Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
ПРЫПЛУГАНІЦЦА зак. неадабр. Прыйсці. Moj жа чалавёк учбра ледзь прыплуганіўся дахаты, такі мбцны дождж ліў. Мір Кар.
ПРЫПОЛАК м. Прыпол. У прыпблку прынёсла ягнятка ў хату, бо зьмёрзьня ў хлявё, такі марбз. Чэхі Астр.
ПРЫПРАТАЦЬ зак. Прыбраць, памыць. Трэба прыпратаць у хаце, заўтра
нядзёля, мо хто прыёдзя ці прыдзя да нас, то каб чыста былб. Загор’е Кар. ПРЫПРЎЖЫЦЬ зак. Замацаваць KaHep пражы пры тканні, каб аснова рухадася ўперад. Сястра ўжо прыпрўжыла дыван, праз дні тры вытча. Курылавічы Маст.
ПРЫПЫЛЕНЫ прым. перан. Неўраўнаважаны, нервовы. Прыёхаў зноў гэты прыпылены хлбпяц да нас, пабўдзя з тыдзянь з намі. Аюбары Аід.
ПРЫПЯЛЯЦЬ (прыпеляць) зак. Выбіць пранікам бялізну. Трэба прыпеляць пранікам хўсьця. Прывалка Гарадз. (Прывалкі)
ПРЫПЯЧЬІСЯ зак. перан. Памерці. Яго бацька ўжо даўнд прыпёкся, у нас тут пахаваны. Пагараны Гарадз.
ПРЫРЭЗАЦЦА зак. перан. Прыстаць, прывязацца. Прырэзаўся да наша/ хаты гэты кот, і гбнім, а ён ні ]дзе адсюль. Гердзеўцы Лід.
ПРЫСАДЗІНЫ мн. Прысады. Трэ бўдзя нашы прысадзіны пабяліць. Рахавец Навагр.
ПРЫСАДЗЯ ж. Алея. Каля шкдлыўнас прыгбжая прысадзя з клёну. Дайнава 2Лід.
ПРЫСАДНЫ прым. Які абсаджаны дрэвамі. Лянь, а гынь мнбга салдат, паёхалі па прысаднаі дардзе. Войневічы Дзятл.
прысасАцца зак. перан. Далучыцца. Як бы мне тут каля вас прысасацца ў калё]ку за цўкрам. Бярозаўка Лід.
ПРЫСВЁТАК м. Золак. Прысьвёткам гэта былб, як нёмцы наёхалі ў вёску, каб нас спаліць. Шылавічы Слон.
ПРЫСЁБРЫВАЦЦА незак. Далучацца. Нашамдладзь і дзятвалюбіць прысёбрывацца да гэтага Тараньцёя, у ягд і кніжкі цікавыя дабўдуць, і карцінкі ўсялякія наглядзяць. Ізабелін Ваўк.
ПРЫСЁРБ м. Прыцмокванне пры ядзе. Усё, што нагатавала, паёлі хўтка, з прысёрбам. Маісеевічы Ваўк.
ПРЫСКІПАЦЦА зак. Прыдзірацца. Toj чалавёк прыскіпаўся да мянё немавёдама за што. Коцькі Дзятл.
ПРЫСМАЛЕНЫ дзеепрым. перан. Дурнаваты. Казік нам і сваякбм прыхддзіцца, але ён нёкі прысмалены, я ні баюся гэгпа сказаць імувочыіза вбчы. Гудзінішкі Вор. ПРЫСПАРЫЦЬ зак. Зберагчы, прыхаваць. Я прыспарыла сёлета сало да лёта. Каробчыцы Гарадз.
ПРЫСТАВАКА м. і ж. Хто прыстае, назаляе. Ну, чаго лёзяш да мянё, прыставака ты. Дзягенева Астр.
ПРЫСТАВІЦЬ зак. Прыладзіць, паставіць. Я прыставіла ўжо варыць на вячэру. Трабы Іўеўск.
ПРЫСТАРАНКІ мн. Жэрдкі, на якія ставяцца снапы ў сушні. На прыстаранкі дббра класьці лён, ддбра сдхнуць бўдзя. Налібакі Навагр. прыстАрвацца незак. іран. Паказваць сябе больш старым, як насамрэч. Стэфка прастарваяцца больш як ёсьць, яшчэ дўжая, але рабіць ня хбча. Каробчыцы Гарадз.
ПРЫСТОЛАК, ПРЫСТОЛ ЬНІК м. Шуфляда ў стале. Iladaj мне напарстак з прыстдлка. Дубатоўка Смарг. У цябё ў прыстдльніку такі ніпарадак, параскідана ўсё. Шылавічы Слон. прыстрАпаць зак. Згатаваць. УньЗбська жанчына старая, сама сабё прыстрапаяшто і жывё. Літвінкі Гарадз. ПРЫСЦЯБНЎЦЬ зак. Прышыць нахутка. Прысьцябні барджэ} гэту дзірку, каб болый ні парвалася. Гута Дзятл. ПРЫТАРНАВАЦЦА зак. Далучыцца. Хлбпцы як прыдуць увёчары ў клуб, так і прытарнўюцца да дзяўчат. Лелюкі Іўеўск.
ПРЫТАРОМНЫ прым. Дзіўны, нязвыклы. Што гэта, Марыля, з тварм кватарантам, нёкі як прытарбмны хбдзіць. Кухары Маст.
ПРЫТАЧНЫ прым. Утульны, прыемны. Каля хаты ў нас такбя пры-
тачнае месца, схбдзяцца ўсе хлопцы ўвёчары. Сімакава Кар.
ПРЫТКА (прь'ітко) прысл. Хутка. Бяжь'і прытко да мацяры, xaj даддму jose. Турэц Кар.
ПРЫТбМА ж. Зморанасць. Вёлькую прытдму пачўла, трэба мне прылёгчы на які час. Абрамаўшчына Смарг. ПРЫТРАПАЦЬ зак. Прыйсці здалёк. Наш стары прытрапаў са станцыр позна нбччу. Янавічы Навагр.
ПРЫТРЎШАНЫ дзеепрым. Прысыпаны. Тут прытрўшаны сьнёгам сьлед, на прытрўшаным сьлёдзе сабака губляяцца. Морына Іўеўск.
ПРЫТЎЛЬНЫ прым. Добразычлівы, ветлівы. Дзяўчына прытўльная, да бацькі ўдалася Клюшчані Астр. (Клюшчаны) ПРЫТУЛЯННЕ н. Пяшчоты. Сярбжа з Галя/усю вёсну прытуляліся, пакуль ён у eojcKa па/шбў, без нрытуляньня ё] цяжка цяпёр. Чэхі Астр.
ПРЫТЫЖЫЦЬ зак. груб. Прыстрашыць. Як дббра прытыжыць гэтых дўрняў, то бўдуць як мілянькія. Некрашы Іўеўск.
ПРЫТЫРАК м. груб. Неўраўнаважаны, нястрыманы чалавек. Трэба было нічбга ні казаць гэтаму прытырку. Граўжышкі Ашм.
ПРЫХАДЖАЛЫ прым. Чужы, нетутэйшы. Гэта ні наша баба была, а прыхаджалая. Урцішкі Іўеўск.
ПРЫХАДЗЕНЬ м. Чужынец. Нё]кія ў нас жывўць, з ваіны яшчэ асталіся, адзін прыхадзень да наша) дзяўчыны прыстаў, жывўць дббра. Загор’е Кар. ПРЫХАПКАМ прысл. Урыўкамі. Яўсю кудзёлю пры 'хапкам папрала, як з раббты прыхбдзіла. Цянюкаўшчына Іўеўск.
ПРЫЦВІЧЫЦЬ зак. Навучыць. Цябё як прыцьвічаць, то бўдзяш рабіць дббра. Руда Яварская Дзятл.
ПРЫЦЮПАЦЬ зак. Павольна прыйсці. Ганьдзя ледзь дахаты прыцюпала. Юшкавічы Свісл.
ПРЫЦЯГАВІЧЫ мн. Тоўстыя вяроўкі. Прыцягавічамі ўціскалі воз. Бабраўнікі Астр.
ПРЫЦЯЦЬ зак. Прыпыніць, прыціснуць. Як пачаў ён нёшта плёсьці, то я ягб на пёршым слбве прыцяў. MiroBa Гарадз.
ПРЫЧАГА ж. Вяроўка. Прычага была дбўгая, абкруцілі воз, і сёна ні растрасаласа. Радзявічы Маст.
ПРЫЧАЎПЦІСЯ зак. Здацца. Ці табё прычаўплбся, ці напраўду нёхта галбсіць? Новы Двор Свісл.
прычлАпаць зак. Прыйсці па гразі. Дождж змачыў да рўба, але прычлапаў дахаты. Загор’е Кар.
ПРЫЧМЯРЭЖАНЫ прым. Незвычайны. Сама Натальля вельмі хардшая дзёўчына, а хлбпяц яе нё)кі прычмярэжаны. Караняты Астр.
ПРЫЧЭРХНУЦЬ зак. Зацвярдзець, падмерзнуць. Зямля зьвёрху прычэрхла, бўдзя сўха )сьці вам. Аюбанічы Кар.
ПРЫШАЛУПАВАТЫ прым. груб. Дурнаваты. Сёньня некі дзядзько прышалупаваты на аўтдбусна] стаяў. Саленікі Кар.
ПРЬІШАЧКАМІ прысл. Урыўкамі. Во прышачкамі так і даглядаю наш гарбд. Зарудаўе Маст.
ПРЫШВЫ мн. Доўгія жэрдкі, якімі прыціскаюць салому на страсе. Салбму на страсё прыціскаюць прышвамі. Прывалка Гарадз. (Прывалкі) ПРЫШНУРАВАЦЬ зак. Прыйсці, з’явіцца. Вёчарам я прышнурўю да цябё. Пакуці Іўеўск.
ПРЫШГІЭРЫЦЬ зак. Насварыцца, памуштраваць. Ну але ты, Марыля, так прышпэрыла сва)гб дзяўчука., што нідзе з хаты ня ]дзе. Стукалы Маст.
ПРЫШТбПІЦЬ зак. Прыфастрыгаваць, прышыць рэдка. Пачака), прыштбплю кішэні да сукёнкі, тады памёраяш. Грамавічы Шчуч.
ПРЫШТУКбЎВАЦЬ незак. Выдумляць, жартаваць. Хлбпцы яГ зьбярўцца, то чагб ні прыштукбўваюць, аднб жываты парваць, слўхаючы jix. Лелюкі Іўеўск.
ПРЫШЧАВІЦА ж. Пякотка. Прышчавіца ў мянё пячэ ў сярэдзіне. Сонічы Гарадз.
прышчАй м. Прышч. У Мані шмат прышчаёў на твары. Касцянева Шчуч. ПРЫШЧАЙКА ж. Прышч.
ПРЫШЧАНЫ дзеепрым. Смажаны. Гарбх размдчаць, а пбтым прышчаць на патэльні, прышчаны гарбх смачны. Аялюшыны Кар.
ПРЫШЧЫКА ж. Бяда, няшчасце. На прышчыку мало трэба, з кджным мбжа здарыцца прышчыка. Кукалкі Ваўк.
ПРЫШЧЫНА, ПРЫШЧЫЦА ж. Хвароба капытоў. Прышчына напала на карбву, капыты папсаваліса, баляць ё). Каробчыцы Гарадз. Захварэла карбва, падключыласа прышчыца, ні мбжа ступіць. Сонічы Гарадз.
прышыбАць зак. перан. З’явіцца, прыйсці. Прышыбала да нас старая ўжо напрыцямку. Руда Яварская Дзятл. прышыкавАцца, прышыхавАцЦА зак. Прыбрацца, падрыхтавацца. Я прышыкўюся, а ты паклічаш гасьцё). Галімшчына Іўеўск. Яшчэ было рана, а наша Вёра ўжо прышыхавалася і паёхала. Занявіша Шчуч.
прышыкавАць зак. Падрыхтаваць. Маці прышыкавала вячэру, як і ўсе дббрыялюдзі. Талькаўшчына Слон.
ПРЫШЫЛІЦЦА зак. Прыціснуцца. Чаго ты прышыліўся да мянё, ці чагб 6ajicca? Цярэшкі Ваўк.
ПРЫЯМЛІВЫ прым. Ветлівы.Наш Cidap прыямлівы чалавёк, сэрца дббрае мае. Дзятлавічы Ваўк.
ПРЫЯЦЕЛКА ж. Сяброўка. Чагб вы сварыліся? Яна ж твая прыяцёлка. Ятвезь Кар.
ПРЭГЦІСЯ незак. Намагацца, старацца. Цяпёр усе прагўцца, каб сваё дзялкі прапалбць. Старая Перавалока Слон. ПРЭЗГАЛАЎ (прэзгалоў) прысл. Па галаве. Цвану ні трэба даваць каня, бо ўсё прэзгалоў да прэзгалоў ягб, такі чалавёк, што ні шкадўя жывёлу. Ліпнікі Шчуч.
ПРЭНДЗАЛЬ м. Прылада счэпліваць бярвенне. Стдляр папрасіў мяне прынёсьці прэндзаль. Данілавічы Дзятл. ПРЭНЗЛІ мн. Махры, фрэнзлі. Да радзюжкі прэнзьлі прычаплялі і рабіліся прыгажэ). Рымуцеўцы Бераст.
ПРЭНТАМ, ПРЭНТКА (прэнтко) прысл. Хутка, імгненна. Ямў тблькі скажы, прэнтам тут бўдзя. Лаўна Маст. Паляці прэнтко на пбле, пакліч цётку. Камянчане Іўеўск.
ПРЭНТКІ прым. Рухавы, хуткі. Мо сёмдзісят год ё), а яшчэ прэнткая баба. Залесаўцы Навагр.
ПРЭНТЫ мн. Дзіцячыя санкі. Тата купіў Сашу нбвыя прэнтьк Васілевічы Гарадз. ПРЭРВА ж. Дождж з перапынкамі. Цэлыя дні падая прэрва, німа як сушыць сёна. Касцянева Шчуч.
ПРЭРВАЧКІ мн. Сцяблінкі аўса, зярняты. Прэрвачкі аўса як малакб сталі, а як пасьпёя, тады цьвёрдыя бўдуць. Сонічы Гарадз.
ПРЭЦІЎ прысл. Насупраць. Тут у нас прэціў стаяў хлеў. Навасёлкі Лід. Што ні скажаш, ту ёнусё)дзе прэціў, нікдга ні слўхая. Красноўцы Лід.
ПРЭШЛЫ прым. Мінулы. Прэшлырок бўльва была лёпшая. Манчыцы Свісл. ПСТРОНГ м. Фарэль. У наша) рэчцы былд пстрбнгаў хоць кблькі хбчаш. Каты Смарг.
ПСЫТКА ж. Чарвяк. Каб злавіць рыбу на кручбк, чапляюць псытку. Бершты Шчуч.
ПСЯЛЫЖНІЦЦА ж. груб. Пляткарка. У нас тут адна псялыжніца дык усіх звбдзіць. Ханявічы Свісл.
ПСЯРЫЦЬ незак. Ліць без перастанку. Учдра дождж псярыў з ранку да вёчара. Градаўшчына Астр.
ПТАШНЯ ж. зборн. Птушкі. Што гэта за гаспадыня, калі не трымая пташні? Манчыцы Свісл.
ПУГАР м. Частка лямпы, куды наліваюць газу. Трэба наліць газы ў пугар. Дакудава Лід.
ПУГАЦЬ незак. груб. Піць шмат вады. Наштб ты гарачынёю пугаяш так мнбга вады? Свілы Вор.
ПУДАЎНЯ ж. Вялікае халоднае памяшканне. Пудаўню ні абагрэяш. Дубатоўка Смарг.
ПУДЭЛАЧКА (пудэлачко) н. Драўляная каробачка. У нас ест пудэлачко з рдзнымі малюнкамі. Краснае Бераст. ПУЖАЛНО н. Пугаўё. Я сёньня як сьцябанўў каня, то аж пужалнд зламаў. Падгаі Ашм.
ПУЗАЦЁЦЬ незак. Папраўляцца, таўсцець. Парасята навідбку пузацёюць. Касцянева Шчуч.
ПУЗЫРКІ мн. Светлыя хмаркі на небе. Але ж сёньня пузыркі харбшыя на нёбе, пагбда дббрая. Касцянева Шчуч. ПЎКАЦЬ незак. Стукаць. Ідзі адчыні, бо дзёці пўкаюць у дзьвёры. Раганічы Шчуч.
ПУЛЬГА ж. Завіруха, мяцеліца. Сёньня пульга дык пульга, з хаты ня выр дзяш. Збляны Лід.
ПУНДЭЛАК м. Графін. У jix радня ў хаце, на сталё старць пундэлак з гарэлкаў Харашэвічы Слон.
ПУНКТАМІ прысл. 3 перапынкамі. Зараз далёка ня прб]дзяш, тблькі пўнктамі, бо нбгі хвбрыя. Далёкія Лід.
ПУНКТОВЫ прым. Пераменлівы. Чаго ад zamaj пагбды хацёць, пагбда пунктбва. Малыя Пугачы Шчуч.
КНІГІ ОНЛАЙН
