Падручны расійска-крыўскі (беларускі) слоўнік
Вацлаў Ластоўскі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 853с.
Мінск 1990
ПОЛОСА зямлі, шнур.
ПОЛОСАТМТЬ, пялг'саваць, пялясаты.
ІЮЛОСОВАТЬ, пялёсіць, пялёсаваць, пялЛы.
ПОЛОСТЬ, западзь, шчалуга у чым; падзь, падзісты, падзіна; шупло, шуплав/на.
ПОЛОТЕР м. хто выцірае памост; шліхтар.
ПОЛОТНО ср. палатно, палатняны, палотнішча; палац^нца, палангнка.
ПОЛОТЕНЦЕ, палотнішча да выціраньняся; ручн/к, ручнік/; ручніца, ручнічок да рук.
ПОЛСТЕВУЙ, поўсьцявы, зроблены з поўсьці.
ПОЛТННА ж. 50 капеяк; капав/к.
ПОЛУДНТЬ самавар, пабялгць; пацынаваць, пацына.
ПОЛУКРУГ м. паўкруг.
ПОЛУСВ'БТ, суцьмгнь, сутон.
ПОЛУЧАТЬ што ад каго; атрымліваць, атрыманьне.
ПОЛУЧКА, атрымка, пасылка.
ПОЛУЧАЙ, атрымай, вазьм/, прыйм/,
ПОЛУЧШЕ чаго, палепш.
ПОЛУШАРІЕ ср. паўклубьбе.
ПОЛУШКА ж. дробная манэта; шзляг.
ПОЛ м. насьцілка на под з дошчак; памост; выкладаны з малых кавалкаў дрэва узорамі—цісок, цісовы памост; біты з гліны—под.
ПОЛ м. прыналежнасьць да мужскога ці жаночага роду; плоць, постаць. Мужской, жаночай
плоці, нела; (гаворыцца „плонь* толькі аб стыдных часьцях цела).
ПОЛОВОЕ пытаньне, плоцьскае, плоцьнае, плоцьлівае.
ПОЛЫЙ пусты, парожні, шуплы.
ПОЛОУМІЕ ср. прыдуркаватасьць, неспаўна розуму; недарэка; некумны, некумнасьць, некмеўны, некмень.
ПОЛЫНЬ, трава Artemisia absynthium; палын.
ПОЛЬЗА ж. карысьць, карысны, карыстаць, карыстаньне, карысьнік.
ПОЛЬСТНТЬ каму, пахлебіць.
ПОЛЮБНТЬ каго, пакахаць.
ПОЛЮБНТЬСЯ, падабаецца.
ПОЛЮБОВАТЬСЯ, пацешыцца, парадавацца.
ПОЛЮБОВНАЯ, палюбчая, палюбная.
□ОЛЮБОВННК—ННЦА, каханец—нка.
ПОЛЮБЕЗННЧАТЬ з кім, пазалецацца, павгтліцца.
ПОЛЮБОПЫТСТВОВАТЬ, пацікавіцца.
ПОЛЮС м. грэцк. кождая з канечных пунктаў восі, на якой аварачываецца клуб; скрань, аскрай. Зямельныя скрані—паўночны і палуднёвы.
ПОЛЯРНЫЙ, паўночны, а сьцісьлей; аскрайны. Аскрайныя адны адным сілы. Аскрайная зорка, бліжэйшая да паўночнага скраня.
ПОЛЯК м. паляк, польскі, польшчына; лях, ляскі, ляшка. Першае найме ад .поле", другое— ад ,ляха*.
ПОМАВАТЬ црк. падаваць знак; паманіць, паманка, вабленьне, прыкліканьне.
ПОМАДА ж. фр. мазь да валасоў; памаста памастка.
ПОМАЗЫВАТЬ што, каго; памазываць, памазаньне, памлзка, памаз, памазок; помазь, мазіва да калёс.
ПОМАЗАННІ4К, памазанец—нка.
ПОМАКНВАТЬ што у што; памаклць, памаклч; памаконец; памак намокшая калода; памакалка, тук у які макаюнь бліны.
ПОМАКЛЕРЙТЬ, памахляваць.
ПОМАЛЧЙВАТЬ, памаўкаць, памоўклі, памоўчка.
ПОМАРГйВАТЬ, паміргаць, поміргі.
ПОМАРАТЬ што, папэцкаць, пабрудзіць, пакляксаць.
ПОМАРКА ж. на паперы, клякса.
ПОМАТОР"БТЬ, пасталець.
ПОМЯТЬ што, пакомкаць.
ПОМЕДЛЙТЬ, пагадз/ць, пабарыць, спаволіць.
ПОМЕРЕКАТЬ, падумаць; памазгаваць.
ПОМЕРЕНІЙТЬСЯ, патрызьніцца, здлцца.
ПОМЕРНАТЬ црк. памяркаць, мгркнуць. Сонца памеркла за хмарай. Памерк яго розум.
ПОМЕТ, усякія адпадкі; адкг'дзьдзя, ус& што пакінута, закінута.
ПОМЕЧТАТЬ, пакрозіць, памрзяць, паканодуміць, памжаволіць. Апошняе слова запісана мной у аколінах Полацка. Ляжыць ды пустое мжаволіць. Памжа, паўдрэмка, паўсон, паўява, а такжа называюць памжой што ў паўсьне, ці перад засыпаньнем прыдаецца ў вачу. Толькі самжыў павекі ажно памжа нейкая сталаў вачу. Перад засыпаньнем, заўсёды ў вачу памжа ўзносіцца: як дождж бліскучы, кружкамі сыплецца, плыве. / ня здумаеш і не спамжыш таго, што ён табе нараскажа. Прымжыцца (або прымсьціцца) другі раз такое ійто век не забудзеш. Дзяцё часта прымхі csae за праўду прыймае.
ПОМЙГНВАТЬ, памігаць, помігі.
ПОМНЛОВАТЬ каго, дараваць каму віну, не караць; злітавацца, гьлітаваньне.
ПОМНЛОВАТЕЛЬ, літасьцгвець, лггасьнік.
ПОМНМО прысл. памгма, акром, апрыч.
ПОМННОВЕНІЕ ср. пам/нкі, памінаньне, памгн
ПОМННУТНО прысл. штомінугнэ,
ПОММРНТЬ каго з кім; пагадз/ць, пагадзгцца, пззгодна. Сабаку з катом не пагодзіш. Нячым іудзіцца,лепш гадзіцца.
ПОМНРОВАТЬ каго, памазань мірам; пакрыжмаваць.
ПОМІРСКН прысл. пасьвецку.
ПОМІРУ ісьці, пасьвету, жабруючы.
ПОМННТЬ, падумаць
ПОМОН, памыі, памыйкі, памыйніца.
ПОМОЛВКА ж. памоўка. На воўка памоўка, а пастухі барана зьелі. На чорта памоўка, a папы чадзяць. Аб змове дзяўчыны; заручыны, дзеваснобьбя
ПОМОЛОГІЯ лацінск. агродніцтвз.
ПОМОРОСНЛ дождж, пакрапаў.
ПОМОРЬЕ ср. паморья, паўзморья.
ПОМОХА, імгла, туман, горкая раса і пара шкодная збожжу; памарока.
помочн мн. рі' яні, матузы ла падтрыманьня чаго; матузы. Шточікі наматузкох.
ПОМОШ. м. помач, памагаць, памога. Цяжка жыць на старасьць дзеду з бабай без памогі (Сержпут. 96).
ПОМОШЬЕ, імхавое балота; мшара.
ПОМОШЕСТВОВАТЬ каму. памагсць.
ПОМПОН м. фр. кутас.
ПОМРАЧАТЬ што, хмдрыць, хмарны, хмдрыцца; хаморыць, хомарна, хомар; паміркаць, памерклы, памарока, памарочная пагода, помарак, памарочыць.
ПОМСТЙТЬ каму, адамсьц/ць, помста, памсьш'ць.
ПОМУРАВЛЕНІЕ гліны, апаліва, пал/ва.
ПОМУРЛЫКАТЬ, пакурняўкаць, памурчэць.
ПОМУСАТНТЬ нож. паляз/ць.
ПОМУСОЛНТЬ пальцы, пасьлін/ць.
ПОМУТНТЬ цечу, скаламуціць, скаламу/ціцца.
ПОМУЧНЬТЬ, памучав^ць, памучавлы.
ПОМХА ж. перашкода, перапона.
ПОМЦЫ мн. сеці да лоўлі птушак; цянЛы.
ПОМЧАТЬ што, патурыць. Віхар патурыў пыл стаўбом. Каршак патурыў курчонка.
ПОМЧАТЬСЯ, пагнаць. Куды ён пагнаўся.
ПОМЫКАТЬ каго, папіхаць, папіханьне, папіхач. Пан намі як жывёлай папіхае. Папіхач карчомны.
ПОМЫЧАТЬ, памычэць,
ПОМЫШЛЯТЬ аб чым. падумываць, памысляць.
ІІОМЫШЛЕНІЕ ср. подум, подумка; помысл; памысны, згодны з мысьлямі з жаданьняміі памысьлісты чалавек, шпаркага розуму, амяркаціі.
ПОМ'БР'Ь прысл. ўм?ру.
ПОМ"ЬСЬ ж. ПОМ'БСОК м. плодная злучкя жывёлаў; мяшанец.
ПОМ"ЬХА ж. перашкода, абу/за; замінка.
ПОМ'ВШАТЕЛЬСТВО, памяшаньне.
ПОМ"ЬШКАТЬ, памарудзіць, забавіць.
ПОМ"ЬСТНТЬ што, у што\ патоўпіць, патоўпішча.
ПОМЬСТЬЕ, маЛітак, двор, іаласьцеля.
ПОМ'ЬТКА, пазначка, пазначаць.
FIOMbUlHR м. валасьцель, валасыіельскі, валасыісльства; абывоталь.
ПОНАБРОСАТЬ чаго, панакідаць.
ПОНАДБАВНТЬ, панаддаць.
ПОНАДВНГАЛН лавак, панасувдлі.
ПОНАДОБЯТЬСЯ, запатрзбіцца.
ПОНАД'ЬЯТЬСЯ, паспадзгяцца.
ПОНОСНТЬ каго, лаяць, абмаўляць; зьневажаць.
ПОНОС м частая і цеклая спарожа; мыт>ха.
ПОНАШННСКН прысл. па наскаму.
ПОНЕВА ж. адмена спадніцы, сярэдняе між спадніцай і хвартухом; поняўка, понька
ПОНЙКЛЫН, паклякны, пан/клы.
ПОНЙМАТЬ што, разумець.
ПОНЯТІЕ, здольнасьць разумець; разумгньне. Гэткле разуменьне аб людзяху яго. Гэтазвыш майго разуменьня; споцям.
ПОНЯТНЫЙ, зразумглы, зразумгла; йямкі.
ПОНЯТНОСТЬ, зразум^ласьць. Зразумела тлумлчыць, дык і мы сваю зразумеласьць выказусм. Зразумеласьць прамовы залежыць ад чыстаты мовы. Спацямлівасьць
ПОНЯТЛЙВЫЙ хлапец, зраз>мчызы( спацчмлівы.
ПОНйТКОВЫЙ андарак, паўсуконны, паўсуконак.
ПОНШЦЕНСКН выпрашываць, па жабрацку.
ПОНОВЛЯТЬ што, аднаўляць, аднова.
ПОНОВН прысл. паноўна. Ен паноўна прыйшоў.
ПОНОРАВЛНВАТЬ каму, гадзгць, дагаджаць.
ПОНРАВНТЬСЯ каму, падабацца, падабаньне.
ПОНТОН м фр. адзін з лёгкіх разборных чоўнаў, які служыць для хуткай пабудовы мосту; пантон; боднік, бодны мост, баднаўнік, баднаўцы.
ПОНУЖДАТЬ каго да чаго; панукаць, панукнуць, панука; прымушаць, прымус; сілаваць.
ПОНУЗДАТЬ коні, памуздаць.
А золатам пасідланыя, А сірабром памузданыя.
ПОНЫТЬ, панурыцца.
ПОНЫНЬ прысл. дагэтуль. Дагэтуль не аддае доўгу. / дагэтуль там усі так-жа.
ПОН'ЬМЕЦКй прысл. панямгцку.
ПОНЯТЛЙВОСТЬ, цямлівасьць, цямкасьць; зразумчывасыіь.
ПОНЯТОЙ, еьведка прыватна запазваны; впк, віжавлць.
ПООДАЛЬ, водаль. Водаль ад берагу, хаты.
ПООЧЕРЕДНО, пачародна, пазьмгнна.
ПООІЦРЯТЬ каго, захачаць, захота, захотчывы, захотнік—ніца.
ПОПАДАТЬ куды. трапляць, трапляцца; лучаць, лучацца.
ПОПАД, ПОПАДКА, патрап. У патрап сказана. ІіЬПЕЧЕНІЕ ср. ап^ка, абахоў.
ПОПЕЧЙТЕЛЬ, апякун, апекавацца. ПОПЕНЯТЬ на каго. памарокаваць. ЙОПЕПЕЛЙТЬ сёлы, гарады, папал/ць. ПОПЕРВУ прысл. спярша, наўперш. ГІОПЕРЕК прысл. наўпоперак, наўпоперач. ПОПЕРЕМЕННЫН, паўзьменны.
ПОПНРАТЬ што, таптаць.
ПОПОЛЗНОВЕНІЕ ср. лбгкая пакуса да чаго; па міінка, памыканьне, памыкяцца; похаць.
ПОПОЛЬЗОВАТЬ каго, памагчы ў хваробе; памагчы.
ПОПОЛЬЗОВАТЬСЯ, пакарыстацца. ПОГЮМННТЬ, папамятаць.
ПОПОРТЙТЬ што. папсаваць.
ПОПОТЧЙВАТЬ каго, чым; пачаставаць, ПОПРАВЙТЕЛЬНЫЙ, іапраўчы.
ПОПРАЗДНОВАТЬ, пасьвяткаваць.
ПОПРАНІЕ ср. патаіітаньне, таптаньне. ПОПРЕДЬ прысл. наўперш.
ПОПРЕКАТЬ, дакараць, закідаць; ііамінаць. ПОПРЕК, дакор, закід, дагана.
Як пайду я у чужыя людзі, Мне маладой дагана будзе. (Крачк. 78)
ПОПРЕПЯТСТВОВАТЬ каму. папярэчыць.
ПОПРЕТНТЬ каму, што; папярэчыць; згчдзіць.
ПОПРНДВМГАЛН, папрысувалі.
ПОПРНЖАЛ хто. каго; прыцгснуў.
ПЭПРНТЧНТЬСЯ каму, што: здалося; прыдарылася.
ПОПРНІЦЕ ср. црк. мера дарогі, днеўны ііераход, каля 20 вёрст; прагон.
ПОПРШЦЕ ср. абшар, мейсца на якім дзеюць; мейсца прыладжанае для вьшерадкаў, здагонак, гульні, змаганьня; точышча, такавішча; поле. Поле, точышча бітвы. Выйс ці на точышча. Зрабіць точышча, такавішча. да лоўлі зьаяроў, птахаў. Точышча вялікасьвецкага жыцьця плыгкае і пустое.
ПОПРОБОВАТЬ што, спрабавлць.
ПОПРНГНВАТЬ, падснакійаць.
ПОПРНГУН, паскакун, скакун, скакунгц.
ПОПРЯТАТЬ што, пахаваць, паховы.
ПОПУЛЯРНЫЙ франц. народны, просты.
ПОПУРН франц. мяшан/на, мяшанка.
ПОПУІЦЕНЬЕ ср. допуст: пакволя. Гэта Боскі допуст. Пакволяй бацькоў распушчаны.
ПОПУСТУ прысл. дармо дарэмна.
ПОПУТАТЬ tpmo, паблутаць, паблутлньне.
ПОПУТНЫЙ, спадарожны, спадарожнік ніца;
ПОПУТН прысл. падарозе.
ПОПЫТАТЬ, спробаваць.
ПОПЫХ м. ПОПЫШКА ж. пасьпёх, пасьпешка спохап.
ПОПЫХТ'БТЬ, пасапець, папыхаць.
ПОПЯЧМВАТЬ што, апазлджываць, пазлдны; паступацца, падавацца назад.
ПОРА агульн. слм. пара.
ПОРА ж. лац. шчэлкі, дзірачкі, наздрыцы; кіп-
ра, кіпрыца, кіправаты, кіпр^вы. Язычная плоть есть кйпрая, акй гоуба (Срезн). Сьннная скура кіпрая, нягодна на абутак.
ПОРАБОШАТЬ каго, паняволіваць; паярзмлі ваць.
ПОРАБОТАТЬ, папрацаваць.
ПОРАД'ЬТЬ каму паспрыяць.
ПОРАЗНТЕЛЬНО, паражаюча.
ПОРАЗБРОСАТЬ што, параскідаць.
ПОРАЗБУХНУТЬ, разбрдкнуць, раздуць.
ПОРНЦАТЬ каго, гудзіць, гдніць, хуліць, дакардць.
ПОРНЦАНІЕ ср. дагдна, згдна, зганіць..
ПОРНЦАТЕЛЬНЫЙ, здаганны, здаганнік—ніца.
ПОРОГ аг. слав. парог, парогі, парожысты.
ПОРОЖДАТЬ што, радждць.
ПОРОЖДЕНЬЕ ср. спародзьдзе
ПОРОДА ж. род, калена, адмена вакаленьня жывёлы з асобнымі азнакамі; завод. У яго конь добрага заводу. Заводныя каровы. Куры калакуцкаго заводу; сабакі гончага заводу; жарабец арабскага заводу. Котла (Сержп).
КНІГІ ОНЛАЙН
