Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
СТАЯЛЕЦ м. 1. Непраточная вада. Ня )дзі тудьі, там стаялец вёльмі брўдны. Купіск Навагр.
СТАЯЛЕЦ м. 2. Кватарант. Наш стаялец заўсёды дамбў пдзна прыхбдзіць. Прывалка Гарадз. (Прывалкі)
СТОЕНА (стбяна) прысл. Непрыкметна, патаемна. Бач, наш Ясячка стбяна пазірая на бацьку, a nadbtjсьці ні паддідзя. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы)
СТбКІ мн. 1. Крыж. Баліць мне ў стбках, ці ня зрўшылася я? Сонічы Гарадз. стбкі мн. 2. Падстаўка пад вулей. Стбкі пад вулё) зрабілі задбўгія. Урцішкі Іўеўск.
СТОКІ мн. 3. Сутокі. На стбках дббра рыбу лавіць, дзе Кбтра ўпадая ў Нёман. Пескі Маст.
СТОЛАЧАК м. Невялікі зэдлік. Пасадзі Валю на стблачак, гэта ж дзед зрабіў. Новы Двор Свісл.
СТОЛЕЗНА (столязно) прысл. Шмат. Арсёнявы аднёкуль стблязно тавару прывязлі, штоўсёсялбмбжна адзёць. Крышылоўшчына Кар.
СТОЛЕЧКІ прысл. Мала. Гэта тыўсягб стблечкі сёна накасіў? Валеўка Навагр. Здаёцца пёрцу сыпнўла стблечкі, а аж шчыпляцца. Мыслава Слон.
СТОЛЕЧЫ (стблячы) ПрЫСА. СТОАЬКІ, шмат. Стдлячы сёна наклала, што ні падняць. Багданаўцы Шчуч.
стблік м. Шафка. Гулялі, гулялі, перавярнўлі стблік, усю пасўЬу пагламаздалі, цяпёр німа ў што і палўдзянь наліваць. Дубна Маст.
СТОЛЯТОВЫ прым. Стагадовы, надта стары. У нашаго сусёда столятбвы дзед жывё. Пыхоўчыцы Бераст.
СТбПЕННІК м. Тэрмометр. Каб быў стбпеньнік, дык вёдаў бы, кдлькі марбзу на двары. Быстрыца Астр.
СТОПРАЦАНТбВЫ прым. перан. Вельмі добры, выдатны. Хоць у брата дбчак мнбга, але ўсе стопрацантбвыя дзяўчаты. Баравікі Слон.
СТОРЧ прысл. Уніз галавою. Міша з мбсту сторч упаў, але выцягнулі. Якімавічы Слон.
СТОЎБІК м. Стаяк. Халбдны сёньня стбўбік, трэба запаліць, прынясі дроў. Кукалкі Ваўк.
СТбЎДАР м. зневаж. Валацуга. Стбўдар ты, Адаме, сям’ю закінуў, я табе скажў, калі ты маяш сына, то глядзі ягд. Бабіна Гарадз.
стбцівы мн. Бакавыя часткі кроснаў. Прынёсла ад мамы стбцівы, а ты прынясі набільніцы, бяз jix не паставіш крдсны. Клешнякі Шчуч. стоць прысл. Уніз. Малы зваліўся з пёчы стоць галавб), цяпёр хварэя. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы) СТОЧКІ мн. Астаткі, рэшткі. Нават усё стбчкі, дзе гасьцявалі, выліла сьвіням, нічбга не аставіла. Каробчыцы Гарадз. СТРАБЎК, СТРАБЎЛЬ, СТРЫМБЎЛЬ м. Цыбур. Страбукё вырываям з цыбўлі. Каробчыцы Гарадз. Страбулёяк nojdyyb расьці, то цыбўля дрэнная бўдзе. Грандзічы Гарадз. Уся наша цыбўля ў стрымбулях, уся ў стрымбулё па)шла. Калеснікі Бераст.
СТРАГАЦЬ незак. Габляваць. Хваціць табё ўжо страгаць, ідзі ёсьці. Ляпешкі Іўеўск.
стрАднік м. Музыка. Прыёхалі ўжо ў вёску страднікі, бўдуць граць у цёткі на вясёльлі. Навасёлкі Шчуч. страждАцца незак. неадабр. Вандраваць, ездзіць. Ягб падчарка па сьвёту скблькі страждалася, а прыёхала зноў да нас. Рагозніца Маст. стрАжніца ж. Застава. На стражніцу прывялі двух невядбмых, нё)кіх незнаёмых людзёр дзёці паказалі. Прывалка Гарадз. (Прывалкі) стракавАць незак. Узбуджацца ад укусаў аваднёў. Яг гарачыня, на жывіну строк нападая, кбні стракаюць, карбвы стракаюць, у кусты ляцяць. Каробчыцы Гарадз.
СТРАКАТЎХА ж. Сарока. На дварэ крычыць стракатўха, бяжы пстужа) яё, у нас стракатўха ўсе я;ца пакрала, як наглёдзяла, дзе кўры нясўцца. Дабраўляны Смарг.
СТРАЛЛЕ н. Стрэльба. Наш Пятрб купіў сабё ўчдра ндвая стральлё. Вялікая Палонка Дзятл.
СТРАЛЬБАЧ, СТРЫНГЁЛЬ м. Даўганогі чалавек. Сыну ягб такі стральбач, ты
за )ім не пасыіёяш сы)сьціся, адстаняш далёка ззаду. Саленікі Кар. Вырас такі стрынгёль. Агароднікі Дзятл.
страмАк м. Прылада капаць торф. Прыёхаў на балдта тарпў капаць, а страмака забыўса. Верцялішкі Гарадз.
СТРАМАКА прысл. Уніз галавою, старчма. Зачат'ласяза прыстўпкі і паляцёла страмака. Корнадзь Свісл.
СТРАМЛЯК, СТРАМЯК м. Стрэмка. Дастань мне страмляка з пальца. Кладнікі Іўеўск. Мама дастала ў мянё страмяк з нагі. Бершты Шчуч.
СТРАіУІНА прысл. Сорамна, брыдка. MajMy чалавёку было страмна пасьля размбвы з брыгадзірам, больш ня лаяўся. Абелькавічы Дзятл.
СТРАМЯКА ж. Стрэмка. Страмяку загнбў у нагў. Касцянева Шчуч.
СТРАМЯНКА ж. Лескі; драбіны. Сажы мнбга, каб ні загарэлася, прынясі страмянку, трэба да кдміна лёзьці. Дубна Маст.
СТРАМЯНЎЦЬ зак. неадабр. Кінуць, кінуцца. Страмянўў сваё кнігі ў кут і хутчэ) пабёг на вўліцу, такбяў дзяцё] таварыства мбцная. Манчыцы Свісл. страпАць зак. Знасіць, парваць. Ужо зусім страпалі сурвэту, трэба заслаць нбвую. Андрушоўцы Шчуч.
СТРАЧКІ мн. Плот з сукоў. Падвбрак абгарадзілі страчкамі. Загор’е Кар. страшкавАць незак. Стагаваць. Брыгадзір заказваў, каб заўтра /шлі сёно страшкаваць. Абелькавічы Дзятл. страшчАць незак. Звіваць дзве ніткі ў адну. Сукбнныя ніткі страшчаюць у дзьве ці тры, якрабілірукавіцы, та страшчалі ніткі. Каробчыцы Гарадз. СТРАЮХА ж. Фарсуха. От дзе наша Ганка страюха, кбжны дзень нбвую сукёнку кладзё. Баравікі Іўеўск.
СТРОІЦЦА незак. Упраўляцца з гаспадаркаю. Ужо вёчар на дварэ, трэба Ісьці стрбрцца, псцдўхутчэ) стрбрць паршука і карбву. Новы Двор Свісл.
СТРОК м. Здрок, авадзень. Строк сьляпы, але мбцна кусаяцца, стракая карбў, як строк нападзё на карбў, то яны ўцякаюць з пашы. Каробчыцы Гарадз. СТРбНЦІЦЬ зак. Пашкодзіць, звіхнуць. Як стрбньціш нагў, стара]ся гліна) прылажыць, то палягчая. Старчаняты Іўеўск. Так няўдала скёкнуў, аж нагў стрбньціў. Мураваная Ашмянка Ашм. СТРУГА ж. Дрыгва. Гэты дўрань у струзё каня ўгрузіў, лёдва выцягнулі. Васілевічы Гарадз.
СТРЎДЖАНЫ прым. Слабы, знясілены. Я стрўджаны ў працы, рўкі маё стрўджаныя, нбгі стрўджаныя, усё баліць. Галавічполе Шчуч.
СТРУІ'ЦЬ зак. Знішчыць, патруціць. Трэба мух струрць, a то завялбся jix мнбга. Ціконі Іўеўск.
СТРЎМЫК м. Струмень. Чўяш, як стрўмык цурчыць, вада цячэ, стрўмык цячэ. Каробчыцы Гарадз.
СТРЎНІЦЬ незак. перан. Настаўляць, вучыць. Бацькі хлбпчык jix зусім ня слўхая, а маці ягб дббра стрўніць, аднў матку і зная. Залессе Смарг.
СТРЎНКІ прым. Стройны. Стрўнкі хлбпяц, стрўнкая маладая, дббрая пара. Каробчыцы Гарадз.
СТРУПЯНЁЛЫ прым. Нежывы, змярцвелы. Бачылі, як струпянёлыя фашысты ляжалі ўскра/ дарбгі, аж страшна былб глядзёць. Міцкавічы Смарг. (Міцкевічы) Як хавалі матку, дбчкі стаялі струпянёлыя на мбгліцах. Ганчары Лід.
СТРУПЯНЁЦЬ зак. Зрабіцца нерухомым. Ззаду ў пдцямках нёхта як схбніць мянё за каўнёр, дык я j струпянёла, аж гэта мая дзёўчына прыёхала пбзна, чакала мянё на падвбрку з раббты. Кемяны Шчуч.
струхатАць зак. неадабр. Зламаць, пашкодзіць. Асьцярбжна бяры дзіця, a то ты ямў яшчэ рўчку струхатаяш, янб ж слабёнькая. Трокенікі Астр.
СТРЫМАНЎЦЦА зак. Спатыкнуцца. Стблько ямў накапалі картбфлі, што j карбва мбжа стрыманўцца. Вараны Бераст.
СТРЫМБЎЛІК м. Таўкачы (кветка). Пастаў букёт стрымбўлікаў, што я прынёсла, xaj старць. Буйкі Дзятл. СТРЫМОТЫЧ прысл. Старчма, уніз галавою. Паляцёў з каня стрымбтыч, лёдваўстаў, падаўпрбсіпастрымбтыч, дўмаў, рўкі паламлю. Міхалкі Свісл.
СТРЫНГАЛЯ н. Падлетак, хлапчанё. Нёдзя ўсе нашы стрынгалята на рэчку пабёглі, унь адно Галёніна стрынгаля сядзіць тут. Пескі Маст. СТРЭЛКА ж. 1. Страказа. У наслётам мнбга стрэлак, паглядзі, як лётаюць стрэлкі над рэчка), jix тут мнбга, яны любяць каля вады лётаць. Кладнікі Іўеўск.
СТРЭЛКА ж. 2. Лядзяш. Ужо цёпла, стрэлкі зьвісаюць са стрэх. Кладнікі Іўеўск.
СТРЭНУЦЬ зак. Сустрэць. Паўдў карбўку стрэнуць, каб часам у шкбду не зарйла. Кайшоўка Кар.
СТРЭПАНЫ дзеепрым. Зношаны, падраны. Стрэпаны каптан і мая стрэпаная сукёнка так і засталіся на пблі, дзе бўльбу капалі. Камянчане Іўеўск.
СТРЭПКІ мн, Адкіды пры часанні лёну. У гэтым гбдзе шмат стрэпак, бо лён няўдалы. Забалацце Кар.
СТУДЗЯНІК м. Міфічны дух, які жыве ў студні ці ў сажалцы. Няма вады ў стўдні., ці ня студзянік там жывё? Догі Шчуч.
стужАць зак. Зрабіцца тугім, моцным. Ягдаў марбз пасьля адлігі, сьнег мбцна стужаў, па рм мбжна ўсьці. Пескі Маст.
СТЎЖЫЦЦА зак. Засмуткаваць. За два гады я мбцна стўжылася па сыну. Мір Кар.
СТУКАЧ м. Дзяцел. Унь які прыгбжы стукач на яліне. Трокенікі Астр.
СТЎМА ж. Постаць, фігура. Од жбнку ўзяў, ні хараства, ні стўмы. Пугачы Шчуч.
СТУНЯЦЬ зак. Сцямнець. Ужб стуняла, ідзёця дахаты, дзёткі. Гаранцы Вор.
СТУПАК м. Ступня. Ступакё аб камёньні набіла на жвіравб) дарбзе. Загор’е Кар.
СТУРАЦЬ незак. Дабівацца, дасягаць чаго-небудзь. Стурала, стурала наша маці і вырабіла сабё пёньсію. Асіпаўцы Вор.
СТЎРЫЦЬ, СТЫРЫЦЬ зак. груб. Украсці. Кот стўрыў кілбасў з шастка, і як ён туды дабраўся?Ышневз Смарг. Гэта ж сбвясьці німа, каб грбшы стырыць у CBajzo чалавёка. Кемейшы Вор.
СТУС м. Стос. Напякла стус блінбў, аднб ёсьці німа камў, усё рббяць у пблі. Зарой Дзятл.
СТЎСІНКА ж. Чаранок, палачка. На гэту стўсінку прывяжы вярбвачку, і бўдзя дббрая пўжка. Каробчыцы Гарадз.
СТУШЫЦЬ зак. Напарыць. Трэба стушыць картбплі з салам на пблудзянь, прыдуць мужчыны папалўднуюць. Галавачы Гарадз.
стыдняк м. Сарамлівец. Але ж і хлбпяц у jix, нёўкі стыдняк, ні з кім ні загавбрыць. Прывалка Гарадз. (Прывалкі) СТЫКАЛЬНІК м. Насценны гадзіннік. На нашым стыкальніку ўжо другі час. Бабраўнікі Астр.
СТЫЛА прысл. Холадна. Стыла ў нас у хаце, няма чым паліць, заўтра паёдзям, мо якўю сухастб)іну прывязём. Каробчыцы Гарадз.
СТЫЛЕ (сть'іля) займ. Стоаькі. Стыля часу праішлб, а бацькі ўсё німа. Аагады Шчуч. Стыля гуркбў насаліла, і за зімуўсе паёлі. Вострава Слон.
СТЫЛЫ прым. Халодны. Выяхалі ў лес на дбсьвітку, але дзень быў стылы, то мало там нарабілі Данюшава Смарг.
СТЫСІНА ж. Доўгая тонкая галіна. Вазьмімаю стысіну і зрабі сабё вўду. Ятвезь Кар.
СУБТЫНАЕ субст. прым. Танец аднаго чалавека. Янка дббра выбіваў субтынае, а каваль ямў ]граў. Кемейшы Вор. СУБТЭЛЬНЫ прым. Зграбны. Такая субтэльная маладая была, усяў квётках. Малыя Пугачы Шчуч.
сувАлка ж. Пырнік. Як шмат у наutaj картбплі сувалкі, ні даць радачкі, калі я ад яё абярўся, на ўсім пдлі мнбга сувалкі. Бердаўка Навагр.
СУГАК м. застар. Завостраная палачка падплятаць лапці. Бяз сугака нічбга ня бўдзя, ні падпляцёш лапці. Макараўцы Бераст.
СУГНЁТ м. Сугней. Як яна жывё з гэтым сугнётам, сама вясёлая, а ён такі сугнёт. Гута Дзятл.
СУГРЭЎ м. Цяпло. Як сьцёнку выпалю, то сугрэву хапая da cdMaj раніцы. Загор’е Кар.
СЎДАЧКІ, СЎДКІ мн. Праход паміж суседнімі будынкамі. У сўдачках такая гразь, ні npajcbui. Бабраўнікі Астр. Пакладзі ў сўдкі, няха) там ляжаць ддшкі. Зарачаны Ваўк.
КНІГІ ОНЛАЙН
