Расследаванні інспектара Сарвы
Сяргей Белаяр
Выдавец: Галіяфы
Памер: 320с.
Мінск 2018
— Ui мне варта звярнунйа з гэтым пытаннем непасрэдна да начальніка станныі?
На Анштока было шкада глядзейь — ён панік, нібы з яго вырвалі стрыжань. Маўчанне трывала яшчэ некалькі секунд, а затым намеснік Лоя сказаў:
— Мы наткнуліся на ўмёрзлага ў лёд нацысйкага астранаўта...
26-31 сакавіка 2016 года
СІНГАНІл
Лоб намесніка начальніка навукова-даследчай станныі "Оле Крыстэнсэн Ромер" пакрыўся потам. Погляд Анштока замітусіўся па баках — і без падказкі было зразумела, што гляцыёлаг ліхаманкава спрабуе адшукайь выхад. I не знаходзійь яго. Пра тое, каб збегчы, не ішло і гаворкі — рука інспектара Дэпартамента пазаземных крымінальных расследаванняў Ратаўта Сарвы ляжала на кабуры. Намёк больш чым недвухсэнсоўны.
— Ui мне варта звярнуцца з гэтым пытаннем да начальніка станцыі?
Глядзень на намесніка Лоя было агідна — ён змарнеў, нібы з яго вырвалі стрыжань. Маўчанне трывала яшчэ некалькі секунд, а затым Аншток нервова аблізаў вусны і uixa сказаў:
— Пры падрыхтоўйы лункі для крыябота мы наткнуліся на ўмёрзлага глыбока ў лёд наыыснкага астранаўта.
— Першы чалавек на спадарожніку Юпітара ўзростам у паўтары сотні гадоў? — хмыкнуў Сарва. Атрымліваейна, праект "А9/А10" у нябыт не адышоў. — Дапусйім. I што з таго?
— Як што? — здзівіўся намеснік і паглядзеў на інспектара так, быййам той зглуздзіў. — Гэта ж кампраметуе ўсю акадэмічную навуку. Афіныйна першы чалавек у космасе — Юрый Гагарын. Іншых быйь не павінна!
— Вы лічыйе, што ад аднясення часавых межаў выхаду ў космас у мінулае нешта павінна змяніййа, спадар Аншток? — здзіўленне Сарвы было шчырым.
— Аўтарытэт акадэмічнай навукі будзе падарваны, — упэўнена заявіў намеснік, прымусіўшы інспектара прыгнечана паківайь галавой. На Анштока і Сарву пачалі зважайь, і інспектар кіўком паказаў намесніку на ліфт.
— Хто прыдумаў інсйэнавайь няшчасны выпадак?
— Гэта ідэя Лоя. У яго, акрамя іншых, яшчэ і навуковая ступень доктара гістарычных навук. Я быў супрайь, але мне прыгразілі, што стану наступным.
— Чаму вы нічога не сказалі прафесару Гомалю? He паставілі ў вядомаснь сваё кіраўнінтва і Астрапол?
— У радыёрубку мне ходу няма, а пры нас з Барутам Родкавічам пастаянна знаходзілася суправаджаючая асоба, унутраная сетка фільтравалася. Я не мог папярэдзіць прафесара Гомаля асабіста без рызыкі для свайго жыййя.
— Прафесара забяспечылі не йалкам зараджанай акумулятарнай батарэяй, ui не так? — Сарва не стаў нагадваць пра этыку. Уласнае жыййё, за рэдкім выключэннем, заўсёды будзе шанаваййа даражэй за чужое.
— Так, — Аншток часта-часта заківаў. — Белюс Эйсманд, наш камп'ютарнік, унёс у праграму карэктывы. Ён жа сачыў і за тым, каб Барута Родкавіч не падняў трывогу, і кантраляваў унутраную сетку.
— Хапілоўскі таксама замешаны?
— Ён зрабіў прафесару Гомалю ін'екныю, ад якой той саслабеў настолькі, што страйіў прытомнасйь. На Хайілоўскім таксама ляжала адказнасйь за вынікі ўскрыцйя. Галоўны механік з андроідамі даставіў астранаўта на "Ромер", дзе яго адразу змясцілі ў смеййяспальвайель. У нас сышла амаль гадзіна на тое, каб пазбавішіа ад цела. Метал потым растварылі ў карбаранавай кіслане.
— А карабель? — прыбірайь руку з кабуры інспектар не спяшаўся.
— Мы нічога не знайшлі. Мяркуючы па ўсім, адбылася аварыя, і судна рассыпалася недзе над Еўропай.
— Прафесар Гомаль мог знайсыі яго частку. Нездарма ж ён пайшоў так далёка ад станныі.
— Там застаўся яшчэ абломак корпуса. Ваша нечакана хуткае прыбыццё перашкодзіла нам выйягнуць і знішчынь яго. Нам бы дадаткова гадзін двананнань...
— Вы б і шурф залілі лёдам. — Сарва выклікаў ліфт і інстынктыўна павярнуўся — усе былі занятыя сваімі справамі і на дапамогу Анштоку не спяшаліся. Створкі з шыпеннем разышліся, і мужчыны ступілі ў кабіну. — I на што вы толькі разлічвалі? На станныі — амаль дзве сотні чалавек. Рана ui позна хто-небудзь абавязкова прагаварыўся б.
— Пра найысйкага астранаўта ведалі толькі лічаныя людзі... Што ж няпер будзе? — у поглядзе намесніка чыталася чаканне пачуйь хонь нешта абнадзейваючае.
— Суд і турма на Хаумеа, — не стаў змякчаць інспектар. — Што ж яшчэ?.. Паўплывань вы можайе толькі на тэрмін вашага турэмнага зняволення.
Адзіным недахопам пнеўматычнага вакуумнага ліфта з'яўлялася тое, што рухаўся ён вельмі павольна, а спускаына трэба было на ніжні, самы экранаваны ўзровень.
— Як? — у хваляванні Аншток кусаў вусны.
— Шляхам супрайоўніцтва са следствам, — толькі і паспеў сказаыь Сарва, перш чым у кабіне знікла асвятленне, а сама яна плаўна спынілася паміж узроўнямі. Прыпынак можна было лічыйь збоем у рабойе кіраваўшага ліфтамі камп'ютара роўна да таго часу, пакуль у цемры не пачуўся гук паветра, што сыходзіла. Разгерметызайыя. — Падобна, вашыя сябры, спадар Аншток, збіраюнна арганізавайь на "Оле Крыстэнсэне Ромеры" яшчэ адзін няшчасны выпадак.
Дэкампрэсія да стану вакууму пагражала мужчынам смерцю ад удушша.
Інспектар уключыў святлодыёдны ліхтар і хутка адшукаў месна ўцечкі, а затым скінуў з сябе куртку і заткнуў ёю шчыліну. У наступнае імгненне шыпенне пачулася ўжо з іншага боку.
— Я не хачу памірайь! — намеснік пачаў істэрычна йіснуйь на ўсе кнопкі, але кабіна па-ранейшаму заставалася на месйы.
— Спынійе паніку! — рыкнуў Сарва, выйягваючы з кабуры пісталет.
— Ды пайшоў ты! — Аншток падскочыў да створак і, зрываючы пазногйі, паспрабаваў адкрыйь іх, аднак пайярпеў фіяска і са слязьмі з'ехаў па сыяне на падлогу. Аплявуха прывяла яго да памяыі.
— Дапамажыне мне дабраййа да відэакамеры. Яны бачаыь нас нават у йемры, — інспектар прымусіў намесніка стайь тварам да сйяны і, аддаўшы ліхтар, хутка ўзлез яму на плечы. Вагу Сарвы Аншток трымаў з йяжкасцю. Ад удару пісталетнай рукаяцню ахоўны каўпак з акрылу разляыеўся на кавалкі. Дажджом абсыпаліся лінзы. —Дыхайые глыбока, насычаййе кроў кіслародам.
He губляючы часу, інспектар выйягнуў з кішэні мульйітул і пазногйем паддзеў плоскую адвёртку. Выкруйійь балты ў тэхнічным люку аказалася няпроста — у намесніка падкошваліся ногі. Ніск літаральна выбіў пласніну. Добра, яна была на завесах, якія не дазволілі ёй згубійна.
— Як толькі я вылезу, кладзіцеся на падлогу і паспрабуйце менш pyxauua. Зразумелі?
— Так, — кіўнуў Аншток.
Зрабіўшы некалькі глыбокіх удыхаў, Сарва ўхапіўся за бокі люка і прайіснуўся ў яго. На выпадак непрадбачаных абставінаў праекйіроўшчыкі станныі прадугледзелі патопленыя ў гладкую металічную сйяну клямары. Інспектар зачыніў люк і, сарваўшы пломбу, рэзка павярнуў запорную рукаянь супрайь гадзіннікавай стрэлкі. Няпер у запасе ў намесніка будзе некалькі лішніх хвілін.
Таўшчыня перакрыййяў з армаванага керамічнага бетону была значнай і прымушала сумняваіша ў шчаслівым зыходзе авантуры. Але іншага выйсйя ў Сарвы не мелася — "тэрмін карыснай свядомасйі" вылічаўся секундамі. Поўная расслабленасйь — выкід адрэналіну паскараў тэмп спальвання кіслароду.
Наперад.
Інспектара выратавала тое, што ліфтавая кабіна не апуснілася нават на адзін узровень — інакш ніколі б не паспейь. Адчуваючы, як гулка аддаеййа ў скронях бінйё сэрйа, Сарва дабраўся да знешніх створак і рвануў рукаяйь прымусовай падачы паветра ў шахту. Запрайавалі магутныя кампрэсары, і навакольны свет выбухнуў гукамі.
Ад нарынулай слабасні інспектар ледзь не сарваўся. Вышыні было дастаткова, каб разбіййа. Ён застаўся жывы выключна дзякуючы тэхнійы апноэ, адпранаванай шматлікімі трэніроўкамі.
Здавалася, прайшло не менш за вечнаснь, перш чым вонкавыя створкі расчыніліся і ў праёме паказаліся людзі і андроіды. Няжка дыхаўшага Сарву ўцягнулі на ўзровень, дзе інспектарам заняўся Хайілоўскі.
— Там... у кабіне... чалавек...
— He хвалюйцеся, спадар Сарва, Анштокам ужо займаюйпа, — запэўніў начмед.
Праз некалькі хвілін інспектар адчуў сябе нашмат лепей — трэніраваны малады арганізм дапамог дань рады наступствам знаходжання ў вакууме. Істотную ролю адыграла і тое, што па сваіх характарыстыках вакуум быў больш тэхнічным — паветра з ліфтавай кабіны паслужыла ў якасйі дэмпфера.
Яшчэ праз некалькі хвілін выратавальная каманда вынягнула з шахты намесніка. Выглядаў Аншток не вельмі добра, але дыхаў самастойна. Погляд, накіраваны на Сарву, быў поўны падзякі. Аа смерні ад гіпаксіі заставалася не так ужо і шмат часу.
— Прашу прабачэння! — праверыўшы, ні на месйы пісталет, інспектар павёў намесніка начальніка станйыі за сабой. Спыніліся ўтэхнічным памяшканні.
— Ui ёсйь на "Ромеры" месйа, дзе вас не знойдунь, спадар Аншток? — адзіным верным рашэннем было прытрымліванне тактыкі, распрайаванай Альфрэдам фон Шліфенам, прускім генерал-фельдмаршалам.
— Так, — пасля нядоўгачасовага роздуму адказаў гляцыёлаг. — Вы думаеце, што...
— Я не думаю, я ведаю дакладна. Вы сталі занадта небяспечным сведкам... Схаваййеся і паспрабуййе нікому не трапляйна на вочы да майго вяртання.
— А вы? — у суцэльнай немры эгаізму нарэшйе ўспыхнула іскра турботы пра іншых. Хай і выкліканая надзвычайнымі абставінамі.
— Мне трэба завяршыйь расследаванне, — Сарва дастаў і схаваў камунікатар. He хопійь магутнасйі інфрачырвонага дыёднага неадымавага лазера. Спадарожнікі-рэтранслятары знаходзяййа вельмі далёка. He пасылайь жа паведамленне наўздагад. — На станыыі толькі адна радыёрубка?
— Так. I прануе яна ў kurz-дыяпазоне. Але ваш сігнал не сыдзе. Эйсманд паставіў фільтры. Да таго ж у радыёрубйы пастаянна дзяжурынь хтосьйі з падначаленых начальніку станйыі андроідаў.
— Эйсманд перапраграмаваў?
— 3 Месяйа прывезлі. Афійыйна лічаййа на "Ромеры" як навуковыя кансультанты, але я ні разу не бачыў, каб яны прымалі ўдзел у праектах.
Інспектар нахмурыўся — карыстанйа брытвай Акама станавілася ўсё складаней. Hi не залішне складана для звычайнай навукова-даследчай станныі?
— Сам камп'ютарнік дзе жыве?
— Амаль пастаянна знаходзійна ў сумежным з Нэнтрам кіравання адсеку. Але ён ніколі не застаеййа адзін. Дзверы зачыненыя кодамі, а калідор кантралюеййа пры дапамозе відэакамер... Ён там як павук. Запраўляе ўсім, абмінаючы Нэнтр кіравання. Пры Эйсмандзе неадлучна знаходзіййа адзін андроід. Ні то ахоўвае, ці то кантралюе.
-—Для поўнага камплекта толькі баявых робатаў не хапае...
— Вы што, збіраенеся ўсіх арыштавань, спадар Сарва? — здзівіўся намеснік. На інспектара ён глядзеў спалохана. Ужо не як на вар'ята, а як на камікадзэ.
КНІГІ ОНЛАЙН
