КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
sinussa hänessä meissä teissä heissä Elatiivi minustä sinusta hänestä meistä teistä heistä Illatiivi minuun sinuun häneen meihin teihin heihin Adessiivi minulla sinulla hänellä meillä teillä heillä Ablatiivi minulta sinulta häneltä meiltä teiltä heiltä Allatiivi minulle sinulle hänelle meille teille heille Abessiivi minutta sinutta hänettä meittä teittä heittä Komitatiivi - - - - - - Instruktiivi - - - - - - Tämä on minun kirjan/ (Гэта мая кніга). Minulla on kaksi lasta (Умяне двое дзяцей). Minä rakastan sinua (Я кахаю цябе). En tunne häntä, mutta haluaisin tutustua häneen (Я не ведаю яго, але хацеў бы пазнаёміцца з ім). Зваротныя займеннікі Refleksiivipronominit Itse — сам, сябе Зваротны займеннік itse не мае множнага ліку і ўжываецца толькі з прыналежнымі суфіксамі, калі адносіцца да суб’екта дзеяння. Ostin tämän itselleni, en sinulle! (Гэта я купіў сабе, а не табе!) Суфікс прыналежнасці не далучаецца, калі займеннік itse выступае ў значэнні сам: Avaa ovi! (Адчыні дзьверы!); En avaa, avaa itsel (He буду, адчыняй ссш!) Займеннік itse не мае частку склонаў, у тым ліку і назоўнага. Прыналежныя суфіксы далучаюцца да склонавых канчаткаў. Akkusatiivi itse-ni, -si, -nsa, -mme, -nne, -nsa1 Partitiivi itseäni Inessiivi itsessäni Elatiivi itseitsestäni Illatiivi itseeni Ablatiivi itseltäni Allatiivi itselleni 1 Прыналежныя суфіксы адпаведнай асобы далучаюцца да склонавых канчаткаў у залежнасці ад асобы суб’екта. У табліцы прыводзяцца толькі формы прыналежнасці першай асобы (мой). Ніжэй прыводзяцца прыклады разнастайнага ўжывання прыналежных суфіксаў. Minä tein tämän puseron itselleni. Гэты світар я звязала сабе (для сябе самой). Pidättekö te itsestänne! Вы хоць самі сябе любіце? Hän katseli itseään peilistä. Яна разглядала сябе ў люстэрка. Tunne itsesi'. Спасцігні сябеі Hän puhuu aina itsestään. Ён гаворыць толькі аб сабе. Tunnen itseni väsyneeksi. Я адчуваю сябе стомленым. Vauva puhuu itsekseen. Малы размаўляе сам з сабой. Узаемазваротныя займеннікі Resiprookkipronominit toiset + posessiivisuffiksi; toinen — toinen + posessiivisuffiksi Узаемазваротныя займеньнікі указваюць на тое, што ў дзеянні ўдзельнічае ўзаемна больш як адна асоба: Puristimme toistemme kättä (Мы паціснулі адзін аднаму рукі). Узаемазваротныя займеннікі ўжываюцца толькі з прыналежнымі суфіксамі. Займеннік toiset з далучэннем адпаведнага прыналежнага суфікса скланяецца толькі ў множным ліку. У займеннай пары toinen—toinen з далучэннем адпаведнага прыналежнага суфікса скланяецца толькі другая частка і толькі ў адзіночным ліку. Склонавыя канчаткі -t і -п перад прыналежнымі суфіксамі выпадаюць: Toiset + -mine = toisemme Toiset + -nne = toisenne Toisiin + -nsa = toisiinsa Склон Sijamuodot toiset + posessiivisuffiksi толькі ў множным ліку toinen — toinen + posessiivisuffiksi першая частка ў адз. ліку, другая — у множным Nominatiivi toisensa toinen toinen + -nsa Genetiivi toistensa toinen toisensa Partitiivi toisiansa toinen toistansa Inessiivi toisissansa toinen toisessansa Elatiivi toisistansa toinen toisestansa Illatiivi toisiinsa toinen toiseensa Adessiivi toisillansa toinen toisellansa Ablatiivi toisiltansa toinen toiseltansa Allatiivi toisillensa toinen toisellensa Заўвага. Форма акузатыва супадае з формай генетыва і тут не прыводзіцца. Tunnetteko te toisenne? (Вы знаёмыя (адзін з адным)? (Вы ведаеце адзін аднаго?)) Missä te tapasitte toisenne ensimmäisen kerran? (Дзе вы сустрэліся першы раз?) Tutustuimme toisiimme viime kesänä Minskissa (Мы пазнаёміліся летась y Мінску). He soittavat toisilleen melkein joka ilta (Яны тэлефануюць адзін аднаму амаль кожны вечар). Указальныя займеннікі Demonstratiivipronominit tämä, tuo, se; nämä, nuo, ne — гэты, той, гэта; гэтыя, тыя, гэта Указальныя займеннікі паказваюць на асобы, прадметы і з’явы. Прытым яны ўказваюць на розную ступень аддаленасці прадмета ад той асобы, якая вядзе гаворку. tämä — займеннік паказвае, што прадмет знаходзіцца паблізу ад прамоўцы. tuo — паказвае на аддалены ад прамоўцы прадмет. Ota sinä tämä kirja, ja minä otan tuon (Ты бяры гэтую кнігу, а я вазьму тую). se — азначае прадмет, які знаходзіцца на пэўнай адлегласці ад прамоўцы, але бліжэй да ягонага субяседніка. Tämä on minun kirjani, ja se siinä on sinun (Вось гэта мая кніга, a твая — вунь тая). Указальныя займеннікі скланяюцца так: Склоны Sijamuodot Адзіночны ЛІК Yksikkö Множны лік Monikko Nominatiivi tämä tuo se nämä nuo ne Genetiivi tämä/n tuo/n se/n nä/i/ den no/i/ den ni/i/den Akkusatiivi tämän tämä tuon tuo sen se nämä nuo ne Partitiivi tä/tä tuo/ta si/tä nä/i/tä no/i/ta ni/i/tä Inessiivi tä/ssä tuo/ssa sii/nä nä/i/ssä no/i/ssa ni/i/ssä Elatiivi tä/stä tuo/sta sii/tä nä/i/stä no/i/sta ni/i/stä Illatiivi tä/hän tuo/hon sii/hen nä/i/hin ni/i/hin ni/i/hin Adessiivi tä/llä tuo/lla si/llä nä/i/llä no/i/lla ni/i/llä Ablatiivi tä/ltä tuo/lta si/ltä nä/i/ltä no/i/lta ni/i/ltä Allatiivi tä/lle tuo/lle si/lle nä/i/lle no/i/lle ni/i/lle Essiivi tä/nä tuo/na si/nä nä/i/nä no/i/na ni/i/nä Translatiivi tä/ksi tuo/ksi si/ksi nä/i/ksi no/i/ksi ni/i/ksi Abessiivi - - - nä/i/ttä no/i/tta ni/i/tä Komitatiivi - - - nä/i/ne no/i/ne ni/i/ne Увага! Асновы займеннікаў мяняюцца. У табліцы яны аддзеленыя знакам «/». Прыклады ўжывання займеннікаў у розных склонах: Tämä kirja on minun. Гэта мая кніга. Siitä asiasta en tiedä mitään. Я нічога не ведаю аб гэтай справе. Tuo nainen on dosentti Virtanen. Тая жанчына — дацэнт Віртанен. Tunnetko noita miehiä? Ты ведаеш тых людзей? Miksi puhut tuolla tavalla? Чаму ты гаворыш так (такім чынам)? Mitä nuo maksavat? Колькі каштуюць тыя? Sillä tavalla ei saa puhua! Так нельга гаварыць! Näiden kaikkien kukkien hinta on viisi euroa. Кошт тых кветак — пяць еўра. Sinä päivänä aurinko paistoi porottamalla. Тым днём бязлітасна пякло сонца. Entä noiden? А вунь тых? Siinä huoneessa ei ole mitään. У гэтым пакоі няма нічога. Niinä aikoina asuin Suomessa. У тыя часы я жыў у Фінляндыі. У гутарцы часта займеннікі se і ne ўжываюцца і ў дачыненні да людзей: Missä Jukka asuu? Se asuu tuossa talossa (Дзе жыве Юкка? Ён жыве ў тым дом). Займеньнікі tällainen (такі, гэткі), tuollainen (такі, падобны), sellainen (такі), semmoinen (такі) скланяюцца па тыпу назоўнікаў на -пеп. Ei mitään sellaista! (Нічога падобнага!) Se oli semmoinen tapaus (Такая вось справа (Справа такога роду)). Адрозненні паміж указальнымі займеннікамі і прыслоўямі: Прыслоўі adverbit Займеннікі pronominit täällä — ТуТ tuolla — там siellä — там tällä — на гэтым tuolla — на тым sillä — на тым täältä — адсюль tuolta — адтуль sieltä — адтуль tältä — ад гэтага tuolta — ад таго siltä — ад таго tänne — сюды tuonne — туды sinne — туды tälle — гэтаму tuolle — таму, на той sille — таму Täällä Suomessa on kaikki aika kallista (Тут, y Фінляндыі, усё даволі дорага). Hän asuu tässä talossa (Ён жыве ў гэтым доме). Kassi on tuolla. Ota se sieltä ja tuo tänne (Сумка вунь там. Вазьмі яе адтуль і прынясі сюды). Pane kassi tuolle pöydälle (Пакладзі сумку на той стол). Siellä aina paistaa aurinko (Там заўсёды свеціць сонца). Haluaisin matkustaa sinne joskus (Я хацеў бы калі-небудзь паехаць туды). Адносныя займеннікі Relatiivipronominit joka, mikä — які Адносныя займеннікі злучаюць галоўны сказ з даданым. У галоўным сказе заўсёды маецца слова, з якім суадносіцца адносны займеннік. Такое слова называецца карэлятам. Адносны займеннік цалкам дапасуецца да слова-карэлята, г эта значыць стаіць у тым жа ліку і склоне. Tunnetko tuon tytön, jolla on tumma tukka? (Ты ведаеш тую дзяўчыну, у якой цёмныя валасы?) Tunnetko nuo tytöt, joilla on tumma tukka? (Ты ведаеш тых дзяўчат, у якіх цёмныя валасы?) Займеннік joka — які ў пераважнай большасці выпадкаў ужываецца, калі гаворка ідзе пра жывую істоту, радзей — калі гаворыцца пра нейкія з’явы. Hän on mies, joka ei pelkää mitään (Ён чалавек, які не баіцца нічога). Займеннік mikä (які ў жываецца адносна нежывых істотаў ды з’яў). Tuli sade, mikä esti matkamme (Пачаўся дождж, які перашкодзіў нашаму падарожжу). Скланенне адносных займеннікаў Займеньнік mikä ў назоўным і вінавальным склонах множнага ліку мае форму mitkä, у астатніх склонах множнага ліку мае тыя самыя формы, што і ў адзіночным. Склоны Sijamuodot Адзіночны лік Yksikkö Множны лік Monikko Nominatiivi joka mikä jotka mitkä Genetiivi jonka minkä joiden minkä Partitiivi jota mitä joita mitä Inessiivi jossa missä joissa missä Elatiivi josta mistä joista mistä Illatiivi johon mihin joihin mihin Adessiivi jolla millä joilla millä Ablatiivi jolta miltä joilta miltä Allatiivi jolle mille joille mille Essiivi jona minä joina minä Translatiivi joksi miksi joiksi miksi Пытальныя займеннікі Kysymyspronominit kuka? mikä? kumpi? — хто?; што? які?; які? (з двух) (ei) kukaan, mikään, kumpikaan — ніхто, нічога, ніякі (з двух) Займеннік kuka — хто і ягоная адмоўная форма (ei) kukaan — ніхто ўжываецца, калі гаворка ідзе пра людзей, a mikä і (ei) mikään — што і нічога — пра жывёл, пэўныя справы або з’явы. У дачыненні да людзей займеннік mikä ўжываецца, калі пытаюцца аб прафесіі чалавека. Займеннік kumpi — які (з двух) і ягоная адмоўная форма (еі) kumpikaan — ніякі (з двух) ужываецца, калі гаворка ідзе пра двух чалавек, дзве жывёлы, справы або з’явы. Kuka tuo mies on? (Хто той мужчына?) Hän on Jukka Järvinen (Гэта Юкка Ярвінен). Mikä hän on? (Хто ён (па прафесіі)? (даслоўна: Што ён?)) Hän on insinööri (Ён інжынер). Kumpi näistä kynistä on pehmeämpi? (Які з гэтых (двух) алоўкаў болей мяккі?) У адрозьненне ад беларускай мовы, займеннікі хто і што ў фінскай мове маюць формы множнага ліку. Скланеньне пытальных займеннікаў Займеннік mikä ў назоўным і вінавальным склонах множнага ліку мае форму mitkä, у астатніх склонах множнага ліку мае тыя ж формы, што і ў адзіночным.