Расследаванні інспектара Сарвы
Сяргей Белаяр
Выдавец: Галіяфы
Памер: 320с.
Мінск 2018
— Начальнік станйыі загадаў зняць яе і замкнуў у сябе ў сейфе.
— Яна мне спатрэбінйа. — У дэмантажы відэакамеры мелася рацыя — тэхнікі маглі пашкодзійь яе пры праверны. — Яшчэ мне патрэбны камп'ютар з доступам да базы даных "Оле Крыстэнсэна Ромера".
— Збіраецеся праыавань усю ноч?
— Калі спатрэбіййа.
Так і не знайшоўшы ніводнай зачэпкі, у суправаджэнні аднаго з тэхнікаў Сарва адправіўся ў Нэнтр кіравання. Карту памяйі з лічбавай відэакамеры не выйягвалі, а корпус прылады агрэсіўнага ўздзеяння не зазнаваў.
— Паглядзім, што ў нас тут, — інспектар падключыў відэакамеруда камп'ютара і, адкрыўшы меню, выбраўапошні запіс. Яго пранягласйь складала восемдзесят дзевяйь хвілін пяньдзясят чатыры секунды.
Аншток заняў месйа за плячом Сарвы.
Прафесар пачаў весйі здымку з моманту, як турбасані пакінулі шпіль. Манера ваджэння Гомаля адрознівалася ад таго, як ездзіў намеснік Лоя. I не скажаш, што вучоны мог страйійь галаву.
— Накіроўваейна да лункі, — падказаў Аншток. — Напрамак норд-вест.
Пад геадэзічнымі купаламі, што накрывалі лункі са спейыялістамі, якія бадзяліся вакол іх, прафесар Гомаль прабыў нядоўга — азнаёміўшыся з новымі данымі, нейкі час назіраў за падрыхтоўкай крыябота да апускання, пасля чаго заняў месйа ў турбасанях. Мяркуючы па ўсім, йікавіла яго зусім іншае. Але што?
Пераадолеўшы адрэзак даўжынёй у трыййань кіламетраў, Гомаль спыніў турбасані і выбраўся вонкі. Інспектар з немалой йяжкасню пазнаў раён — настолькі ўсё вакол было непрыкметным. Сарву прыйшлося спытаць у Анштока аб прызначэнні большай часткі разнастайнай апаратуры, якую выгружаў прафесар.
— Правярае чарговую гіпотэзу... — інспектару пачулася, ui ў голасе намесніка Лоя прагучала зайздрасыь?
— I для гэтага прафесару Гомалю спатрэбілася залазійь так далёка ад станйыі? А што, нельга было правесйі вопыты бліжэй да "Ромера"?
Аншток у адказ пайіснуў плячыма.
Для таго каб праламайь лёд, Гомаль выкарыстаў пенетратары, што выстрэльваліся паскаральнікам зтрыножкі, вышыня якой дасягала чатырох з паловай метраў. Памеры ўстановак
паказвалі на тое, што паглыбляцйа прафесар не збіраўся. Прайа ішла, і Гомаль не выяўляў ніякіх прыкмет турботы.
Пра тое, што сітуацыя выйшла з-пад кантролю, можна было заключынь са змены ракурсу — услед за рэзкім рухам, больш падобным да падзення, у аб'ектыве засталася толькі скарынка лёду.
— Страйіў прытомнасйь, — з доляй задавальнення канстатаваў Аншток. — Я казаў.
— У прафесара Гомаля былі праблемы са здароўем? — відэакамера па-ранейшаму не рухалася, хонь адлік часу прайягваўся.
— Наколькі я ведаю, не. Барута Родкавіч вылучаўся волатаўскім здароўем... Але лепш будзе, калі вы ўдакладнійе ў Xauiлоўскага.
— Абавязкова, — кіўнуў Сарва.
Гэтакі імклівы пераход ад дынамікі да статыкі быў вельмі падазроны — ui не атруйілі Гомаля?.. Альбо справа ў банальным ператамленні? Інспектар у думках загадаў сабе не забыйца азнаёміыыа з праноўным графікам прафесара.
Прайшло не менш за трайіну гадзіны, перш чым пазначыўся рух — у аб'ектыў трапілі рукі. Іх мітусню можна было прыняйь і за агонію, і за спробы сагрэййа. Сарва паставіў бы на першае — на лішнія рухі цела траніліся каштоўная энергія і цяпло. Лепш бы вучоны выкарыстаў іх, каб дабранйа да турбасаней. Страх зайямніў розум?
Неўзабаве ўсё было скончана.
Намеснік Лоя адвярнуўся і нервова праглынуў, а інспектар скіраваў свой погляд на відэакамеру. Яна падключалася не да скафандра, а мела ўласную крынійу энергіі — два адзінкавыя гальванічныя элементы. Таму і запіс доўжыўся да таго моманту, пакуль труп не апынуўся на станйыі.
— Гэта ж не штатная відэакамера? — удакладніў Сарва. Сляды мантажу відэазапісу адсутнічалі.
— Тая, што мелася ў Баруты Родкавіча, зламалася перад самым выхадам. Хтосьйі з тэхнікаў аддаў яму сваю.
— Зразумела... Калі ласка, праводзьйе мяне ў каюту прафесара Гомаля.
— Вы ж збіраліся папраыавайь з нашым камп'ютарам. Ui ўсё ж такі надумалі адпачыйь?
— Пазней. Хачу намалявайь псіхалагічны партрэт вашага кіраўніка. Вы можайе адпраўлянна да сну.
— Калі я вам спатрэблюся, звяртайцеся ў любы час.
Гомаль вёў архіў на паперы. Памяшканне было літаральна заваленае запісамі. Калі ў іх і мелася якая-небудзь сістэма, ведаў пра яе толькі сам прафесар. У каюйе інспектар прабыў больш за чатыры гадзіны. Перадсмяротнай запіскі ён не знайшоў, а вось увайсці ў курс таго, чым займаўся Гомаль, здолеў. Маштаб яго пранаголіі Аншток нават пераменшыў.
Стомленаснь адбівалася ўсё майней, але Сарва адправіўся ў медыйынскі пункт — нават ноччу хтосьні быў абавязаны ў ім знаходзінйа.
— He, спадар Гомаль ніколі ні на што не скардзіўся, — адказаў Хайілоўскі, калі інспектар звярнуўся да яго з пытаннем. — Больш за тое, для сваіх гадоў ён валодаў на здзіўленне добрым здароўем, a прана толькі надавала яму сіл. Страйінь прытомнасйь ён мог з прычыны моцнага эмайыйнага ўзрушэння. Няйначай.
— I што магло выклікайь гэта самае эманыйнае ўзрушэнне?
— Баюся, тут я не здольны вам дапамагчы, спадар інспектар. Навядзійе даведкі на Зямлі або пагаварыце з начальнікам станйыі.
— Добрай вам ночы! — Сарва нетаропка пайшоў па калідоры, разважаючы над тым, што адбылося. Нават у крайнім узбуджэнні прафесар Гомаль не мог забыйь пра аварыйны сігналізатар, таму што дзеянні ў выпадку экстраннай сітуайыі шматлікімі паўторамі даводзяййа да поўнага аўтаматызму. Няўжо ўсё ж такі мела месйа самагубства? А ў апошні момант перадумаў, але было ўжо занадта позна?
Ноч пераваліла за экватар, аднак пра адпачынак інспектар марынь не мог. Загадка не давала спакою. Альбо ён нешта
выпусйіў, альбо... Дзесьйі ў глыбінях падсвядомасці смутныя падазрэнні спрабавалі здабынь плоць, вось толькі фарсіравань гэты прайэс ніяк не атрымлівалася. Катастрафічна не хапала інфармайыі. Ведаючы, што не здолее забыййа сном, не падсілкаваўшы розум, Сарва ўзяў курс на Ііэнтр кіравання. Унутр інспектара пусйілі без праблем.
Сарва апусціўся за камп'ютар, йьмяна ўяўляючы, што канкрэтна ён хоча знайсйі. Голас падсвядомасыі быў занадта йіхім. Пальйы ляглі на сэнсарную клавіятуру, і пасля прайяглай паўзы інфармацыя пачала выводзіййа на дысплэй. Даных аказалася да таго шмат, што стомлены мозг не спраўляўся з аналізам новай інфармайыі. Разумеючы, што можа зрабійь толькі горш, інспектар вярнуўся ў выдзеленую яму каюту і дазволіў Марфею заключыйь сябе ў абдымкі.
Абуджэнне атрымалася раннім і рэзкім — Сарва кінуўся да ноўтбука і ўставіўу раздым USB-флэш-назапашвальнік, затым выбраў відэазапіс, зроблены Гомалем, і ссунуў лічбавы "летунок" амаль да самага канйа.
— Так і ёсйь!
Прайграваючы кожны рух прафесара па некалькі разоў, інспектар схапіў чорны перманентны маркер і пачаў запісвайь на тытульнай старонцы доктарскай дысертайыі Гомаля лічбы. Праз чвэрйь гадзіны перад Сарвам выстраілася шарэнга даўжынёй амаль у два тузіны знакаў.
У ноўтбуку інспектара захоўвалася шмат карыснага. У тым ліку аб'ёмная мадэль Еўропы. Сарва прывязаў лічбы да каардынатнай сеткі. Кропка размяшчалася ўсяго ў шасйі кіламетрах ад "Оле Крыстэнсэна Ромера".
— I што ж там можа быйь такога каштоўнага?
Марнавайь час на варажбу на кававай гушчы інспектар не збіраўся. Зарадка, душ і шчыльны сняданак паслужылі прэлюдыяй да "палявога выхаду". Начальнік станйыі не супрайівіўся, аднак намесніка навязаў.
— Хочане яшчэ раз агледзеыь месна, дзе загінуў Барута Родкавіч? — пайікавіўся Аншток, калі мужчыны забраліся ў турбасані.
— He, едзьые вось па гэтых каардынатах.
Ледзяны панцыр у названай прафесарам кропйы быў ускрыты, прычым нядаўна, але ніякай актыўнасйі ля лункі не назіралася. Адсутнічаў над ёй і купал.
— Работы ў гэтым месйы прызнаныя неперспектыўнымі, — патлумачыў намеснік Лоя.
Лунка больш нагадвала шурф. Яго глыбіня складала чатыры метры, а плошча — каля шасйі. I гідработы, і крыяботы мелі нашмат меншыя памеры, а іншай тэхнікай для апускання "Оле Крыстэнсэн Ромер" не валодаў.
— I з якой прычыны?
— Мы спадзяваліся сустрэйь у гэтым раёне "йёплы лёд", але пад лункай выявіліся застылыя злучэнні жалеза і серы... А чаму, уласна кажучы, мы сюды прыехалі?
— Неабходна адпрайавайь адну версію, — не стаў удаваййа ў падрабязнасні Сарва. — Скажыйе, спадар Аншток, а што за рамонт праходзійь у ангары?
— Нічога сур'ёзнага. Выйшаў з ладу смецйяспальвальнік. Адыходаў на станйыі не тое каб шмат, аднак мы не можам сабе дазволійь выкідвайь сменне на паверхню... А якое дачыненне гэта мае да справы?
— Простая йікаўнасйь. — Інспектару ніяк не ўдавалася ахапіць райыянальнай часткай розуму прайэсы, якія адбываліся ў падсвядомасйі. Верагодна, пытанне, якое здалося намесніку Лоя дзіўным, было справакавана фактам скачкападобнага перарасходу энергіі, што машынальна адзначыў Сарва. — I вы вырашылі прабіць лёд у іншым месйы?
— Менавіта так.
Скарыстаўшыся лічбавай відэакамерай, замацаванай на яго шлеме, інспектар правёў кругавую панарамную здымку шурфа, пасля чаго мужчыны вярнуліся на станныю. Усю дарогу
Сарва дарэмна спрабаваў разабраййа ў тым, што даносіць да яго падсвядомасйь.
Рамонт не спыняўся, што ставіла пад сумнеў словы Анштока.
Пад уплывам раптоўнага парыву інспектар звярнуў да рамонтнікаў. У камеры нядаўна нешта спальвалі. Нешта даволі габарытнае. Большай часткай арганічнае, калі меркавайь па сажы.
— Ui не тое, што было выйягнута з шурфа? — прашаптаў інспектар, а затым вывудзіў з чамаданчыка з інструментамі газавы храматограф.
— Што вы збіраенеся рабійь, спадар Сарва? — намесніку Лоя дрэнна ўдавалася хавайь хваляванне. Падсвядомасйь інспектара нагадала пра сябе з новай сілай.
— Усяго толькі зладзійь невялікую праверку, — Сарва адкалібраваў прыбор. — Што вы так расхваляваліся, спадар Аншток?
— Вам падалося, — пазначыў усмешку намеснік Лоя.
Інспектар кіўнуў і прыступіўда прайы. На падлозе патапталіся, а вось на сйенах і ст-олі матэрыялу для аналізу хапала. Вынікі праверкі аказаліся нечаканымі — газавы храматограф выявіў утрыманне ў попеле пяйівугляроднага йукру дэзаксірыбозы, азотазмяшчальнага аснавання і фасфатнай групы.
А яшчэ — сляды метастабільнага кубічнага крышталічнага лёду.
— Вы мне нічога не хочайе сказайь, спадар Аншток?
На лбе намесніка Лоя выступіў пот. Погляд мітусіўся па баках — і без падказкі было зразумела, што Аншток ліхаманкава спрабуе адшукайь выхад.
КНІГІ ОНЛАЙН
