Расійска-беларускі слоўнік
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 704с.
Смаленск 2014
тмин — бот. (Carum carviL.) кмін (кмен)
тминный—кмінны, кміновы
тминная настойка — кміноўка
тмить — цьміць, зацьмяваць, зацямняць
то — (мест.), см. тот
то—союз то, дык, дак
то тут, то там — і тўтака і тамака
то и дело — разураз
тото и есть—а то ж
тото же — то ж бо то, то бо то што то есть — гэта значыць, гэта значыцца (г. зн.) тобой, тобою то — (мест.), твор. см. ты товар — тавар, крам, крамніна
показывать товар лицом—паказваць тавар як ён ёсьць
товаришко—таварчык, тандэт
товарищ — таварыш (род. таварыша, ж. таварышка)
товарищески — як таварыш, патаварыску товарищеский — таварыскі
товарищеское отношение — таварыс касьць
товарищество — таварыства, суполка товарищество торговое—гандлёвае таварыс
тва
товарный — таварны
товароведение—таваразнаўства
тога — ист. тога
тогда—тады
тогда же — у той самы час, сама тады тогдато—тадьісь
тогда как—тады як
тогдашний—тадьішні, тагачасны того — (мест.),род., вин. см тот тождественно — таксама, зусім аднолькава тождественный, тожественный — той самы, тожсамы, зусім аднолькавы, аднакі
тождество, тожество — тожсамасьць, тояса масьць
тоже — таксама, тож
ток — 1. ручай, раўчак, струмёнь; 2. бег, цечая;
3. ток (у гумне)
токайский: токайское — (вино) такайскае
токарная — (мастерская) такарня
токарный — такарны
токарный промысел — такарства токарь—токар
токовать—(о тетеревах) такаваць
токсин—физ иол таксына
толика: дать малую толику — даць крыху (крышачку)
толикий—толезны
толико—толезна
толк—межд. тоўх, таўхёль, штоўх, штурх, піхёль толк — сэнс, розум, толк; лад, пуцьцё, глузд, панталык
толк раскольничий — сэкта
толки людские — дзёйкі, перагўды
взять в толк — (что) зразумёць, скёміць
говорить толком — гаварыць да ладу (з сэнсам)
без толку—бяз ладу, бяз сэнсу
что в этом толку—якая тут карысьць сбиться с толку—зьбіцца з панталыку знать толк (в чём) — разумёцца (на чым)
сбить с тол ку—затлуміць
толкание — штурханьне, піханьне, пханьне, таўханьне
толкать / толкнуть—таўхаць / таўхнўць, таўха нўць; штурхаць / штурхнўць; піхаць / піхнўць; пхаць / пхнуць; турнўць
толкаться — таўхацца, штурхацца, піхацца, пхацца, тўзацца
толкач—таўкач
толкование—тлумачэньне
толкователь—тлумач
толковательница—тлумачка
толковательный — тлумачальны, вытлума чальны
толковать — (что) тлумачыць / вытлумачваць; выясьняць; (о чём) гўтарыць, гаманіць, размаўляць
толковник—тлумач
толковый — 1. разўмны, разважны, спрытны;
2. СМ. толковательный
толкотня — таўханіна, штурханіна, тузаніна
толкучка — (рынок) тандэт
толкушка—таўкачык, цэрах
толмач—тлумач
толока — талака
толокно — талакно
толокнянка — бот. (Arctostaphylos uvaursi Spr.) мучанікб.т.
толокняный—талакняны
толочь—таўчьі, таўкці
толочься — таўчыся, таўкціся; (на месте) тўпацца
толпа — таўпа, натаўп, натоўп, тлум, грамада, гурба, галда
толпиться — тоўпіцца, таўпіцца, ціснуцца, грамадзіцца
толстенный — таўшчэнны, дўжа тоўсты
толстенький—тоўсьценькі
толстеть — таўсьцёць, гладчэць, грубёць, тлусьцёць
толсто—тоўста, грўба
толстобрюхий—тоўстапўзы, гладкі, чараваты, пузаты
толстоватый — таўставаты, трохі тоўсты, грубаваты, трохі грўбы
толстоголовый—тоўстагалбвы
толстогубый — губаты, грыбаты, грыбазвон толстозадый—крыжасты
толстоклювый—тоўстадзюбы толстокожий—грубаскўры толстокрылый — грубакрьілы толстолистный—грубалісты толстомордый — тоўстамбрды, мардасты, мурласты, рылаты
толстоногий—тоўстанбгі толстопузый—см. толстобрюхий толсторожий—см. толстомордый толстосум—багатыр, багацёй толстота—тоўстасьць, грўбасьць, гладкасьць толстуха, толстушка — таўстўха толстый—тоўсты, таўсты, грўбы, гладкі толстяк—таўстўн, тоўсьцік, гладўн; ирон, шўла, туз, апўцак, барыла
толчение—таўчэньне толчёный—тоўчаны
толчея—см. толкотня
толчок—удар, штурханьне, штурх, штуршок толща—тоўшча, таўшчыня толще—таўсьцёй, грубёй
толщина—таўшчыня, грубіня
в толщину—угрўбкі
толь—толь, дахавы кардон
только—ТОЛЬКІ
только что — як толькі; вось толькі, мала што
лишь бы только — абы толькі
только бы — абы б
том—том, кніжка
томат, томаты — бот. (Solanum lycopersicumL.) памідоры б. т., таматы
томатпюре—таматпюрэ
томик—тамок
томительно—нўдна, нудосна, млосна; (от зноя) вадна
томительный—нўдны, нудотны, нудосны, млос НЫ, ЦЯЖК1'
томить — таміць, нўдзіць, мўчыць
томить сталь — гартаваць
томиться — таміцца, нўдзіцца, мўчыцца, мардавацца; (от жажды) смагнуць
томление — нуда, нудота, млосьць; тамлёньне, утома
томно — млява, млосна
томность — млявасьць
томный — млявы
томпак—тамбак
томпаковый—тамбаковы
тому—(мест.), дат. см. тот
тон—тон
задавать тон — рэй вёсьці
тональность—муз. танальнасьць
тональный—муз. танальны
тоненький—тоненькі
тоненько — тоненька
тонёхонек, тонёшенек—танюсенькі
тонзура — танзўра, плеш у ксяндзоў
тонизна—таніня
тонический —мед. танічны
тонкий — тонкі; (в обращений) далікатны
тонкий слух—востры слух (слых)
тонко—тонка, далікатна, востра
тонкокожий—тонкаскуры тонконогий — тонканогі
тонкорунный—тонкавбўны
тонкость — тонкасьць, цёнькасьць, далікат насьць
тонкошерстный — тонкашэрсты
тонкошея—тонкашый
тонна—тона
тоннель—тунэль
тонус—мед. тонус, напруджэньне
тонуть — танўць, залівацца (вадой)
тончавый — шчўплы, худы
тончайший —танчэйшы
тоньше—танёй
тоня — затон
топ—межд. туп
топаз — тапаз
топазовый—тапазавы
топание—тўпаньне, гопаньне
топать / топнуть — тўпаць / тўпнуць; гопаць / гопнуць
топильный — тапільны
топить — (печь) паліць (у пёчы); (в воде) тапщь топка — (печи) палёньне; (жиров) таплёньне;
(печь) печ, груба
топкий — грўзкі, багністы
топкое место — багна, грузавіна, нажма
топко—грузка, багні'ста
топление — (печи) палёньне; (жиров) таплёньне
топливо — паліва, апал
топнуть—см. топтать
топограф—тапограф
топографический — тапаграфічны топография — тапаграфія
тополевый — тапалёвы
тополь — бот. (Populus) таполя
тополь чёрный — (Р nigra L.) ясакар
топор — сякёра, сакёра, тапор, сякач; (тупой) тупіца; (тяжеловесный) біндас Мядз.
топорик, топорок — сякёрка (сакёрка), тапор чык
топорище — тапарышча
топорный — сякёрны; перен. нязграбны, лапёзны
топорщить—см. топырить
топот—тўпат
топотня—тупаніна, тупатня, тупацёньне топтание—таптаньне, тупаньне; талачэньне топтать—таптаць, тўпаць; талачьщь, драсаваць
(траву), мясіць (гліну)
топтаться — (на месте) таптацца, тўпацца топырить — тапырыць; (руки) расстаўляць, выцягаць; (ноги) кірэчыць; (глаза) тарашчыць, выпінаць; (уши) настаўляць, навострываць топь — твань, багна, багніна, багнішча, дрыгва, алёс
тор — (цветоложе) дно квёткі, кветадоньне б. т. торба — торба, кайстра, тайстра
торг — торг, рынак, гандаль
торги—кірмаш
торгаш — гандляр, таргач, махляр торгашеский — гандлярскі
торгашество — гандлярства
торгование—таргаваньне, гандляваньне торговать—таргаваць, гандляваць, купаваць торговаться — таргавацца, сьпірацца за цанў торговец — таргоўнік, гандляр, купёц торговка—таргоўніца, гандлярка, перакўпніца торговлишка — дробны гандаль торговля—таргоўля, торг, гандаль
оптовая торговля — гуртавы гандаль розничная торговля — гандаль у раздроб внешняя торговля — замёжны гандаль внутренняя торговля — нутраны гандаль оптоворозничная торговля—гандаль гуртам
і ў раздроб
меновая торговля — памённы гандаль торговопромышленный — гандлёвапрамы
словы
торговый—тарговы, гандлёвы, купёцкі
торговый дом — гандлёвы дом
торговый народ—гандляры, собир. гандляр ства
торговые дела — гандлёвыя справы тореадор — тарэадбр
торжественно—урачыста торжественность—урачыстасьць торжественный—урачысты
торжество —урачыстасьць, сьвята торжествование—урачысты абход торжествовать — сьвяткаваць, спраўляць урачыстасьць, радавацца; перамагаць торжествующий — радасны, вясёлы торжище — рынак, кірмаш, базар торжищный — рынкавы, кірмашовы, базарны торица — бот. (Spergula arvensis L.) сьвінакроп б.т.
торк—межд. тырк, nix
торкать / торкнуть—тыркаць / тыркнуць, тор кнуць; піхаць / піхнўць
тормашки:упастъ(палететь)вверхтормашками— паляцёць дагары нагамі (торчма, тарчмаком)
торможение — тармажэньне, тарнаваньне, запінаньне, заперашкоджаньне
тормоз — тормаз, тарнач
тормозить — тармазіць, тарнаваць, запінаць, заперашкоджваць
тормошение—тармашэньне, тарганіна тормошить — тармасіць (тармашыць), тор
гаць
торный — (о дороге) біты (шлях)
торовато — спрытна, дасьціпна; шчодра тороватость — спрыт, досьціп; шчодрасьць тороватый — спрытны, дасьціпны; шчодры, гасьцінны
торока—таракі
торопеть—палохацца, лякацца, жахацца торопить—сьпёшыць, прысьпёшваць, скорыць, падганяць
торопиться—сьпяшацца, хапацца, пахапляцца, увіхацца
не торопясь — паволі, павольна, паціху, спакваля
торопкий — спрытны; жахлівы торопливость — пахаплівасьць, хапатлівасьць, сьпех, пасьпёшнасьць; жахлівасьць
торопливо — пахапліва, хапатліва; хапаючыся, сьпёхам, пасьпёшна; жахліва
торопливый—пахаплівы, хапатлівы, сьпёшны, жахлівы, палахлівы
торопыга —хапатўн
торочение—1. аблямоўваньне; 2. прывязваньне да таракоў
торочить — 1. аблямоўваць; 2. прывязваць да таракоў
торс — торс, тулава
торт—торт
торф—тори, торф
торфяник — тарпянішча
торфяной—тарпяны
торцы — калодачкі для брукаваньня вўліц
торчание—тырчаньне, стырчаньне
торчать — тырчаць, стырчаць
торчком, торчмя — сторч, старчма, спотырч, тарчмаком (старчмаком)
торчок—старчак
тоска — нуда, нудота, туга, маркота, журба, смўтак, сум
наводить тоску—нўдзіць тосканский — тасканскі
тоскливо — нудна, нудотна, нудосна, тужліва, маркотна, невясёла, сўмна, журбліва
тоскливость—тужлівасьць, маркотнасьць, нудота, журблівасьць
тоскливый—тужлівы, маркотны, нудотны, ну досны, невясёлы, сўмны, журблівы
тосковать — нўдзіцца, тужыць, маркоціцца, сумаваць, журыцца
тост—тост, заздароўніца
тот — той (род. таго, дат. тамў, вин. таго, твор. тым, предл аб тым); ж. тая (род., дат. тэй, вин. тўю, твор. тэй, предл. аб тэй); ср. тое (род. таго, дат. тамў, вин. тое, твор. тым, предл. аб тым); мн. тыя
тот же самый — той самы
в ту пору (в то время) — тым часам
ни то ни сё — ні тое ні сёе
ни с того ни С сего — ні адкўль ні адсюль; так сабё, бяз дай прычыны
тем более — тым больш, а злашча
тем менее — тым менш
тем лучше — тым лепш (ляпёй)