Расследаванні інспектара Сарвы
Сяргей Белаяр
Выдавец: Галіяфы
Памер: 320с.
Мінск 2018
— He. Да яго наогул ніколі не было ніякіх прэтэнзій. Ды і якія могуйь быйь спагнанні, каді Лобан — усяго чацвёрты дзень як вярнуўся з адпачынку?
— I наколькі праыяглым быў адпачынак?
— Па чайвёртай катэгорыі. Шэсйьдзесят сутак, не лічачы дарогі туды і назад.
— Часу для таго, каб адпачыыь, больш чым дастаткова, — задуменна вымавіў Сарва, сочачы за тым, як труп Лобана запакоўваюйь у паталагаанатамічны мяшок, — хто-небудзь са зняволеных мог паўплывайь на Лобана?
— Выключана. Калі б з'явіўся нават намёк на нешта падобнае, мае інфарматары паставілі бы мяне ў вядомасйь. — Hi йеню сумневу.
— Канфліктаў з Грулем ў Лобана не ўзнікала? — інспектар слізгануў позіркам па кабінейе, правяраючы, ui не прапусйіў
чаго-небудзь. Любая дробязь магла адыграйь вырашальную ролю ў расследаванні. Без стаўшых alter ego інструментаў Сарва адчуваў сябе не ў сваёй талерйы. Аднак, не будзеш жа падымайь узлётна-пасадачны бот.
— Ніколі, — адмоўна пакруйіў галавой начальнік аператыўнай часйі. — Лобана можна было смела названь канфармістам. Uixi, спакойны. Ён лепш прамаўчыйь, чым стане выступань.
— А хто ў яго застаўся на Зямлі?.. Адкуль ён сам?
— 3 Рэспублікі Чылі. Наколькі я памятаю, майі, старэйшы брат, дзве сястры, йётка, бабуля і куча іншых сваякоў рознай ступені блізкасйі. Maui і сёстрам Лобан дапамагаў грашыма. Сям'я ў яго небагатая. Ён як на Хаумеа ўладкаваўся, дык стаў для іх свайго роду Санта Клаўсам. Сваякам таксама прыходзіййа выжывайь.
— Зразумела. Я папрашу вас прынесйі мне асабістую справу сяржанта, спадар Кардаш, а таксама асабістыя справы яго калег. I адпраўйе на Зямлю запыт. Зараз я накідаю вам тэкст радыёграмы.
— На абед не жадаейе схадзійь?
— Пазней.
Інспектар размясйіўся ў жылой ячэййы Лобана, па якой як быййам прайшоўся ўраган. Сарва абвёў поглядам памяшканне і акуратна зняў са сйяны старую фатаграфію, прымайаваную чатырма кавалачкамі клейкай стужкі. Стары на ёй мог быць кім заўгодна, аднак інспектара не пакідала ўпэўненасйь у тым, што перад ім прапрадзед Лобана.
— Тыповы прадстаўнік нардычнай расы.
— Дазвольйе, спадар інспектар? — тактоўна пастукаўшы, у ячэйку зазірнуў Тарыба. Па твары медыка чыталася, што ён гарыйь жаданнем паведамійь Сарву нейкую вельмі важную навіну. I гэтая навіна несумненна тычылася аўтапсіі — прайшло ўжо больш за гадзіну з таго моманту, як панеслі йела сяржанта.
— Вядома. Заходзьйе. — Інспектар вызваліў крэсла ад папак. — Што здарылася?
— Я дыягнаставаў у Юншчы Лобана злаякасную пухліну галаўнога мозгу, — паведаміў медык, праігнараваўшы прапанову прысесйі.
— Памылкі быйь не можа? — эпікрыз растлумачваў многае, аднак Сарва спяшайна з высновамі не стаў.
— Я двойчы праводзіў магнітна-рэзанансную тамаграфію, — горача запэўніў Тарыба. — Вось гісталагічнае заключэнне, зірніне.
— У мяне няма медьшынскай адукаыыі, — нагадаў інспектар, прабягаючы позіркам па аркушы сінтэтычнай паперы з раздрукаваным на ім тэкстам. Кегель дробны, ад лічбаў і "медыйынскай" латыні мітусілася ў вачах.
— Пухліна аперабельная, — Тарыба накіраваў на люмінесйэнтную лямпу здымак і пальнам абвёў унутрачарапны наватвор, — але хуткапрагрэсуючая. Патрабуенйа аператыўнае нейрахірургічнае ўмяшанне. Правесйі такую аперайыю на Хаумеа не ўяўляеййа магчымым. Толькі на Зямлі, у спеныяльных клініках.
— А каштавайь гэта будзе дорага.
— Медыйынская страхоўка кошт аперайыі йалкам не пакрые, — пайвердзіў Тарыба, — а крэдыт Лобану не панягнунь. I, наколькі мне вядома, у сяржанта няма сяброў ui сваякоў, якія маглі б падтрымаыь яго фінансава.
— Сам стараўся падтрымайь сям'ю... Біяхімічны аналіз крыві правялі?
— Ніякіх старонніх прымешак.
— Дзякуй вам, спадарТарыба. Чакаю заключэнне прасмерыь... Пастоййе. Дзе тут у вас можна паесйі?
Яшчэ праз паўтары гадзіны Сарва скончыў з асабістымі справамі і рушыўу сталовую, разважаючы над фактам, які нечакана адкрыўся. Неўзабаве да інспектара далучыўся начальнік аператыўнай часці.
— Ui ўдалося даведаййа што-небудзь новае, спадар Кардаш?
— На жаль, парадавайь вас няма чым, спадар Сарва. А што ў вас? — інспектар сйісла распавёў аб выніках аўтапсіі. — Прычыну самагубства мы ўстанавілі. А вось што рабіць з перад-
смяротнай запіскай? "Без права на права"... Маюййа ў вас якія-небудзь здагадкі пра тое, які сэнс уклаў у яе Лобан?
— Эўтаназія.
— Эўтаназія? — не хаваў здзіўлення начальнік аператыўнай часйі.
— Турэмны наглядчык адносіцца да дзяржаўных служачых. А ім эўтаназія недаступная. Сяржант напэўна б аддаў перавагу куды менш балючаму спосабу развітаййа з жыййём, калі б валодаў такой магчымасйю. Інстынкт самазахавання — дзіўная рэч. He кожнаму хопійь волі занядбайь яго. Скарыстаййа пісталетам лягчэй, чым рэзайь рукі брытвай...
— ...а смяротная ін'екцыя так і зусім бязбольная, — скончыў Кардаш. — Глупства яшчэ і таму, што йяпер яго родныя застануййа без матэрыяльнай дапамогі.
— Маці Аобана выпланянь кампенсайыю ў памеры чатырох гадавых акладаў сына. He ў гэтым сутнасйь. Продкі сяржанта эмігравалі ў Рэспубліку Чылі з Ісландыі, а часткай скандынаўскай свядомасйі з'яўляецйа паняййе "Этэрністапі". У свой час у кожнага роду была ўласная радавая скала, з якой кідаліся ўніз тыя, хто станавіўся клопатам для грамадства.
— Гэта значыйь сяржант Лобан свядома не пажадаў абцяжарвань свой род, пагаршаючы і без таго незайздроснае фінансавае становішча сям'і і сваякоў?
— Наша кроў, нават монна разведзеная, мае звычай нагадвань пра сябе.
Да зыходу дня паступіла радыёграма — Юншча Лобан сапраўды звяртаўся ў Цэнтр эўтаназіі і атрымаў адмову. А для таго, каб сабрайь нават палову ад неабходнай сумы, сям'я і сваякі сяржанта выракалі сябе на жабранкае існаванне.
— Часам лепш сысйі, чым патрабаваць ад іншых самаахвярнасйі, — сказаў Сарва і ў думках дакрануўся да піктаграмы закрыння крымінальнай вытворчасні.
21-26 красавіка 2016 гола
КРЫЛСТАЗ
— Праз паўтары гадзіны будзем на месйы, — паведаміў Даўгоўд Баджаль, капітан балкера "Athenaeus Mechanicus", закурваючы абавязковую пасляабедзенную ныгару. — Лічыйе, што вам пашанйавала, спадар Сарва. Парожнім яно ўсё хутчэй будзе.
— Absque omni exceptione, — кіўнуў інспектар Дэпартамента пазаземных крымінальных расследаванняў Ратаўт Сарва, радуючыся магчымасйі зноў нагрузійь мозг работай. Выпадак на Сатурне нельга было названь складаным — пра забойства на глебе рэўнасйі Сарва падумаў, ледзьве пераступіўшы парог "Уільяма Генры Пікерынга".
— Як вы думаейе, чаму маўчыйь "Збіральнік касйей"?.. Божа, ідыёйкая якая назва!
— He ведаю, спадар Баджаль, — шчыра прызнаўся інспектар і паморшчыўся ад тытунёвага дыму. Сістэма вентыляйыі дзеля эканоміі электраэнергіі прайавала толькі на трайіну магутнасйі.
— Я думаю, у іх трапіў астэроід! — капітана зусім не бянтэжыла тое, што ён прычыняе навакольным нязручнасйі. Назвайь яго кампанію прыемнай не паварочваўся язык. Даводзілася трывайь. — Ui яны загрэблі ў свае сеткі нешта выбухованебяспечнае. Смеййя за столькі гадоў у космас вывалілі больш чым дастаткова.
— Лепш не гадайь, а прайавайь з фактамі, — ледзь адчувальны штуршок паказваў на тое, што "Athenaeus Mechanicus" пачаў тармажэнне.
— А з рэнтгенаўскім сінхатронам гэта вы выдатна прыдумалі. Берыліевы пыл... Я б ніколі і не падумаў!
— Насамрэч усё не так складана, спадар Баджаль. Дастаткова толькі звяртайь увагу на дробязі.
— Дык вось у чым ваш сакрэт! — расквітнеў капітан. — Трэба запомнійь. Думаю самому заняйна прыватнай дэтэктыўнай практыкай пасля выхаду на пенсію.
На шчасне, прысутнаснь Баджаля патрабавалася на капітанскім мосйіку. Сыходзіў капітан з відавочным шкадаваннем. За час, што заставаўся да спынення балкера, Сарва паспеў выпінь кавы, сабрайь рэчы, апрануцца ў скафандр і заняйь месйа ў модулі.
— А вось і я, — радасйь інспектара аказалася заўчаснай. — Вырашыў убачыйь усё на свае ўласныя вочы... Ды вы не хвалюййеся, спадар Сарва, блытаййа пад нагамі я не буду!
— Вельмі спадзяюся на гэта.
Абедзве версіі капітана "Athenaeus Mechanicus" не знайшлі пайверджання — "Кракен", які належыў індыйскай знешніх пашкоджанняў не меў. 3 назіральнага ілюмінатара адкрываўся йудоўны від на "Збіральнік касйей", і інспектар зрабіў некалькі фотаздымкаў, машынальна адзначыўшы, што ўсе антэны зборшчыка смення заставаліся ў прайаздольным стане.
Грузавы адсек — падобная на расйягваемы скураны мяшок у Pelecanus графітавая плоскасйь з вугляродных нанатрубак, сінтэтычнага каўчуку і аксіду графена — быў напоўнены хіба на чвэрйь, прымушаючы падазравайь сур'ёзную паломку.
— I дзе хто? — капітан "Athenaeus Mechanicus" задзейнічаў трансфакатар.
Адсутнасйь якой-небудзь актыўнасні ля "Збіральніка касней" насйярожвала. Ui не быў смяйяр захоплены піратамі? Смеййе бывае розным.
— Зараз паглядзім, ui ёсйь там хто-небудзь... — падпарадкоўваючыся руху джойсйіка ў рунэ Баджаля, разведвальны бот накіраваўся да "Збіральніка касней". Тэлеметрыя ішла на манітор з дыяганаллю трынйаць дзюймаў.
Бот завіс у кіламетры ад зборшчыка смейыя і пасля кароткай паўзы пачаў аблёт корпуса з малой хуткасцю, якая з дапамогай убудаванай відэакамеры дазваляла разгледзейь нават самыя драбнюткія дэталі.
— Герметычнасйь корпуса захаваная, слядоў стыкоўкі са староннімі аб'ектамі не маеййа, — Сарва не адрываўся ад дысплэя. Для запісу інспектар выкарыстаў лічбавы дыктафон. — Прысутнасні анамалій не адзначаеййа...
— Яны не могуць нас не бачыйь! — бартавая радыёлакацыйная станйыя павінна была ўжо даўно засекчы не толькі "Athenaeus Mechanicus", але і модуль.
На жаль, спейыялізаваных сканераў, здольных выявійь прысутнасйь вакол "Збіральніка касней" незгарэўшых часніц паліва, у боце не было. Як і не мелася магчымасці выявіць на борне зборшчыка смеййя зброі.
— Пасігнальйе ім, спадар Баджаль. "CQ", а потым "К".
Капітан перадаў святлодыёднымі пражэктарамі Q-коды тройчы, аднак адказу так і не было. Калі б на борйе "Збіральніка касйей" былі піраты, яны не сталі б маўчайь. Хутчэй наадварот.
— Зможане падвесні бот да ілюмінатараў так, каб зазірнуйь унутр, спадар Баджаль? — Сарва ні на імгненне не спыняў перабірайь версіі.
— Лёгка! — запэўніў капітан і не пакрывіў душой: ботам ён кіраваў па-майстэрску. Вось толькі гэта нічым не дапамагло — каюты і тэхнічныя памяшканні аказаліся пустымі. Нібыта ўся каманда экстрана пакінула смяйяр. I гэта пры тым, што ўсе аварыйна-выратавальныя капсулы засталіся на сваіх меснах.
КНІГІ ОНЛАЙН
