Княгіня Радзівіл і справа адраджэньня Уніі ў Беларусі  Аляксандар Надсан

Княгіня Радзівіл і справа адраджэньня Уніі ў Беларусі

Аляксандар Надсан
Памер: 112с.
Мінск 2009
18.21 МБ
Dotqd mnie si? zdawalo, ze Marjanie Drujscy rzqdzq majqtkiem ks. Abrantowicza stosownie do wskazowek, wyluszczonych w jego testamencie, i ze cele, wskazane przy darowiznie, zostaly wiernie zachowane. W razie gdyby Naj. Ks. Pani wiedziala o jakiem kolwiek odchyleniu si? od tych celow, ja prosilbym usilnie o zakomunikowanie mnie takowego.
Ponawiajqc zapewnienie o ch?ci scislego przestrzegania woli ofiarodawcow, ponawiam rowniez wyrazy serdecznej a gorqcej wdzi?cznosci dla Naj. Ks. Pani za dary Jej tak hojne dla naszego skromnego Zgromadzenia. Oby P. Bog obdarzyl Jq zdrowiem, szcz?sciem i wszystkiemi najobfitszemi dobrodziejstwami!
Polecajqc si? modlitwom N. Ks. Pani pozostaj? wiernym i calkowicie oddanym Jej shigq.
+ P. Fr. Buczys M.I.C.
przel. gen. XX Marjanow
8.5.	Радзівіл — Бучыс (10 кастрычніка 1931 г.)
Excellencyo,
Listu Jego Excellency! zupelnie nie rozumiem. Nie cytowalam zdania X. Biskupa Lozinskiego, ale kwesty? przedstawilam dwom Przelozonym dwoch roznych Zgromadzen, a rowniez uczonemu Pralatowi i wszyscy byli jednego zdania co do obowiqzku Zgromadzenia oo. Maryanow zwrocenia zabranych przez oo. Abrantowicza i Cikoty pieni?dzy. Nazwisk obecnie me cytuj?, ale radzilam si? ludzi powaznych i oni b?dq kierowali mojem post?powaniem.
Z powazaniem
MRadziwiH
d,10.8bra
8.6.	Бучыс — Радзівіл (31 кастрычніка 1931 г.)
Rzym, dnia 31 Pazdziernika 1931 r.
Jasnie Oswiecona Ksi^zno Pani!
Otrzymalem list Jej z dnia 10 Pazdziernika b. r. Nie moglem wczesniej odpowiedziec, bo wrocilem z podrozy dnia 28 Pazdziernika, a posiedzenie Rady Generalnaj w sprawie Jasnie Oswieconej Ksi^znej Pani mialo miejsce dnia 30 Pazdziernika.
Posiedzenie prosi Najdostojniejszq Paniq zwrocic laskawq uwag^ na kanon 536, gdzie w paragr.2 powiedziano: „Jezeli zakonnik slubow zwyczajnych zaciqgnql zobowiqzanie, on sam musi odpowiadac, z wyjqtkiem wypadku, kiedy to uczynil z pozwolenia swego Zwierzchnika“, a w paragr. 3 dodano: „Jezeli zakonnik zobowiqzal si^ bez zadnego pozwolenia przelozonych, sam powinien odpowiadac, nie zas zgromadzenie, czy prowincja, czy tez dom“. Otoz ks. Abrantowicz nigdy od zadnego zwierzchnika Marjanskiego nie otrzymal po­zwolenia zaciqgania zobowi^zari wzgl^dem J. O. Ksi^znej Pani.
Oprocz tego kanon 580,1 opiewa: „Kazden kto zlozyl sluby proste, wieczyste czy czasowe, jezeli w Konstytucjach niema zastrzezenia odmiennego, zachowuje wlasnosc swoich ddbr i moznosc otrzymania innych, pod warunkiem zachowania si^ do kan. 569“.
Kanon zas 569 mowi o tem, ze dobra takiego zakonnika, nie przechodzqc na wlasnosc Zgromadzenia, sq powierzone jedynie do zarzqdzenia temu ostatniemu, lub postronnej osobie, wybranej przez wlasciciela. Ks. Ab­rantowicz powierzyl dom w Nowogrodku naszemu Zgromadzeniu do zarzqdzania, nie zas na wlasnosc. Ten sam 569 kanon mowi rowniez o testamencie. Ks. Abrantowicz
96 А. Надсан. Княгіня Радзівіл і справа адраджэньня Унііў Беларусі taki testament uczynil, jak to wspomnialem w moich uprzednich listach. W Konstytucjach Marjanskich niema zadnego odchylenia si? od kanonow Katolickiego Kosciola.
Jasnie Oswiecona Ksi?zna Pani z tych cytat, albo w sqdzie, si? przekona ze nasze Zgromadzenie tytulu wlasnosci na majqtek ks. Abrantowicza nie ma, a wi?c tego tytuhi nikomu przelac me moze. Jesli 0. Lorek, CM. albo inni powazni ojcowie ze zgromadzenia Ksi?zy Misjonarzy (Lazarystow) majq inne zapatrywania, to zastosowanie post?powania do nich moze tylko narazic na zbyteczne koszta sqdowe, gdyz obowiqzkiem Marjanskiej Rady Generalnej oraz mojem jest stosowanie si? do norm prawnych, obowi^zujqcych w Kosciele Katolickim, co tez czyni?.
Z powazaniem
8.7.	Радзівіл — Бучыс (4 лістапада 1931 г.)
Excellencyo
Prawa kanonicznego nie znam, ale widzialam w zyciu duzo oszustow, ktorych sprytny Zyd adwokat wyratowal od katorgi za pomocq na rozmaite sposoby przekr?conych tekstdw z Kodeksu. Dia mnie i dla licznych osob, ktorym opowiedzialam post?powanie XX. Abrantowicza i Cikoty, sprawa widziana w swietle 7g0 przykazania jest zupelnie jasna. Ogolnie mowiqc, czyn potrzebujqcy dla swojego uniewinnienia dlugich i subtelnych tlumaczen jest podejrzany. Ludzie uczciwi nie potrzebujq wymownych argumentow.
Sqdz? ze dalsza mi?dzy nami korrespondencya do niczego nie doprowadzi.
Lqcz? wyrazy nalezqcego si? Waszej Excellencyi powazania
MRadziwill
d. 4 9bra
9.	Вынятак з ліста біскупа Бучыса айцу Абрантовічу ў Харбін ад 13 лістапада 1931 г.
(Машынапісная копія „пад капірку“)
Ze sprzedazq domu w Nowogrodku moze bye trudnosc. Ksi?zna Magdalena RadziwiHowa domaga si? zwrocenia tego wszystkiego, co ona dala Przewielebnemu Ojcu, twierdzqc, ze ofiara zostala uzyta nie na ten cel, dla krorego byla przeznaczona. Ja jej odpowiedzialem, ze Ksi?za Marjanie nie mogq jej zwrdcic tego, co ona dala Ojcu Abrantowiczowi, bo nie majq prawa wlasnosci na to. Oprocz tego wymienilem jej nazwiska klerykow, ktdrzy si? ksztalcq akurat w tym celu, jaki by! pobudkq ofiary. Ksi?zna w ostatnim swoim liscie zwymyslata mnie od szachrajow zydowskich. Na ten list ja jej nic nie od­powiedzialem.
Zwazajqc na takq obfitosc krzyzdw nalezy przypuszczac, ze przyszlosc jak Druji, tak i pracy Harbinskiej b?dzie swietnq i chwalebn^. Tego rozumie si?, serdeeznie zycz? i w duchu catuj? calem sercem.
10.	Зрачэньне а. Фабіяна Абрантовіча сваіх правоў на нерухомую маёмасьць
у Наваградку на карысьць а. Андрэя Цікоты, каб той скарыстаў яе на патрэбы Друйскага кляштару.
Харбін, 17 лістапада 1931 г.
(Копія, зробленая а. Чэславам Сіповічам)
Русская католнческая епархня внзантнйско-славянского обряда в Кнтае
Ordinariatus ritus Byzantino-Slavici Catholicorum Russorum in Sinis
Novembris 17 дня 1931 r., №174
Ego infrascriptus Fabianus Abrantowicz, e Congregatione CC. RR. Marianorum, Ordinarius Harbinensis Catholicorum Russorum in Sinis, hisce renuntio in manus R. Andreae Cikoto, Superioris in Druia, omnibus meis iuribus, quae expectant domum et hortum penes Ogrodowy zaulek N.5 in civitate Neogardi (Polonia) et quidem eo modo et fine ut proprietas ilia possit renundari et servire pro domo Marianorum in Druia.
F. Abrantowicz, M.I.C., Ordinarius Harbinensis
11.	Ліст Магдалены Радзівіл да a. Андрэя Цікоты ад 18 студзеня 1932 г. (Фатакопія)
Szanowny Ksiqze Przelozony,
Kosztownosci dane przeze mnie X. Abrantowiczowi w r. 1917 mialy bye sprzedane, i suma z ich sprzedazy osiqgni^ta byla przeze mnie scisle przeznaczona na zainicyowanie Seminaryum Grecko-Katolickiego w Rzymie bez
zadnego okreslenia narodowosci tych ktdrzy by w niem si? ksztalcili.
Pierwszym naduzyciem bylo pozyczenie pieni?dzy na Seminaryum Pinskie z klamliwym zapewnieniem X. Biskupowi Lozinskiemu ze czyni si? to z mojq wiedzq i zgodq. Dalszem oszustwem bylo zapewnienie dane mi przez X. Abrantowicza w Godesbergu ze niema nadziei pozyczone pieniqdze odebrac. Trzecim aktem tej nieuczciwej komedyi byl t. zw. testament X. Abrantowicza, mocq ktorego pieniqdze do niego nie nalezqce zostaly zapisane Przelozonemu Drujskiemu, i polecenie X. Biskupowi Lozinskiemu wyplacania jemu kradzionych funduszow.
Gdyby administrator majqtku otrzymal od wlasciciela sum? dla postawienia spichlerza lub obory byl by zlodziejem jesli by jq pozyczyl przyjacielowi, a jeszcze gorszym zlodziejem, jesli by owq sum?, po odebraniu jej od przyjaciela uzyl na cel inny jak ten na ktdry ona byla powierzonq. Ten zas ktory rozporzqdza kradzionymi pieniqdzami staje si? uczestnikiem kradziezy. Tak uczy Katechizm zgodnie z prawem cywilnem, bezwzgl?dnie na to czy przest?pca chodzi w ubraniu swieckim czy duchownym.
Magdalena RadziwiH
18.1.1932
Паказьнік імёнаў
Абламейка Сяргей 76—78
Абрантовіч Фабіян (Abrantowicz Fabianus, Abrantowicz Fabjan)
5,	18, 19, 23, 35, 37, 38, 40, 42—71, 74—78,
81,	82, 84—90, 92—99
Адважны Вінцук, псэўд., гл. Германовіч Язэп
Астрамовіч Аляксандар (псэўд. Андрэй Зязюля)
10,	11, 18, 20—24
Багдановіч Максім 12
Банчкоўскі 22
Барадзюля Язэп 18
Басанавічус Ёнас 27
Бацянскі Людвік 74
Белагаловы Язэп 19
Бобіч Ільдэфонс (псэўд. Пётра Просты) 21
Борык Міхал 50, 85
Бранікоўскі Казімер 67
Будзька Францішак (Budzko Fr.)
18,	20—22, 24, 33, 42, 44, 47, 49, 58, 59, 81—84, 88, 89
Буйла Іна (Міхаліна) 13
Буйла Канстанцыя 12, 13
Буйла Стася 13
Бучыс Пётра Францішак
(Bucis, Buczys Piotr Franciszek)
57,	59—62, 64—67, 74, 75, 88—90, 92—97
Бычкоўскі Антон 21
Быліна Янка, псэўд., гл. Семашкевіч Ян
Бэта Гэнрык (псэўд. Г. Бярозка) 21
Бярозка Г., псэўд., гл. Бэта Гэнрык
Вайноўскі Ян (Wojnowski Jan) 60, 91
Войтчак Эдуард 39
Габрыс Ёзас 27
Гадлеўскі Вінцэнт 19, 22, 55, 56
Гайлевіч Язэп 50, 85
Гарун Алесь, псэўд., гл. Прушынскі Аляксандар
Гарэцкі Максім 12
Германовіч Язэп (псэўд. Вінцук Адважны)
38, 71—73, 77
Грыгорева Валянціна 78
Грынкевіч Станіслаў (Ст. Г.) 5
Гушча Тарас, гл. Колас Якуб
Данісевіч Сьцяпан 20
Дашута Язэп 18, 67
Дважачак Уладзімеж (Wlodzimierz Dworzaczek) 31
Дунін-Марцінкевіч Вінцэнт 55
Дэрбіньі Мішэль (Michel d’Herbigny) 39, 65
Ельскі Аляксандар 6
Ермалковіч Віктар 77
Завіша Ян 6
Завіша Эва (сястра Магдалены Радзівіл) 7
Завішы 6, 12
Зданюкевіч Мартын (Zdaniukiewicz Marcin) 60, 91
Зязюля Андрэй, псэўд., гл. Астрамовіч Аляксандар
Іваноўскі Вацлаў 12
Івановіч Апалён (Iwanowitch Apollon), псэўд.(?) 31
Івіцкі Вітаўт 46
Каганец Карусь, псэўд., гл. Кастравіцкі Казімер
Кастравіцкі Казімер (псэўд. Карусь Каганец) 32, 33
Кашыра Юры (Koszyra Jerzy) 60, 65, 66, 91
Кіркар Ганоры 6
Кірыла, сьв. 35
Ключынскі Вінцэнт (Kluczinski) 29
Колас Якуб (Тарас Гушча, сапр. Канстанцін Міцкевіч) 12
Красінская Люіза (дачка Магдалены Радзівіл) 7
Красінскі Людвік 7
Кулеша Эўгеніюш 71
Кухта Марцін 20
Лазінскі Зыгмунт (Lozinski Z.)
36,	40, 44—48, 50, 54, 58, 59, 61, 62, 68—70, 74, 77,
81,	82, 85, 87, 89, 90, 93, 94, 99
Ластоўскі Вацлаў 12
Лёсік Язэп 14
Лорэк (Lorek О.) 63, 96
Луцкевіч Іван 12, 33
Лысік Уладыслаў 71, 77
Ля Фонтэн Анры (Henri La Fontaine) 26
Лявіцкі Антон (псэўд. Ядвігін Ш.) 12, 21
Матулевіч Юры 45, 46
Містраль Фрэдэрык (Frederic Mistral) 27
Міхалькевіч Казімер (Michalkiewicz) 29, 30