловы XIX — пачатку XX ст. Мінск: Выдавецтва БДУ, 1971. — 247 с.
КНІГІ ОНЛАЙН
