Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
ЛАГАЖЫ мн. Сані перавозіць сена, салому. Па лён паёхалі на лагажах. Васеўцы Ашм.
ЛАГАЗІНА ж. Галіна. Moj хлдпяц прывалдк не/кую лагазіну і пасадзіў ля вакна. Валеўка Навагр.
ЛАГАНІЦЬ незак. груб. Моцна размаўляць. Алі ў цябе ў хаце і лаганілі ўчора, я па гўліцы рйла, то ўсё чўла. Заляшаны Ваўк.
ЛАГВЬІ (лагвэ) мн. Патрава пасеваў. Кардвы зарйліўжыто, лагвэ зрабілі, і пастўх ні бачыў. Касцянева Шчуч. ЛАГМАНІЦАЮ прысл. Без клопатаў (ляжаць). Чо лагманіцаю ляжаць, трэба jcbifi да рабдты. Хоць і прыёха-
лі ў гбсьці, але ня будуць лагманіцаю ляжаць, а памагаць cmapoj маці. Пацавічы Маст.
ЛАГМО н. Бярлог, лагво. У нас у лёся зна)шм воўча лагмб. Каробчыцы Гарадз.
ЛАГОДКІ мн. Прысмакі. Зьеж ты яёшні з салам, a то адно на лагбдках сядзіш, то дзе тая сіла будзя? Шылавічы Слон.
ЛАГЎН м. Зляжалае на корані збожжа. Такі лён заплёнтаны, адзінлагўн, ня мбжне ручку набраць. Касцянева Шчуч.
ЛАДКА ж. Посуд, у якім рашчыняюць цеста. Прынясі ладку, будзям бўлкі рашчыняць. Алемпінова Лід.
ЛАДНА прысл. 1. Прыгожа. Дзяўчата ў нас ладна сьпяваюць. Магуны Вор.
ЛАДНА прысл. 2. Даўно. Яшчэ німа бацькі, а ўжо ладна як па)шдў. Міхнічы Смарг.
ЛАДНАВАТЫ прым. Вялікі. Яшчэ сонца ні паднялбся, а ўжо ладнаваты кавалак скасілі. Каменка Шчуч.
лАднага,лАдне прысл. Шмат; доўга.Зд паршукаладнагаўзяў. Сухінічы Маст. Ды ўжо ладнага жджом, а яго німа. Старынкі Шчуч. Антбну ўжо ладне годдў, а яшчэ ні жанаты. Малінаўка Астр.
ЛАДНЁЙШЫ прым. Лепшы. Tboj кафтан ладнё)шы, чыммо]. ГаранцыВор. ЛАДЎНАК м. Напакаваны вузел або кошык. Узяла сво) ладўнак у дарбгу, каб было што паёсьці. Біскупцы Ваўк. ЛАДЭСІЦЬ незак. груб. Доўга размаўляць. Ты ладэсіла паўдня з Кацярынаў аяадна вардчаю сена. Войстам Смарг. ЛАЕНКА ж. Мянушка. Далі ўжо яму лаенку маёр. Асташын Кар.
ЛАЖАВІЦЦА незак. Класціся. Каб была лажавілася мёсяц назад у шпіталь, то ўжо б апарацыю зрабіла б. Грандзічы Гарадз.
ЛАЖАЁД м. іран. Чалавек, які любіць паспаць. Гэты лажаёд яшчэ / ня дўмая ўставаць! Гуршчына Іўеўск.
ЛАЖЭТНІК м. Насценная шафка для посуду. Валя, памы) пасўду і палажы ў лажэтнік. Крычнікі Іўеўск.
лазАнкі мн. Звараныя палоскі цеста, абкачаныя ў цукры з макам. На сьвята лазанак нарабіць трэба. Кавалі Бераст.
лазуркавАць незак. Падсіньваць. Я яе вучыла лазуркаваць бялізну, каб у меру было. Раготна Дзятл.
ЛАЗЭБНІК I ЛАБЭЗНІК м. Чалавек, якому выпала чарга паліць у лазні. Сягбньня лабэзнік быў дббры, шмат дўхуўлазні. Газа Астр.
ЛАЙДЗІЦЬ незак. Пляткарыць. He лаўдзі тут нам абы на кагб, слўхаць німа чагд. Макараўцы Бераст.
ЛАЙКА ж. Сварка. Цяпер на гўліцы ні пачўяш ла/кі, бабы ні сварацца, бо кбжна за раббту ўзялася як сьлед, німа калі лармцца. Сямёнавічы Дзятл.
ЛАКОМІСТЫ прым. Прагны да чагонебудзь. Jix дзед стары, а лакбмісты да кілбасы. Морына Іўеўск. Але ж ілакбміста Стэфка: аж шдсту дзярўгу саломы прынёсла. Лелюкі Іўеўск.
ЛАКТАЦЬ незак. Прагна піць. До табе лактаць гэту вадў, шчэ абапёсься ёю, зьеж лепш прастаквашы з блінам, тоздаравё] будзя. Панара Смарг. ламАнка ж. Пяро цыбулі. Ламанка смачная са сьмятана) есьці. Урцішкі Іўеўск.
ламатА ж. Сухое галлё. Схадзіламаты прынясі, бўдзям вячэру варыць. Міжэрычы Зэльв.
ЛАМАХЦЕЦЬ незак. Ехаць з тарахценнем. Зьдзёржыва) каня, памалу едзь, ні ламахці. Сялец Лід.
ЛАМБЎК м. Рагавая частка птушынага пяра. Ламбукё з пёр’я выкідаюць або паляць. Капцёўка Гарадз.
ЛАМБЯК м. Аркуш паперы. М.ая Маня пабёгла ў шкдлку, а на сталё забылася ламбяк, што тсала. Салтанішкі Вор.
ламзА ж. Бурачнік. Па/дзі сьвіням ламзэ ўлама] і daj. Пугачы Шчуч.
ЛАМПЯКІ (лампякё) мн. Бурачнік. Мы нацягалі, можа, воз лампякбў за гэту вбсянь. Клешнякі Шчуч.
ЛАМЎШКА ж. Макацёр. Як падхддзіць куця, так і хбдзіць наша ламўшка з руку рўкі. Савічы Шчуч.
ланавАць незак. Бегаць у пошуках чаго-небудзь. Наша Зоська зная ланаваць па вёсцы, каб з кім пасядзёць, бо ўсе ж рббяць, а яна ў хаце адна. Буйкі Дзятл.
ландавАцца незак. Вазіцца. Аандавалася з zamaj карбва] да самага вёчара, пакуль зашчыкі ё) далі. Загор’е Кар.
лАнта ж. Бярозавы венік. Вазьмі ланту і замяці, дачўшка, падлбгу. Салтанішкі Вор.
ЛАНТЎХ м. 1. Коўдра. Лантўх жа цяжэ]шы за радзюжку, накры)ся радзюжкаў Каменка Шчуч.
ЛАНТЎХ м. перан. 2. Жывот. У пана вёлькі лантўх быў, цяжко было яму уцякаць. Мігова Гарадз.
ЛАПАТНЯ ж. Нераўнамерна адцягнутае вастрыё касы пры няўмелым кляпанні. Няўмёя кляпаць яшчэ, нарабіў лапатнёўу касё. Панямонь Навагр. ЛАПАТЭЙ прым. Старанны. Андрэ) чалавёк лапатэ), мінуты ні пасядзіць так. Абелькавічы Дзятл.
ЛАПІНЁК м. Кавалачак матэрыі. Ад сукёнкі адно лапінькі засталіся. Вугольнікі Шчуч.
ЛАПЎН м. 1. Праснак з бульбы, замешанай мукою. Аапуны пяклі ў ва)нў, бо хлеба ні былб. Негрымава Навагр.
ЛАПЎН м. 2. Карнік, фашыст. У нашу вёску прыяжджалі лапуны, усё забіралі, людзё] забівалі. Негрымава Навагр.
ЛАПУШЫЦЬ незак. Шамацець. Ад вётру лісты лапушаць у садзе. Копанькі Гарадз.
лапцявАты прым. перан. Густы, снежны. Лапцяваты сьнег ішоў усю ноч. Раманавічы Шчуч.
ЛАПЧЫВА, ЛАПШЫВА прысл. Прагна. Бычбк так лапчыва есьць сьвёжу травў, аж баюся, каб ні зашкбдзіла яму. Цацкі Лід. Што ты зьёла суп лапшыва бяз хлёба? Догі Шчуч.
ЛАПЧЬІВЫ прым. Прагны, зайздросны. Які лапчывы хлбпяц: есьць так, як мёсяц у роце нічбга не дзяржаў. Макараўцы Бераст.
ЛАПШАК м. груб. Чалавек з вялікімі нагамі. Маўмў лапшакў трэба заказваць абўтак, у магазіне ні падбярэш на яго нагў. Малая Лапеніца Ваўк.
ЛАПШЫВЕ прысл. Дрэнна. Лапшыве ты зрабіла, што па)шла ад бацькдў да сьвякрўхі. Макараўцы Бераст.
ЛАПШЫВЫ прым. Неахайны ў ежы. Jixho дзіцё лапшываё, усё абляпаяцца, як есьць. Лаўрынавічы Свісл.
ЛАСЁЙШЫ прым. Смачнейшы. Мая баба сама так перабўдзя, а дзёцям што ласё)шага дасьць зьёсьці. Міхалішкі Астр.
ЛАСІСТЫ прым. Багаты. Дзёўчына яна прыгджая і ласістага бацькі. Чэхі Астр.
ЛАСКІТНА прысл. Вельмі ярка. Як засьвяціла сбнца, аж ласкітна вачам. Дакудава Лід.
ЛАСКОВЫ прым. Гладкі. Сядарія на гэту лаву, яна ласкбвая. Юбілейная Свісл.
ЛАСТАВЯНЕ н. Птушанёластаўкі. Пад стрэха] ластаўка ластавянят прывяла, ластавянё адно звалілася, то кот падабраў. Лукі Кар.
ластАжыць незак. Біць. Біцьцём дзіцяці ні ўгаворыш, яго ластажы, а яно упарце) рббіцца. Ааўна Маст.
ЛАСЎНЧЫК м. Песта. От ужд ласўнчык тво/ Віця, гэтак лашчыцца да цібё, як прыдзя дахаты. Сонічы Гарадз.
ЛАСЦІЦЦА незак. Аашчыцца. Пачала прасіць матку ды ласьціцца, і збылася такі старая, адпусьціла дзёўчыну з ддму. Сонтакі Іўеўск.
ЛАТАТЭРКА ж. Сварлівая жанчына. Ужо лататэрка завялася ў нас на фёрме, тосваркі немінўць. Цянюкаўшчына Іўеўск.
ЛАТАЦЁННЕ н. Аотаць, латацень. На лўзе ўжо мнбга латацёньня цьвіцё. Догі Шчуч.
ЛАТВА (латво) прысл. Добра. Мне здаёцца, вучбнаму латво жыць, ні трэба, як нам, у зямлё капсшйа. Кукалкі Ваўк.
ЛАТВЫ прым. Слабы, далікатны. Мама не купіла таго матэрыялу, ён зусім латвы. Юбілейная Свісл.
ЛАТОЖЫЦЬ незак. Біць. ўіван сваю жонку нікдлі ні латбжыць, добра жывўць яны. Вараны Бераст.
ЛАТОШЫЦЬ незак. Рваць, скубці. Паўзіра]ся, як скаціна калхдзну канюшыну латбшыць, трэба прагнаць хутчэў. Аагады Шчуч.
ЛАТРЫГА м. і ж. Гультай. Такбга латрыгі, як быў у нас Міхал, нідзе ня знд]дзяш. Зачэпічы Дзятл.
ЛАТУНЫ мн. Шырокія сані. Ля пардга стаяць маелатуны, запрэжаны пара кбня], то быва)ця здарбвы, я паёду. Задваране Шчуч.
ЛАТУШЫЦЬ незак. Нішчыць, зводзіць. Тва]мў малдму ўсё каб гарбх па людзях латушыць. Бешанкі Аід.
ЛАТЫ мн. перан. Бялізна. Па)дў да рдва латы перамыю сваё. Залесна Шчуч.
ЛАУЧЫЛА м. і ж. Прайдзісвет. Hi быў бы то лаўчыла, усё б падгроб, усё яму мала. Шутавічы Смарг.
ЛАЎЧЭЙ прысл. Аепш. Лаўчэў было б, каб нікўды ты ні выпраўляўся, а быў з намі. Сухінічы Маст.
ЛАХАН м. Чыгун. Пбўны лахан бульбы зварыла на вячэру, усю паёлі. Падгаі Ашм.
ЛАХАНКА ж. Гліняная міска. Лаханка на паліцы, разбаўта) бліны ў лаханцы. Агароднікі Лід.
ЛАХАЦЬ незак. груб. Бегаць, шукаць. Сёні на базары было мала картбпляў, то лахалі ўсе, куплялі ні таргўючыся. Адэльск Гарадз.
ЛАХЁТКА ж. Градка, лапінка. Цэлуюлахётку гуркдў нёхта вытаптаў учора, вот нідобра гэта. Мігова Гарадз.
ЛАХІЗА м. і ж. груб. Неахайны чалавек. Накладзі нбвы касьцюм, ні хадзі ў такім брўдным адзёньні, як лахіза. Васілевічы Гарадз.
ЛАХІНЫ мн. Буякі. He зьбіра) лахінаў на Царскіх канавах, бо ўвалісься ў роў. Пасуцічы Зэльв.
ЛАХМАТЫ прым. Папсаваны, дзіра. вы. Кутла сёньня вядрб, а яно лахматая зусім. Раклевічы Дзятл.
лахнА м. і ж. груб. Валацужнік, балбатун. Лахна рабіць у хаце ні хдча, то да аднэ) хаты палахніць, то да другбў Каробчыцы Гарадз.
ЛАХТЛІВЬІ прым. груб. Бадбатлівы. Што лахтлівая яго баба, толахтлівая. Жылі Іўеўск.
ЛАХЎДРА м. і ж. груб. Неахайны чалавек. От лахўдра ты, ідзі хоць вбчы памы) ад гразі. Стукалы Маст.
ЛАХЎДРЫ прым. Агідны. Улада пры фашыстах была ў лахўдрых паліцыянтаў. Парфёнавічы Маст. (Парфенавічы) ЛАХЎНКА ж. Мера сыпкіх рэчываў (24 кг). Трэба змалбць дзёсяць лахўнкаў жыта, бо ўжо сьвіням німа чаго даваць. Гольні Бераст.
ЛГАЧ м. Ілгун, ашуканец. Яё мужык вялікі лгач, у яго праўды ні шука}. Касцянева Шчуч.
ЛЁБАХІ мн. Вантробы. Уселёбахі бацька выкінуў у нбчвы. Пагарэлка Кар.
Л ЕВАРЎКІ прым. Аяўшун. Наш Алесь леварўкі, хоць і npaeaj усё можа рабіць. Селішча Кар.
ЛЕГАВАЦЦА незак. Качацца. Чаготы лягўясься да ночы ў садзя, ідзі спаць. Падбалоцце Зэльв.
ЛЁДА прысл. Аедзь. Я лёда прыцёгся дахаты. Навасёлкі Свісл.
ЛЕДАЯКІ (лядаякі) займ. Абы-які. Moj бацька лядаякога чалавёка слўхаць ня бўдзя. Грандзічы Гарадз.
ЛЕДЗЕВАНЁЦЬ (лядзеванёць) незак. Аедзянець, замярзаць. Mae ндгі ўжо лядзеванёюць, пабягў дахаты. Грандзічы Гарадз.
ЛЁЖАНЫ прым. Вылежаны. Гэты лён лёжаны, добра трэцца, добрым сбртам ідзё. Карэвічы Шчуч.
ЛЁЖНЫ прым. Пахілы. Цяпер лёжныя стрэхі мала кладўць, на jix сьнег больш дзёржыцца, то працякаюць. Аелюкі Іўеўск.
ЛЁЙДЗІЦЬ незак. груб. Распавядаць. Наш стары як сеў лё)дзіць, то сну ні бўдзя. Міжэрычы Зэльв.
лекавАць незак. Аячыць. Ддктар жа ні пд)дзя лекаваць нбччу, ты сама лякў) яго параным малачкдм, і ўсё прб]дзя. Скрынікі Гарадз.
ЛЕКАНЎЦЬ зак. Пужнуць. Іду вёчарам да Насты, а тут сабака як леканўў мяне, дык і цяпер ногі дрыжаць. Аадзенікі Навагр.
ЛЕКАЦЁЦЬ незак. Дрыжэць. Вадэ, унўчакмо), прынясімне, лекаціць маё ўсё. Каробчыцы Гарадз.
КНІГІ ОНЛАЙН
