Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
СКАПЎРЬіЦЦА, СКАПЫРДЗІЦЦА зак. груб. Памерці. Ты чўла, што стары Андрыян скапўрыўсяўчдра? Наркавічы Свісл. Такі малады, а ўжо скапырдзіўса, што яна бўдзя рабіць з двума дзёцьмі? Новы Двор Свісл.
СКАПЫЧАНЫ дзеепрым. Стаптаны жывёлаю. Лянь, з краю ycej гавёс скапычаны, карбвы прагналі каля гаўса.. Майсеевічы Ваўк. (Маісеевічы) СКАРАМІНКА ж. Кавалачак сала. Надыхбдзяць Кбляды, а ў хаце адна скарамінка засталася, трэба паршука калбць. Ладзенікі Навагр.
СКАРАНІШЧЫЦЬ зак. Аблаяць, зняславіць. Што я табё, сусёдачка, зрабіла, што ты мянё скаранішчыла пасьлёднімі слбвамі? Бершты Шчуч. скарАчка ж. Кужэльны ручнік. Мне ўнўчка Оля прынёсла скарачку. Кемейшы Вор.
СКАРОЖЫЦЬ безасаб. зак. Знявечыць. Скарбжыло ягб аж ні пазнаць. Каралін Зэльв.
СКАРЦІЦЬ зак. Аблаяць. Тато скарціў мянё страшна, што пбзна прышла. Майсеевічы Ваўк. (Маісеевічы) СКАРЫННІК м. Кармушка для птушак. Да нашага скарыньніка ўсе птўшкі прылятаюць. Масты Маст. скасавАцца зак. Прапасці, звесціся. Скасавалася ўжэ ў нас паша зусім, німа дзе скаціну выгнаць. Паперня Лід. СКАСЮРЫЦЦА зак. Скасіцца. Як скасюрыцца, дык ня вёдаяш, на каго пазірая, што ты скасюрыў вбчы? Каты Смарг.
СКАФЭНДРЫК м. Шафка. Вазьмі шклянкі ў скафэндрыку і пастаў на стол. Гейстуны Ашм.
СКАЦЕРКА (скацярка) ж. Абрус. Заслала нбвую скацярку, учбра ў магазіне прадавалі харбшыя скацеркі, то купіла. Савічы Шчуч.
СКАЧАНЁЦЬ зак. Адубець. Я начысто скачанёў, пасьвячы быдло. Падвялікае Дзятл.
СКАЧАРОЖЫЦЦА зак. груб. Сагнуцца, згорбіцца. Дзядзька так скачарбжыўся, ледзь ішоў. Вялікая Палонка Дзятл. СКВАЛЧЭЛЫ прым. Кволы, слабы. Сквалчэлыя кураняткі талбпяцца каля Ганку, пбзна вывяліся, мёрзнуць. Чэхі Астр.
СКВАР м. Гарачае вуголле, гарачыня. Пастаў патэлызю блізка да сквару, кілбаса смачнё]шая бўдзя. Уша Кар.
СКВІРЧЛІВЫ прым. Распалены. На сквірчлівыя камёньні паддалі вады, каб дўху ббле) былб ў лазьні. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
СКВЭКАНЫ дзеепрым. Забруджаны. Што гэта ў цябё ўсе кнігі сквэканы чарнілам? Лешчаняты Смарг.
СКВЭКАЦЬ зак. Забрудзіць. Калі ты пасьпёла сквэкаць сваю спадніцу? Залессе Смарг.
СКВЭПІЦЦА зак. Памерці. Зараня гэта маладзіца сквэпілася. Савічы Шчуч.
СКВЯРСТА I СКВЯРСТА ж. Абед са свежыной у дзень, калі заколюць парсюка. Сягбньня ў нас бўдзя сквярста. Масцяны Астр.
СКВЯРСТЎННЕ м. Абед са свежыной у дзень, калі заколюць парсюка. Сёньня ў jix сквярстўньне, da jix не выпадае; jcbui. Дзягенева Астр.
СКВЯРСТЫ мн. Абед са свежыной у дзень, калі заколюць парсюка. Быў я сёньня ў зяця на сквярстах. Швейляны Астр. (Швяйляны)
СКЁЛЗАЦЬ зак. Зацугляць. Глядзі, што б каня ні забыў скёлзаць, як паёдзяш. Старчаняты Іўеўск.
СКЕЛЬ-НЁБУДЗЬ прысл. Адкуль-небудзь. Мбжа, скель-нёбудзь і пры]дзе ў наш кра) цёплая пагбда. Самаравічы Зэльв.
СКЕП м. Жэрдка для плота. Мы з бацькам такіх спрытных скёпаў цэлы воз прывёзьлі з лёсу, што абгарбдзім усю сенажаць. Войстам Смарг.
СКЕРЦЬ м. Пастух, які пасе авечак. Скерць пасё авёчак. Прывалка Гарадз. (Прывалкі)
скібірдАнка ж. Ватоўка. Адзёнь скібірданку, каб нязьмёрз. Забалацце Кар.
СКІГАЦЬ, СКІКАЦЬ незак. Скакаць, падскокваць. Хбпіць табё скігаць, як каза малая. Лешчаняты Смарг. Наш Васіль скікаў спрытна ўчбра на гуляньні. Малінаўка Астр.
СКІКНУЦЬзак.Скокнуць. Татадббра скікнуў, за рм мы ўсе пераскікнўлі. Міхайлоўшчына Ашм.
СКІЛЬКАНАСЦЕ займ. Колькі. Скільканасьце ў яё быдла на фёрмі, усіх трэба даглёдзяць. Магуны Вор.
СКІПЁЦЬ зак. перан. Хутка сканаць (пра жывёлу, калі яе рэжуць). Як шарханўў касб) па гбрле, адразу цялўха скіпёла. Бабіна Гарадз.
СКІРАВАННЕ м. Накіраванне. Да)ця мне скіраваньне да дбхтара, нёшта я захварэла. Грыбаўцы Ваўк.
СКІСЛІЦЦА зак. перан. Зрабіцца сумным, у кепскім настроі. Чагб ты, сынбк, скісьліўся? Прыёдзя mBoj сябар, зноў прыдзя да нас. Макараўцы Бераст.
СКЛАДАНКА, СКЛАДКА ж. Частаванне складчынаю. Мама сёньня пб)дзя на складанку, жнівб закбнчано. Купіск Навагр. Вось зрббім складку ў Марўcinaj хаце і пагуляям. Раготна Дзятл. СКЛАДКА ж. Кладка. Наштб ты пашла па вадзё, калі мбжна npajcbip па складцы? Саленікі Кар.
СКЛАДОЎКА ж. Каморка. Масло палбж у складбўку, a то мбжа сапсавацца. Сонічы Гарадз.
СКЛЁПІШЧА н. Яма ддя бульбы. На зіму картбфлю ў склёпішча хаваям. Вугольнікі Шчуч.
СКЛЁПКА ж. Дошка для агароджы. Навбшта ты нагатаваў стблькі склёпак, хіба яны табё спатрэбяцца ? Алекшыцы Бераст.
СКЛЁРНЫ прым. Волкі, халодны. Сёньня такі склёрны дзень, такая склёрная пагбда. Куляшы Шчуч.
СКЛЁЦІЦЬ зак. 1. Скласці ў клець. Гэтыя дрбвы па бакбх трэба склёціць, то ні абваляцца. Жупраны Ашм.
СКЛЁЦІЦЬ зак. 2. Пабудаваць. Трэба склёціць нбвую хату, гэта ужо старая. Кальчуны Ашм.
СКЛІЗКІ прым. Коўзкі, слізкі. Па склізка) дарбзехўтка ні паёдзяш. Павіланцы-Вор.
СКЛОБКА ж. Прылада абкорваць дрэвы. Трэба мне склббка, прынясі склббку, бўду абкбрваць бярвянб. Крычнікі Іўеўск. СКЛЫГНУЦЬ зак. Знікнуць. Нёдзя парасяты склыгнулі з двара, цяпёр пашукаяш jix. Касцянева Шчуч. сключавАць зак. Заблытаць сляды. Заяцмбжа так сключаваць, што сабака згўбіць сьлед. Барава Іўеўск.
СКЛЯПЁНЬ м. Яма для бульбы. Мая уся картбпля згніла ў скляпёні. Войневічы Дзятл.
СКНАРЫЦА, СКНЭРА м. і ж. Скнара, скупы чалавек. Хіба выпрасіш што ў такб) скнарыцы? Янавічы Навагр. Які скнэра meoj дзядзька. Чуркі Ашм. СКНЫПЛЯВАЦЬIСКНЫПНАВАЦЬ зак. Моцна звязаць. Кулэ скныпнавалі так, што j налёто ні развяжуцца. Перталевічы Слон.
СКНЭРЫЦЦА незак. Капрызіць. Дзіі^яткомаё, чагб ты цэлы дзень скнэрышса, мо галбўка баліць? Дубляны Маст.
СКбБА ж. Дручок, палка. Скббы пераплятаюцца лазінбю, і так рббяць паркан. Каробчыцы Гарадз.
СКбМЧАНЫ дзеепрым. Пакамечаны, памяты. Якая скбмчаная хўстка, брыдбзна завязваць на галавў. Валькевічы Ашм.
СКОМЧЫЦЦА зак. Пакамячыцца. Hi садзіся на спадніцу, бо скбмчыцца, лепш nacmoj. Дубатоўка Смарг. скоп м. Грамада, кампанія. 3 усягб скбпу дзяўчат jix Маня прыгажэ) і ба)чэі бўдзя. Лелюкі Іўеўск.
СКОПАК м. Вядро. Скбпак на лаве, ідзі нашся. Краснае Бераст.
СКбРЗАЦЬ зак. неадабр. Зблытаць. Гэты кот скбрзаў усё ніткі. Малінавая Смарг.
СКбРЧЫЦЬ зак. Скрывіць, сагнуць. Скбрчыла мянё хварбба, што не разагнўся. Бабынічы Слон.
скбтнік м. Даглядае калгасную жывёлу. Зара вёчар, скбтнікі дахаты пашлі. Ігнаткаўцы Лід.
СКОЎЧЫЦЬ зак. Зжаваць з цяжкасцю. Наша бабўля сёньня лёдва скбўчыла кавалачак хлёба, такая слабая. Вугольнікі Шчуч.
СКРАБАТАЦЬ незак. Скрэбці. Трэба кбтку за)мёць, бо як стануць мышы ўначы скрабатаць, аж страшно рббіцца. Крапіўніца Свісл.
СКРАБОНКА ж. Простая машына прыбіраць бруд на ферме. Як карбвы пакінуць сваёмёсцы, дык адразу скраббнка ўбірая бруд. Сівіца Смарг. скрабятАцца незак. Часацца, чухацца. Мая дачўшка, не скрабята)са так, калі галава сьвярбіць, схадзі ў баню і памы)са. Бершты Шчуч.
СКРАВАЧКА ж. Кавалачак матэрыі. Мбжа, у цябё асталіса скравачкі палатаць мне блюзачку?Каробчыцы Гарадз. СКРАК м. Запушчаная, недагледжаная жывёла. Марыля сёньня ceajzo скрака на двор выпусьціла, хубы, што бердд. Бабіна Гарадз.
СКРАТЭЗІЦЬ зак. Абразіць. Якбга гаспадара Гэля мая, гэтак ён яё перадусімі скратэзіў. Лагады Шчуч.
СКРЎЖЫНЫ мн. Пустазелле, якое ўсплывае наверх пры ачышчэнні зерня на рэшаце. Даўнё) ячмёнь ці авёс кружалі ў рэшаце, скрўжыны скідалі, а чыстае зёрнямалблі. Гута Дзятл. СКРЎТНЫ прым. Нязручны, напружаны. Прышдў ты, браце, у скрўтны час, нашы ўсе паёхалі на сенаване. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
СКРУХЛІВА прысл. Сумна. Увбсянь скрухліва на пблі. Гольні Бераст.
СКРУЦІЦЦА зак. перан. 1. Пакалечыцца. Ндсіцца і нбсіцца ўсюды, мўся, нёкалі скруціцца. Клюшчаны Астр.
СКРУЦІЦЦА зак. перан. 2. Ашалець (пра жывёлу). Скруцілася была ў нас кардва, укусіў воўк ці крўчаны сабака, то забілі. Загор’е Кар.
СКРЎШЫЦЦА зак. Перахвалявацца, перажыць. Маці скрўшылася па Алёсю, чагбсь ягб так дбўга німа. Поразава Свісл.
СКРЫВАННЕ н. Памінкі на могілках. На скрываньне пры)шла ўся наша сямя. Чырвонае Сяло Зэльв.
СКРЫДЛІКІ мн. Страва з цёртай бульбы, бульбяныя галушкі. Наварыла скрыдлікаў, ідзі ёсьці. Вугольнікі Шчуч.
СКРЫНДА м. і ж. Скупы чалавек. Такая скрында, сабё есьці імкадўя. Коцькі Дзятл.
СКРЫНДЭЛАК м. Кругленькі кавалачак, лустачка. Парэж каўбасў скрындэлкамі, xaj пакаштўюць нашсу каўбасы. Казіміраўка Гарадз. (Казіміроўка) скрыцікавАць зак. Пакрытыкаваць. Мінё ў газёце скрыцікавалі, што на вясёльлі быў і рабіць не прышбў. Урцішкі Іўеўск.
СКРЭМЗАНЫ дзеепрым. Папсаваны. Учбра ліў дождж, бакі гравцкі расплыліся, сталі скрэмзаныя, трэба ж jix паправіць. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
СКРЭНТНЫ прым. Хітры, скнарны. Jix бацька скрэнтны чалавёк, затдя дббра жывё. Падгаі Ашм.
СКРЭНЦІЦЬ зак. Скруціць. Яшчэ малая, ня скрэньціць сама перавясла. Касцянева Шчуч.
СКРЭПНУЦЬ зак. Скарчанець, змерзнуць. Скрэпнуць маё рўкі, на марбзе скрэпнуць і ндгі. Ківанцы Вор.
СКРЭПШЫ дзеепрым. Змерзлы. Рўкі скрэпшыя ад вёлькага хбладу, ні за што ні магў ўзяцца. Парачаны Лід.
СКРЭСІЦЬ зак. груб. Моцна ўдарыць, набіць. Дзядзька як скрэсіў тагб сабаку, то ) паляцёў адсюль. Явашыха Іўеўск. (Залясоўшчына)
СКЎВІНА ж. Кастрыца ад лёну. Маці прынёсла пдўную дзярўжку скўвінаў на пбдсціл. Дакудава Лід.
скудлавАць зак. 1. Згрэбці ў валкі сена для складання копаў. Пакўль дождж ні па]шбў, трэба сёна скудлаваць і скласьці ў кбпы. Задворанцы Ваўк.
скудлавАць зак. 2. Парваць, скалечыць. Ваш сабака Янкава ягня начыста скудлаваў. Маскалі Маст.
СКУЁЎДЗІЦЦА, СКЎКСІЦЦА зак. Збянтэжыцца, разгубіцца. Наш Рбмка як убачыць бацьку, калі прыдзя брўдны з трактара, скуёўдзіцца чысто. Міц-
кавічы Смарг. (Міцкевічы) Чагб ты скўксіўся там у кутбчку, ідзісюды, бач, цётка прыёхала, гасьцінцаўтабёпрывёзла. Аукашына Іўеўск.
СКУЗНЬ м. Скразняк. He сядзі ля акна, бо вёльмі мбцны скузьнь тут. Геруцева Свісл.
СКУЙНА ж. Хваёвая ігліца. Дзёці ]шлі і зна/шлі на ску)нё вбжыка. Казіміроўка Гарадз. (Казіміраўка)
СКУКОБІЦЬ зак. Скамячыць. Чамў ты такая ніакуратная? Скукббіла сукёнку і палажыла. Саленікі Кар.
СКУМЁЧАНЫ дзеепрым. Змяты, скамечаны. Як ты пб]дзяш?Папрасў] сукёнку, яна ў цябё вёльмі скумёчаная. Гудзінішкі Вор.
СКУНДЗЕБІЦЦА зак. груб. Сагнуцца. Што ты, Ганна, так скуньдзёбіласа і сўнясса, як старая баба? Цярэшкі Ваўк.
СКУРАЛЎП м. Мучыцель, бессардэчны чалавек. Ты ж не скуралўп які, каб ceajzo ката мўчыць, ён жа мышы лапая. Жупраны Ашм.
КНІГІ ОНЛАЙН
