Расійска-беларускі слоўнік
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 704с.
Смаленск 2014
слитный — зьліты, злўчаны
слитное предложение — грам. злўчаны
сказ
слиток—зьлівак, зьлітак, вьілівак
слить—см. сливать
сличать/ сличить—параўноўваць I параўнаваць; зьвяраць/зьвёраць
сличение — параўнаваньне
сличённый — параўнаваны, зьвёраны
сличительный — параўнавальны, параўнаўчы слишком — надта, занадта, залішне, з каптуром, праз меру, цёраз край, цёраз сілу
не слишком — ня вёльмі, ня надта
слияние — зьліцьцё, супаданьне; (рек) сутока
Г.К. т.
слобода — слабада
слободка — слабодка
слободской — слабодзкі
слобожанин — слабадчанін
слобожанка — слабадчанка
словарик—слоўнічак
словарный — слоўнікавы
словарь — слоўнік
словесник — настаўнік літаратўры
словесно — на словах, вўсна
словесность — пісьмённасьць, пісьмёнства, літаратўра л. т.
словесн ый—слоўны
словесное приказание — загад на словах
словечко — слоўца
словить—см. славливать
словно — быццам, як быццам, ні'бы, нібыта, маўляў, мэрам, няйначай
слово — слова
слово ораторское — прамова
слово проповедника — казаньне
дар слова — моўнасьць
пустые (вздорные) слова — марныя
СЛОВЫ
честное слово — ганаровае слова
дать слово — даць слова, абяцацца
исполнить, сдержать слово — спраўдзіць
слова, датрымаць слова
к слову — дарэчы
нарушить слово — зламаць слова
полагаться на слово — зьвярацца на слова
замолвить слово — закінуць слова
быть верным слову—дадзёржваць (датрымлі ваць)слова
одним словом — адным словам, каротка
кажучы
производное слово — грам. вытворнае
слова
односложное слово — аднаскладовае
слова
бранное слово — лаянка
похабные слова — брьідкія словы
скупой на слова — маўклівы
много слов, а мало дела — з вялікага грому
малы дождж
словоизвержение — многаслбўе, слоўны выбух
словолитня — гісэрня друкарскіх значкоў
словом — адным словам
словообразование — грам. словаўтварэньне словоохотливость — гаварлівасьць, балбатлі васьць, гутарлівасьць, гаманлівасьць
словоохотливый — гаваркі', балбатлівы;
гутарлівы, гаманлівы, гаманкі'
словопрение — спрэчка (на словах)
словопроизведение—грам словавытварэньне
словопроизводный — словавытворны
словосочинение—см. синтаксис словотолкование—тлумачэньне слоў
словотолкователь—тлумач слоў словоударенйе—націск
словцо—слоўца
красное словцо — прыгожае слоўца
слог—склад, стыль (мовы)
слоговой — складовы
слоеватость — пластаватасьць, слаяватасьць слоеватый — пластаваты, слаяваты слоевище — бот. (thallus) паросьля б. т., слаявіна
слоение — пластаваньне, слаяваньне
слоёный — слаісты
сложение — складаньне; (тела) склад, пабудова
сложенный—складаны, складзены
сложить—см. складывать
сложно — складана, завіла, многалўчна
сложность—складанасьць, завіласьць, многалўч насьць
в сложности — у злўчнасьці, наагўл сложноцветный — бот. складанаквётны сложный — складаны, завілы, многалучны слоистость—пластаватасьць г.к.т., слаістасьць б.т.
слоистый — пластаваты, слаісты
слоиться — пластавацца, слащца
слой — пласт, рад, слой
слой годичный — бот. слой гадавы б. т.
первый слой дерева под его корой — абза
Мядз.
слом—ЗЛОМ
сломанный — зламаны, зломаны
сломать, сломить — зламаць, зламіць
бежать сломя голову — уцякаць на ўсе застаўкі
сломка — злом
слон — СЛОНЬ
слонник—зоол. см. долгоносик слоновый — сланёвы
слоняться — снаваць, сноўдацца, туляцца, сланяцца, шль'шдаць, вёшацца
слопать — злопаць, пажраць
слопец—пастка
слуга — слуга, слўжнік, служэбнік, чаляднік, найміт
ваш покорнейший слуга — ваш найпакар нёйшы слуга
служака — служака, шчыры слуга
служанка — служанка, служка, служэбніца, прыслўжніца, чалядніца, наймічка
служанкин—служанчын, найміччын
служащий—служачы Я. Кол., службовец
служба — служба, наймы, абавязак
военная служба — вайсковая служба
государственная служба — урадовая служба
действительная служба — запраўдная слўжба
товарищ по службе—супрацоўнік
получить службу — дастаць службу (па саду)
службы — прыбудовы
служебник—церк. служэбнік
служебный — службовы, служэбны
служение — служэньне, паслужэньне, слўжба
служивый — (о солдате) маскаль
служилый — служылы, слўжны
служитель — паслугачы, паслугач, паслўжнік, служэбнік
служитель религиозного культа—паслугачы рэлігійнага кўльту
служительница — паслугачка, прыслўжніца, паслўжніца, служэбніца
служительский — служэбнічы
служить — (кому) служыць, прыслўжваць, слугаваць, быць за слугу, быць на службе; (чем) быць (за што), зьяўляцца, прыдавацца
служить обедню — адпраўляць (правіць) абёдню
служить помехой (препятствием)—замінаць, перашкаджаць
служить предлогом — даваць повад
это ни к чему не служит — гэта ні да чаго не вядзё
служка—служка
слукавить — схітраваць, сфалыііывіць
слупливать / слупить—злўпліваць, злупляць / злупіць; зьдзіраць / зьдзёрці, садраць, пазьдзіраць
слух—слух, слых, вуха; чутка, погаласка
слухи—чўткі, галасы, дзёйкі
иметь плохой слух — недачуваць
разнёсся слух—прайшла чутка (погаласка) ходят слухи — дзёйкаюць; ходзяць чўткі
лишиться слуха, потерять слух — аглўх
нуць
слуховой — слухавы (слыхавы)
слуховое окно — дымніца, аддўха
Слуцк—г. Слўцак
слуцкий — слўцкі
случай—выпадак, прыпадак, прыгода, здарэнь не, случай, аказія
непредвиденный случай — неперадбачаны
выпадак
неприятный случай — прыкры выпадак
удобный случай — зрўчны (добры) выпадак
в этом случае — у гэтым разе
в подобном (таком) случае—у такім (гэтым) выпадку (разе)
во всяком случае — у кожным выпадку (разе)
в крайнем случае — у апошнім разе
в противном случае — у (ншым выпадку (разе)
на всякий случай — на кожны выпадак
при случае—пры аказіі
по случаю — (чего) з прычыны (чаго)
купить по случаю — купіць з аказіі
пользоваться случаем — карыстацца з аказіі
представился случай—надыйшоў выпадак;
трапілася аказія
потерпеть случай — уггусьціць выпадак случайно — выпадкам, выпадкова, з аказй, прыпадкам
случайный—выпадковы, прыпадковы, неспадзя ваны
случать / случить — спускаць / спусьцщь; прыпускаць / прыпусьціць; спарваць (самца з саміцай)
случаться — (о коровах) паляваць, бёгаць; (о лошадях) біцца; (о свиньях) гўкацца; (о собаках, волках) ганьняваць; (о кошках) марцаваць
случаться / случиться — трапляцца / трапіцца; выпадаць / выпасьці; здарацца / здарыцца; прыпадаць / прыпасьці; прыдавацца / прыдацца; прыходзіцца / прыйсьціся; прыгаджацца / прыгадзщца; адбывацца / адбьщца; бываць / быць; даводзіцца / давёсьціся; лучацца / лучыцца
что с ним случилось? — што з ім сталася?
случка — спарваньне, прыпуск, прыпусканьне случной: случной пункт — пункт для спар
ваньня
случной бык—стаднік, бугай
случной жеребец — заводзкі жарабёц, вогер
случной кабан — кныр, кнур, кнораз слушание — слўханьне
слушатель — слухач
слушательница — слухачка
слушать — слўхаць
слушай! — (команда) слўхай!
слушаться — (кого) слўхацца
слыть—(чем) слынуць, быць вядомым (за што), славіцца
слыханный — чуваны, чуты
слыхать—чуваць, чуць
слышать—чуць
плохо (нехорошо) слышать — недачуваць слышимый—чўтны
слышно — чуваць, чутно
что слышно? — што чуваць?
слышный —чугны
слышен — чуцён
слюбляться / слюбиться—кахацца / пакахацца, закахацца; зьнюхвацца / зьнюхацца; спадабацца / упадабацца
слюда—лушчак
слюдистый —лушчакаваты
слюдяной — лушчаковы
слюна — сьліна, сьлюна
слюнить І слюниться — сьлініць / сьлініцца, сьлюніць I сьлюніцца
слюнка — сьлінка
слюнный — сьлінны
слюногонный —мед. сьлінагонны
слюнотечение—сьлінацёча
слюнтяй — салапёка
слюнявый — сьлінявы
слякотный — слотны
слякоть — халепа, хлюпа, пляга, слота, слата, балота, нёгадзь
смазать—см. смазывать
смазка — змазка; змазваньне, мазаньне, шмараваньне
смазливость — гожасьць
смазливый, смазливенький — гожы, гожанью, прыгожанькі
смазной — змазаны
смазочный — змазачны, шмаравальны
смазывание — змазваньне, мазаньне, шмараваньне
смазывать / смазать — мазаць, змазваць / змазаць, намазаць; шмараваць / нашмараваць, вышмараваць; (гусиным жиром) шмальцаваць / нашмальцаваць, вь'ішмальцаваць; (коровьим маслом) масьліць / намасьліць; (растительным маслом) алёіць / наалёіць; (кистью) квэцаць / пак вэцаць, уквэцаць
смазь — мазіла, шмаравідла
смаковать — каштаваць
смалчивать / смолчать — змоўчваць / змаў чаць
сманивание — звабліваньне, перавабліваньне, перанаджваньне; зманьваньне
сманивать / сманить — звабліваць / звабіць; перавабліваць I перавабіць; перанаджваць / перанадзіць; зманьваць / зманіць
смарагд—см. изумруд
смарка, смарыванйе—сьціраньне
всё пошло насмарку — усё пайшло прахам смарывать / смарать — сьціраць / сьцёрці смастачить, смастерить—змайстраваць, удраць
штуку
сматывать / смотать — змотваць / зматаць
смахивать / смахнуть — змахваць / змахнўць;
скідаць I скінуць
смачивание — змочваньне
смачивать / смочить — змочваць / змачьіць смежать / смежить — (глаза) прыплюскваць / прыплюснуць; стуляць / стуліць
смежно — сумёжна
смежность — сумёжнасьць, сусёдзтва смежный — сумёжны, сусёдні, прылёглы смекалка — кёмкасьць, цямкасьць, клёк, дагадка
смекать / смекнуть—кёміць, цяміць I сьцяміць; дагадвацца / дагадацца
смелеть—асьмёльвацца, асьмяляцца, адважвац ца, набірацца адвагі (сьмёласьці)
смело — сьмёла, адважна
смелость — сьмёласьць, адвага, бязбоязкасьць смелый — сьмёлы, адважны, бязбоязкі
смельчак—сьмёлы (чалавёк), сьмяляк, сьмяль чак
смена — зьмёна
сменный — зьмённы
сменяемость — зьмяняльнасьць
сменяемый — зьмяняльны, зьмённы сменять / сменить — зьмяняць / зьмяніць; зьнімаць / зьняць; скідаць / скінуць (з пасйды)
сменяться — зьмяняцца
смерд—чаляднік
смердеть—сьмярдзёць, тхнуць
смердящий—смуродны
смерзание — зьмярзаньне
смерзать / смёрзнуть—зьмярзаць I зьмёрзнуць, зьмёрзьці
смёрзлый, смёрзший — зьмёрзлы
смеривать, смербть / смерить — зьмёрваць, зьмяраць / зьмёраць
смеркаться / смеркнуться — зьмяркацца / зьмёркнуцца; змрочыць, змрочыцца
смертельно — на сьмёрць смертельный — сьмяротны
смертельный враг—заядлы вораг
смертность—сьмяротнасьць
смертный — сьмяротны
смертная казнь—кара сьмёрцю смертоносный — сьмяротны, умірўшчы смертоубийственный — забойны, згўбны смертоубийство — забойства, душагўбства смертушка — сьмёртухна, сьмяротка смерть — сьмерць, скананьне, садўхі, калуг
насильственная смерть — гвалтоўная сьмерць
скоропостижная смерть — раптоўная сьмерць