Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
РАБЁЙЗА I РАБЭЙЗА, РАБЁЙЖА I РАБЭЙЖА м. і ж. Рабы, вяснушкаваты. Сын такірабрза, а дзёўкі яго любяць. Шылавічы Слон. Удаўся такі рабэ)жа, хто гэтакагорабэ)жу любйуь бўдзя? Дакудава Лід.
РАБІННІК м. Піжма. Рабіньнік памбцны ад крываўкі. Бершты Шчуч.
РАБО прысл. Шмат, густа. Цяпёрака ў нас рабб яблык. Саленікі Кар.
РАБбК м. Вусень. Во раббк раўзё, на капўсьце вёльмі мнбга раббкаў. Геруцева Свісл.
РАБЎЛЯ ж. Ластаўка. Зноў ты ў гняздб да рабўлі хацёў лёзьці. Трахімавічы Дзятл.
РАБЭЦК! прым. У якога твар пабіты воспаю. Toj рабэцкі чалавёк да нас прыхббзіў. Таншчына Смарг.
РАВАРЫСТ м. Веласіпедыст. За раварыстам не ўбяжыш, лепш не прабў) бёгчы за )ім. Сямёнавічы Дзятл.
РАВІДАВАЦЬ незак. Аглядаць, знаёміцца са становішчам. Прыёхаў да нас дбктар, равідўяхвбрага. Рымуцеўцы Бераст. РАВбШКА ж. Мачалка. Прынясі з са66j равбшку, сьпінў патрў табё. Фальваркі Астр.
РАГАВІК м. Вышытая касынка. Наша цётка вышыла сабё вёльмі прыгбжы рагавік. Шылавічы Слон.
РАГАВІЧОК м. Закутак на полі ці на сенажаці сярод кустоў. Дачўшка, унь у рагавічкў нашы гўсі пасўцца, бяжы прыжані jix. Морына Іўеўск.
рагазА ж. Няўмека. Такаяўжорагаза мая нявёстка, што ўсё ў яёз рук валіцца, вёдама жыла пры мацяры, аднб вучылася. Міхнічы Смарг.
РАГАЗЫ, РАГІ мн. Падцёкі поту ці слёз. Бёднянькая мая дзёвачка, гэта ж плакала так, аж рагазы пацяклі. Прывалка Гарадз. (Прывалкі) Па рлбё цяклі рагі пбту, рагамі цёк пот. Турэц Кар.
РАГАТКІ мн. перан. Дробная рыба. Прышбў з рэчкі, пакінуў рыбу і сам пабёг на ток, усе ягб рагаткі кот паёў. Макараўцы Бераст.
РАГАТбЎКА ж. Летняя шапка. Гэта рагатбўка ўжо знасілася, мне купілі нбвую. Міжэрычы Зэльв.
РАГАЦЁЦЬ незак. Смяяцца, рагатаць. Сьмёшная наша Юлька, гавбрыць і рагаціць цэлы дзень. Малыя Пугачы Шчуч. РАГАЧ м. 1. Машына церці лён. Бабы, сёньня ў рагач ня п6)дзямо. Крышылоўшчына Кар.
рагАч м. 2. Вілы. Бяры рагачбм саГана, бо апячэсься. Маскалі Маст.
РАГАЧА прысл. Сагнуўшыся. У нас у склёпе такая цесната, што тблькі аднб рагача можна там чагд набраць. Беняконі Вор.
РАГАЧОМ прысл. Уніз галавою. Як прыёхаў наш унук з піянэрскага лагяра, то паказваў, як ён умёя стаяць рагачбм. Драгічаны Ваўк.
РАГАЧЫ, РАГОШАЧКІ мн. Прылада звіваць ніткі. Размата) ніткі на рагачы. Казіміроўка Гарадз. Намата] ніткі на рагбшачкі, каб быліў парадку. Касцянева Шчуч.
РАГІСТЫ прым. Плямісты. У куцё старць рагісты кўфар, увесь абшарпаны. Міжэрычы Зэльв.
РАДЗІВЫ прым. Клапатлівы, дбайны. Які радзівы бацька, усё ўкрывая дзіця. Сялявічы Слон.
РАДЗІМЕНЬКІ прым. ласк. Родненькі. Дава), радзіменькі, яшчэ трдшкі памажы мне. Міхайлы Свісл.
РАДЗІНІЦА ж. Парадзіха. Наша радзініца прыёхала дадбму з сынам. Шылавічы Слон.
РАДЗЬКОЎНІК м. Сцяблы рэдзькі. Кбшык з радзькбўнікам старць каля жблаба кардвы. Дзегцяры Шчуч.
РАДЛАВАЦЬ незак. Акучваць, абгортваць, абганяць плугам. Пара ўжо радлаваць картбплю. Малькавічы Маст.
РАДЛІВЫ прым. Ураджайны. Вёльмі радлівая картбпля сёлета, вёлькая. Каробчыцы Гарадз.
РАДЛО н. Плуг акучваць, абгортваць бульбу. Пасьля ва)ны як трэба былб радлаваць картбплю, а каня ня былд, то бабы цяглі радлд самы. Кальчычы Кар.
РАДОВІШЧА н. Месца пакладу. У нас ужо свая нафта зна)шлася, каля Рэчыцы нёдзя знаішлі радбвішча нафты. Мсцібава Ваўк.
РАДОВІШЧЫ мн. Нетры. Як за]шлі ў тыя раддвішчы, дыкледзь выбраліся. Старая Перавалока Слон.
РАДОЎКА ж. Чарга. У нас сёньня радбўка, кардвы пагбнімулес. Ханявічы Свісл.
РАДЫ прым. Радасны. Бацька такі рады, ійто нашаЛёна вывучылася на дактбрку. Куляўцы Шчуч. (Кулеўцы) РАЖАЙНЫ IРАДЖАЙНЫ прым. Урадлівы. Гэты год быў раджфны, усё былб дббрая. Жупраны Ашм.
РАЖАНКА ж. Брага. На прбвады нагатавалі смажанага і паранага, усё запівалі ражанкф. Руда Яварская Дзятл.
РАЖНАВДТЫ прым. Сукаваты. Чамў ты прынёс такіхражнаватых дроў? Дашкавічы Свісл.
РАЗАБРАЦЦА зак. Распрануцца. Дфця ж дзіцяці разабрацца, a то ціскаюць ягб. Варонча Кар.
РАЗАГРЭЛЫ прым. Спацелы, разгарачаны. Тата як прыдзя разагрэлы з лазьні, дык хутчэ; квасу налівая. Варакомшчына Дзятл.
РАЗАПНЎЦЬ зак. Раскрыць, разгарнуць. Разапні сваё шпалёры, пакажы, ці прыгбжая. Сімакава Кар.
РАЗАПСЁЦЬ зак. груб. Узлавацца. Зусім разапсёў Moj старь'і, з кбжным шчэпіцца сварыцца німа за што. Засецце Дзятл.
РАЗАСМЁЛІЦЦА зак. Пераадолець нерашучасць. Наш Саша як разасьмёліцца, то пб)дзя на рўкі да нбвага незнаёмага чалавёка. Саленікі Кар. РАЗАЧКА ж. Рэзкі боль у жываце. Мянё мбцна разачка рэжа, najdy да дбхтара. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
РАЗБАДЗЯНЫ, РАЗБАЗЫРАНЫ дзеепрым. Разбэшчаны. Манін брат такі стаў разбадзяны. Дабраўляны Смарг. Хлбпяц jix надта разбазыраны. Кайшоўка Кар.
РАЗБАЗЎЛЕНЫ дзеепрым. Распусны, разбэшчаны. Oj якія разбазўленыя нашы дзёці, німа на jix папрўгі. Корнадзь Свісл.
РАЗБАЗЎЛІЦЬ зак. Распесціць. Разбазўліў дзіірі, а цяпёр сядзі сам і калышы. Івашкаўцы Бераст.
РАЗБАЗЫРЫЦЦА зак. Разбэсціцца. Сыны ўжо так разбазырыліся, йлто старбму прахбду німа за )імі. Дзягенева Астр.
РАЗБРЫДЖАНЫ дзеепрым. неадабр. Разбэшчаны, распусны. Ён у дзёда такі разбрыджаны стаў. Ярэмічы Кар.
РАЗБРЫНЯЦЬ зак. Набухнуць, размякнуць. Залі вадбю боб і пастаў, каб набрыняў і разбрыняў. Дубароўшчына Дзятл.
РАЗБУДРЫЦЬ зак. Разбэсціць. Як маці сама разбудрыла сына, дак на гдлавуўсім цяпёрлёзя. Раготна Дзятл. РАЗБЎРКАЦЦА зак. Раскрычацца. Як разбўркаяцца наша баба, то гудзё ўвесь вёчар. Уша Кар.
РАЗБЎТЫ прым. Босы. Чамў ты разбўты ідзёш, насўнь што на ндгі. Кальчуны Ашм.
РАЗБУХІТАЦЬ зак. Раскідаць, прывесці ў непарадак. Усё сёна разбухіталі гэтыя дзяціска. Трудавая Шчуч.
РАЗБЭЙДАЦЦА зак. груб. Разгультаіцца. Jinan разбэ)даўся і нёшта зусім на рабдту ні хбдзіць. Валосаўка Навагр.
РАЗБЭРСАНЫ дзеепрым. Растрапаны. Гаспадар разбэрсаны хбдзіць. Данілавічы Дзятл.
РАЗБЭХАЦЬ зак. Разбавіць вадою. Разбэхала ты халаднік: адна вада. Свіршчына Астр.
РАЗВАЛАК м. Шырокія сані. Садзіся ў развалкі і паёдзям за сёнам. Газа Астр.
развАлінкі, разваліны, развАльНІ мн. Шырокія сані. Зімб] само лёпяў у развалінках дзе далёка ёхаць. Геранёны Іўеўск. У нас сёно вбзяць на развалінах. Верцялішкі Гарадз. Запражы развальні, паёдзям прывязём кбрму. Крычнікі Іўеўск.
РАЗВАРЎХА ж. Трывожны час. У самую разварўху наша дачка вырухнула з дбму, дык убачыліся ўжо пасьля ва)ны. Нагорнікі Дзятл.
РАЗВАРЫЦЬ зак. перан. Размясіць гразь, зрабіць гразкаю дарогу. Разварыла так дарбгу, што нікўды ні праёдзяш, пакўль падсдхня. Таншчына Смарг.
РАЗВАЯВАНЫ дзеепрым. перан. Сапсуты, парваны. Што ні адзёнь на ягд, усё разваюя, гляджў сёня, аж пальтб разваяванае ляжыць. Ягаднава Смарг.
РАЗВЁЙ м. Жоўты пясок. Там на грудкў адзін разьвё), то што на jiM вырасьця? Ліпнікі Шчуч.
РАЗВІЛАВАННЕ н. Перакрыжаванне. Ад развілаваньня Язэп па)ш6ў улёва. Навасёлкі Іўеўск.
РАЗВІЛКА ж. Перакрыжаванне. Палявая дардга там канчаяцца, там развілка. Ліпнікі Шчуч.
РАЗВІНЬВАЦЬ незак. Світаць. Ужо развіньвае на дварэ, а карбў яшчэ ні жанўць пасьвіць. Гольні Бераст.
РАЗВІТНЫ прым. Разумны. Ваш хлбпчык дббра развітны, ні то што Moj. Аўсяніца Шчуч.
РАЗВІТЎШКА ж. Прылада размотваць ніткі. Трэба разматаць маткё, прынясі сваю разьвітўшку. Доўгая Шчуч. РАЗВОДЗІЦА ж. Бездараж, разводдзе. Ставілі крбсна вяснд), а катачкё нёдзя прапалі, то прышлбся Jindny сама) развддзіца) аж да Бяліцы /сьйі за катачкамі да маткі. Панямонцы Лід. РАЗВбР м. Жэрдка, якая злучае задок з перадком воза. Развдр дзяржыць ycej воз, заднюю і пярэднюю вось. Прывалка Гарадз. (Прывалкі)
РАЗВОРА, РАЗВбРКА ж. Жэрдка, якая злучае задок з перадком воза. Развбра змыкая пярэднюю / заднюю часткі вдза. Сонічы Гарадз. Воз мбжа расцягвацца, калі зацягваюць даўжэўшую развдрку. Каробчыцы Гарадз.
РАЗГАГбКАЦЦА, РАЗГАЛАГАНІЦЦА, РАЗГАЛЕКАЦЦА зак. груб. Раскрычацца. Што вы тут разгагбкаліся, яг гўсі, пара вамсьціхнуць. Пацавічы Маст. Гэтыя бабы якразгалаганіліся, так хоць вўшы затыкаі. Сянежыцы Навагр. Бабыяк разышліся палёсу, так і разгалёкаліся. Морына Іўеўск.
РАЗГАЛЯВАЦЦА зак. Увайсці ў азарт. Я на рбвары як разгалююся, дык да самага дбму даёду. Турэц Кар. разгасцявАцца зак. Доўта прагасцяваць. Нашы маладыя дбўга разгас-
цяваліся ў бацькбў. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
РАЗГВАЗДАЦЬ зак. груб. Разбіць. Глядзі ты мне ні разгвазда) пасўду. Пескі Маст.
РАЗПБВАЦЬ незак. Разгінаць. Дзед наш меў такўю сілу, што разгібваў падкбву. Лагады Шчуч.
РАЗГІЗАВАЦЦА, РАЗГІЛЯВАЦЦА зак. Моцна ўзбудзіцца. У такўю сьпёку надта гілі кусаюцца, ні дзіва што карбвы разгізаваліся. Налібакі Навагр. Карбвы як разгілююцца, то ня ўтрымаяш jix на пашы. Загор’е Кар. РАЗГіРАЧЫЦЦА зак. груб. Шырока расставіць ногі. Што ты разгірачылася, ці табё нбгі баляць? Рагозніца Маст. РАЗГЛЯДЫ мн. Агледзіны. У суббту Юзаф да Мані на разгляды прыяжджаў. Міхнічы Смарг.
РАЗГНЁСЦІ зак. Разбіць. Як пасварыліся, схапіў ён жбан і разгнёў яго на дрўзачкі. Пагарэлка Кар.
РАЗГУДЗЁЦЦА зак. Расшумецца. Што гэта нашы дзёціразгудзёліся, як пчблыўвульлі. Пескі Бераст. (Пяскі) РАЗ-ДВА прысл. перан. Хутка, неадкладна. Бяжы скажы, xaj раз-два )дуць, кагаламраз-дваўсёзрббім. ГостраўВаўк. РАЗДОБРЫ прым. Вельмі добры. 3 такбю сьвякрўхаю xaj разддбры сын, раздббрая нявёстка, то хіба лад бўдзя? Выгода Маст.
РАЗДбЎБВАЦЬ незак. Разбіваць, пабольшваць на канцах. Бывая, раздбўбваюць галдблю і канцы чапляюць за вось. Касцянева Шчуч.
РАЗДРАХЦЁЦЬ зак. Растаўсцець. Ты так, Марыля, раздрахцёла, што насілу пазнаў цябё. Залесаўцы Навагр. раздубальтавАць зак. перан. Растлумачыць. Раздубальтў) ты ямў, што ён бўдзямець тут. Цацкі Лід. РАЗДЎРАК м. Свавольнік. Ты гэтага раздўрка ні чапаў a то сам такі станяш. Сімакава Кар.
РАЗДЎРДАЦЬ зак. груб. Разбудзіць не ў час. Раздўрдала ты мянё, цяпер ніяк ні заснў. Каты Смарг.
РАЗДУРОНЕЦ м. Гарэза, дураслівец. Ідзі ўжо спаць, раздурбнец ты moj. Буйкі Дзятл.
РАЗДЎЦЬ зак. перан. Змалоць. Трэ жыта раздўць, мука вышла. Стукалы Маст.
РАЗ'ЕРШЫЦЦА зак. Раззлавацца. Як сказаў, што паёду рабіць у гбрад, жднка раз’ёршылася, пераспіала са мно) гаварыць. Куляшы Шчуч.
РАЗЗЁВА м. і ж. Разява. Разьзёва гэта, куды ні пд}дзя, то пралічыцца. Васілевічы Слон.
РАЗЗЁВАНЫ прым. Няўважлівы. Сынбк, чаму ты такіраззёваны? Трэба ж было палічыць, кблькі табе далі грбшаў Юбілейная Свісл.
РАЗЛАЖЫСТЫ, РАЗЛАПЫ прым. Галінасты. Наш клён разлажысты, яго галіны ляжаць на даху. Валосаўка Навагр. Каб дзе разлапую ёлачку зна)сьці, паставіць пад Ндвы год сварм малым. Гудагай Астр.
КНІГІ ОНЛАЙН
