КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
А калі ўжываецца злучнік kuin (чым, як, ад), тады назоўнік ставіцца ў назоўным склоне: Tyttö on ahkerampi kuin poika (Дзяўчынка болей старанная, чым хлопчык). Вышэйшая (параўнальная) ступень прыметнікаў утвараецца пры дапамозе адпаведных суфіксаў: -тріў назоўнам склоне, -траў партытыве, эсіве і ілатыве, а ў астатніх склонах — пры дапамозе суфікса -mma-. Увага! Вышэйшая і найвышэйшая ступені ад прыметніка hyvä (добры) утвараюцца наступным чынам: hyvä — parempi — paras, parhain (добры — лепшы — найлепшы). Найвышэйшая ступень Superlatiivi Найвышэйшая ступень прыметнікаў утвараецца пры дапамозе суфікса -in-, які далучаецца да асновы прыметніка ў нейтральнай ступені. Ва ўскосных склонах гэты суфікс набывае выгляд -ішра(-impä-) або -imma(-immä-). Скланенне вышэйшай (параўнальнай) і найвышэйшай ступеняў прыметнікаў Komparatiivin ja superlatiivin taivutus Скланенне ў вышэйшай (параўнальнай) ступені iso (вялікі) Склоны Sijamuodot Адзіночны лік Yksikkö Множны лік Monikko Nominatiivi isompi isomma-t Partitiivi isompaa isompia Illatiivi isompa-an isompi-in Essiivi isompa-na i isompi-na Genetiivi isomman isomma-t huom Inessiivi isommassa isommi-ssa Elatiivi isomma-sta isommista Adessiivi isomma-lla isommi-lla Ablatiivi isomma-lta isommi-lta Allatiivi isomma-lle isommille Translatiivi isomma-ksi isommi-ksi Скланенне ў найвышэйшай ступені iso (вялікі) Склоны Sijamuodot Адзіночны лік Yksikkö Множны лік Monikko Nominatiivi isoin isoimmat Partitiivi isoimpa-a isoimpi-a Illatiivi isoimpa-an isoimpi-an Essiivi isoimpa-na i isoimpi-na Genetiivi isoimman isoimma-t huom Inessiivi isoimma-ssa isoimmissa Elatiivi isoimma-sta isoimmista Adessiivi isoimma-lla isoimmi-lla Ablatiivi isoimma-lta isoimmi-lta Allatiivi isoimma-lle isoimmi-lle Translatiivi isoimma-ksi isoimmi-ksi Увага! Часта напачатковай стадыі навучання вышэйшая і найвышэйшая ступені блытаюцца, таму што словаўтваральныя суфіксы вельмі падобныя. Вышэйшая (параўнальная) ступень: isommassa (у вялікім); isompiin (да вялікага). Найвышэйшая ступень: isoimmassa (у вялікіх); isoimpiin (да вялікіх). Звяртайце ўвагу на форму назоўніка і суфіксаў! Некаторыя прыметнікі маюць асаблівыя формы у розных ступенях параўнаньня: Лік Luku Ступені параўнаньня Нейтральная Positiivi Вышэйшая (параўнальная) Komparatiivi Найвышэйшая Superlatiivi адз. yksikkö мн. monikko hyvä — добры hyvät — добрыя parempi — лепшы paremmat — лепшыя paras — найлепшы parhaat — найлепшыя адз. yksikkö мн. monikko pitkä — даўгі pitkät — даўгія pitempi — даўжэйшы pitemmät — даўжэйшыя pisin — самы даўгі pisimmät — самыя даўгія адз. yksikkö mh. monikko lyhyt — кароткі lyhyet — кароткія lyhyempi — карацейшы lyhyemmät — карацейшыя lyhyin — самы кароткі lyhyimmät — самыя кароткія адз. yksikkö mh. monikko lämmin — цёплы lämpimät — цёплыя lämpimämpi — цяплейшы lämpimämmät — цяплейшыя lämpimin — самы цёплы lämpimimmät — самыя цёплыя Калі якасныя прыметнікі паказваюць такія якасці і ўласцівасці прадмета, якія могуць быць у гэтага прадмета ў болыпай або меншай ступені, дык адносныя прыметнікі паказваюць такія ўласці- васці прадмета, якія не могуць змяняцца. Звычайна яны паказваюць адносіны прадмета да матэрыялу, напрыклад: tiiliseinä (цагляная сцяна); да часу: ennenaikainen kuolema (заўчасная смерць); ды іншыя адносіны прадметаў з навакольным светам. У сучаснай фінскай мове адносныя прыметнікі ўтвараюцца пераважна ад назоўнікаў. Найболей прадуктыўным суфіксам для ўтварэння адносных прыметнікаў з’яўляецца суфікс -inen: etelä — eteläinen (поўдзень — паўднёвы). Адносныя прыметнікі могуць утварацца ад дзеясловаў пры дапамозе адмоўнага суфікса -maton (-mätön): tuntematon sotilas (невядомы салдат). Апрача таго, прыметнікі ўтвараюцца так, што дзеепрыметнікі набываюць значэнне якасці. Асабліва інтэнсіўна адбываецца пераход актыўных дзеепрыметнікаў незакончанага дзеяння ў прыметнікі з суфіксам -va (-vä): loistava puhe (бліскучая прамова; ад loistaa (блішчэць)); hurmaava maisema (чароўны краявід; ад hurmata (зачароўваць, прыводзіць у захапленне)). Набываюць якасныя ўласцівасці як актыўныя дзеепрыметнікі закончанага дзеяння на -nut (-nyt), так і пасіўныя дзеепрыметнікі закончанага дзеяння на -ttu (-tty): sivistynyt nainen (адукаваная жанчына); tuttu mies (знаёмы чалавек). Скланенне некаторых груп прыметнікаў Прыметнікі з суфіксам -ton (-tön) valoton цёмны, неасветлены Склоны Sijamuodot Адзіночны лік Yksikkö Множны лік Monikko nominatiivi valoton valottomat genetiivi valottoman valottomien partitiivi valotonta valottomia essiivi valottomana valottomina illatiivi valottomaan valottomiin Прыметнікі з суфіксам -nut (-nyt) kehittynut — развіты, распрацаваны Склоны Sijamuodot Адзіночны лік Yksikkö Множны лік Monikko nominatiivi kehittynyt kehittyneet genetiivi kehittyneen kehittyneiden partitiivi kehittynyttä kehittyneitä essiivi kehittyneenä kehittyneinä illatiivi kehittyneeseen kehittyneihin Прыметнікі з суфіксам -kas (-kas) Sijamudet Tahdikas тактоўны Склоны Sijamuodot Ад йночны лік Yksikkö Множны лік Monikko nominatiivi tahdikas tahdikkaat genetiivi tahdikkaan tahdikkaiden partitiivi tahdikasta tahdikkaita essiivi tahdikkaana tahdikkaina illatiivi tahdikkaaseen tahdikkaihin Прыметнік lämmin цёплы (галосная аснова lämpimä-) Скдоны Sijamuodot Адзіночны лік Yksikkö Множны лік Monikko nominatiivi lämmin lämpimät genetiivi lämpimän lämpimien partitiivi lämmintä lämpimiä essiivi lämpimänä lämpiminä illatiivi lämpimään lämpimiin У фінскай мове маецца некалькі прыметнікаў, якія ніколі не мяняюць сваёй формы: aika — даволі, значны: aika kovaa vauhtia (на даволі вялікай хуткасці); ensi — першы, наступны: ensi viikolla (наступным тыднем); eri — асобны, розны: jokaisessa eri tapauksessa (у кожным асобным выпадку); melko — значны, даволі: melko suuri (даволі вялікі); tosi — сапраўдны: tosi ystävä (сапраўдны сябар); viime — апошні, мінулы: viime vuonna (у мінулым годзе); viime kerralla (апошнім разам). ЛІЧЭБНІКІ NUMERAALIT, АБО LUKUSANAT Лічэбнікі бываюць колькаснымі і парадкавымі. Колькасныя лічэбнікі (perusluvut) паказваюць колькасць прадметаў пры падліку і адказваюць на пытанні: kuinka monta? montako? (колькі?). Парадкавыя лічэбнікі (järjestysluvut)naKa3Baioitb парадак прадметаў пры падліку і адказваюць на пытанні: kuinka mones? monesko? (каторы? які па парадку?). Асобную групу сярод лічэбнікаў складаюць дробавыя лічэбнікі (murtoluvut), якія ўказваюць на частку ад цэлага, напрыклад: viidennes (адна пятая); kaksi kolmannesta (дзве трэція). Колькасныя лічэбнікі Perusluvut kuinka monta? montako? колькі? Асноўныя лічэбнікі: 1 yksi 6 kuusi 2 kaksi 7 seitsemän 3 kolme 8 kahdeksan 4 neljä 9 yhdeksän 5 viisi 10 kymmenen Колькасныя лічэбнікі ад 11 да 19 утвараюцца шляхам далучэння да асноўных лічэбнікаў слова toista — партытыўнай формы лічэбніка toinen — другі: 11 yksitoista 12 kaksitoista 13 kolmetoista 14 neljätoista 15 viisitoista 16 kuusitoista 17 seitsemäntoista 18 kahdeksantoista 19 yhdeksäntoista Лічэбнікі ад 20 да 99 утвараюцца шляхам далучэння да простых лічэбнікаў слова kymmentä — партытыўнай формы лічэбніка kymmenen — дзесяць: 20 kaksikymmentä 30 kolmekymmentä 40 neljäkymmentä 90 yhdeksänkymmentä 21 kaksikymmentäyksi 34 kolmekymmentäneljä 45 neljäkymmentäviisi 99 yhdeksänkymmentäyhdeksän Колькасныя круглыя сотні i тысячы ўтвараюцца шляхам далучэння да простых лічэбнікаў ад двух да дзевяці слоў сто (sata), тысяча (tuhat) і г. д. ў партытыве: 200 kaksisataa; 5000 viisituhatta; 8 000 000 kahdeksan miljoonaa i гэдак далей. Важна! Калі лічэбнікі 2, 3, 4 і далей стаяць у назоўным склоне або партытыве, дык словы пасля іх ставяцца ў партытыве адзіночнага ліку: Yksi pieni tvttö / Адна маленькая дзяўчынка Kaksi pientä tyttöä Дзве маленькія дзяўчынкі Neljä kaunista naista Чатыры прыгожыя жанчыны Viisi suurta taloa Пяць вялікіх дамоў і гэтак далей, незалежна ад колькасці. Колькасныя лічэбнікі скланяюцца па тых жа правілах, што і назоўнікі. Ніжэй прыводзяцца формы лічэбнікаў у тых склонах, якія ўяўляюць цяжкасці, але важныя для ўтварэння асноў: у назоўным і родным склонах, партытыве адзіночнага і множнага ліку. nominatiivi genetiivi yks. partitiivi mon. partitiivi 1 yksi yhden yhtä yksiä 2 kaksi kahden kahta kaksia 3 kolme kolmen kolmea kolmia 4 neljä neljän neljää neljiä 5 viisi viiden viittä viisiä 6 kuusi kuuden kuutta kuusia 7 seitsemän seitsemän seitsemää, seitsentä seitsemiä 8 kahdeksan kahdeksan kahdeksaa, kahdeksata kahdeksia 9 yhdeksän yhdeksän yhdeksää, yhdeksätä yhdeksiä 10 kymmenen kymmenen kymmentä kymmeniä Множны лік колькасных лічэбнікаў Peruslukujen monikko Колькасныя лічэбнікі ў множным ліку ўжываюцца перад парнымі назоўнікамі і словамі, якія не маюць адзіночнага ліку ў назоўным склоне: silmälasit (акуляры), housut (штаны), kengät (чаравікі), häät (вяселле) (у фінскай мове слова вяселле — множнага ліку); Ostin kahdet silmälasit (Я купіў двое акуляраў); Olimme viime viikolla kaksissa häissä (Мінулым тыднем мы былі на двух вясельлях); Poika otti matkalle mukaan kolmet housut ja kahdet kengät (Хлопчык узяў y падарожжа трое штаноў і дзве пары чаравікаў). Калі лічэбнікі 10, 100, 1000 стаяць у множным ліку, яны паказваюць толькі на вялікую, але недакладную колькасць тых або іншых прадметаў, людзей і г. д.: Sadat nuoret kuuntelivat konserttia (Сотні маладзёнаў слухалі канЦЭрт); Asunnot maksavat satojatuhansia euroja (Кватэры каштуюць сотні тысяч еўра); Suomi on tuhansien järvien maa (Фінляндыя — краіна тысяч азёраў). Лічэбнікі для абазначэння гадзін Kellonajat milloin? mihin aikaan? mitä kello on? калі? a якой гадзіне? колькі часу? Звычайна на пісьме гадзіны і хвіліны ўказваюць лічбамі: Oppitunti alkaa klo (kello) 10.15 viisitoista yli kymmenen. Урок пачынаецца ў 10.15. Uutiset alkavat klo 20.30 puoli yhdeksältä. Навіны пачынаюцца a палове дзявятай.