Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
КАЗАЯТКА ж. Безрукаўка на аўчыне. Moj старыўвесь час казаяткі носіць, яму казырыцца няма чаго, нядўжы стаў. Дубатоўка Смарг.
КАЗЁЛЬЧЫК м. Конік. Дзёці налавілі казёльчыкаў, дык яны ў хаце пачалі цвьіркаць. Ятаўтавічы Іўеўск.
КАЗЁДРЫШЧА (казёдрышчо) н. груб. Кураслеп, казялец. У зацішку ўжо казёдрышчо расьцьвілб. Дубароўшчына Дзятл.
КАЗІНКА ж. Лясное сена. А казінку добра ядўць нашы карбвы. Кемелішкі Астр.
КАЗЛАВАТЫ прым. Чарвівы, папсуты. Гэта ад жукбў картбпля такая казлаватая. Сухінічы Маст.
КАЗЛІНАЯ БАРАДА спалуч. Пустазелле. Казьліная барада расьце па палях, лісточкі растўць пры сама] зямлё, а ўверх расьце ствол, падобны на казьліную барадў. Каробчыцы Гарадз. КАЗОДРА, КАЗбДРЫЦА ж. Пралеска. Ужо паявіліся казбдры, цяпер казбдры ў лёсе хватая. Залесна Шчуч. Цяпёр много казбдрыцы расьцьвілб ўлесе. Мінакі Кар.
КАЗЯЛОК м. Легкавы аўтамабіль, крыты брызентам. Прадсядацяль ужо паёхаўу поля на сваўім казялкў. Тупічаны Ваўк.
КАЗЯНКА ж. Сухая трава на корані. Казянку кбсяць, як падсбхня балбта, як замёрзьня зямля. Дайнава Лід.
КАЗЯТНІЦА ж. Гаспадыня коз. У нас адна Фэля казятніца, ніхто больш коз не трымая, адно карбвы, бачыця, з хлява ў jix выбяглі казяняты. Валеўка Навагр, кАіцца незак. Скардзіцца, жаліцца. Вашая хвбрая каіілася, што ё) сёдня ўсё баліць. Семернікі Ашм.
какАта ж. Галіна. Какаты пбўныя сьліў, трэба абіраць, a то асыпаюцца і гніюць. Ханявічы Свісл.
КАКОШКА ж. Прылада выцягваць вядро са студні. Бяжы прынясі какбшку, вядро ўвалілася, трэба выцягнуць. Чырвонае Сяло Зэльв.
КАКЦІ мн. Калені. A6yj панчбхя, a то какці памарбзіш. Жупраны Ашм. калабАн м. Збан з чорнай гліны. ПаMbij калабан, ад раньня пусты і нямыты cmajiub, а ўвёчары ж малакб трэба ліць. Хорашава Навагр.
КАЛАДБОЙ м. Нахіл на дарозе ад заносу снегу. Нашы сані на каладбб/і
занёсла, але ж ня вытрасла. Прывалка Гарадз. (Прывалкі)
КАЛАДДЗЁ н. Кавалкі драўніны. Каладзьдзём завалілі адрынку, будзя апалу на ўсю зіму. Каробчыцы Гарадз. КАЛАДЗЁЙ м. Колавы майстар. Мітрафан у нас быў дббры Mdjcmapкаладзё). Макараўцы Бераст.
КАЛАМАСІЦЬ незак. перан. Вытрасаць. Пакуль каламасіла хбднікі, аж празябла. Таншчына Смарг.
КАЛАНТАІХА ж. іран. Вельмі высокая жанчына. За moj каланта)іхаі як стала, то нічдга неўбачыла, як сьпявалі, то чўла. Капцёўка Гарадз.
КАЛАСАВІК м. Баравік часу каласавання жыта. Ужо зярняты ў коласе наліваюцца, павінны каласавікё расьціўжо. Лелюкі Іўеўск.
КАЛАСІНА ж. Сталярны варштат. Учора хлопцы прывёзьлі ў ма)стэрню к нам нбвыя каласіны. Грамавічы Шчуч. КАЛАТНЯ ж. перан. Балбатун. Ты ня слўхаў што табе meoj сусед кажа, гэта ж такі калатня, сьвет такдга ні бачыў. Сінькі Смарг.
КАЛАТОК м. Кіёк у бойцы біць смятану на масла. Калатбк у адтўліне вёчка, )ім б’юць масла. Дзетамля Навагр.
КАЛАТЎН м. Дрыжыкі. Так замёрз у полі, што аж бярэ калатўн. Прудзяны Шчуч.
КАЛАТУНЫ мн. Арэхі. Калатуны зьбіраям у лесе, яны пбўныя і смачныя. Шылавічы Слон.
КАЛАТЫРЫЦЬ незак. неадабр. Мітусіцца. Цэлы дзень дзёці калатыраць па гуліцы, месца сабе ні знахддзяць прыпыніцца. Міжэрычы Зэльв.
КАЛАЦІЦЬ незак. Паласкаць. Мама пашла нарэчку бялізну калаціць. Парачаны Лід.
КАЛАЧ м. перан. Жмых. Купіла ў сусёда калача для цяляці на аздббу, каб раслд лепш. Сонічы Гарадз.
калбатАць незак. Боўтаць. Мама калбатала яёшню ў слбвіку, потым выліла на патэльню, сьпякла вельмі смачную калбатўшку, мы ўсе яе любім. Аіснявічы Бераст.
КАЛБАТЎН м. Баўтун. На дваццаць яёк пасадзіла кўрыцу, а вышла палавіна калбатундў. Сенькавічы Іўеўск. КАЛДЫБНЫ прым. Кульгавы. Да)це сесьці калдыбнаму чалавёку, цяжко стаяць ямў. Быстрыца Астр.
КАЛЁЙНІК м. Чалавек, які пасе жывёлу ў сваю чаргу. Сёньня я калёйнік, паганю кароўу поле, meoj татаўчора калё)нічаў жывёлу. Пацавічы Маст.
КАЛІЗАВАННЕ (калізаванё) н. Падстрыганне пладовых дрэваў. Калізаванё дае расьці плдду, калі б ні калізаванё, дзе ты нос усадзіў бы яблыко абарваць. Рудзевічы Зэльв.
калізавАць незак. Падстрыгаць дрэвы. Садбўніке ўвёсну калізўюць грўшы і яблыні. Барташы Шчуч.
КАЛІСЬЦІКА прысл. Калісьці. Калісьціка жылі людзі цяжка, рабілі на пана, а самбму ні было чаго ёсьці. Казіміроўка Гарадз.
КАЛІТА ж. Дзверцы. Калітаў нас старая, трэба правіць, a то парасята ўцякаюць. Дзеркачы Зэльв.
КАЛІ'ЦЬ незак. 1. Папракаць, выгаворваць. Каліў мяне сын ураньні, скаліў мдцна, што да дачкі ня jdy. Каробчыцы Гарадз.
КАЛІЦЬ незак. 2. Горача паліць у печы. Зраньня каліў печ у лазьні, добра накаліў. Каробчыцы Гарадз.
КАЛМЫЖЫНА ж. Востры цвёрды прадмет. На нё]кую калмыжыну зьбіў паляц на назё, аж кроў цурчыць. Уша Кар. КАЛМЫЗНІЦА ж. абразл. Неахайная жанчына. Хіба яна што добра зрббіць, калмьізьніца гэта. Сонічы Гарадз. КАЛ НА м. Балота. Якбя гора нам з гэтым калнам, ні нра)сьці, ні праёхаць. Баяры Шчуч.
КАЛбНА ж. перан. Аінія новых дамоў, пабудаваных у вёсцы. 3 наша/ калбны чўюцца пёсьні, дзяўчаты пяюць. Цяглевічы Зэльв.
КАЛОШАНКА ж. Дрывотня. У нас яшчэ нбвая калбшанка, ні працякая, пастаў кдйіык у калбшанку. Ланцавічы Маст.
КАЛТАНЎЦЬ незак. Глынуць, каўгануць. Калтані вады, будзя лягчэ) табе. Падароск Ваўк.
КАЛТУНЫ мн. неадабр. Каўтуны. Прычашы ты сваё калтуны, няха) не вісяць на нбсе. Лішкі Бераст.
КАЛТУЯ ж. Цапільна, ручка цапа. Трыма) моцно калтую і бўдзям малаціць. Каты Смарг.
КАЛТЫГА м. і ж. Неахайны чалавек. Нявёстка Аўдбліна ўжо такая калтьіга, што сьвет тако) ні бачыў. Вараны Бераст.
КАЛТЫЖНІК м. Няшчыры, здрадлівы чалавек. I бацька, і сын калтыжнікі, дрэнныя людзі. Коцькі Дзятл.
КАЛЎЖЫНА ж. Калюжына. Чаго ты лёзяш у калўжыну? Руда Яварская Дзятл.
КАЛУНЫ мн. Буякі. Сёньня я шмат калунбў назьбірала. Стукалы Маст.
КАЛЎПА м. і ж. Маруда. Гэта калўпа ўсёна адным мёсцы. Любанічы Кар.
КАЛЎША ж. Чаромха. Расьцьвіла наша калўша. Руда Яварская Дзятл.
КАЛУШАВАТЫ прым. Нязграбны. Яе калушаваты мужык кільгая націху, але на гэтум калўшы ўся раббта дзяржыцца. Жалудок Шчуч.
калытАцца незак. Ківацца, калывацца. У Мані зуб ужо калытаяцца, то выпадзе і новы бўдзя. Чуркі Ашм. КАЛЬНЫ прым. Гразкі. Кальная дарбга, npajcwp нельга, застраг воз у калу. Каробчыцы Гарадз.
КАЛЭЙША м. і ж. зневаж. Гультай. Гэты калэ)ша кбрпаяцца на адным месцы, як бы сілыў яго німа. Сямёнава Ваўк.
КАЛЭЧАК м. Групавы танец па крузе. Сталыя людзі танцўюць калэчка, а маладыя танцўюць нбвыя танцы. Куклічы Свісл.
КАЛЮЖА ж. Гразь. Кабмарбзік стаў, дык хоць калюжы гэта) не было б. Гожа Гарадз.
КАЛЯВЫ прым. Халодны. Дзень калявы, табе апранацца трэба добра. Магуны Вор.
КАЛЯДНІК м. Першы снег у снежні. Можа, хоць каляднік пакрыя азіміну, a то вымярзьня бяз сьнёгу. Івашкаўцы Бераст.
КАЛЯІСТЫ прым. Прарэзаны каляінамі. Ваша калярстая дарбга, цяжка было ёхаць. Ходараўцы Лід.
КАЛЯЛОЖНІК м. Фіранкі на біле ложка. Калялбжнікі я выбіла на машыне, то надто фа]на выглядаюць. Чорны Ayr Іўеўск.
КАЛЯНАК м. Кавалачак. Адрэж мне ў дарбгу калянак сала. Гута Дзятл.
КАЛЯНАЧКА ж. Кавалачак. Зьеж каляначку кілбасы, то трывальнё) бўдзя. Падароск Ваўк.
КАЛЯСІСТЫ прым. 1. Брукаваны. За пасёлкам у нас зрабілі калясістую дарбгу. Бярозаўка Лід.
КАЛЯСІСТЫ прым. 2. Шырокі, круглы. Адпачылі там ля калясіста] грўшкі, сядзёлі з сусёдка), калякалі. Крапіўніца Свісл.
КАЛЯСНІК м. 1. Шырокі воз. На калясьнікў трэба вёзьці сьвіню ў Трабы, бо дзе тэ) машыны дастаняш? Міхайлоўшчына Ашм.
КАЛЯСНІК м. 2. Колавы майстар. Праз нашу вёску кбжну нядзёлю калясьнік ёхаў на кірмаш. Кладнікі Іўеўск.
КАЛЯСНЯ ж. Прылада, на якой робяцца колы. Калясьня дзеравяная вілаваціна) ідзё, на ё) кблы рббяць, распарваюць, сьпіцы наганяюць на ёў Касцянева Шчуч.
КАЛЯТЫ прым. Брудны. Чаму ў цябе рукі такія калятыя? Ідзі памыў Полтараўшчына Смарг.
КАЛЯЯЖ м. Чыгуначнік. Гэты каляяж будзя мець дббрую пэнсію. Багданаўцы Шчуч.
КАЛЯЯЖЫХА ж. Чыгуначніца; жонка чыгуначніка. Каляяжыха з малым паёхала на фэст. Багданаўцы Шчуч. КАМАДЫЯНІЦЦА незак. неадабр. Капрызіць. Hi камадыянься, а зьеж вось малака. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
КАМАЛЁЎКА ж. Суконны андарак. Даўнё] насілі камалёўкі, а ціпер усё куплёно нбсяць. Галаўнічы Гарадз.
КАМАРАК м. Чалавек нізкага росту. Toj камарак дужы, Moj з тым камаркам паёхалі па дрбвы. Грандзічы Гарадз.
КАМАРНА (камарно) прысл. Шмат камароў. Гэдык камарно ўвёчары, што на вўліцу ні вьдсьці. Бабонеўка Кар.
КАМЁЧЧА (камёча) н. зборн. Каменне. Хадзіла зьбіраць камёча з пбля. Заполле Маст. Падрўбы на камёча клаліся. Манчыцы Свісл.
КАМЁШНІК м. Кут каля печы, дзе стаяць качэргі. У }іхну) хаце камёшнік завалены так, што аж печ падпірая. Дубна Маст.
КАМЛАТЧЫНА ж. Дрыгва, балота. Кругдм такая тут камлатчыны, што страх ступіць, залез па калёна ў камлатчыну. Верцялішкі Гарадз.
КАМЛУКАВАТЫ прым. Тоўсты, нязграбны, камлюкаваты. Камлукаваты чалавёк ледзь варўшыўсё. Рудня Свісл. КАМЛЯВАТЫ прым. Каржакаваты. Жэнька jix ніжэ]шы за мяне, камляваты. Князікоўцы Іўеўск.
КАМІІіАНІЦА ж. Цёртая салома. У нас яшчэ ёсьць трбхі камшаніцы. Сонічы Гарадз.
КАНАНбЙЦЫ прым. Слабы. Яе чалавёк ужо зусім канано)цы. Сямёнава Ваўк.
КАНАПЁЛЬКІ мн. перан. Зябер. Нарві канапёляк, тут растўць прыгожыя канапёлькі. Буйкі Дзятл.
КАНАПЛЯНІСКА (канапляніско) н. Канаплянішча. Па)дзі на канапляніско і пакліч мацяру. Рудзевічы Зэльв. КАНАПЛЯННІК м. Верабей. Каб на jix дбхля, на гэтых канапляньнікаў, усё семя выбралі, najdsi ты пастаў пўдзіла ў агарбд, a то канапляньнікі ўжо насёлі. Трахімавічы Дзятл.
КАНГЛЯРОВЫ прым. Зялёны. Ты бачыў? Гблясь пашыў сабе канглярбвы касьцюм, фа)на выглядая. Кузьмы Іўеўск.
КАНДЗЮРАВЫ прым. Кучаравы. Унь на/шоў які кандзюравы хлопяц, гэта ж Каспара ўнук. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
КАНДЗЮШНІК м. Куратнік. Дачушка, пара кандзюшнік. закрываць, ужо куры пасёлі. Скоўдзічы Слон.
КАНДЫБАСІЦЬ незак. Хмурнець, хмарыцца. Штдсьці неба кандыбасіць, трэба хутчэ] зграбаць сёна. Новы Двор Свісл.
КАНДЭТНЫ прым. 1. Сціплы, просты. Надзява) нбвую сукёнку, гэта зусім кандэтная. Юбілейная Свісл.
КАНДЭТНЫ прым. 2. Ахвотны, згодны. Moj сын быў не надто кандэтны da zamaj зямлі, але згадзіўся ўзяць дзялку на сбткі. Дунай Іўеўск. кАнік м. Паліца для посуду. Уся пасўдаў мяне cmajiub на каніку. Пагародна Вор.
КАНІЦЬ незак. Працякаць. Нешта наша банка з-пад малака стала каніць. Каты Смарг.
КАНбЗА м. і ж. Песта. Гэтаму канбзу нікдлі ні ўнаравіш, як што, mo j плача, што цяжка суняць. Нагорнікі Дзятл.
КНІГІ ОНЛАЙН
