Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
МАЗЛІВЫ прым. Капрызны.Дзіірімаё такбя мазьлівая, нічымяго нізб;меш. Новы Двор Свісл.
МАЗУЖбЧАК м. Матузок. Бяльё разьвёсь на мазужбчак, хутчэ) высахня. Чарлёна Маст.
МАЙДАН м. Загародка ддя жывёлы. Тата зрабіў нам MajdaH для парасяткаў на пругмёні. Міжэвічы Слон. МДЙНАЧЫЦЬ незак. Падманваць. Што ты ма)начыш, як бы я ні знаю, якая пбгаласка парйла пра цябё. Прывалка Гарадз. (Прывалкі)
МАЙСТАР м. перан. Бацька маладога на вяселлі. Ну, ма/стар, будзь здардў, каб нашы дзёці шчасьлівыя былі. Гурнофель Шчуч.
МАЙСТРбВА субст. прым. Маці маладога на вяселлі. Вып’ям за Majcmpoву, каб сто гадоў жыла. Гурнофель Шчуч.
МАЙСТЭРАК м. Кельма. Ма)стэрак Moj бяры, ні пэцка) рукі ў гліну. Адэльск Гарадз.
МАКАЎНІК м. Лісце і сцяблы маку. Макаўнік ужо пазрэзвалі, трэба загбрваць агарбд. Гурнофель Шчуч, МАКЛЯВЫ прым. Мокры, волкі. Сёня маклявы дзень, такбя маклявае надвбр’е. Новы Двор Шчуч.
МАКЛЯК м. 1. Мокрае палена. Маклякёў вадзё ляжалі, дзе гэта палёна будзя гарэць, калі яно макляк. Каробчыцы Гарадз.
МАКЛЯК м. перан. 2. Слабы, бяссільны чалавек. Тут трэба дббрая сіла, каб мяшкё цягаць, a moj макляк, што ён зрббіць? Жодзішкі Смарг.
МАКОВЫ прым. Чырвоны (як мак). Франка Ёськава хвалілася бабам, што тчэ пдсьцялку на макбву] аснбве. Малое Сяло Шчуч.
МАКРАСЛЁЗКА (мокраслезка) ж. Пдакса. Наша малая мокрасьлёзка. Белеўцы Лід.
МАКРАСЛ ЁЗЫ прым. Крыўдлівы. Нё)кі meoj Ваня макрасьлёзы, абы-што mo j плача. Пескі Маст.
МАКРЎТАНЬКІ прым. Спатнелы, мокры. Дзе ты нбсісься? Калі ні прыдзяш, увесь макрўтанькі. Сенцяняты Смарг.
МАКРЭЙШЫ прым. Больш мокры. Гэты год макр^шы за moj. Байканы Астр.
МАКЎЛІНКА ж. Крышачка. Мукі moj было на дне адна макўлінка. Пагарэлка Кар.
МАКЎН м. Моцны дождж, залева. Добры макўн сёня нбччу быў. Касцянева Шчуч.
МАЛАВЁЛЕ (малавёля) прысд. Крыху. Калі ўжо малавёля падрасла, дык дўмая, што j бацькі ні патрэбныя. Вігушкі Іўеўск.
МАЛАВЎМНЫ прым. Дурнаваты. Што з jiM зьвязвацца, калі ён малавўмны. Угрынь Зэльв.
МАЛАДЗІЧКА ж. Жанчына ў першы год замужжа. Унь па]шла наша маладзічка на пбле. Сарокі Шчуч.
МАЛАЗОРНЫ прым. Слепаваты. Гэты мо) сын змалку малазбрны, то нбсіць акуляры. Завельцы Астр.
малАнка ж. Мыльнік (трава). Ляньце, луг зусім ружбвы, цьвіцё маланка. Гнесічы Навагр.
МАЛАНЧЎК м. Спалены маланкай арэх. Прынёсла з лёсу гарэхаў, але шмат маланчукбў. Прывалка Гарадз. (Прывалкі)
МАЛАТАР м. Малацьбіт. Малатар наш стары, ідзі яму памажы. Касцянева Шчуч.
МАЛАХбЛЬНЫ прым. Нервовы, неўраўнаважаны. Малахбльнаму чалавёку слова наперакбр ні скажы, бо можа скалёчыць. Галавічполе Шчуч. малачАўніца ж. Малочная карова.
Трымаям карбву малачаўніцу, і самім малака хапая, і людзям ні шкбда даць. Шчорсы Навагр.
МАЛАШЧАВЫ прым. Ярка-зялёны. Лянь, лісьця на гурках якія малашчавыя. Ханявічы Свісл.
МАЛЁЙ прысл. Менш. Ты малё} дала мне цукёрак, а Мані больш. Варанкі Шчуч.
МАЛЕДНЕНЬКА (малёднянька) прысл. Памалу, павольна. Ганна ]шла малёднянька, а мы ўжо былі дома. Лелюкі Іўеўск.
МАЛЁДНЫ прым. Ветлівы, мяккі характарам. У сына такая малёдная жонка, ні разу ні сказала кёпскага слова. Жылі Іўеўск.
МАЛЁН м. Хмель (расліна). Малён на падвбрку паслаўся, заслаў увесь кут. Верцялішкі Гарадз.
МАЛЕЎКІ, МАЛЯЎНІКІ мн. Рознакаляровыя алоўкі. Moj Вася прасіў купіць малёўкі. Грынкі Свісл.
МАЛІДАВАЦЦА незак. Мучыцца, перажываць цяжкасці. Бёдныя пташкі малідўюцца цэлую зіму на хбладзе бяз кбрму. Паперня Лід.
МАЛІНОЎКА ж. Хустка ў кветкі. Завяжы малінбўку, табе да твару. Лозкі Дзятл.
МАЛМЫГАВАТЫ прым. Няветлівы, негаваркі. У каго ён урадзіўся, такі малмыгаваты. Залесаўцы Навагр.
МАЛЮНКОВЫ прым. Каляровы. Купі мне ў гбрадзе малюнкбва) фарбы. Бешанкі Лід.
МАЛЮТА ж. Дробязь, дробная рыба. Што дзёці налдвяць?Адно/ малюты. Урцішкі Іўеўск.
МАЛЯВАНЕЦ м. Каляровы аловак. Дaj мне тво) маляванец, я j сам намалюю. Лашавічы Свісл.
МАЛЯВАНКА ж. Каляровы аловак. Д aj малбму адну маляванку, xaj крэмзая. Хамічы Зэльв.
МАЛЯВІДЛА н. Фарба. Вот ужо гэтыя дзёўкі модныя, порцяць малявідлам валасы. Пушчавыя Астр.
МАЛЯЎКА ж. Рожа (хвароба). Маляўка разрэсла на ўсю нагу, ні знаяш, чым лячыць. Сарокі Шчуч.
МАМАРАНКІ мн. Неўрадлівыя ягады. Такія мамаранкі выраслі, што j німа чаго варыць. Дубінка Гарадз.
МАМКА ж. перан. Дзіцячая соска. Купіла пяць мамкаў, тыя малы ўжо пагрыз. Мураваная Ашмянка Ашм.
МАМЎТЫ мн. Сталовыя буракі. Гэля, можа, тымаяш насеня мамўтаў, то пазыч мне, хачу пасёяць мамўтаў. Караняты Астр.
МАМЭНТ м. Хутка, адразу. Бацькавага духу 6ajiuua, xaj moj што закамандуя, мамэнт зробіць як на)лёпш. Івязянка Дзятл.
МАНА ж. 1. Ахвота, жаданне. Баба, ідзі папасі карову, а мне мана паспаць трошкі. Загор’е Кар.
МАНА ж. 2. Закваска на хлеб. Трэба паббля] маны, то хлеб бўдзя смачнё). Урцішкі Іўеўск.
МАНДЫГОЛІЦЬ незак. груб. Гаварыць абы-што. Што ты мандыгбліш, і слўхаць ні хачу. Валеўка Навагр.
МАНЁННЕн. Гуканне. Тва)го манёньня гусі ня чўюць, майнё) кліч, каб пачўлі. Зарачаны Ваўк.
МАНЁТ м. Месца выпасу коней. Коні стаяць на манёце, ужо піць хбчуць. Пераганцы Вор.
МАНІЦА ж. Майнік (расліна). Каля насманіца расла, дыМанявыкапала, у сябе пасадзіла. Залесаўцы Навагр.
МАНІЦЬ незак. Трызніць. Наш хлбпяц захварэў, маніў усю ноч. Тоўсцікі Маст.
МАНТАЛЬ м. Лёгкая вопратка. Накінула сво) манталь і хутчэ) пабёгла ў клуб, там жа кожны вёчар зьбіраюцца. Урцішкі Іўеўск.
МАРАЗЯНКА ж. Моцны мароз. Гэта ж усе дні ста]іць такая маразянка мбцная, дўмаю, кабхаця яблыні ні памёрзьлі. Уша Кар.
МАРАСЛІВЫ прым. Дробны, імжысты (пра дождж). Дбжджык марасіць усю раніцу, марасьлівы дождж. Хмяльніца Слон.
мАрась ж. Дробны дождж з туманам. Зранку марась як пачалася, то
; да вёчара ня спыняяцца. Шчорсы Навагр.
МАРАЦ м. Сакавік. Ужо марац, а цяпла німа, як марац цёплы, то хўтко гараць ідуць. Коўчыкі Шчуч.
МАРГАВЁННЕ н. Лісты ад морквы. Нарві маргавёня, daj сьвіням. Андрушоўцы Шчуч.
МАРДАГЛЯД м. груб. Люстэрка. Мая дзёўчына ні вылазіць з-за мардагляду, гэтак любіць узірацца ў сябё. Крапіўніца Свісл.
МАРЖЭВІНЫ мн. Ажыны. Маржэвіны пасьпёлі ўжо, можна jix браць. Крычнікі Іўеўск.
МАРЗАНЎЦЬ зак. груб. Штурхнуць, ударыць. Сьцяражыся ты гэтага дзьябла, бо ён можа марзанўць так, што ; павалісься. Міхнічы Смарг. маркавАць незак. Намячаць радкі для пасеву. Нам пара ўжо маркаваць лёшкі і садзіць цыбўлю. Самаравічы Зэльв.
МАРКАТАЦЬ, МЕРКІТАВАЦЬ незак. Быць у стане цечы (пра авечку). Мўсіць, авёчка пачала маркатаць, бо на падвдрак ні загдніш. Каробчыцы Гарадз. Наша авёчка, мусіць, будзе меркітаваць, бо з поля ня )дзе да двара. Пасуцічы Зэльв.
МАРКВЯНІСКА, МАРКОВІШЧА н. Поле, на якім расла морква. На марквяніску ўжо нічдга німа, мдркву засыпалі на зіму. Макараўцы Бераст. На маркдвішчы накасіў травы. Налібакі Навагр.
МАРМЎЗА м. і ж. груб. Маўклівы чалавек. Але ж і агранбмка да нас прыёхала панараўная ўсім, гаваркая, ні то што нека мармўза. Сіняўшчына Іўеўск. марнатрАвец м. Гарэза, свавольнік. Гэты малы марнатравец звбдзіць мне ўсіх курэ) з двара, усіх паразганяе. Ханявічы Свісл.
МАРНАЦЫЯ ж. Псаванне, шкода. Столькі марнацыр парббляна ў лесе
за ўчарашні буралдм, адныя вывараты ляжаць. Чэхі Астр.
МАРНЕ прысл. Марна, кепска. Марне прапала расада, бо ні паліліў час. Зноскі Ашм,
МАРНЕНЬКІ прым. Худы, слабы. Ранё) мы жылі дрэнна, і коньунас быў зусім марненькі. Гуршчына Іўеўск.
МАРНОСЫ прым. Кучаравы. Па вўлі.цы пра)ш6ў некі марнбсы хлдпяц, ці не Кацярыны сын прыёхаў. Даўгялы Вор. МАРбЗІСКА (марозіско) н. Вялікі мароз. Ну j мардзіско сёньня старць, з хаты ня выхбдзь нікўды. Бародзічы Зэльв.
МАРОША, МОРАСЬ ж. Імжа, дробны дождж. Во пагдда стала, усё марбша і мардша! Юравічы Дзятл. Ддбрага дажджў німа, а }дзе нё)кая мдрась. Петрашоўцы Ваўк. (Петрашэўцы) МАРСКАНЎЦЬ зак. груб. Шпурнуць. Марскані ты гэтага ката, каб ні лез у сьмятану, цярпёньня німа зь рм. Прэціма Шчуч.
МАРТАПЛЯСЫ мн. Упрыгожанні, карункі. Мая баба аддала дачцэ ўсе свае мартаплясы. Дубароўшчына Дзятл. МАРЎДНІК м. Марудны ў рабоце ча^ лавек. ўіхны Аляксандра, та ведаяш, такі марўднік, робіць мала, адно любіць спаць. Каробчыцы Гарадз.
МАРУСІЦЦА незак. Дробна капаць. Зранку марусіўся дождж, але ўжо перастаў. Лелюкі Іўеўск.
МАРЦЎК м. Выпечанае салодкае цеста. Прынясў табе сваро марцука, пакаштуяш, moj марцўк удалы. Вензавец Дзятл.
мАршка ж. Коўдра. Добра, што купіла новую маршку, наша маршка халбдная. Слязкі Вор. (Слёзкі) мАршы мн, Ігра музыкаў для ўдзельнікаў вяселля за плату. Мы хацёлі пабыць яшчэ на маршах, алемо)мужык захварэў, то ні засталіся на маршы. Дзягенева Астр.
МАРЫШКА ж. Дробная рыба. 3 вясны ў плытка] вадзё многа марышак застаёцца. Вугольнікі Шчуч.
МАРЫШКАВАНКА ж. Посцілка на падушкі. Ці сама ты вышывала гэтыя марышкаванкі, ці куплёныя ў цябе яны? Чорны Луг Іўеўск.
МАРЫШКАВАЦЬ незак. Вышываць на палатне. Анюта мая пачала марышкаваць занавёскі. Бешанкі Лід.
МАР'ЯНАК м. Мар’яннік, братаўка. Мар’янак сёяцца ў градах, вёльмі doSpa да мяса мар’янак. Каробчыцы Гарадз.
МАСАЛЫКНУЦЬ зак. груб. Ударыць. Нікблі ні трэба біцца, бо калі моцна масалыкнуць, такжаможнаізабіць. Далёкія Лід.
МАСКАТАЦЬ незак. Стукаць, шумець. Моцна вы маскаталі ў кўзьні, аж рэха ]шло ў канцы вёскі. Лешчаняты Смарг.
МАСЛЁНКІ мн. Кветкі лотаці. На лузе аж жоўта ад масьлёнкаў, ты ўжо нарвала гэтых масьлёнкаў, але ж яны ўжо павялі. Сялец Смарг.
МАСЛІНОЎКА ж. Летняя хустка. Купіла бабе Агаце бёлую масьлінбўку, яна любіць масьлінбўкі, то няха) носіць. Адэльск Гарадз.
МАСЛ Ы мн. Косці. Абвары гэтыямаслы, то будзя добры полудзянь усім. Дворышча Лід.
МАСЛЮК м. Масляк. Учора нашы дзяўчата прынёсьлі масьлюкбў поўны кош, а я масьлюкдў ні зьбіраю. Дубна Маст.
МАСЛЯНКІ мн. Сон лугавы. У нас у лёсе каля рэчкі ўжо расьцьвілі масьлянкі. Янавічы Навагр.
МАСТАКОЛІЦЦА незак. Прымошчвацца, прылучацца. Во бачыш, ужо мастакбліцца каля мяне mnoj чалавёк. Жыровіцы Слон.
МАСЦЁРНА прысл. Добра, выдатна. Што казаць? Шафу зрабілі масьцёр-
на, вытачым падстаўкі добрыя. Салтанішкі Вор.
МАСЫЁТКА ж. Безрукаўка на аўчыне. Ужо зусім цёпла, скіда; ты сваю масыётку. Пагараны Лід.
МАТАВІДЛА (матавідло) н. Матавіла. Матавідло ўжо намбтано пража), можна снаваць. Старая Дубавая Гарадз. (Старадубавая)
МАТАЛАШКА ж. Падстаўка для матавіла. Трэба выбраць час зрабіць дачцы маталашку, даўно прасіла, каб зрабіў ё) маталашку. Баравікі Слон. МАТАНКА ж. Паркалёвая блузачка. Ганэфа пашыла сабе новую матанку. Новае Козінава Іўеўск.
КНІГІ ОНЛАЙН
