Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
ПАДГРЭБЛІЦЬ зак. Падгрэбці. Тата пашоў на сенажаць сена падгрэбліць. Эйгерды Іўеўск.
ПАДДАБРЫЦЬ зак. перан. Угнаіць, падкарміць. Мы сёньня паддабрылі наш сад. Лежневічы Іўеўск.
паддастАткам прысл. Даволі. Цяпёрака ў нас у сялё ўсяго паддастаткам, людзі ўсягд маюць. Турэц Кар.
ПАДДЗЁННІК I ПАДЗЕННІК м. Пастух. У чацьвёрунас бўдзе падзёньнік, то трэба што лёпшая згатаваць. Сіняўшчына Іўеўск.
ПАДДЗЫГВАЦЬ незак. Падскокваць, танцаваць. Унь як паддзыі'вая твая
цётка, сяраўно як маладая. Карэвічы Шчуч.
ПАДДЗЫГЛЫ, ПАДДЗЭГРЫСТЫ прым. Худы, з падцягнутым жыватом. Haul дзядзька спрадвёку ні меў добра] карбвы, і зноў купіў паддзыГлую. Мураваная Ашмянка Ашм. Твая карова паддзэгрыстая, ні мая ніякаго выгляду. Мігова Гарадз.
паджАглісты прым. Стройны. А конь moj паджаглісты, роўны, гладкі, бяжыць, як вёцяр. Вярэйкі Ваўк. паджгАць зак. Пабегчы, хутка пайсці. Во ўжо брыгадзір паджгаў на пбля, сёня дакбпкі будуць спраўляць. Нагорнікі Дзятл.
ПАДЖДЬІРЫЦЬ зак. зневаж. Падгаварыць. Такі ты купіў мацыклёт, відаць, братўху падждырыў дастаць грбшы. Каты Смарг.
ПАДЖЫТЫ прым. Стары. Moj бацька ўжо добра паджыты чалавёк, на сваём вяку нарабіўся. Янканцы Ашм. На жнівё ў нас усе рббяць: і маладыя, і паджытыя, усім раббты хапая. Уша Кар.
ПАДЖЭНУЦЬ зак. Падагнаць. Паджэнь, сынок, карбву на выган. Татарцы Лід.
падзАпек м. Падпечак. У падзапяку ў нас кўры зімдю сядзяць. Навасёлкі Зэльв.
ПАДЗЁЖНІК м. Палатно накрываць дзежку. Аажы бліны на падзёжнік, хуччэ) стыць бўдуць. Газа Астр.
ПАДЗЁЛЬ, ПАДЗЁЛЯ прыназ. Для, па. Падзёль /іххоць нірасьці, паёдуць і забўдуць на ўсё. Еўлашы Шчуч. Падзёлямяне рабіця, якхдчаця, але што вам скажа mama? Панара Смарг.
ПАДЗЕМКІ мн. Суніцы, пазёмкі. Падзёмкі ўжо пасьпёлі. Бабіна Гарадз.
ПА-ДЗЁННАМУ прысл. Як удзень. Мёсячык сьвёціць па-дзённаму, усё відаць. Грандзічы Гарадз.
ПАДЗІМАК м. Першы мароз. Падзімакзглуміў нашы вяргіні, яшчэ дббра цьвілі. Сіманы Лід.
ПАДЗІЎЛІВЫ прым. Зайздросны, скупы. Такіж падзіўлівы гэты Янўль, усё ямумало. Шылавічы Слон.
ПАДЗЫНДАРАВАЦЬ зак. іран. Пасыпаць, патрусіць. Падзындаравала крышку хлеба з сбльлю і зьёла, пакуль тая вячэра зварыцца. Дубароўшчына Дзятл.
ПАДЗЯБАЦЬ зак. Паматычыць. Пасьля дажджў трэба падзябаць буракі, каблёпе) расьлі. Данілавічы Дзятл. ПАДЗЯВЫ прым. Ліставы мёд. Падзявы мёд з лісцяў, падзявы мёд з мядніцы, з расы на лістах, яго на зіму ні астаўляюць. Каробчыцы Гарадз.
ПАДКАЛОЧАНІКІ мн. Суп з бульбы і мукі, забелены малаком. Як прышла з пбля, зьела дзьве міскі падкалбчанікаў. Лаўрышава Свісл.
падкапАй м. абразл. Скрытны, непрыяцель. Гэта такі гіцаль, такі падкапа], што звбдзіць усіх, каб пасварыліся. Уша Кар.
ПАДКАРМЯЧКА ж. Падкормка. Падкармячка ўжо кбнчылася, цяпер пчолы самі будуць нааць мёд. Урцішкі Іўеўск.
ПАДКАРЧЭЎНЫ прым. Дзікі, цёмны. Чэрці падкарчэўныя цябе ндсяць німавёдама дзе, у хаце ні пасядзіш нікблі. Цырын Кар.
ПАДКІДАВАЦЬ незак. Зграбаць. Нашы najwM падкідаваць сёна, будуць увёчары звбзіць. Кемейшы Вор.
ПАДКЛУЦАТКА ж. Падкалотка, страва з мукі. Moj чалавёк дык нават і ні пакаштўя падклуцаткі, ня любіць яе. Гейстуны Ашм.
ПАДКОРАК прысл. Поўна, роўна з берагамі. Усім налівалі квасу падкбрак, давблі было. Касцянева Шчуч.
ПАДКРЫЖА прысл. На скрыжаванні дарог. Казалі, што падкрыжа разьбі-
лася машына, але шбфяра ні пашкбдзіла. Стукалы Маст.
ПАДКРЭЧЫЦЬ зак. неадабр. Падвучыць. Ужо сусёд зноў падкрэчыў таго дўрня, і сёньня жонку бэсьціць. Навасёлкі Іўеўск.
ПАДКЎРВАННЕ н. застар. Акурванне ад спалоху. Як хто спужаяцца сабакі, то ў сабакі выстрыгаюць кавалак шэрсьці і яе спальвае moj, хто спужаўся сабакі, так мая бабка казала, што трэба зрабіць падкўрваньне, калі спужаўся сабакі. Геруцева Свісл.
ПАДКЎС м. перан. З’едлівае слова. Tboj падкўс мяне ні абхбдзіць, ты ні кажы мне з падкўсам, бо знаць нічбга ні хачў. Гута Дзятл.
ПАДЛЁПШЫЦЬ зак. Паправіць, упрыгожыць. Трбхі падлёпшылі хату да сьвята: печ пабялілі, у прымня ток вымасьцілі. Ханявічы Свісл.
ПАДЛОБІСТЫ прым. Упарты, настойлівы. Гэты такі падлббісты камбар няр, як вбзьмяцца за стырнб, то ні выпуская з ранку да вёчара. Нагорнікі Дзятл.
ПАДМАЎЛЯЦЬ незак. Падгаворваць, падахвочваць. За сталбм яны пачалі падмаўляць Ніну паёхаць з рмі на цалінў. Дзяляцічы Навагр.
ПАДМУЛЁЎКА ж. Каляровы аловак. He мачы падмулёўку, бо потым яна будзя крышыцца. Крывічы Іўеўск.
ПАДМЭНЧЫЦЬ зак. 3 цяжкасцю пратрымаць. Вот падмэнчу да зімы карбўку, а там прадам. Вугольнікі Шчуч. ПАДНАВЁС м. Месца пад страхою.
У нас пад паднавёсам зёля сўшаць, жэрдкі кладўць. Касцянева Шчуч.
ПАДНАВЁСКА ж. Пзяець. Дўмаю зрабіць паднавёску, бо німа куды ставіць начэньне. Рудзевічы Зэльв.
ПАДНАДОЛАК м. Падагнуты ніз сукенкі. Ты падлажыла ў сукёнцы вялікі паднадблак. Навасёлкі Іўеўск.
паднАчваць незак. неадабр. Настройваць супраць каго-небудзь. He падначва) ты яго надто перад нашым татам. Калантаі Ваўк.
паднімАць незак. 1. Спуджваць звера з лёжкі. Мўсі, пара ўжо паднімаць таго ліса. Морына Іўеўск.
паднімАць незак. 2. Араць зямлю першы раз пасля зімы. У калгасе заўтра будуць паднімаць зямлю пад картдфлю. Ракавічы Шчуч.
ПАДНбЖНІК м. Палавік, ходнік. Угэтым годзе вытку нбвыя паднбжнікі. Падвялікае Дзятл.
ПАДНЎЦКЫВАЦЬ незак. іран. Спакушаць. Ён мяне ўсё паднўцкываў najсьці разам з рм да цёткі. Залесаўцы Навагр.
пАдны прым. Сыты, укормлены. Наш паршўк стаў ужо падны, к Кблядам закдлям. Галубы Маст.
ПАДНЯВЁРЫЦЦА зак. Запэўніць, абяцаць. Дык жа паднявёрыўся, што сам усё зрдбіць, і паёхаў. Уша Кар.
ПАДНЯДЗЁЛЕНЫ дзеепрым. Прыбраны, святочны. Як скбнчылі жаць, сабраліся ў клуб усе паднядзёленыя. Вераб’і Астр.
ПАДбЛ м. Бераг ракі, дзе мыюць бялізну. Наша Маня на падбле, пашла мыць хбднікі. Макараўцы Бераст.
ПАДбПРАНКА ж. Вопратка. Увбсянь картбплю капаць усякая паддпранка згадзіййа. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
ПАДОЎЖНІК м. Дошчачка закрываць бакавы ўваход у вулей. Падбўжнікам закрываям на зіму вулё). Касцянева Шчуч.
ПАДбЎЖЫНА ж. Суцэльнае бервяно ўсцяне. Ужо падбўжыну заклалі, пбтым крбквы паставяць. Бершты Шчуч. падпАлак м. застар. Прут у ярма. У вярмё быў падпалак ці прызьмб, ён падзяляў вярмб на дзьве часткі. Макараўцы Бераст.
ПАДПАЧКАВАЦЬ зак. Угнаіць. На вбсянь трэбо добро падпачкаваць гарбд наш. Скоўдзічы Слон.
ПАДПІНАК м. Падсядзёлак. Бяры падтнак, наклада.) на каня, паёдзям па сена. Турэц Кар.
ПАДПІНКА ж. Падсядзёлак. Накладзі каню падпінку, ямчэ) будзя ў дардзе. Налібакі Навагр.
ПАДПІНКІ мн. Гатунак позніхяблыкаў. Калі ўжо вашыя падтнкі пасьпёюць, маразы скора прыціснуць, а вы яшчэ сваё падпінкі ні зьнялі. Медзюны Ашм. (Мядзюны)
ПАДПІРЫШЧА н. Падпорка. Падпірышчы нашыя старыя, трэба нбвыя алёшыны прынёсьці на падтрышчы пад яблыні. Сонічы Гарадз.
ПАДПІТАК м. Выпіўка. Адно наякім-небудзь падпітку мо) хазярн можа вылаяцца, а так то ніколі дрэннага слова адяго ні пачўяш. Нагародавічы Дзятл. ПАДПІТЫ прым. П’янаваты. Тата прышбў з вясёля трбхі падпіты і адразу па]шбў спаць. Шчорсы Навагр.
ПАДПЛЁТНІКІ мн. застар. Лапці.
У нас паласатыя лапці з лазы даўнё) звалі паднлётнікі. Загор’е Кар.
ПАДПЛЁЦЕННІК м. Вяровачка падплятаць абутак. Дава] сюды шпіцу, буду падплёценьнікам падплятаць тваё пасталэ. Церахавічы Свісл.
ПАДПЛЁЦІКІ мн. Басаножкі. У падплёціках хадзіць цэла бяда, пяскў пад падэшву наб’ёцца. Корнадзь Свісл.
ПАДПОЛЛ Е н. Ускрай лесу каля поля. У нас на падпбльлі ягад многа дзёці зьбіраюць. Сонічы Гарадз.
ПАДПОРА ж. Доўгая лава ля сцяны. Падпбруза сталбм ставілі, падпбра такая дбўгая, ад сьцяны да сьцяны. Чорны Ayr Іўеўск.
ПАДПРАЖАНАЯ НАВОЙКА спалуч. Вал, на які навіваюць аснову на кроснах. Прытрымаі надпражнўю нав6)ку, трэба навіць аснбву. Лапухова Слон.
ПАД ПРОСТУ прысл. Пад поўдзень. Скдро пб)дзям на абёд, бо слднцо ўжо пад прбсту стала. Філіпаўцы Шчуч. ПА ДРАВАХ прысл. Канец запасу дроваў. У нас ужо па дравах, а зімё канца не відаць. Бярозаўка Лід.
ПАДРАПАЦЬ, ПАДРАПАЧАВАіДЬ зак. Пракультываваць. Брыгадзір казаў, што пбле ўжо ўсё падрапалі. Гарнастаевічы Свісл. Падрапачў) ты тўю дзялку буракбў. Копанькі Гарадз.
ПАДРАШОТНІК м. Перцавы грыб. У нас у лёсе мнбга падрашбтнікоў, але мы jix не бярэм. Водла Бераст. ПАДРОСЦІСТЫ прым. Які падкіс. Калі з ддбра) мукё, то бўдзя падрбсьцісты хлеб, а як дрэнная мука, то хлеб ацёсьлівы, садзіцца хлеб. Шылавічы Слон.
ПАДРЎПЛІВАЦЬ незак. Падахвочваць. Бацька ўмеў падрўпліваць нас да чытаньня, да кніг. Нагародавічы Дзятл. ПАДРУХАТАЦЬ I ПАДРУХІТАЦЬ зак. неадабр. Пабіць. Сьцеражыся ў дарбзе з свармі гаршкамі, як наёдзя якая машына, то ўсю пасўду можа падрухітаць. Гудзінішкі Вор.
ПАДРЎЧЧА н. Бярэмя пад адну руку. Прынёс падрўчча аўсяна) саломы, надкінуўканю, ніха) паёсьць у дардгу. Пескі Маст.
ПАДРЫЗАВАЦЬ зак. Падабраць венікам збожжа (знізу ўверх). Падрызў) зббжжа, надто парассыпалася. Зарачаны Ваўк.
ПАДРЫПАЦЁЦЬ зак. іран. Пабегчы. Moj Гёнусь гэтак хўтка падрыпацёў, што ледзь яго дагналі. Нізяны Ваўк. ПАДРЭЗ м. Безрукаўка. Напрані падрэз, будзя цяплё] табе. Шылавічы Слон.
ПАДРЭЗНЫ прым. Касы. Як дўя моцны вёцяр, падрэзны дождж сячэ ў вбчы, валіць з ног. Дылева Лід.
ПАДСВЯТЛІЦЬ зак. Пабяліць. Ужо сьцёны пачарнёлі, трэба да сьвята
jix падсьвятліць, каб весялё) было ў хаце. Малая Бераставіца Бераст.
ПАДСКбКІЧ м. Рухавы чалавек. Наш малы падскбкіч мінюткі ні пасядзіць на мёсцы. Шылавічы Слон.
ПАДСКбЎВАЦЦА незак. неадабр. Дражніцца. Чагд вы падскдўваяціся, рбўню зна)шлі з малым, адьудзіця ад ягд, ні чапа)ця. Масаляны Бераст.
ПАДСКРЭБУШ м. Саскрэбенае цеста з дзяжы, што засталося на закваску. Заўсёды пяку падскрэбуш, бо маё дзёці яго любяць. Лабзова Маст. падсмАглы прым. Тонкі, худы. Прывёзла Гэлька сабё мужыка, што падсмаглы, як смык, яго трэба правіць і правіць, каб адышдў трбхі. Поцевічы Смарг.
ГІАДСМЫКНЎЦЦА зак. Падсунуцца, пацясніцца. Дзяўчаткі, падсмыкнёцяся трбхі на лаўцы, даіцямёсца гарманісту, xaj najzpde. Баравікі Слон. ПАДСОБКА ж. Дапаможнае памяшканне, пакой. За пакбям дбктара была яшчэ падсдбка, у гэту падсдбку палажылі маму, пакуль бўдуць рабіць апярацыю. Уша Кар.
ПАДСПЁЎВАЦЬ незак. іран. Гаварыць пад густ. Зачым ты jtM падсьпёўваяш, яны самі добра вёдаюць, кдлькі)імзапрасіць. Валеўка Навагр.
ПАДСПОДАМ прысл. Падыспадам. Падспбдам ні высахла дббра сена, а зьвёрху перасдхла, трэба суійэ)шае сена было падспдд класьці. Прывалка Гарадз. (Прывалкі) падстАва ж. Постаць, фігура. Яе малбчшая дачка xapoiuaj падставы. Гуршчызна Іўеўск. (Гуршчына) ПАДСТАНОЎКА ж. Падпорка. Трэба прынёсьці з лесу дббрую падстанбўку пад гэтую яблыню, a то галіны лбмяцца без падстанбўкі Свіслач Гарадз. падстАўка ж. Ваза. Трэба табе купіць добрую падстаўку на квёткі. Подзітва Вор.
КНІГІ ОНЛАЙН
