Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
МУЛЯК, МУЛЯЧ м. Мазоль. У цёсных ббтах пахадзіў і муляка набіў. Кукалкі Ваўк. Вялікія мулячэ нацёрла на назё, нічога ні магу абуць. Макараўцы Бераст.
МУМРАВАТЫ прым. Пануры, маўклівы. У Стасі нё;кая дачка мумраватая, ні з кім ні загавбрыць. Кашалёва Навагр. (Кашалева)
МЎМРЫЦЬ незак. груб. Мармытаць. Xaj сабе мўмрыць, а ты ні ўслуха)ся, рабі сваю раббту. Сонтакі Іўеўск.
МУР м. Трава. Павысьцілала ўсё палатнб на мур, xaj адбёльваяцца на сбнцы. Панямонцы Лід.
МУРАВАНКА ж. Брукаваная дарога. У нас пабудавалі мураванку яшчэ да ва)ны. Вярэйкі Ваўк.
МУРАВІНЫ мн. Частаванне ў парадзіхі на трэці дзень пасля хрэсьбінаў. Хадзём да Гэлі на муравіны Дзякаўцы Шчуч.
МУРАВУШКА ж. Масавы танец на адкрытым месцы. У насуселюбяць танцаваць муравушку. Кемейшы Вор.
МУРАВЫ, МУРАЎЦбВЫ прым. Светла-зялёны. Каб дзе Mypaeoj хварбы дабыць, трэба свэтар пафарбаваць
мне. Гудзяняты Іўеўск. Яблыкі ўжо мураўцбвыя сталі, хутка пасыіёюць. Старчаняты Іўеўск.
МУРАЖНІК м. Мурашнік. Мурашкё робяць сабе муражнік, купу вёлькую такўю. Каробчыцы Гарадз.
МУРАШЫВЫ прым. Гнілы, струхнелы. Гэта дзёрава мурашывая, нічога ні зрббіш з яго, можна на апал пасячы. Галубы Маст.
МУРЛАТ м. Бервяно, якое трымае кроквы. Мурлаты ўвёрху ляжаць на сбхах і дзёржаць крдквы. Касцянева Шчуч.
МУРОЖЖА н. Мурог. Добра было ўчора касіць мурджжа цэлы дзень, касцоў было мнбга, работа )шла спдра. Падгалішкі Шчуч.
МУРОК м. Выступ каля коміна печы. Бацька, дастань запалкі з мурка, трэбаў печы паліць. Кавалі Бераст.
МУРШАВЫ прым. Гнілы. Гэты год мбкры, усё дажджэ і дажджэ, шмат картоплі муршава). Панарка Смарг. МУСОВЫ прым. Абавязковы. Гэта ні мусбвы загад, каб насіць малакд дзяржаве, але кбжны нясё. Урцішкі Іўеўск. МУСЯЛЯК м. груб. Нязграбны чалавек. Ты ж такі мусяляк, дзе ні павёрнясься, дык зьвёрняш што-небудзь ддлу. Турэц Кар.
МЎТА ж. Асадак. Трэба памыць вядрб, бо на дне шмат мўты. Крычнікі Іўеўск.
МЎТРА ж. Жалезная трубка на восі кола. Мўтра ў сярэдзіну кола ўстаўляяцца. Каробчыцы Гарадз.
МУТЭРКА ж. Гайка. Глянуў, аж мутэрка ў трактары адкруцілася, мусіць, хлдпяц адкруціў Падгаі Ашм.
МУФЛбН м. груб. Нязграбны чалавек. Яг быў муфлбнам, такім жа і астаўся. Рыбакі Смарг.
МУХАВАЦЬ незак. Сварыцца. Адно ты мухаваць можаш, на гэта ж ня трэба вучыцца. Міжэвічы Слон.
МУХНЎЦЬ зак. груб. Прапасці. Каб ты мухнўў, калі ні хочаш жыць, як людзі. Самаравічы Зэльв.
МУЧАНІШНІК, МУЧНІК м. Малачай. Учора на лўзе мучанішніку нарвалі. Кракоўка Ашм. Даўнё), як ні было фарбаў, то ніці мучнікдм фарбавалі. Кадзішкі Лід.
МУЧНЯНКА ж. Посуд на муку. Насып мукі ў мучнянку на блінцы. Навасёлкі Шчуч.
МУШТАРДА ж. Гарчыца. Да гэтаго мяса добра муштарда, наш малы так добра есьць мяса з муштарда). Геранёны Іўеўск.
МУШТРОЎНА прысл. Наўмысна. Я муштрдўна сказала яму гэтыя словы, xaj зная праўду. Гуршчына Іўеўск. МУШТРОЎНЫ прым. Задзірысты. Яго жонка калі што ні так скажа, то ён крычыць, надта муштрбўны чалавёк. Раклевічы Дзятл.
мывАльня ж. Лазня. У суббту ўсе ў мывальню nojdyub: мужчыны ўдзень, а жанчыны ўвёчары. Дайліды Іўеўск. мыглінАць, мылжэць незак. Імжэць. Цэлы дзень сёдня мыгліная і мыгліная. Мураваная Ашмянка Ашм. 3 самаго ранку дождж на дварэ мылжыць. Казіміроўка Гарадз. (Казіміраўка) МЫДЛІЦА ж. Таз. Налі цёпла) вады ўмыдліцу і naMbij галавў, то будзя чыстая галава твая. Забагонікі Гарадз.
МЫДЛІЦЬ незак. Намыльваць. Будзяш мыць насадкі, то добра мыдлі, каб былі чыстыя. Мураваная Ашмянка Ашм.
МЫЛЯЦЦА, МЫЛІЦЦА незак. Памыляцца, не разлічыць як трэба, блудзіць. Я ўчдра доўга мылялася ў лесе. Стасюцічы Свісл. Дзядзька мыліўся і наскбчыў машына) на матбцыкл. Дзятлавічы Ваўк.
МЫТЛАХАМ прысл. Хутка.Жонкарухавая ў ўівана, усё мытлахам рдбіць. Баравікі Слон.
МЫТЛЕМ (мытлям) прысл. Імгненна. Ён ад нас мытлям пабёг, як сказалі, што маці прыёхала. Трахімавічы Дзятл.
мытлявАць незак. Цыраваць. Нашто табе мытляваць, прышьдлатку, і будзя дббра. Наркавічы Свісл.
МЫЦКА ж. Мыза. Мыцка ў карбвы халбдная, карбва любіць рўкі палізаць, як дасі ё) хлёба. Нагорнікі Дзятл.
МЫЧЎН м. Бык. Majzo мычуна лысаго ўжо стары павёз на ферму здаваць. Ясенавіца Ваўк.
мышкавАць незак. Шукаць, капацца. Што ты там мышкўяш у саганбх, ці ні хочаш чаго паёсьці? Каробчыцы Гарадз.
МЫШЫНЫ прым. Цёмна-шэры. Мышыны касьцюм зрўчна да раббты, мужу кутлі касьцюм мышынага кбляру. Завельцы Астр.
мэляс м. Смажаная морква. Учбрака мэляс у мяне ўдаўся, усе наёліся дббра. Малюшычы Кар.
МЭНТАМ прысл. Хутка. Ты мэнтам вярніся, бо мне трэба )сыіі на поля буракё палбць. Падвялікае Дзятл.
МЭНТАЦЬ незак. Пераварочваць, разглядаць. Мэнтала, мэнтала сёньня швэдар у магазіне, ды ; не купіла, пачакаю трдхі. Саленікі Кар.
мядАрка ж. Медагонка. Мядарка ў нас свая, бо ўжо пчоламі даўно зар маямся. Макараўцы Бераст.
мядлівы прым. Меданосны. Гэты рок мядлівы, poj удаўся. Шылавічы Слон. МЯДОЎНІК м. Мядовы пернік. Мама сьпякла добры мядбўнік. Мыслава Слон.
МЯЗГРА ж. Мякаць гарбуза. Выраж мязгрў, укінь гарбўз у печ, xaj пячэцца, дзеці любяць пёчаны гарбуз. Камаровічы Кар.
МЯК м. Мянтуз. Мяк такая рыба, што пішчыць на патэльні. Бершты Шчуч.
МЯЛІЧНЫ прым. Які мае добры апетыт. Наш Мікбла такі мялічны, усё падчысьціць са стала, усё яму смачна. Вярэйкі Ваўк.
МЯЛЬЧАК м. Неглыбокае месца. Тут яму вырыла, а там мяльчак стаў у рацэ. Беліца Лід.
МЯНЁНЦЫ прым. Пералівісты ў колеры. Прывёзмі некі матэрыял надто мянёнцы. Жылі Іўеўск.
МЯНТАШАННЕ н. Вастрэнне касы мянташкаю. Як кдсіш, на мянташаньні толькі перадыхнёш. Уша Кар. МЯНЦІЛАн.Мянташка. Маёмяньціла дзёсьці прапала, німаю чыммяньціць. Адэльск Гарадз.
МЯНЮШАЦЦА, МЯНЮШКАЦЦА незак. Дражніцца, абзывацца. Вадзік на ўсіх мянюшаяцца, мянюійкамі празываяцца. Касцянева Шчуч. Дзеці, ні мянюшка]цеся, гэто брыдко. Каробчыцы Гарадз.
МЯРЛІНЫ мн. Жалобны дзень. У Чамадурдвых сёня мярліны, дачка памёрла. Верцялішкі Гарадз.
МЯРНІЧЫ субст. прым. Землямер. Але j жа некі злы мярнічы, нават слдва ні скажа. Клешнякі Шчуч.
МЯСАЁДНІЦА ж. Тыдзень перад Масленіцаю. Унас на мясаёдніцу жэняцца, а ў масляную не. Дзякаўцы Шчуч. МЯТКА ж. Бульбяная каша. Сёньня будзям ёсьці мятку. Янцавічы Лід. МЯТЛІК м. перан. Карункавае пакрывала. Кума мятлікам накрыла дзіця. Рацічы Гарадз.
МЯТЛІНАК м. Мятліца (трава). Мятлінак зьвязваюць у мяцёлак і падмятаюць ток. Вострава Слон.
МЯТЛЎХА ж. Матылёк. Мятлухі на квётках сядзяць, вунь мятлўха паляцёла. Збляны Лід.
МЯТЛЮГА ж. Завея. У такўю мятлюгу ні адна машына ня пр6)дзя тут. Турэц Кар.
МЯТРОЎКА ж. Від касы паводле памеру. Трэба сваю мятрбўку пакляпаць, заўтра najdy касіць. Гагарына Навагр.
МЯЦЁЛІЦЬ незак. перан. Хутка рухацца. Ля, як мяцёліць стары, другі малады так ні павёрняцца. Путрышкі Гарадз.
МЯЦЕВА ж. Бацвінне. Буракі на мяцёва, відаць, ня дрэнныя. Дайліды Іўеўск.
МЯЦЁЛАЧКІ мн. перан. Адросткі пер’я ў птушкі ў час лінькі. На кўрыцы мяцёлачкі відаць, як ліняя. Каробчыцы Гарадз.
МЯЦІВА (мяціво) н. Бацвінне. Прынясі кардвя мяціва, бо галддная старць. Ляткі Маст.
МЯЧКА ж. Жанчына, якая мне лён. На кджную мячку сягбньня вышла па трырублі грдша). Каты Смарг.
МЯЧЭЎНІК м. Чарот. У нас на вбзяры мячэўнік расьцё, яго кбсяць, кідаюць на пбдсьціл. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
МЯШКІНЬ м. Падбярозавік. Moj стары адно мяшкіні зьбірая ў лёся, jiHшыя грыбы яму ні трапляюцца. Магуны Вор.
мяшняк м. Змешаны лес. У нашым мяшнякў дзеці набралі шмат ягад. Пятрэвічы Зэльв.
МЯШОНКА ж. Мятая бульба, замешаная мукою. Я трбшкі канапёль стаўкла, дык жаміркі сьвіням у мяшднку ўсыпала. Сонтакі Іўеўск.
МЯШЎЛКА ж. Лапатачка мяшаць цеста. Бяры мяшўлку, памяша] цёста і нясі сьвіням. Сонтакі Іўеўск.
н
НААДНАСЁЛЛІ прысл. Адзінока. Нааднасёльлі мы там жылі даўнд, цяпер перавёзьліўсю ў вёску. Бершты Шчуч. НААДШЧЫКВАЦЬ зак. Нарваць пальцамі ад галіны. Гарэхаў наадшчыквалі шмат, да зямлё галіны вісяць. Роскаш Навагр.
НААСТАЧУ прысл. Нарэшце, уканцы. Усё маўчаў, а наастачу сказаў такі, што хбча жаніцца на Марыне. Каробчыцы Гарадз.
НАБАБЎХАЦЬ зак. Накласці, наліць без меры. Гэтулькі набабўхаў картбплі, дзе ж яна панясё стблькі? Навасады Вор.
НАБАГЁР прысл. Набакір. Васіль заўсёды шапку набагёр нбсіць, хоць і ніздатна так насіць. Верцялішкі Гарадз. НАБАЖНІЦА ж. Фіранка на абразах. Трэба набажніцу памыць, ужэ сьвята на нбсе. Грынкі Свісл.
НАБАМБЁРЫЦЦАзак. груб. Наесціся. Ну, я набамбёрыўся, ужо да вёчара ні захачў ёсьці. Каняўцы Зэльв.
НАБАРК прысл. Напавер. Узяла ў сусёдкі мукі набарк, як будзя свая, аднясў ё). Салтанішкі Вор.
НАБАСАНОС, НАБАСбНАЧ прысл. На босую нагу. Уступіся ў ббты набасанбс і бяжы пакліч бацьку. Сямёнавічы Дзятл. Уступіся набасбнач іхутчэ) ідзі, бо німа часу тут быць. Грынкі Свісл.
НАБАСЯКА прысл. Басяком. Даўне) набасяка хадзілі лётам нават у царквў, ботаў ня было. Шылавічы Слон. НАБАХАЦЬ зак. Накласці. Гэдулькі набахала ты мне кашы, дзежя выям столькі. Турэц Кар.
НАБГОНКІ прысл. Навыперадкі. Даeaj пабяжым набгбнкі, хто каго перагбніць. Баяры Шчуч.
НАБЁЛЬНІЦА ж. Рухомая рама з бёрдамі ў кроснах прыбіваць уток. Наша набёльніца добра прыбівая, палатнб добра тчэцца. Падгаі Ашм.
НАБІНОС м. Чалавек, які набіваецца на частаванне. Рбмка ўсягды прыхбдзя набіндсам, сядзіць няпрбшаны. Монтацішкі Смарг.
НАБІРКА ж. Адмысловы посуд. У нас падсбчку як рббяць, смала цячэ ў набіркі. Шылавічы Слон.
НАБЛАЦІЦЬ зак. Сапсаваць. Вядрб дзёці наблацілі, янб цяпёр працякая. Біеўцы Смарг.
НАБЛІСКАЦЬ зак. Нападаць, накідацца. Стаў скаварадў трохі дале] ад агня, бо набліская вугбльля на бліны. Зарудаўе Маст.
НАБОЧЫЦЦА зак. Скоса паглядзець. Што ты наббчыўся на мяне, калі што маяш сўпраць мяне, то скажы прама. Валеўка Навагр.
НАБРОДНЫ прым. Прыезджы. АЬзін набрддны чалавек жыве тут з наша) 6d6aj. Ківанцы Вор.
НАБРОДЫ мн. Логавішчы. У нас на балдтах цяпер самыя набрбды бабрбў знахбдзяць. Ханявічы Свісл.
НАБРУКАВАЦЦА зак. перан. Нагаварыцца. Ужо ж набрукаваліся нашы бабы каля бўльбы. Старчаняты Іўеўск. НАБРУКОВЫ прым. Насуплены, сярдзіты. Чаго ты сядзіш набрукбвы, ці хто цябе ўгнявіў? Навасады Вор.
НАБРЫНКША ж. Пухліна. Здаёцца, ня было нічбга на назе, адкуль узялася гэта набрынкша? Прывалка Гарадз. (Прывалкі)
НАБРЭНКНУЦЬ зак. Набрыняць, распухнуць. Умамы зўбы баляць, аж набрэнкнуў твар. Дубароўшчына Дзятл.
КНІГІ ОНЛАЙН
