Пісьмовая спадчына татараў Вялікага Княства Літоўскага і яе гісторыка-культурны кантэкст
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 205с.
Мінск 2024
135 Назва населенага пункта ў Полыпчы, дзе была заснавана папяровая фабрыка.
2.5. Рукапіс V. Зборнік цытат з тафсіраў
Час перапіскі: не раней за 1935 г.; ужываецца тэрмін werset, запазычаны, відавочна, з выдання 1935 г.136
Перапісчык: [Аляксандр Адамовіч?].
Змест:
la surat ’al-baqara (>3' АзМ werset... [фрагменты Карана на араб. з перакладам на рус. Г. Саблукова]
9а persego kalifa ’abu bekkira...
9а-panbug zakazal ’adamowl...
9b surat ’al-naml (3^1 murawT werset 29 MA., [фрагменты Карана на араб. з перакладам на рус. Г. Саблукова]
14b ’й ’ibrahTma bill dwe zonljedna sara ’a druga hagara
15b surat ’al-’an‘am werset... [фрагменты Карана на араб. з пера-
кладам на рус. Г. Саблукова]
16b surat s werset [аяты 38:40-41] (араб.) ’й wadu namacic pic ’і zmTwac... ’od ’usih hwarob...
адсутнічае мінімум адзін аркуш
17a kedT we’lki watr weje to pec (араб.)
17a jak hrom hrimic to pec nalezT (араб.)
17a-prozba do pana boga we’lka proseci ’od neprijacelaw zbujcaw ’i ’od we’lkTh frasunkow ’i strahow (араб.)
17b—21b surat junus (<_>Aw werset 63 / "ir... [фрагменты Карана на араб.
з перакладам на рус. Г. Саблукова і каментарыі]
22асйп ’allah rizasi137... ziker hikmat (араб. [hikma(tun)] «мудрасць») (араб., пол.)
Укладыш:
24asurat ’al-qalam n (j “JjH werset 48 / ^А.. [3 перакладам на pyc. Г. Саблукова i каментарый]
24b hasena ’i husejjina newernije Ійўі zabilT...
25b [фрагменты Карана на араб. з перакладам на рус. Г. Саблукова]
26а [працяг тэксту на арк. 22a-23b]
28а ’od pawetrT napisawsi da warot pnlepic (араб.)
28b suret ’az-zumar АзМ werset 62 / t1... [фрагменты Карана на араб. з перакладам на рус. Г. Саблукова]
Афармленне тэксту: пісьмо фіялетавым чарнілам. Па 15-20 радкоў на старонцы. Кустоды, у тым ліку на пярэднім баку аркушаў (арк. 2а, 4а, 5а, 6а і г. д.).
136 Wersety z Koranu оІД!' >• ^Ь'). Nakladem Muftiatu na R. P. 1935 R. 1354 H.
137 3 парушэннем парадку слоў сказ пачынаецца з паслялога. Параўн.: тур. Allah rizasi if in «дзеля задавальнення Аллага».
Папера: 28 арк. памерам 207 х 147 мм (арк. 1-23, 26-28); арк. 24-25 устаўныя памерам 168 х 105 мм; зроблены з аднаго складзенага ўдвая аркуша; тэкст с. 23b працягваецца на с. 26а. Тэкст с. 16а працягваецца на с. 1b (sic!)138. Арк. 3-16 і 19-26 пераплецены ў сшыткі. Арк. 1-2, 17-18 і 27-28 адарваны ад сшыткаў. Папера без вадзяных знакаў; трох гатункаў: 1) сшыткавая (у лінейку; з інтэрвалам паміж радкамі 12 мм; з полем) арк. 1-16; 2) сшыткавая (у лінейку; з інтэрвалам паміж радкамі 10 мм; без поля) арк. 19-26; 3) сшыткавая (у лінейку; з інтэрвалам паміж радкамі 6 і 3 мм; з палямі) арк. 17-18; 27-28. Частка арк. 18 страчана.
Аправа: адсутнічае.
2.6. Рукапіс VI. Зборнік цытат з тафсіраў
Час перапіскі: не раней за 1935 г.; ужываецца тэрмін werset, запазычаны, відавочна, з выдання 1935 г.139
Перапісчык: [Аляксандр Адамовіч?].
Змест:
lasurat ’al-kahf ) pescara werset 107... [фрагменты Карана на
араб. з перакладам на рус. Г. Саблукова]
2b junus prarok ’й ribnom nutri biw cterjesce dnej...
3asurat ra‘ad Sjj—) werset 30... [фрагменты Карана на араб. з перакла-
дам на рус. Г. Саблукова]
4а [араб., аяты 81:19-21, 25, 26 з перакладам на рус. Г. Саблукова] ’od реrepalahow kuric ’і zmiwac ’і mozno pic ’izwodoj
4а ’й koho zajmecca moc to nad pupam pawesic (араб.)
4b f kogo moc nejje to pec ’i due na wo[da] ’i dac ’i pic (араб.)
4b kedT konu moc zajmecce to napisawsi pic dawac (араб.)
5a kedT kon moc zatrimaje to ruku do perscej konskTh prilazic tri razi pec (араб.)
5a jezeli clowek lub skacine wodl nemoze puscic... (араб.)
5b kedT komu ’oka psujese ’oslepnon[c]140 hce treba pec ’i due (араб.)
6a hto nespi to na son kuric (араб.)
6b hto nespi na siji nosic (араб.)
6b ’od nespane ’й cwartak lazecise spac na siju pawesic *** to zasne (араб.) 7a ’od zembow balenne tri razi pec ’i due na sol ’i psilozic do zemba (араб.) 7b ’od zubow tri dni kuric (літары, лічбы)
138 Відавочна, гэты рукапіс з’яўляецца пастаронкавай копіяй свайго пратографа, пры капіяванні якога была дапушчана памылка ў паслядоўнасці (або аркушы пратографа былі пераблытаны).
139 Wersety z Koranu uLA °У). Nakladem Muftiatu na R. P. 1935 R. 1354 H.
140 У рукапісе памылкова ’oslepnons.
8a swenti qoran swaidce w rozjele surat ’al-zarijat (oLjIaII werset 15... [фрагменты Карана на араб. з перакладам на рус. Г. Саблукова і пол. Я. Шынкевіча]
14b surat ’al-safat (olaL^Jl Ojj-) makka werset 22141 [араб., аяты 37:42-45] raj ska woda pic ’od kurej (horo) horo142bi pomoc 15a 21143 [араб., аят 37:46] ‘od holownej boll
15a surat ‘abata sic!144 [фрагменты Карана на араб. з перакладам
на рус. Г. Саблукова]
17а zagawor ’od ’usakaho zembi zamawic na sol huknuc... (араб.) tri razi pec ’i due ’i palaskac (араб.)
17b zubi zahawaric na nebe mesec zacmewsi ’u dube cerwiak zanemewsi...
17b — jesli lisaj to zahawaric ’i zmiwac (араб.)
17b surat sabba sawa ) werset 48... [фрагмент Карана на араб.
з перакладам на рус. Г. Саблукова]
18а zagawor zubi zamowlac hoc na sto ’od glaz ’od pajiwu... (псеўдатэкст?) huknuc
18a surat ’as-safat (c^laUall . [фрагменты Карана на араб. з перакладам
на рус. Г. Саблукова]
19а znosemi renci do ’allaha swentego ten dom poswencic (араб.)
20a-20b surat 17 werset 33... [фрагменты Карана на араб. з перакладам на пол. Я. Шынкевіча]
Афармленне тэксту: пісьмо цёмна-фіялетавым чарнілам. На арк. 18b, 19b-20a частка тэксту напісана сінім. Па 13-14 радкоў на старонцы. Кустоды як на заднім баку аркуша (акрамя арк. 2b, 7b, 16b, 18b, 19b (канцы раздзелаў?)), так і, спарадычна, на пярэднім (арк. 5а, 10a, 13a, 15а, 16а).
Папера: 20 арк. памерам 125-137 х 95-107 мм; без вадзяных знакаў. На арк. 5Ь надрукавана: Drukarnia Sp. Wytw.-Handl. Wilno. Gdanska 3. Ha арк. 8a бачны толькі першыя літары радкоў: р... М... pl... Ze... р.... На арк. 17b, 18b ...-Handl. Wilno. Trocka 7. Арк. 1-2, 4-7 адарваны ад кніжнага блока.
Аправа: адсутнічае.
2.7. Рукапіс VII. Зборнік цытат з тафсіраў
Час перапіскі: не раней за 1935 г.; ужываецца тэрмін werset, запазычаны, відавочна, з выдання 1935 г.145
Перапісчык: [Аляксандр Адамовіч?].
141 Памылкова замест 42.
142 Памылковы паўтор.
143 Памылкова замест 46.
144 Далей цытуецца аят 25:50, пры тым, што 25-я сура вядома пад назвай «альФуркан»; параўнайце, аднак, назву суры 80 -
145 Wersety z Koranu Nakladem Muftiatu na R. P. 1935 R. — 1354 H.
Змест:
la-7a, 8a-13b ’imam na munbar stawsi to pej... [фрагменты Карана на араб з перакладам на рус. Г. Саблукова і пол. Я. Шынкевіча].
Афармленне тэксту: пісьмо фіялетавым (арк. Іа-b, 8а-13Ь) і цёмнакарычневым (арк. 1Ь-7а) чарнілам. Па 14-18 радкоў на старонцы. Кустоды. Арк. 7Ь і 14а-Ь пустыя.
Папера: 14 арк. памерам 160 х Ю5 мм. Без вадзяных знакаў; сшыткавая (у лінейку).
Аправа: адсутнічае.
2.8. Рукапіс VIII. Зборнік цытат з тафсіраў
Час перапіскі: не раней за 1935 г.; ужываецца тэрмін werset, запазычаны, відавочна, з выдання 1935 г.146
Перапісчык: [Аляксандр Адамовіч?].
Змест:
2b-6b surat ’al-qamar (><^' werset 11... [фрагменты Карана на араб. з перакладам на рус. Г. Саблукова].
Афармленне тэксту: пісьмо фіялетавым чарнілам. Па 15-20 радкоў на старонцы. Арк. 1а-2а пустыя. Кустоды; у тым ліку на пярэднім баку аркушаў (арк. За, 6а).
Папера: 6 арк. памерамі 165 х 105 мм (арк. 1-2, 5-6), 178 х 112 мм (арк. 2-3) (зроблены з трох складзеных удвая аркушаў). Без вадзяных знакаў; двух гатункаў: 1) сшыткавая (у лінейку; з інтэрвалам паміж радкамі 6 і 3 мм; з палямі) арк. 1-2, 5-6; 2) без лінейкі арк. 3-4.
Аправа: адсутнічае.
3. Тэматычны паказальнік
3.1. Фрагменты Карана
[Сура 1] (араб.) (I 4Ь)
[Сура 2:225] (араб.) (I 4Ь)
[Сура 36] (араб.) (I 5а)147
3.2. Гісторыі пра прарокаў і вядомых асоб ісламскай гісторыі
1. persego kalifa ’аЬй bekkira... (V 9а)
2. panbug zakazal ’adamowi... (V 9a)
146 Wersety z Koranu ^У)Nakladem Muftiatu na R. P. 1935 R. 1354 H.
147 У «Тэматычны паказальнік» не ўключаны шматлікія фрагменты Карана са зборнікаў цытат з тафсіраў, г. зн. рукапісаў IV—VIII і адпаведных фрагментаў II.
3. hasena ’і husejjina newernije К13І zabilT... (V 24b)
4. ’й ’ibrahTma bill dwe zom jedna sara ’a druga hagara (V 14b)
5. junOs prarok ’й ribnom nutri biw cterjesce dnej... (VI 2b)
6. sedlm bracej sponcih... (II 72a)
3.3. Малітоўныя тэксты
3.3.1. Ніеты
1. bab da haggu wihojonc... cini nijjet (цюрк.) (I la)
2. bab nijjet da postu ramazannego’ (цюрк.) (I 172a); bab nijjet da postii ramazanneho ’abrekanne (цюрк.) (I 336b)
3. bab to jest nijjet da saharku (цюрк.) (I 172a)
4. dla W3encnosci bozej nijjet do jsn (цюрк.) (II 2a)
5. bab to do zastalih namazew... nijjet (цюрк.) (I 184b)
6. bab to Гсйзіт dome nijjet do jsn (цюрк.) (I 2a)
7. bab to na cter3esce ja{je}senew nijjet (цюрк.) (I 3b)
8. bab nijjet do jsn ’allaha jedineho prosic ’odpiiscenne grehow (цюрк.) (I-2b)
9. bab w podriiz wijez3ajonc nijjet do jsn (цюрк.) (I lb)
10. bab to jest kedi prij3es qurbana rznonc... nijjet ’ucini (цюрк.) (I 123b)
11. bab sadaqu perepewac to nijjet ’йсіпі (цюрк.) (I 339a)
12. bab swecu zazihajuci nijjet... (цюрк.) (I 341a)
13. bab to za ’allah rizasi cun148 nijjet do jsn (цюрк.) (I 3a)
14. za brata nijjet do jsn (цюрк.) (II 4a)
15. bab to nijjet zakaho hocis (цюрк.) (I 4a)
16. bab zamuhammada praroka nijjet do jsn (цюрк.) (II 2b)
17. za matku ’i za narot matcin nijjet do ja[sinu] (цюрк.) (II 3b)
18. bab to za cuzoha celeweka nijjet do jsn (цюрк.) (I 2a)
19. bab to za jedna diisa nijjet do jsn (цюрк.) (I 2b)
20. bab to na wecerah za ’ojca dusa nijjet do jsn (цюрк.) (I 2b); bab to nijjet da ’ajetew za ’ojca za matku (цюрк.) (I 4a); za ’ojca ’i za narot ’ajcowski nijjet do [jsn] (цюрк.) (II 3a)
21. za sostra nijjet do jsn (цюрк.) (II 4a)
22. bab to za ріпопзі nijjet do jsn (цюрк.) (I 3b)
23. bab to za ’ummet prarocki nijjet do jsn (цюрк.) (I 3a)
24. za wsistak mizar nijjet do jsn (II 2b)
25. za wsistkih krewnih nijjet do jsn (цюрк.) (II 4b)
26. jesli na zirec dalokT sobrokem jeses... nijjet (цюрк.) (I la)
148 Параўн., тур. Allah rizasi iqin «дзеля задавальнення Аллага».
3.3.2. Дуаі