Расійска-беларускі слоўнік
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 704с.
Смаленск 2014
тупозубый — тупазўбы
тупой — тупы; безгаловы, анікаваты (аніяка ваты)
тупая голова — тупща, дурнща, недарэка тупой на глаза — недабачлівы
тупоносый — кірпаносы
тупость — тўпасьць. См. тупоумие тупоугольный—тупакўтны
тупоумие—тупы розум, анікаватасьць (аніякава тасьць), дўрасьць, бязглўзьдзе
тупоумный—тупы на розум, ашкаваты (аніякава ты), дурны
тур—тур
Туран —геогр. Туран ту ранский—туранскі турбина—турбіна турецкий—турэцкі туризм — турызм турист — турысты, вандровец
турить—турыць
Туркестан—геогр. Туркестан турмалин—мин. турмалін турнепс — бот. турнэпс турнир—турнір, выпярэдніцтва турок — турак турон—мяжджэрыца г.м. т. турусы — недарэчнасьці, турусы (Нас.)
нести (рассказывать) турусы на колёсах— лапці плясьці; плявўзгаць
турухтан —зоол. (Pavoncella) баталён з.т.
Турция — Турэччына
турча — бот. (Hottoniapalustris L.) вадапёрыца балотнаяб.т.
турчонок—турчаня
тускло—цьмяна, змрочна тусклость — цьмянасьць тусклый — цьмяны, змрочны, нявідны, цёмны тускнуть — цьмець, прыцьмяваць, цямнёць тут—тут, тўтака
тутить—лўдзіць
тутовый: тутовое дерево — (Morus nigra L.) шаўкоўніца, морва тутошний—тутэйшы
туф—туф г.к. т., мяжджэрыца г.м. т.
туфелька, туфля — пантопля туфельный — пантоплевы тухлость—тўхласьць, прытхласьць
доводить до тухлости — пратухляць тухлый—тухлы, пратўхлены, гнільі, прьггхлы
тухлый запах — тухліна тухлятина — тухляціна, тухляцьце тухнуть — 1. тухнуць, тхнуць, гніць; 2. тўхнуць, гаснуць
туча—хмара
небо затянулось тучами — нахмарыла тучевой —хмаравы
тучка—хмарка
тучнеть — гладчэць, тлусьцёць, тучыць тучно — гладка, тлўста, сыта тучность—гладкасьць, тлўстасьць, сытасьць тучный—гладкі, тлўсты, сыты тучняк—(камень) тлушчак туш—туш (на банкёце) туша — тўша, сьцяг туше—муз. тушэ тушевальный—тушавальны, тушоўны, чарні'
льны
тушевание, тушёвка—тушаваньне, чарнёньне (алоўкам)
тушевать — тушаваць, чарніць, зачарняць (алоўкам)
тушёвка—см. тушевание
тушение—тушэньне, гашэньне
тушёный: тушёное мясо — смажанае мяса тушить — тушыць, гасіць
тушканчик—зоол (Dipus) тушканчык, земляньг заяц
тушь—туш ж.
тщание—дбаньне, стараньне, шчырасьць тщательно — старанна (старэнна), пільна, дакладна, акуратна, спраўна, шчыра, дбайна тщательность—стараннасьць (старэннасьць), гпльнасьць, дакладнасьць, акуратнасьць, спраўнасьць, шчырасьць, дбайнасьць тщательный — старанны (старэнны), пгльны, дакладны, акуратны, спраўны, шчыры, дбайны тщедушие, тщедушность — нёмач, кволасьць тщедушный—кволы, недалўжны, маласільны, хударлявы, шчўплы, дахляк, дахлячка тщеславие — гонар, ганарлівасьць, фанабэрыя тщеславиться—ганарыцца, фанабэрыцца, высока нёсьціся, задавацца
тщеславный — ганарлівы, ганарысты, фанабэ рысты
тщета — марнасьць
тщетно—марна, дарэмна, дарма, дармо тщетность — марнасьць, дарэмнасьць тщетный — марны, дарэмны, надарэмны тщиться—дбаць, старацца
ты—ты (дат. табё,род., вин. цябё, твор. табою, предл. абтабё)
тыкание — тыканьне
тыкать / ткнуть — тыкаць, тыцкаць / ткнуць, уткнўць; торкаць / торкнуць; (на острое) страміць / застраміць
тыкать / тыкнуть — тыкаць / тыкнуць тыква — бот. (Cucurbita Pepo L.) гарбўз тыквенник — (кушанье) гарбузовая каша (крупнік)
тыквенный — гарбузовы
тыквоообразный — гарбузаваты
тыкнуть—см. тыкать
тыковка —гарбузок
тыл — зад, тыл, тул
с тылу — ззаду
обратиться в тыл — пусьціцца наўцёкі тыльный—тьілавы, задні
тын — плот, паркан, тын
тысяча—тысяча
тысячелетие—тысячалёцьце, тысячагодзьдзе тысячелетний—тысячалётні, тысячагадовы тысячелистник — бот. (Achillea millefolium L.) крываўнік балотны
тысячелистник благородный — (Achillea nobilis) крываўнік шляхётны б. т.
ТЫСЯЧНИК — ТЫСЯЧНІК
ТЫСЯЧНЫЙ — тысячны
тычина — тычка
тычинка — бот. (stamen) тычачка б. т.
тычинковый—тычачкавы
тычинковая нить—бот. (/ИатепШт)тъначка. ваянггкаб.т.
тычок—тычок
тьма — цьма, тма, цёмра, цёмрадзь, цямнота тьма кромешная — цёмрадзь лютая, цёмра пякёльная
тьматьмущая — бёзьліч
тьфу—межд. тфу
тюк—пак, пакунак
тюкание—цюканьне, туканьне
тюкать / тюкнуть—цюкаць! цюкнуць; тукаць / тукнуць
тюкающий —тукала тюлевый—тулевы тюленевый, тюлений — нэрпавы тюлень—зоол. (Phoca vitulina) нэрпа
тюль—туль
тюльпан — бот. (TulipaL.) туліпан
тюльпановый, тюльпанный — туліпанавы тюльпанчик—туліпанчык
тюрбан—турбан
тюремный — турэмны, астрожны, цямнічны тюремщик—турэмнік, цямнічнік тюрьма—турма, астрог, цямніца, вязьня тюря—рўлі
тютюн—цюцюн, тутун
тюфяк—тухвяк, матарас; (с сеном) сяньнік; (с перьями) пярнат; (человек) мяшок, пяхцёр тявканье — дзяўканьне
тявкать / тявкнуть—дзяўкаць / дзяўкнуць; яў каць/яўкнуць
тяга — цяга, пройма (павётра)
дать тягу—пусьціцца наўцёкі
тягание — цяганьне
тягаться—(с кем) цягацца, змагацца, спрачацца, судзщца
тягло — цягло
тягостно—цяжка, цяжарна; моташна тягостный — цяжкі, цяжарны, трудны; моташ
ны
тягость, тягота — цяжкасьць, цяжар, труд тяготение—физ. цяжэньне ф. т.
тяготеть — (к чему) мець цяжэньне (да чаго), цягнўцца, нахіляцца, імкнўцца, надзіцца тяготить—абцяжаць, абцяжарваць, утрудняць тяготиться:он начинает тяготиться своей жизнью — яму пачынае абрыдаць яго жыцьцё
тягучесть — цягучасьць
тягучий — цягучы; працяглы
тяж — атоса, пастронак (пастромак), пас тронка
тяжба — цяжба, цяганіна, валачба, суды, судовая спрэчка
тяжебник — цяжбёньнік пр. т, пазывёч, цяжбіт тяжелее — цяжэй
тяжелеть — цяжэць
тяжело — цяжка, важка, трудна
тяжеловато — цяжкавата, трохі важка тяжеловатый — цяжкаваты, трохі важкі
тяжеловесный — вялікай вагі
тяжёлость — цяжкасьць, важкасьць
тяжёлый — цяжкі, важкі, трудны
тяжёлый на подъём — цюхцёй
тяжёлый человек—круты
тяжёлая женщина — цяжарная
тяжёлый запах—цяжкі дух
тяжесть — цяжар
тяжкий — цяжкі, важкі, вагкі
тяжкий грех — вялікі грэх
тяжко — цяжка
тяжущийся—см. тяжебник
тянуть — цягнуць, цягці, валачы (валакчы); (весить) важыць
тянуть канитель — вілаводзіць
тянуть лямку — цягнуць ярэмца Я. Кол.
тянуть (чью) сторону—цягнуць (за каго) его тянуло — яму карцёла, яго вабіла
тянуться — цягнуцца, валакчыся (валачыся) тяпание — цюканьне
тяпать / тяпнуть—цюкаць / цюкнуць, красьці / скрасьці; дзібіць I зьдзібіць
тяпка — сякач
тятенька—татка, татачка, татуся, татуля тятенькин—таткаў, татулін, татусін
тятя — тэта, татка
у—(буква) у; (после гласной) ў
у — (предлог) у, каля (ля), побач, вобак, паблізу (чаго, каго)
сидеть у окна — сядзёць каля вакна
поле моё у самого леса — маё поле паблізу самага лёсу
стоять у дверей — стаяць пёрад дзьвярмі
у горы — пад тарою
спросить у— (кого) спытацца (каго)
убавка, убавление—зьмяншэньне, зьніжэньне (цаны), умалёньне, збаўлёньне, уймаваньне убавленный—зьмёншаны, зьніжаны, збаўлены, пазбаўлены, уймаваны
убавлять/убавить— зьмяншаць / зьмёншыць; зьніжаць / зьнізіць (цану); збаўляць / збавіць, адбавіць; пазбавіць (пыхі); уймаваць / уняць; адыймаць / адняць
убаюкивание — калыханьне, люляньне, баю каньне
убаюкйвать/убаюкать—калыхаць / закалыхаць; люляць / залюляць; угамоўваць / угамаваць; баюкаць / забаюкаць
убегать / убежать—уцякаць / уцячы; унікаць / унікнуць
убегать порочных людей — ухіляцца злых людзёй
убегаться — забёгацца, прыстаць (бёгаючы) убедительно — пераканальна, пераканаўча
убедительно прошу—вёльмі прашў, прось ма прашў
убедительность—пераканальнасьць, пераканаў часьць
убедительный — пераканальны, пераканаўчы убежавший—уцёклы, уніклы
убежать—см. убегать
убеждаемый — той, каго пераконваюць убеждать / убедить—пераконваць / пераканаць; упэўніваць / упэўніць; наварачаць / навярнўць (на што); намаўляць / намовіць
убеждаться / убедиться — пераконвац ца / пераканацца, даканацца; упэўнівацца / упэўніцца
убеждение — перакананьне, пераконаньне, пэўнасьць; намова
сила убеждения — пераканаўчая сіла убеждённый — пераконаны, упэўнены убежище—прытулак, прытўлішча, прыстанішча, сховы
убеливатъ, убелять / убелить—бялщь, убёль ваць, убяляць / убяліць
уберегать / уберечь — ухоўваць / ухаваць; пільнаваць / упільнаваць
уберегаться /уберечься—ухоўвацца / ухавацца; пільнавацца / упільнавацца; усьцерагацца / усьцерагчыся
убережённый —ухованы, упільнаваны, усьцера жоны
убивание — забіваньне, убіваньне
убивать / убить — забіваць / забіць; губіць I згубіць
убивать землю—утоптваць (убіваць, раўна ваць)зямлю
убиваться /убиться—забівацца / забіцца; убіцца, ударыцца
убиение — забіцьцё, забойства
убиенный—см. убитый
убийственно — забойна, забойча, згўбна убийственный—забойны, забойчы, згўбны
убийственное впечатление—найпрыкрэй шае ўражаньне
убийство — забой, забойства, душагўбства убийца — забойца, забіўца, душагуб убирание — прыбіраньне, парадкаваньне; убіраньне, убраньне, уборы
убирать / убрать — прыбіраць / прыбраць; убіраць / убраць; парадкаваць / упарадкаваць; аздабляць / аздобіць
убрать дом зеленью в Троицын день—ума іць
убирать хлеб с поля — прыбіраць збожжа зполя
убираться! убраться — (во что) убірацца / убрацца; прыбірацца / прыбрацца; прыстройвац ца / прыстроіцца; (откуда) адыходзіць / адыйсьці; выносіцца I вынесьціся, уцякаць
убирайся подобрупоздорову—уцякай, по куль (пакўль) цэлы
убитый — забіты, загублены
ублаготворять / ублаготворить—задаваляць I задаволіць; схіляць / схіліць на ласку ублажание—уласкаўліваньне, улагоджваньне ублажать / ублажить—уласкаўліваць / уласка віць; улагоджваць / улагодзіць ублюдок—мяшанец, байстрўк ублюдочный — мяшаны убогий—убогі, бёдны, нішчымны убого—убога, бедна, нішчымна убожество — убоства, нэндза, зль'ідні убоина — мяса зарэзанага быдла (валовіна, бычына, ялавічына, бараніна) убой — зарэз, забой, забіваньне, убой убойный:убойный скот—бьідла, прызначанае на зарэз
убор, уборы—убор, уборы, убраньне, строі, аз доба, шаты, адзёньне
головной убор — галаўны ўбор; (замужних женщин) завойнік
убористо — (писать) сьцісла убористость — сьщ'сласьць убористый — сьціслы, густы, зьвязлы уборка — прыбіраньне, убіраньне; (волос) прымагляваньне; (товаров) укладаньне уборная — убіральня, прыбіральня, пакой для прыбіраньня
уборчивый —см. убористый
уборщик—прыбіральнік, прыбірач уборщица — прыбіральніца убояться — збаяцца, спалохацца
убранство—убраньне, строі, аздоба
убрус — ручнік
убывание — зьмяншэньне, спад
убывать / убыть—зьмяншацца / зьмёншыцца; убываць / убыць; (о воде) спадаць / спасьці убывающий:убывающая прогрессия—мат. спадаючая прагрэсія м. т.