КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
3. Ужыванне вінавальнага склону ў некаторых выпадках, напрыклад, пасля дзеясловаў з адмоўем не: не бачыў кнігі (у беларускай мове родны склон) — mi ne vidis libron (у эсперанта — вінавальны). 4. Ужыванне аднаго адмоўнага слова ў сказах тыпу: ён не бачыў нікога (у беларускай мове два адмоўных словы: не, нікога. На эсперанта: Іі vidis пепійп або Іі пе vidis iun ajn; 5. Ужыванне прыназоўніка da замест de (гл. 19); 6. Ужыванне зваротнага si і ўсіх утворных форм ад яго; 7. Ужыванне загаднага ладу ў даданых сказах (гл. 12); 8. Ужыванне назоўнага склона замест творнага: ён стаў настаўнікам (творны склон) — Іі igis instruisto (назоўны склон); ён працуе настаўнікам (творны склон) — U laboras kiel instruisto (назоўны склон); 9. Немагчымасць ужывання множнага ліку, калі гаворка ідзе аб адным прадмеце: unu pantalono — адны штаны, du pantalonoj — двое штаноў; unu tondilo — адны нажніцы, tri tondiloj — трое нажніц; 10. Немагчымасць ужывання адзіночнага ліку, калі гаворка ідзе аб прадметах, якіх больш аднаго: terpomoj — бульба, terpomo — бульбіна; 11. Ужыванне множнага ліку пасля лічэбнікаў са словам «адзін»: дваццаць адзін дзень — dudek unu tagoj. 12. Наяўнасць дзеясловаў, якія ў беларускай мове бываюць пераходнымі, а ў эсперанта — непераходнымі і наадварот. Наяўнасць у эсперанта шэрагу нейтральных дзеясловаў, гэта значыць такіх дзеясловаў, якія могуць быць адначасова і пераходнымі і непераходнымі: helpu min ці helpu al mi — дапамажы(р&) мне! (гл. 16). Аднак гэтыя асаблівасці эсперанта не надаюць значных цяжкасцей для тых, хто распачаў вывучэнне мовы эсперанта. Яны абумоўлены перш за ўсё шматлікімі выключэннямі і няправільнасцямі, якія існуюць у нацыянальных мовах, напрыклад у беларускай мове: ісці на завод, ісці у бібліятэку. Чаму мы ў першым выпадку ўжываем прыназоўнік на, а ў другім — у, ніхто не адкажа. У эсперанта ў такіх выпадках ужываецца адзіны сродак. Бо асноўныя правілы эсперанта — гэта логіка, прастата і аніякіх выключэнняў! Р а з д з е л III ВУЧЭБНЫЯ ПРАКТЫКАВАННІ 1 ТЭКСТЫ А. ПРАКТЫКАВАННІ 1. Пастаўце націскі ў наступных. словах. Прачытайце словы, правільна ставячы націскі ў іх (вымаўляючы з націскам перадапошні склад). Campiono, ĉokolado, ĉeko, ĉefo, ĵaketo, ĵargono, ĵetono, ĵokeo, ŝalo, ŝakalo, sanco, ŝtormo, ĝendarmo, etago, girafo, inĝeniero, ĥalato, ĥaoso, ĥato (хата), ĥemio, ĥimero, ĥoro, horo, himno, horizonto, historic. Belorusio, Litovio, Latvio, Estonio, demonstracio, manifestacio, demokratio, partio, nacio, geografio, geologio, adiauo, cirkauajo, ankorau, ankau, hierau, hodiau. 2. Прачытайце наступныя словазлучэнні. Сэнс іх павінен быць вам зразумелым. Soveta Belorusio. Oficiala dokumento. Burĝa respubliko. Teknika pasporto. Interesa literature. Komunista partio. Revolucia klaso. Politika broŝuro. Oficiala politiko. Internacia himno. Nacia kulturo. Kultura revolucio. Ateista propagando. Katolika religio. Religia atmosfero. 3. Прачытайце словазлучэнні, якія стаяць у множным ліку. Звярніце ўвагу на канчаткі множнага лік.у. Sovetaj respublikoj. Politikaj partioj. Interesaj broŝuroj. Internaciaj kongresoj. Belorusaj poetoj. Demokratiaj revolucioj. Novaj horizontoj. Dokumentaj filmoj. 4. Прачытайце сказы i перакладзіце ix з дапамогай слоўніка, што пададзены ў канцы кнігі. Mi volas legi. Vi ankau volas legi. Li volas kanti. Anatolo ankau volas kanti. Si legas. Nina ankau legas. Ni skribas. Vi ankau skribas. Hi parolas. Anatolo kaj Nina ankau parolas. Sergeo kaj Nikolao ankau parolas. 5. Прачытайце і перакладзіце наступныя сказы. Звярніце ўвагу на пытальныя сказы. Kiu legas? Nikolao legas. Kiu volas legi?^Anatolo volas legi. Cu vi volas legi? Jes, mi volas legi. Cu Vera volas kanti? Ne, Vera ne volas kanti, Vera volas legi. Kiu volas kanti? Nikolao kaj Nina volas kanti. Kiu volas paroli? Sergeo kaj Natasa volas paroli. 6. Прачытайце i перакладзіце наступныя сказы. Звярніце ўвагу на ўжыванне вінавальнага склону. Viktoro volas lerni. Viktoro volas lerni Esperanton. Nikolao komencas lerni. Nikolao komencas lerni la internacian lingvon Esperanto. Anatolo komencas ankau lerni. Anatolo komencas lerni la anglan lingvon kaj literaturon. Kiu volas lerni la internacian lingvon Esperanto? Sergeo kaj Natasa volas lerni la internacian lingvon Esperanto. Kiun volas vidi Anatolo? Anatolo volas vidi Nikolaon. Mi volas vidi Anatolon kaj Sergeon. 7. Прачытайце i перакладзіце наступныя сказы. Запомніце асабовыя займеннікі. Mi legas interesan libron. Vijci) legas politikan broŝuron. Li legas literaturan revuon. Si legas virinan magazinon. Infano ne krias, ĝi dormas. Ni legas ĵurnalon. Vi legas gazeton. Hi legas bultenon. Mi legas vian libron. Vi legas mian jurnalon. Hi legas nian revuon. Mi vidas vin. Vi vidas min. Viktoro vidas sin. Ni vidas ilin. Hi vidas nin. Oni diras, ke vi lernas la internacian lingvon Esperanto. 8. Прачытайце i перак.ладзіце сказы. Звярніце ўвагу на ўжыванне прыназоўніка еп і вінавальнага склону. Mi laborasen uzino. Vi laboras en fabriko. Li lernas en universitato. Si laboras en biblioteko. Ni iras en bibliotekon. Vi iras en teatron. Hi iras en fabrikon. Nikolao bone parolas en Esperanto. Mi laboras en lundo, mardo, merkredo, ĵaudo kaj vendredo. Mi ripozas en sabato kaj dimanĉo. 9. У ніжэй пададзеных сказах звярніце ўвагу на канчатак дзеясловаў прошлага часу. En lundo mi laboris en uzino. En mardo mi ankau iris labori en uzinon. En merkredo mi vizitis bibliotekon. En ĵaudo mi vidis Nikolaon. En vendredo mi legis interesan libron, kiun mi prenis en biblioteko en merkredo. En sabato mi ripozis. En dimanĉo mi promenis en parko. 10. Прачытайце і перакладзіце сказы. Звярніце ўвагу на канчаткі і ўжыванне прыслоўяў. Hierau mi laboris ка£ hodiau mi ripozas. Mia hieraua laboro estis facila. Morgau Anatolo veturas en Moskvon. Kiu volas veturi rnorgaueri Leningradqn? Hodiaua jurnalo estas interesa. Morgaua jurnalo ankau devas esti interesa. Kiu laboris lunde kaj marde en uzino? Kiu vizitis merkrede kaj ĵaude bibliotekon? Kiun vizitis Nikolao sabate? Ni veturas tre rapide. Vi parolas tro laute. Si estas bela. Si aspektas bele. Nikolao estas bona knabo, car li lernas bone. Bone estas ricevi bonan saiajron. 11. Прачытайце сказы i перакладзіце ix. Звярніце ўвагу, што ў беларускай мове дзеяслоў-звязка «быць» у цяперашнім часе выпадае, а ў прошлым не, чаго няма ў эсперанта. Li estis ingeniero kaj laboris en uzino. Li estas ingeniero kaj laboras en uzino. Anatolo estis studento kaj lernis en instituto. Anatolo estas studento kaj lernas en instituto. Viktoro estis bona amiko. Viktoro estas bona amiko. Tablo estis larĝa kaj longa. Tablo estas lafga kaj longa. Mia amiko Viktoro estas interesa homo. 12. Дзеясловы ў дужках пастаўце ў прошлым і цяперашнім часе. П ерак.ладз1це пары сказаў. Mi (esti) studento kaj mi (lerni) en universitato. Mi (aĉeti) novan libron kaj mi (estj) kontenta. Li (scii) rakonti historiojn kaj (esti) interese auskulti iin. 13. Прачытайце i перакладзіце сказы. Звярніце ўвагу, што простая і складаная форма будучага часу ў беларускай мове на эсперанта перадаецца аднолькава. Kiam vi finos skribi? Mi jam baldau finos skribi. Mi ankorau vizitos Nikolaon. Vespero estos varma hodiau. Vespere mi auskultos radion. Matene mi iros en instituton. Nokte mi certe dormos. Vi estos kontenta, se vi vizitos Esperantoklubon vespere. 14. Пастаўце дзеясловы ў дужках у патрэбным часе. Перакладзіце сказы на беларускую мову і пераканайцеся, ці правільныя канчаткі вы паставілі ў дзеясловах. Hierau mi (esti) en Bresto, hodiau mi^esti) en Minsko kaj morgau mi (esti) en Mqgilevo verŝajne. Mi (voli) esti aktiva esperantisto. Hierau vi (rakonti) tre interesan 72 historion. Morgau Nikolao (reveni) el Moskvo. Mi (esti) tre feliĉa nun vidi Nikolaon. 15. Прачытайце i перакладзіце сказы. Запомніце колькасныя лічэбнікі (1 —10). Mi havas UNU libron. Vi vidas DU kajerojn. Li aĉetas TRI ĵurnalojn. Ŝi prenas KVAR krajonojn. Ni prenas KVIN revuojn. Hi donas SES gazetojn. Hi havas SEP magazinojn. Viktoro prenas OK bultenojn. Nikolao havas NAU amikojn. Hi laboras jam DEK tagojn. (Unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, nau, dek). 16. Прачытайце i перакладзіце сказы. Звярніце ўвагу на ўжыванне артыкля. Jen estas tablo. La tablo estals nigra. Jen estas tri seĝoj. La seĝoj estas flavaj. Jen estas du foteloj. La foteloj estas verdaj. Jen estas kvar muroj. La muroj estas blankaj. Jen estas plafono kaj jen estas planko. La plafono estas blanka kaj la planko estas bruna. Jen estas robo. La robo estas blua. La suno brilas en la ĉielo. En la ĉielo lumas la pala iuno. Nikolao laboras en Minsko, en la traktora uzino. 17. Прачытайце i перакладзіце сказы. Звярніце ўвагу на лічэбнікі. Ni vivas en la jaro mil naucent naudek unua. La biblioteko ricevis tricent novajn librojn. Se vi volas bone paroli en Esperanto, vi devas scii almenau mil kvincent radikojn. Mi gastis en Moskvo dek unu tagojn. La jaro konsistas el dek du monatoj au el kvindek du semajnoj au el tricent sesdek kvin tagoj. Trioble tri estas nau. Tri plus (kaj) tri estos ses. 18. Прачытайце i перакладзіце сказы. Звярніце ўвагу на ўжыванне прыназоўніка da. Mi havas multe da libroj. Li aĉetis kilogramon da pano. Vi trinkas tro multe da akvo. Ni lernis tutan paĝon da novaj vortoj. Viktoro volas tason da kafo. Kiom da mono vi havas. Mi aĉetis dekon da ovoj. Nikolao ricevis amason da leteroj. 19. Прачытайце i перакладзіце сказы, звярніце ўвагу на ўжыванне прыназоўнікаў de, da. Mi legas la libron de Viktoro kaj jam mi tralegis dudekon da paĝoj. Nikolao kolektas kantotekstojn en Esperanto kaj li jam havas tutan centon da kantoj. Nikolao ofte aĉetas ankau librojn de Esperanto-verkistoj kaj li jam havas tutan stokon da Esperanto-libroj. Viktoro revenis de sia amiko el Parizo kaj montris al ni multe da poŝtkartoj pri Francio. Amason da impresoj li kunportis el la vojaĝo. Kiom da novaj libroj de la belorusaj poetoj oni povas aĉeti en la libromagazenoj! 20. Прачытайце i перакладзіце сказы. Асаблівую ўвагу звярніце на ўжыванне і пераклад займеннікаў. Jen kuŝas mia unua Esperanto-libro. Viktoro estas mia arniko. Mia granda deziro estas bone paroli en Esperanto. Ilia unua koncerto estis tre sukcesa. Mi vidis ilin en la kulturpalaco. Hodiau mi renkontis en la urbo mian amikon Viktoro kaj mian amikinon Vera. Lia tablo estas ĉiam en ordo. Vij)ovas vidi lin en biblioteko. Jen estas la libro de mia amiko. Cu vi ricevis la leteron de mi? Cu vi donos la libron al mi? Mi vidis vin hierau. Vi estis hierau en bona normo. Mi volas doni la libron al vi. Mi volas preni la revuon de vi. Hi estas gajaj. Al ili estas bone. Ni akceptis ladonacon de ili. Mi montris ilian donacon al la patro. Morgau mi ilin renkontos. Al mi estas interese, ĉu venos iliaj amikoj.