КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Тэкст нататкі пра дату нараджэння Якуба Адамовіча добра адлюстроўвае каляндарныя ўяўленні беларускіх татараў у перыяд паміж Першай і Другой сусветнымі войнамі. Год у ёй указваецца па хрысціянскім летазлічэнні (1921), месяц як па хрысціянскім летазлічэнні (жнівень), так і па мусульманскім (зу-ль-хіджа), а дзень месяца толькі па мусульманскім (24-ы). Указваецца таксама дзень тыдня нядзеля. У выніку атрымліваецца 27 жніўня 1921 г. па хрысціянскім (грыгарыянскім) летазлічэнні або 24 зу-ль-хіджа 1339 г. гіджры. Акрамя таго ў нататцы ўказваюцца гадзіна нараджэння (дванаццатая), магчымыя планетарныя гадзіны (Венера, 220 Араб. [dii-1-hagg] «зу-ль-хадж» назва 12-га месяца ісламскага календара. 221 Араб. LA [zuhra] «Венера». 222 Араб. -ijLkc [‘utarid] «Меркурый». 223 Араб. j-i [qamar] «Месяц». 224 Верагодна, тры згаданыя вышэй планетарныя гадзіны. 225 Граматка скруткі або аркушы з тэкстамі малітваў, якія выконвалі ў культуры беларускіх татараў ролю амулетаў. Меркурый або Месяц) і літарнае пазначэнне года згодна з прынятым да нядаўняга часу сярод татараў Беларусі, Літвы і Польшчы васьмігадовым каляндарным цыклам, кожны год якога пазначаўся асобнай літарай арабскага алфавіта, у дадзеным выпадку літарай j, якая па-арабску называецца «ўаў», а па-беларускататарску «воў». Такім чынам, ліст не мог быць напісаны раней за 1921 г. год нараджэння Якуба Адамовіча. А калі ўспомніць пажаданне, што «можна гэты ліст захоўваць да дарослых гадоў», то варта выказаць меркаванне, што ён быў напісаны ў 1920-я або ў першай палове 1930-х гадоў, калі Якуб Адамовіч яшчэ не дасягнуў дарослага ўзросту. Рукапіс X. Ліст імама г. Мядзела Аляксандра (Алі) Адамовіча да намесніка муфтыя II Рэчы Паспалітай Якуба Рамановіча Ліст напісаны на адным баку аркуша памерам 330 х 210 мм. Тэкст налічвае 34 радкі. Папера аркуша мае вадзяны знак у выглядзе слана і літар MIRKOW226. У перадапошнім радку імя і прозвішча (подпіс) імама г. Мядзела Аляксандра Адамовіча. У ніжнім левым вуглу побач з подпісам адбітак штампа Urz^dnik stanu cywilnego22^ Imam. Ліст звернуты да Якуба Рамановіча (1878-1964), намесніка муфтыя міжваеннай Польшчы ў перыяд з 1925 па 1936 г.228 Відавочна, што ліст не трапіў да свайго адрасата, бо быў знойдзены намі ў кнігазборы Якуба Адамовіча, сына яго патэнцыйнага адправіцеля. Ліст напісаны арабскім пісьмом без характэрных для пазнейшых рукапісаў А. Адамовіча арфаграфічных асаблівасцей. У лісце выкарыстаны цытаты з Карана на арабскай мове, якія, за выключэннем аднаго аята (X 4), суправаджаюцца перакладам. Пачатак 20-й суры цытуецца на арабскай мове і ў перакладзе на расійскую Г. Саблукова разам з яго заўвагай аб назве суры (X 15-21), а аяты 93:10-11 і 24:26 прыводзяцца на арабскай мове і ў перакладзе на польскую мову, зробленым імамам Мінска Ур’яшам ібн Ісмаілам у другой палове XVII ст. (X 26-32)229. Датаваць ліст можна перыядам ад 1925 па 1936 г., калі Я. Рамановіч займаў пасаду намесніка муфтыя. 226 Назва населенага пункта ў Польшчы, дзе была заснавана папяровая фабрыка. Гл. апісанне паперы ў рукапісе IV. 227 Гэта значыць чыноўнік, які фіксуе нараджэнні, шлюбы, смерць грамадзян. 228 URL: https://quizlet.com/pl/734840061/jakub-romanowicz-1878-1964-flash-cards/ (дата звароту: 09.11.2023). 229 Цытаты з перакладу Ур’яша ібн Ісмаіла параўноўваюцца намі ў заўвагах з тэкстам найстарэйшага спіса гэтага перакладу, так званым Мінскім тафсірам 1686 г., які захоўваецца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы НАН Беларусі. Апісанне рукапісу 1686 г. гл. у: Рукапісы татараў Беларусі канца XVII пачатку XX стагоддзя з дзяржаўных кнігазбораў краіны : каталог. С. 24-27. cC o 2 cC X s X x 2 x 2 2 2 ■0£ £ ICC £ >сл ICC icC ICC ICC X >N O N- ICC £ >t« £ X ” 2 3 ICC X ICC >CJ >N _ >s 2 >cj ICC E > 2 E 2 Ц 2 § G 5 a СЛ O £ s E o >5 >o o Q X E >N O ICC G a £ G E icC E o ICC E E ICC ICC £ icC ICC —1 icC O >N S •0Й u ICC >N O icC ;u >tZ) 13 E N- o 3 ,E cc — . r oo . o c ICS g 'Е o •on X cC X 2 2 cc 2 CC Q. JX X c X 2 a G 2 CC :X cC X K X G % G G S G \> G a G 2 cc 2 E ICC X icC № ICC E cc u. O •on u x u £ >cn icC E o E 'S 'icC E ICC X ICC Nice E E -S ICS > N« сл icS O 13 °C O E u £ >u >сл icC N- E ICC E •ao o ■bD >N o •on 1) 2 X o >o >x >N o E o & o o $ C/> E ICC ICC E ICC У» O >сл 13 E N- E !CS. сл«5 ICC_ o X ICC slice E CC x o <3 % o i I- s 5 Я]. os ’« = =i я Я °’T я J жыцця»? Гл. папярэднюю заўвагу. 234 Верагодна, Я. Рамановіч. 14. Каран і некалькі Ясінаў237. У Каране ёсць раздзел ci 3 □ C3 m KI 15. ты: «Taha ma ’anzalna ‘alayka ’al-qur’an litasqay^. Первое. 16. Твердо, глагол. Арабскйя буквы, соответствуюіцйя 17. словянскйм, называются ma, га; этймй двумя сло- вамй 18. мохаммедане u называют эту главг. Мы нйспосла-\ лй тебе 19. этот Коран не для того. чтобы ты бедствовал, 20. a только для того, чтобы он был вразумленйем 21. для mex, которые богобоязлйвы. I Ta-ra 22. cypy чытаў бы, бо вельмі шырока апісвае. 23. У чацвер або ў пятніцу трэба чытаць і Кадах 24. дуа239; прароцкія дуаляры вельмі дапаможныя. Я б парэкамендаваў 25. Вашае імя i Вашых бацькоу . У Каране так пішацца: | 26.fa’amma ’as-sa’ilafa-la tanhar«i кожнага, хто просіць, | koran ’і t235 ’і kilko jasenow w korane jest rozjal dwaje sti *** perwoje twerdo hlahol ’arabskija bukwi soswetstwujuscija slowanskim naziwajutsa th 'etimi dwuma slowami muhammadane ’і naziwajut 'еШ hlawu *** mi nisposlali іе 'etot koran nedla toho ctobi ti bedstwowal ’а tolko dla toho ctobi ‘on bil wrazumlennijem dla teh kotorije bohobojazliwi *** ’i th surej citaw bl bo barjo ‘obserne236 ‘opisuje w cwartak ’albo w pontak tseba citac ’і qadah du‘a’i prarocki du‘alari ba[r]zo pomocni polecalam bl wase ’іте ’і wasih ro3[i]cow *** w korane tak pise 51a Uli ’i kuzdego prosoncego 1 1 irS »—■ 40 1 I oc tiel o’ T—’ o (N (N cn "4 C3 ri еч e