Расследаванні інспектара Сарвы
Сяргей Белаяр
Выдавец: Галіяфы
Памер: 320с.
Мінск 2018
— Іншы на вашым месйы кінуў бы ўсё, — Сарва закрыў файл на планшэтным персанальным камп'ютары. 3 завяршэннем справаздачы давядзеййа пачакань. Спадарожнік не ў тым стане, каб пакінуйь інспектара сам-насам з дакументам.
— Прывык я да галаграфічнага праектара. Усю калекйыю з сабой не возьмеш, а часам у падарожжах хочаййа дакранунйа да артэфактаў. Ведалі б вы, спадар Сарва, колькі ў мяне іх. Паўдома застаўлена... Вы дарма адмаўляецеся ад элю.
Дзівосная рэч. 3 мядовым напоем вікінгаў, вядома, не параўнаеййа, але ўсё ж... Пакаштуййе!
— У мяне праз чатыры дні адпачынак. Вось тады і пап'ю. Я, праўда, больш портару аддаю перавагу, але de gustibus non est disputandum. Густы ва ўсіх розныя.
— Дакладна. Вы, як я бачу, таксама неабыякавы да старажытных германйаў? — Намёк на рэпрынтнае выданне "De origine et situ Germanorum" Публія Карнэлія Тайыта і адкрытую на ноўтбуку "Тэўтонскую міфалогію" Якаба Людвіга Карла Грыма.
— Ды вось вырашыў папоўнійь прабел у ведах.
— Вы не расчаруейеся, спадар Сарва. Адзін толькі Одзін чаго варты!.. Зараз я вам пакажу, — Парыбок паставіў бутэльку на стол і палез па галаграфічны праектар. 3-за хмелю рухі калекйыянера былі нязграбнымі. — Вельмі ўжо каларытны персанаж!
Пасярод каюты паўстала аб'ёмная выява — адзіным вокам на Сарву глядзеў доўгабароды старай у сінім плашчы і лямйавай шапйы, у суправаджэнні двух крумкачоў.
— Вярхоўны бог старажытных германйаў, конунг-шаман, знаўйа рун, гаспадар Вальхалы, бог вайны і яшчэ шмат хто... — Парыбок пачаў дэманстравайь новыя выявы — ад сярэднявечных і да сучасных. Нейкай сісгэмы ў падборы малюнкаў інспектар не адзначыў. — Старажытныя германйы шанавалі Одзіна майней за іншых багоў, а ўсё таму, што ён, як ніхто іншы, служыў увасабленнем духу народа... Merde! Які ж я няспрытны...
Сарва падаў ручнік калекйыянеру, які азіраўся, шукаючы анучу, — па стале, пагражаючы дабрайна да галаграфічнага праектара, раснякаўся эль з перакуленай бутэлькі. Прамакнуўшы лужыну, Парыбок шпурнуў пакамечаны ручнік у смейневую скрыню. Туды ж адправілася і пустая бутэлька. He доўга думаючы, спадарожнік адкаркаваў новую.
— На чым мы спыніліся?.. Успомніў. У свой час я не пашкадаваў адзінаййайі тысяч на тое, каб купінь касняную статуэтку
Одзіна. Яна стала ўпрыгожаннем маёй калекйыі!.. Вам лепш не ведайь, спадар Сарва, колькі было выдаткавана грошай і намаганняў для таго, каб усё гэта сабрань...
3 кожным новым глытком Парыбок станавіўся ўсё больш словаахвотны, а інспектару патрабавалася завяршыйь справаздачу — кіраўнік Дэпартамента камісар Айнбунд чакайь не любіў. Але не будзеш жа затыкайь рот суразмоўйу. Тым больш пасля аварыі яму трэба было выгаварыййа.
— ...мне музеі прапануюйь велізарныя грошы за калекйыю, але я не згаджаюся. Дарма, ui што, збіраў столькі гадоў?
Калекйыянер замоўк, каб зрабіць новы глыток, чым і скарыстаўся Сарва.
— 3 вашага дазволу, спадар Парыбок, як вам удалося выратаваййа?
— Збіраенеся дапытань мяне? — калекйыянер жартаўліва пагразіў інспектару пальйам.
— Проста йікава, — не пакрывіў душой Сарва. Зноў жа — наўрад ui аповед зойме шмат часу. Балбатайь без перапынку германіст мог выключна пра свае інтарэсы.
— Я арандаваў "Пегас" у "Міжпланетных вандровак" — іржавы металалом за вар'яцкія грошы, хсшь і максімальна рабатызаваны. Стартаваў з Месяйа і вырашыў дабраййа да Нептуна.
— Чаму менавіта да Нептуна?
— Лічыйе гэта жаданнем выпрабавайь самога сябе, спадар Сарва. Хайеў адчуйь, што азначала для маіх продкаў, калі яны падымаліся на палубу дракара і плылі ў пошуках прыгод.
— А чаго з сабой нікога не ўзялі? У кампаніі ўсё весялей і больш бяспечна.
— Захайелася трохі развеяййа, а ўсе сябры, як на злосйь, аказаліся занятыя... —эль Парыбок піў быййам пасля доўгага ўстрымання. — Шчасна дабраўся да Нептуна, а на зваротным шляху сустрэў злапомнае смеййе... He ведаю, што гэта было, але дасталося "Пегасу" няслаба. Ледзь паспеў дабраййа да модуля...
Услед прагучаў йяжкі ўздых. Парыбок здолеў прайягнуйь толькі праз некалькі хвілін.
— Куды ляйейь, незразумела. Яшчэ і перадатчык выйшаў з ладу... Пашанйавала, што "Ніка" пралятала міма. Прыйшлося ўзарвайь паліва, якое яшчэ заставалася, каб мяне заўважылі... Тыдзень адзіночнага зняволення. Напэўна, менавіта галаграфічны праектар і не дазволіў мне зглуздзінь...
— Вы мужны чалавек, спадар Парыбок. Дазвольце паніснуйь вашу руку! — калекцыянер пераклаў бутэльку, каб адказайь. — Вам усё ж такі варта было б... Прашу мяне прабачыйь. Работа!
Інспектар вынягнуў камунікатар і дакрануўся да піктаграмы паведамлення. Паўтор. "Здзейсненыя дзёрзкія ўнёкі з турэмнага транспарту 'Трыфон". Пункт прызначэння — TCP № 3, плутоід Хаумеа. Адшукваеййа Арбіталіс Януйь. Прыгавораны да трох пажыййёвых зняволенняў за серыю забойстваў з асаблівай жорсткасйю ў Канадзе, ЗША і Бразіліі. Асабліва небяспечны. Пры ўйёках забітыя два канваіры. Пры затрыманні можа аказайь супраціў".
I фатаграфія...
Парыбок валодаў па-сапраўднаму звярыным нюхам — у імгненне вока ў яго руйэ аказаўся нож з высокавугляродзістай нізкалегіраванай нержавеючай сталі. I ён без ваганняў пусыіў яго ў ход. Сарва шпурнуў у калекныянера ноўтбук і, адштурхнуўшыся абедзвюма нагамі, паваліўся на падлогу, дзе выканаў падсечку. Парыбок перакуліўся на спіну і выпусйіў нож, а астатняе ўжо было справай тэхнікі.
— Вы маейе права захоўвайь маўчанне, — на ссунутых за спіну руках спадарожніка захліснулася пятля аднаразовай пластыкавай спяжкі. — Усё сказанае вамі можа быйь выкарыстана супрайь вас...
Парыбок паспрабаваў супрайіўляййа, што дало інспектару права прымянійь да псеўдагерманіста сілу. Удар па нырках прымусіў Януйя завыць.
— А, балюча!
— ...разумеейе свае правы? — Магутным рыўком Сарва паставіў уйекача, несумненна знаёмага з "Правілам Эрнэста Міранды" не па чутках, на ногі і чаравіком адкінуў нож далей.
— Пусні!
— Вы разумеейе свае правы? — не зважаючы на вокрык, інспектар страсянуў Януйя. Ды так, што ў таго ляснулі зубы.
— Так, так, разумею! — паспяшаўся запэўнійь псеўдагерманіст.
— Вось і выдатна, — Сарва пасадзіў унекача ў крэсла, пасля чаго звязаўся з капітанскім мосцікам і запытаў дапамогі. — Калі ўжо вы, спадар Янунь, наважыліся выдайь сябе за калекныянера, то паклапайіліся б пра тое, каб налкам авалодаць прадметам. Ну які яшчэ Одзін у кантынентальных германйаў?.. Водан. Ад прагерманскага Wodanaz. Або Wodinaz. Одзін — гэта ў скандынаваў.
— Я абмовіўся.
— Зразумела, як жа інакш?.. Аругое, на чым вы пракалоліся, спадар Януць, — гэта шлем. Будзь вы сапраўдным спейыялістам, вам ніколі б не прыйшло ў галаву снвярджайь нешта падобнае. Вікінгі не насілі на ім рагоў. Няжка і непрактычна. Іншая справа — гладкі шлем канічнай формы. Асацыяйыя рагатых шлемаў з вікінгамі адносіййа да другой паловы дзевятнаццатага стагоддзя, калі ў шэрагу еўрапейскіх дзяржаў пачынаейаа адраджэнне міфалагічнай спадчыны. Пры перавыданні "Сагі пра Фрыньёфа" шведскі мастак-ілюстратар Густаў Малмстром намаляваў вікінгаў у рагатых шлемах. Пазней на аснове карнін Малмстрома Карл Эміль Доплер стварыў пазалочаныя шлемы з рагамі для пастаноўкі оперы Рыхарда Вагнера "Пярснёнак Нібелунгаў"... Прайягваыь?
— Ужо будзьйе ласкавыя, спадар Сарва, — скрыгатнуў зубамі ўцякач.
— Ваша родная мова — франнузская. Ui не так, спадар Янунь?
— Я пазбавіўся ад акцэнту яшчэ ў школе, — йверазеў спадарожнік з такой жа хуткасйю, з якой у яго глотйы знікаў эль.
— Справа не ў акйэнйе. Боль і спалох прымушаюйь людзей лаянйа на роднай мове. Усё з-за таго, што ў чалавека з ёй монная эманыйная сувязь... Ну і, нарэшйе, ваша рука, — інспектар расшпіліў рукаў Януйя, каб зняйь бінтавую йыркулярную павязку. Пад ёй чарнела ідэнтыфікайыйная татуіроўка. — Такія робяйь усім, хто адпраўляеййа ў турму строгага рэжыму на Хаумеа. Вы нават не паморшчыліся, калі я cuicнуў вашу далонь. А па "легендзе" рука пайярпела пры аварыі. Der Teufel steckt im detail. Перакласйі?
— Ды якая рознійа, што гэта значынь! — ускіпеў Януць.
— Германісту пераклад не спатрэбіўся б... Забітыя канваіры — вашыя супольнікі?
— Вы не святар, каб я перад вамі спавядаўся. Ды й навошта?.. Мяне ж у любым выпадку чакае турма да самой смерйі. А йешынь ваша самалюбства я не збіраюся.
— Ut tibi placet. — У каюйе з'явіліся матросы. — Спадарства, вазьмійе гэтага чалавека пад ахову.
22-25 сакавіка 2016 гола
КРЫТЫЧНАЛ МАСА
— Фестар Мантаы быў жа вашым лепшым сябрам, — вырашыў нагадань інспектар Дэпартамента пазаземных крымінальных расследаванняў Ратаўт Сарва, не бачачы ў вачах Рымгі Жэвелы ні ценю раскаяння.
— I што? — фыркнуў геолаг-стратыграф, папраўляючы гатовыя спаўзыі на кончык носа акуляры рукамі, скаванымі аднаразовай пластыкавай сыяжкай.
— Няўжо не мелася іншых шляхоў абаранінь сваю праўду?.. Навошта было кідаййа на Мантана са шчупам для анэнкі ступені ўшчыльнення грунту? Вы нанеслі калегу больш за дзесяйь удараў, з якіх толькі тры не з'яўляюййа смяротнымі. Адкуль такая спантанная агрэсіўнасйь, спадар Жэвела? Вы ж ніколі не вылучаліся схільнасню да гвалту.
— Я не паыярплю здрады нават ад лепшага сябра! — заявіў геолаг-стратыграф з дрэнна схаваным гонарам.
— Тое, што зрабіў Мантан, назвайь здрадай ніяк нельга. Ён дзейнічаў у строгай адпаведнасйі з інструкныямі, а яны, як вы выдатна ведаене, пішуййа крывёю. Вашымі стараннямі “Bilskirnir" мог трапінь пад удар.
— Дык не трапіў жа! Рызыка была налкам апраўданай.
— Вы рызыкавалі жыййямі амаль сотні чалавек, спадар Жэвела. He кажучы ўжо пра абсталяванне на сотні мільёнаў... — санатай для фартэпіяна пад нумарам чатырнаййайь аўтарства Людвіга ван Бетховена нагадаў пра сябе камунікатар інспектара. — Veniam da mihi.
Кароткім паведамленнем кіраўнік Лэпартамента камісар Еінар Айнбунд патрабаваў ад падначаленага як мага хутчэй прыбыйь на навуковую станныю 'ТсДатаа", дзе адбыўся выбух, у выніку якога загінулі шасйёра навукоўнаў. Параненых не мелася. Да звестак быў прымацаваны тэкставы файл.
Сарва прабег па скупых радках вачыма і сказаў:
— Мне давядзеййа развітаййа з вамі, спадар Жэвела. "Псіхапомп" забярэ вас праз шэснь гадзін. Наперадзе — суд і турма на Хаумеа. Спадзяюся, вы пашкадуейе пра тое, што нарабілі.
Прыпаручыўшы геолага-стратыграфа механіку, інспектар накіраваўся да начальніка навукова-даследчай станныі. "Bilskirnir" і ТаХатЕіа" падзялялі дзьвесйе шэсцьдзясят кіламетраў, і Сарву патрабаваўся ўсюдыход.
КНІГІ ОНЛАЙН
